REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zwolnienie dyscyplinarne - obowiązki pracodawcy

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Ewa Tomala
Aplikant radcowski przy Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Warszawie
Zwolnienie dyscyplinarne. /Fot. Fotolia
Zwolnienie dyscyplinarne. /Fot. Fotolia
ShutterStock

REKLAMA

REKLAMA

Zwolnienie dyscyplinarne jest to potoczne określenie rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika. W tym trybie może zostać rozwiązana przez pracodawcę każda umowa o pracę (na przykład: na czas określony, na zastępstwo, na okres próbny), z każdym pracownikiem, nawet szczególnie chronionym przez przepisy prawa pracy.

Jest to wyjątkowy tryb, który może być zastosowany tylko wówczas, kiedy wystąpi jedna z trzech przyczyn, wskazanych w Kodeksie pracy. O tym, że jest to tryb szczególny, świadczy również fakt, że nawet kiedy zachodzi podstawa do jego zastosowania, pracodawca nie ma obowiązku wypowiadania umowy o pracę. Ta decyzja należy do jego swobodnego uznania. Pracodawca, który zdecyduje się na rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika, powinien pamiętać o tym, iż muszą zostać spełnione łącznie wszystkie warunki, aby zastosowanie tego szczególnie dotkliwego dla pracownika trybu, było zasadne i skuteczne.

REKLAMA

Autopromocja

Warunek pierwszy: musi zachodzić podstawa do zwolnienia dyscyplinarnego

Przede wszystkim, musi zachodzić jedna z trzech podstaw, które zostały wskazane w Kodeksie pracy w art. 52 § 1. Tylko następujące przyczyny uzasadniają zwolnienie pracownika w trybie natychmiastowym:

  • pracownik dopuścił się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych;
  • w czasie trwania umowy o pracę, pracownik popełnił przestępstwo, które uniemożliwia dalsze zatrudnianie go na zajmowanym stanowisku, pod warunkiem, że przestępstwo jest oczywiste lub zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem;
  • pracownik ze swojej winy utracił uprawnienia konieczne do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku.

Polecamy również: Forum Kadry - Zwolnienie dyscyplinarne

Warunek drugi: zachowanie terminu wypowiedzenia umowy

Rozwiązanie umowy o pracę w tym trybie nie może nastąpić po upływie miesiąca od dnia, w którym pracodawca dowiedział się o przewinieniu pracownika, które uzasadniałoby rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia. Jeżeli wypowiedzenie umowy nastąpi po upływie tego terminu, sąd uzna je za niezgodne z prawem. To na pracodawcy spoczywa ciężar udowodnienia faktu, kiedy uzyskał wiadomość o ciężkim naruszeniu obowiązków pracowniczych. Inaczej jest w przypadku popełnienia przestępstwa przez pracownika. Wówczas termin miesięczny liczy się od daty uprawomocnienia się wyroku skazującego. Warto pamiętać, że w celu zachowania terminu miesięcznego, pracodawca ma prawo wypowiedzieć umowę o pracę nawet wówczas, gdy pracownik korzysta z urlopu wypoczynkowego czy przebywa na urlopie wychowawczym.

Warunek trzeci: konsultacja zamiaru zwolnienia pracownika ze związkami zawodowymi

REKLAMA

Ten warunek musi zostać spełniony tylko w przypadku pracowników, którzy są reprezentowani przez zakładowe organizacje związkowe. Pracodawca podejmuje decyzję o rozwiązaniu umowy o pracę w trybie natychmiastowym, dopiero po uprzedniej konsultacji zamiaru zwolnienia konkretnego pracownika z reprezentującą go zakładową organizacją związkową. Pracodawca powinien przedstawić organizacji związkowej przyczynę, która uzasadnia rozwiązanie umowy. Organizacja związkowa powinna niezwłocznie, nie później jednak niż w ciągu trzech dni, zgłosić zastrzeżenia co do zasadności rozwiązania umowy. Jeżeli w tym terminie pracodawca nie otrzyma żadnej odpowiedzi, wówczas nie jest związany opinią związku.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Warto podkreślić, że związki zawodowe mają prawo reprezentować nie tylko swoich członków, ale też pracowników niezrzeszonych, którzy otrzymali zgodę związku na obronę swoich praw w sprawach pracowniczych. 

Zobacz również serwis: Związki zawodowe

Każdy pracodawca powinien pamiętać, iż to na nim ciąży obowiązek sprawdzenia, czy dany pracownik jest reprezentowany przez związek zawodowy, czy nie. Jeżeli pracodawca nie posiada takiej informacji o pracowniku, którego zamierza zwolnić, jest zobligowany zwrócić się do wszystkich organizacji związkowych działających na terenie zakładu pracy o udzielenie pisemnej informacji o liście pracowników, którzy korzystają z ich obrony. Tę kwestię reguluje art. 30 ust. 21 ustawy o związkach zawodowych. Jeżeli w ciągu pięciu dni pracodawca nie uzyska takiej informacji od związku, zostaje zwolniony z obowiązku współdziałania z daną organizacją związkową w sprawie konkretnego pracownika.

Warunek czwarty: zachowanie formy pisemnej

Istotnym elementem jest forma oświadczenia pracodawcy o rozwiązaniu umowy o pracę. Musi mieć ona formę pisemną. Poza tym w oświadczeniu powinna być wskazana przyczyna, która uzasadnia rozwiązanie umowy. Pracodawca powinien zwrócić szczególną uwagę na wskazanie wszystkich okoliczności, gdyż właśnie z nich wynika zasadność wypowiedzenia. W przypadku odwołania się pracownika od tej decyzji pracodawcy, sąd w szczególności zwraca uwagę właśnie na ten punkt. W oświadczeniu powinna się znaleźć również data, z którą nastąpi rozwiązanie stosunku pracy. Kolejnym ważnym elementem tego oświadczenia jest zawarcie w nim pouczenia o przysługującym pracownikowi prawie do odwołania się do sądu pracy.

Przyczyny uzasadniające zastosowanie trybu natychmiastowego

1. Ciężkie naruszenie obowiązków pracowniczych

REKLAMA

Warto zaznaczyć, że nie każde naruszenie obowiązków pracowniczych może być uznane za ciężkie, czyli takie, które uzasadnia rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia. Jako przykłady ciężkich naruszeń można przytoczyć: nieusprawiedliwioną nieobecność w pracy, spożywanie alkoholu w miejscu pracy, stawienie się do pracy w stanie nietrzeźwości, zniszczenie mienia, kradzież czy na przykład działanie na szkodę pracodawcy, nieprzestrzeganie przez pracownika przepisów bhp. Ciężkie naruszenie obowiązków pracowniczych może polegać zarówno na działaniu, jak i na zaniechaniu pewnych czynności. Ważne jest to, że naruszenie obowiązków musi być umyślne i następuje z winy pracownika. W orzecznictwie Sądu Najwyższego wskazuje się, że przyczyną, która uzasadnia rozwiązanie z pracownikiem umowy o pracę w trybie art. 52 § 1 pkt 1 Kodeksu pracy może być także zawinione i bezprawne zachowanie pracownika, które może powodować samo zagrożenie interesów pracodawcy.

To pracodawca ma udowodnić, że doszło do ciężkiego naruszenia obowiązków pracowniczych. Może w tym celu przeprowadzić postępowanie wyjaśniające okoliczności, w których doszło do naruszenia.

Zobacz również: Szczególne przypadki rozwiązania umowy o pracę w świadectwie pracy

2. Popełnienie przestępstwa

Nie każde popełnione przez pracownika przestępstwo będzie stanowiło podstawę do rozwiązania z nim stosunku pracy. Po pierwsze, musi zostać popełnione w trakcie trwania stosunku pracy.

Po drugie, musi być albo oczywiste, albo stwierdzone prawomocnym wyrokiem sądu. Po trzecie charakter popełnionego przestępstwa musi dyskwalifikować pracownika do pracy na danym stanowisku. Przykładem takich przestępstw może być, na przykład, kradzież mienia pracodawcy przez pracownika magazynu czy spowodowanie wypadku drogowego przez pracownika, zatrudnionego na stanowisku kierowcy dostawcy.

3. Utrata uprawnień kierowniczych do zajmowanego stanowiska

Utrata uprawnień do zajmowania stanowiska pracy musi być zawiniona przez pracownika. Zastosowania trybu z art. 52 Kodeksu pracy nie uzasadnia utrata uprawnień spowodowana,
na przykład, stanem zdrowia pracownika. Typowym przykładem, kiedy utrata uprawnień może stanowić podstawę do wypowiedzenia umowy o pracę w trybie natychmiastowym, jest utrata prawa jazdy przez zawodowego kierowcę czy zakaz wykonywania zawodu przez lekarza, orzeczony jako środek karny w postępowaniu karnym.

Zobacz również: Uprawnienia do wykonywania pracy - utrata podczas urlopu

Podsumowanie

O rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika decyduje sam pracodawca, dlatego to na nim spoczywa obowiązek sprawdzenia, czy zachodzą podstawy do zastosowania tego trybu. Pracodawca powinien rozważyć ten sposób rozwiązania umowy, gdyż jest on najbardziej dotkliwy dla pracownika. Informacja o sposobie rozwiązania umowy o pracę jest wpisywana do świadectwa pracy, a poza tym pracownik traci większość uprawnień. W przypadku, kiedy pracodawca zdecyduje się na rozwiązanie umowy w trybie art. 52 Kodeksu pracy, powinien pamiętać o tym, żeby zachować wszystkie warunki, które są konieczne w tym przypadku. W razie niezachowania któregoś z tych warunków, w przypadku odwołania pracownika, sąd będzie mógł uznać takie wypowiedzenie za niezgodne z prawem, co może mieć dla pracodawcy negatywne konsekwencje.

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Własne

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code
Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Rekrutacja smart. Jak wykorzystać AI, by zatrudniać lepiej, szybciej i bardziej fair?

Rekrutacja smart to nowoczesne podejście do zatrudniania oparte na danych, analityce i sztucznej inteligencji, zamiast na deklaracjach z CV czy subiektywnych ocenach. Technologia umożliwia obiektywną i powtarzalną ocenę dopasowania do roli, wspierając bardziej sprawiedliwe i efektywne decyzje rekrutacyjne. Warto zatem odejść od bezkrytycznej wiary w CV czy testów osobowości i stworzyć kandydatom warunki do pokazania, co naprawdę potrafią. To nie futurystyczna wizja, ale konieczność w obliczu przeciążenia informacyjnego i rosnących wyzwań na rynku pracy.

Problemy z zasiłkami przedsiębiorców. ZUS odmawia wypłaty. Rzecznik MŚP interweniuje

Do końca 2021 roku brak opłaty składki chorobowej w terminie albo opłacenie jej w niepełnej wysokości skutkowało automatyczną utratą ubezpieczenia chorobowego przez przedsiębiorcę. Obecnie przepisy zostały zmienione i nie dochodzi do tego, jeśli niedopłata wynosi do 1% minimalnego wynagrodzenia. Aktualnie, mimo zmiany przepisów, ZUS odmawia wypłaty świadczeń zasiłkowych, gdy przedsiębiorcy nie podlegali ubezpieczeniu chorobowemu w okresie przed 2022 r. Rzecznik MŚP interweniuje.

Pilotaż 4-dniowego tygodnia pracy: wyjaśnienia, konsultacje, wyniki analiz, przedstawiciel MŚP w zespole

Rusza pilotaż 4-dniowego tygodnia pracy. Rzecznik MŚP prosi o wyjaśnienia w tej sprawie. Apeluje również o gruntowne konsultacje i wyniki analiz dotyczące skróconego tygodnia pracy. Postuluje o włączenie przedstawiciela Rzecznika MŚP do zespołu ds. skróconego czasu pracy.

Zmiany w zawodzie psychologa 2025: jest projekt ustawy

Będą duże zmiany w zawodzie psychologa. Jest projekt ustawy o zawodzie psychologa oraz samorządzie psychologów. Aktualne przepisy są niezgodne z prawem. Co się zmieni?

REKLAMA

ZUS: renta wdowia 2025. Komu się należy i jaka jest wysokość świadczenia? [WNIOSEK]

Seniorzy wciąż pytają komu w 2025 r. należy się renta wdowia. ZUS tłumaczy, ile wynosi świadczenie, jakie są warunki i jak złożyć wniosek. Czy można dorabiać do renty wdowiej?

Do 31 maja 2025 r. odpis na ZFŚS. Ile wynosi?

Pierwszą ratę odpisu na ZFŚS należy przekazać do końca maja 2025 roku (31 maja – sobota). Ile wynosi odpis na ZFŚS w 2025 roku? Kiedy trzeba wpłacić drugą ratę?

Pracujący, bezrobotni i bierni zawodowo. GUS opublikował wyniki wstępne BAEL w I kwartale 2025 r.

Główny Urząd Statystyczny opublikował wyniki wstępne Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności (BAEL) w I kwartale 2025 r. Wyniki te odnoszą się do ludności przebywającej lub zamierzającej przebywać na terenie kraju przez co najmniej 12 miesięcy, zamieszkałej w gospodarstwach domowych.

Work-life balance wciąż wyzwaniem polskich mam

Im starsze dziecko, tym większe zaangażowanie kobiet w nieodpłatną pracę opiekuńczą. Chociaż rośnie udział ojców, to nadal jest on niewielki, zwłaszcza w opiece nad starszymi dziećmi. Takie wnioski płyną z raportu przygotowanego przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych i Fundację Share the Care.

REKLAMA

Czerwiec 2025: kalendarz do druku [PDF]

Pobierz kalendarz czerwca 2025 do druku z miejscem na notatki. Czerwiec 2025 roku zawiera dwa święta ustawowo wolne od pracy. W tym miesiącu jest również Dzień Dziecka i Dzień Ojca. Najważniejsze daty już są zaznaczone. Wydrukuj i dopisz ważne notatki.

PPK: 10 dni i 3 miesiące to ważne terminy przy zawieraniu umowy o zarządzanie i prowadzenie PPK

Wdrożenie PPK to przede wszystkim wybór instytucji finansowej i zawarcie umowy o zarządzanie oraz umowy o prowadzenie PPK. Podmiot zatrudniający musi pamiętać o ważnych terminach: 10 dni i 3 miesiące. Jakie obowiązki ma pracodawca? Co z mikroprzedsiębiorcą?

REKLAMA