REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Odszkodowania w prawie pracy

Subskrybuj nas na Youtube
Odszkodowania w prawie pracy/Fot. Fotolia
Odszkodowania w prawie pracy/Fot. Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Prawo pracy wyróżnia m.in. odszkodowanie w razie naruszenia przez pracodawcę zasady równego traktowania w zatrudnieniu, w razie niezgodnego z prawem rozwiązania umowy przez pracodawcę, w razie rozwiązania umowy o pracę na skutek mobbingu, za ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków przez pracodawcę, za nieuzasadnione rozwiązanie umowy o pracę.

Odszkodowanie umowne

Strony umowy o pracę mogą w umowie wska­zać inną wysokość odszkodowania, niż określona w przepisach prawa pracy. Ważne jest, aby posta­nowienia te były dla pracownika korzystniejsze niż wynikające z treści przepisów prawa pracy.

REKLAMA

Autopromocja

W podatkach dochodowych

Odszkodowanie umowne podlega opodatkowaniu w pełnej wypłaconej wysokości. Odszkodowanie, które wynika jedynie z ustaleń zawartych pomiędzy stronami ugody, ma charakter czysto umowny, a jego wysokość uwzględnia interesy obu stron. Tak otrzy­mane odszkodowanie nie jest odszkodowaniem, któ­rego wysokość lub zasady ustalania wynikają z prze­pisów odrębnych ustaw, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 updof. Nie jest to również inne odszkodo­wanie wskazane w art. 21 ust. 1 pkt 3b updof.

Odszkodowanie w razie naruszenia przez pracodawcę zasady równego traktowania w zatrudnieniu

W wynagrodzeniach

W razie naruszenia przez pracodawcę zasady rów­nego traktowania w zakresie wynagradzania pra­cownik ma prawo do odszkodowania w wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę. Wysokość odszkodowania ustala się jako różnicę między wynagrodzeniem, jakie powinien otrzymywać pracownik bez naruszania zasady równego trakto­wania, a wynagrodzeniem rzeczywiście przez niego otrzymanym. Odszkodowanie za naruszenie zasa­dy równego traktowania w zakresie wynagradzania przysługuje pracownikowi niezależnie od odszko­dowania, do jakiego będzie miał prawo w razie nie­zgodnego z prawem rozwiązania stosunku pracy.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Rekomendowany produkt: Zmiany w prawie pracy + kodeks pracy gratis

W podatkach dochodowych

Odszkodowanie przysługujące pracownikowi za naru­szenie przez pracodawcę zasady równego traktowania w zatrudnieniu, o którym mowa w art. 183d k.p., jest zwol­nione z opodatkowania w pełnej przyznanej wysokości.

W ubezpieczeniach

Przeważa stanowisko, że odszkodowanie z tytu­łu naruszenia przez pracodawcę zasady równego traktowania nie podlega oskładkowaniu.

Odszkodowanie w razie niezgodnego z prawem rozwiązania umowy przez pracodawcę

W wynagrodzeniach

Pracownikowi, z którym rozwiązano umowę o pracę bez wypowiedzenia z naruszeniem prze­pisów o rozwiązywaniu umów o pracę w tym try­bie, przysługuje roszczenie o przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach albo o odszko­dowanie. Odszkodowanie przysługuje w wysoko­ści wynagrodzenia za okres wypowiedzenia. Jeżeli rozwiązano umowę o pracę, zawartą na czas okre­ślony albo na czas wykonania określonej pracy, odszkodowanie przysługuje w wysokości wyna­grodzenia za czas, do którego miała trwać umowa, nie więcej jednak niż za 3 miesiące. Pracownik, z którym pracodawca w sposób sprzeczny z pra­wem pracy rozwiązał umowę o pracę bez wypo­wiedzenia, może dochodzić zapłaty odszkodo­wania w pełnej wysokości szkody, jaką poniósł z tego powodu. Dotyczy to zwłaszcza sytuacji, gdy pracodawca przy rozwiązaniu stosunku pracy rażąco naruszył przepisy prawa w taki sposób, że można mu przypisać winę umyślną w postaci zamiaru bezpośredniego (gdy miał pełną świado­mość naruszenia) lub ewentualnego.

W podatkach dochodowych

Odszkodowanie przysługujące pracownikowi w razie niezgodnego z prawem rozwiązania umowy przez pracodawcę, o którym mowa w art. 471 k.p., jest zwolnione z opodatkowania w pełnej przyzna­nej wysokości.

W ubezpieczeniach

Odszkodowanie za niezgodne z prawem rozwiąza­nie umowy przez pracodawcę nie podlega oskład­kowaniu.

Odszkodowanie w razie rozwiązania umowy o pracę na skutek mobbingu

W wynagrodzeniach

Pracownikowi przysługuje odszkodowanie w wyso­kości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę. Pracownik, u którego mobbing wywołał rozstrój zdrowia, może dochodzić od pracodaw­cy odpowiedniej kwoty tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.

W podatkach dochodowych

Odszkodowanie przysługujące pracownikowi z tytułu rozwiązania umowy o pracę wskutek mob- bingu na podstawie art. 943 § 4 k.p. jest zwolnione z opodatkowania w pełnej przyznanej wysokości.

W ubezpieczeniach

Odszkodowanie wypłacane pracownikowi w razie rozwiązania umowy o pracę na skutek mobbingu nie stanowi podstawy wymiaru składek ZUS.

Odszkodowanie za ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków przez pracodawcę

W wynagrodzeniach

Pracownikowi przysługuje odszkodowanie w razie w ciężkiego naruszenia podstawowych obowiąz­ków przez pracodawcę i rozwiązania z tego powo­du umowy o pracę bez wypowiedzenia przez pra­cownika. Odszkodowanie przysługuje w wyso­kości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia, a jeżeli umowa o pracę została zawarta na czas określony lub na czas wykonania określonej pracy - w wysokości wynagrodzenia za okres 2 tygodni.

W podatkach dochodowych

Odszkodowanie przysługujące pracownikowi za naru­szenie podstawowych obowiązków przez pracodaw­cę, o którym mowa w art. 55 § 11 k.p., jest zwolnio­ne z opodatkowania w pełnej przyznanej wysokości.

W ubezpieczeniach

Odszkodowanie wypłacane z powodu ciężkiego naru­szenia podstawowych obowiązków przez pracodaw­cę nie stanowi podstawy wymiaru składek na ubezpie­czenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne.

Odszkodowanie za nieuzasadnione rozwiązanie umowy o pracę

W wynagrodzeniach

Odszkodowanie przysługuje w wysokości wynagro­dzenia za okres od 2 tygodni do 3 miesięcy. Nie może mieć ono niższej wysokości niż wynagrodze­nie za okres wypowiedzenia.

W ubezpieczeniach

Przeważa stanowisko, że odszkodowanie wypła­cane z powodu nieuzasadnionego rozwiązania umowy o pracę jest wyłączone ze składek ZUS.

Odszkodowanie za utratę lub uszkodzenie w związku z wypadkiem przy pracy przedmiotów osobistego użytku

W wynagrodzeniach

Odszkodowanie za utratę lub uszkodzenie w związ­ku z wypadkiem przy pracy przedmiotów:

  • osobistego użytku oraz
  • niezbędnych do wykonywania pracy,

z wyjątkiem utraty lub uszkodzenia pojazdów samochodowych oraz wartości pieniężnych, przy­sługuje pracownikowi, który uległ wypadkowi przy pracy. Odszkodowanie wypłaca pracodawca. W prawie pracy nie określono zasad ustalania wysokości odszkodowania za przedmioty pracow­nika, dlatego zastosowanie mają przepisy prawa cywilnego. Wysokość odszkodowania zależy od tego, czy doszło do zniszczenia tych przedmiotów, czy tylko do ich uszkodzenia. Odszkodowanie jest równe kwocie stanowiącej:

  • równowartość przedmiotów pracownika, jeśli przedmioty te zostały całkowicie zniszczone, lub
  • odpowiednią część ich wartości, gdy zostały tylko częściowo uszkodzone.

W podatkach dochodowych

Odszkodowanie przysługujące pracownikowi za utratę lub uszkodzenie w związku w wypadkiem przy pracy przedmiotów osobistego użytku na pod­stawie art. 2371 § 2 k.p. jest zwolnione z opodatko­wania w pełnej przyznanej wysokości. Zwolnienie nie obejmuje rekompensaty wypłaconej z tytułu utraty lub uszkodzenia pojazdów samochodowych oraz wartości pieniężnych.

W ubezpieczeniach

Wartość odszkodowania wypłaconego za utratę lub uszkodzenie w związku z wypadkiem przy pracy przedmiotów osobistego użytku nie stanowi pod­stawy wymiaru składek ZUS.

W emeryturach i rentach

Wysokość odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy jest ustalana na podstawie procentowego stopnia uszczerbku na zdrowiu, który określa lekarz orzecznik ZUS. Jednorazowe odszkodowanie wynosi 20% przeciętnego wynagrodzenia za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu. Długotrwałym uszczerbkiem na zdrowiu jest naru­szenie sprawności organizmu skutkujące upośle­dzeniem czynności organizmu na okres 6 miesięcy, które może jednak ulec poprawie. Natomiast stały uszczerbek na zdrowiu jest naruszeniem sprawno­ści organizmu, które upośledza czynności organi­zmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy.

Odszkodowanie za wydanie niewłaściwego lub nieterminowe wydanie świadectwa pracy

W wynagrodzeniach

Odszkodowanie przysługuje w wysokości wynagro­dzenia za czas pozostawania bez pracy wskutek niewydania lub wydania niewłaściwego świadectwa pracy - jednak za okres nie dłuższy niż 6 tygodni.

W podatkach dochodowych

Odszkodowanie przysługujące pracownikowi wsku­tek niewydania w terminie lub wydania niewłaściwe­go świadectwa pracy na podstawie art. 99 § 2 k.p. jest opodatkowane w pełnej przyznanej wysokości.

Odszkodowanie za wyrządzenie pracodawcy szkody z winy pracownika wskutek niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków pracowniczych

W wynagrodzeniach

Wysokość odszkodowania jest ustalana w wysoko­ści wyrządzonej szkody, jednak nie może przekra­czać kwoty 3-miesięcznego wynagrodzenia przysłu­gującego pracownikowi w dniu wyrządzenia szko­dy. Jeżeli pracownik umyślnie wyrządził szkodę, jest zobowiązany do jej naprawienia w pełnej wysokości.

W podatkach dochodowych

Przysługujące pracodawcy na podstawie art. 119 k.p. odszkodowanie za szkodę wyrządzoną z winy pracownika wskutek niewykonania lub nienależy­tego wykonania obowiązków pracowniczych jest zwolnione z opodatkowania w pełnej przyznanej wysokości. Jeżeli naprawienie szkody następuje na podstawie innej niż sądowa ugody pomiędzy pra­codawcą a pracownikiem, odszkodowanie z tego tytułu podlega opodatkowaniu w pełnej wysokości.

Odszkodowanie z tytułu wypadku przy pracy

W podatkach dochodowych

Zadośćuczynienie (lub odszkodowanie) związane z wypadkiem przy pracy wypłacone przez praco­dawcę na podstawie prawomocnego wyroku sądu nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodo­wym od osób fizycznych.

Odszkodowanie z tytułu zakazu konkurencji

W podatkach dochodowych

Odszkodowanie przysługujące pracownikowi z tytułu zakazu konkurencji na podstawie art. 1012 k.p. jest opodatkowane w pełnej przyznanej wyso­kości.

W ubezpieczeniach

Wypłacane pracownikom w trakcie zatrudnienia odszkodowanie z tytułu zakazu konkurencji sta­nowi podstawę wymiaru składek na ubezpiecze­nia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne. Jeżeli natomiast odszkodowanie jest wypłacane byłemu pracownikowi już po ustaniu zatrudnienia, wówczas takie świadczenie jest wyłączone ze składek.

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Encyklopedia kadrowego

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code
Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Wyższe wynagrodzenia w budżetówce od 2026 r. Pracodawcy chcą większej podwyżki dla pracowników

Płaca minimalna w 2026 r. wzrośnie o 3%, ale w budżetówce podwyżka powinna być wyższa. Pracodawcy chcą wyższych wynagrodzeń w sferze budżetowej, aby jakość usług publicznych również rosła.

Nie będzie w tym roku niższego dodatku za pracę w nocy niż w lipcu

W lipcu 2025 r. mamy najniższy dodatek za pracę w nocy. Taka sama kwota będzie obowiązywała w październiku. To miesiące z największą liczbą godzin pracy. Ile wynosi dodatek nocny w tym miesiącu?

Opieka nad małym dzieckiem podczas pracy zdalnej. Co z kontrolą pracodawcy?

Jak pracodawca może skontrolować pracę zdalną pracownika, który w czasie godzin pracy sprawuje bezpośrednią opiekę nad małoletnim dzieckiem (do 4. roku życia), szczególnie gdy dziecko nie ma zapewnionej w tym czasie opieki przez inną osobę (np. nianię, innego członka rodziny, żłobek, przedszkole)?

PPK: od jakiej kwoty nalicza się wpłaty? Czy wczasy pod gruszą, świadczenia urlopowe, nagroda jubileuszowa i zasiłki liczą się do podstawy wymiaru wpłat?

Od jakiej kwoty liczy się wpłaty na PPK? Nie od każdego świadczenia na rzecz uczestnika PPK należy naliczać wpłaty do PPK. To, czy dane świadczenie stanowi podstawę wpłat do PPK, zależy od tego, czy jest ono podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Co z wczasami pod gruszą, świadczeniem urlopowym, nagrodą jubileuszową, zasiłkami i urlopem wychowawczym?

REKLAMA

Odmowa renty wdowiej: 7 powodów odmowy renty wdowiej przez ZUS

Otrzymałaś odmowę przyznania renty wdowiej przez ZUS? Sprawdź, jakie są najczęstsze powody niepozwalające na wypłatę nowego świadczenia. Jeśli nie zgadzasz się z rozstrzygnięciem Zakładu, możesz odwołać się do sądu.

Czy jesteśmy gotowi na skrócony tydzień pracy? Jak go sobie wyobrażamy?

Jak sobie wyobrażamy skrócony tydzień pracy? Mniej godzin, ale pięć dni w tygodniu? Więcej godzin i dodatkowy dzień wolny? Ale kiedy, w poniedziałek czy piątek, a może środę? Badacze z Uniwersytetu SWPS przyjrzeli się wyobrażeniom.

Renta wdowia - kiedy pierwsze wypłaty? Terminy wypłat ZUS w lipcu i sierpniu

Renta wdowia pozwala na łączenie dwóch świadczeń renty rodzinnej po zmarłym małżonku i świadczenia emerytalno-rentowego. Lipiec to termin pierwszych wypłat renty wdowiej. Kiedy dokładnie ZUS wypłaci świadczenie w lipcu i sierpniu 2025 r.?

Podwyżek w samorządzie ciąg dalszy. Z wyrównaniem od 1 lipca 2025 r. nowe maksymalne stawki wynagrodzenia zasadniczego i dodatku funkcyjnego [projekt]

Podwyżek w samorządzie ciąg dalszy. Wielce prawdopodobne, że tak. Bo ma dojść do dostosowania poziomu maksymalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego oraz dodatku funkcyjnego do zmienionej kwoty bazowej, wynikającej z ustawy budżetowej na rok 2025. Zatem z wyrównaniem od 1 lipca 2025 r. mają obowiązywać nowe maksymalne stawki wynagrodzenia zasadniczego i dodatku funkcyjnego w samorządzie.

REKLAMA

PIP: 350 tysięcy bezpłatnych porad rocznie dla pracodawców. Inspekcja pracy nie tylko kontroluje, ale i pomaga

Działalność PIP to nie tylko kontrole, ale i bezpłatne porady prawne dla pracodawców. Inspekcja pracy wydaje 350 tysięcy porad rocznie, które skierowane są wprost do osób zatrudniających pracowników. Warto korzystać z pomocy PIP.

Gdzie chcą pracować Polacy? Ranking 2025: wymarzonym miejscem pracy branża motoryzacyjna. Bije na głowę IT

Gdzie w 2025 roku chcą pracować Polacy? Oto ranking branż. Okazuje się, że wymarzonym miejscem pracy jest branża motoryzacyjna. Bije na głowę IT. Czym kierują się pracownicy przy wyborze branży, w której podejmują pracę?

REKLAMA