Odszkodowania pracownicze

Pracownik, który jest poniżany, ośmieszany czy szykanowany przez pracodawcę może złożyć oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia. Takie postępowanie pracodawcy jest naruszeniem podstawowych obowiązków pracowniczych. Czy pracownik może liczyć na odszkodowanie?

Prawo pracy wyróżnia m.in. odszkodowanie w razie naruszenia przez pracodawcę zasady równego traktowania w zatrudnieniu, w razie niezgodnego z prawem rozwiązania umowy przez pracodawcę, w razie rozwiązania umowy o pracę na skutek mobbingu, za ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków przez pracodawcę, za nieuzasadnione rozwiązanie umowy o pracę.

Odpowiedzialność sprawcy za wyrządzoną przez niego szkodę to jedna z podstawowych zasad prawa cywilnego. Na gruncie prawa pracy ciężar odpowiedzialności za błędy zatrudnionego pracownika, będącego sprawcą szkody, ponosi wyłącznie pracodawca.

Pracodawca może mieć obowiązek zapłacenia za urlop pracownika w przypadku, gdy ten poniósł koszty na zamierzony urlop, a pracodawca przesunął lub przerwał zaplanowany wypoczynek. Odpowiedzialność pracodawcy jest w tym przypadku podyktowana okolicznościami, jakie wpłynęły na jego decyzję.

Pracownik, które uległ w pracy wypadkowi ma prawo do szeregu świadczeń pieniężnych, które mają na celu zrekompensować mu ten wypadek. Prawo do świadczeń wynika z faktu objęcia pracownika ubezpieczeniem wypadkowym.

Przesłanką nabycia jednorazowego odszkodowania dla członków rodziny jest śmierć pracownika wskutek wypadku przy pracy.

Pracownikowi, który wskutek wypadku przy pracy doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, przysługuje jednorazowe odszkodowanie.

W sytuacji kiedy pracodawca rozwiązał z pracownikiem umowę o pracę na podstawie art. 52 Kodeksu pracy, z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu umów w tym trybie, pracownikowi przysługuje jedno z alternatywnych roszczeń, tj. roszczenie o przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowanie. Maksymalną wysokość odszkodowanie za niezgodne z prawem wypowiedzenie umowy o pracę określają przepisy Kodeksu pracy.

W przypadku śmierci wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej ubezpieczonego z tytułu wypadków lub rencisty pobierającego rentę z tytułu niezdolności do pracy lub choroby zawodowej, członkom jego rodziny należy się jednorazowe odszkodowanie.

Sytuacja prawna pracodawcy, z którym pracownik z naruszeniem prawa rozwiązał umowę o pracę bez wypowiedzenia, bez uzasadnionej przyczyny, jest w zakresie wysokości odszkodowania zbliżona do sytuacji pracownika, który dochodzi odszkodowania na podstawie art. 58 Kodeksu pracy.

Pracownik bezprawnie zwolniony z pracy może domagać się albo przywrócenia do pracy, albo odszkodowania. Kodeks pracy wskazuje sytuacje, kiedy pierwsze roszczenie jest wyłączone.

Zgodnie z art. 45 Kodeksu pracy pracownik, który uważa, że wypowiedzenie mu umowy o pracę na czas nie określony jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu tych umów, może domagać się przed sądem pracy orzeczenia o bezskuteczności wypowiedzenia lub odszkodowania.

Kodeks pracy przyznaje pracownikom, którzy ulegli wypadkowi przy pracy bądź zachorowali na chorobę zawodową, między innymi prawo do świadczeń z ubezpieczenia społecznego.

Pracodawca może rozwiązać pracownikiem umowę w trybie natychmiastowym tylko w ściśle określonych sytuacjach. W razie nieuzasadnionego rozwiązania musi się liczyć z negatywnymi konsekwencjami.

Pracownikowi, z którym rozwiązano umowę o pracę bez wypowiedzenia z naruszeniem przepisów przysługuje roszczenie o odszkodowanie. O odszkodowaniu orzeka sąd pracy.

Pracownik, któremu wypowiedziano umowę pracę w sposób nieuzasadniony lub niezgodny z prawem ma prawo w związku z tym do odszkodowania.

Obowiązkiem pracodawcy jest wydanie pracownikowi świadectwa pracy niezwłocznie po zakończeniu stosunku pracy. Co się dzieje w sytuacji, kiedy pracodawca tego nie zrobi?

W nowelizacji Kodeksu pracy z 2004 roku ustawodawca nie tylko rozszerzył i uszczegółowił przepisy dotyczące dyskryminację, ale wprowadził także przepisy przewidujące sankcje za naruszenie tej zasady.