Telepraca i praca zdalna

Wypadki przy pracy zdalnej już się zdarzają - nawet te śmiertelne! W dniu 13 czerwca 2023 r. odbyło się posiedzenie Rady Ochrony Pracy, podczas której omawiano statystyki, zasady przeprowadzania oceny ryzyka i badania okoliczności wypadków przy pracy zdalnej. W spotkaniu uczestniczyła również Katarzyna Łażewska-Hrycko - Główny Inspektor Pracy. Inspektor zapowiedziała, że trwają kontrole PIP wykonywania pracy zdalnej.

Praca zdalna została uregulowana w Kodeksie pracy. Nowe przepisy nakładają na pracodawców nowe obowiązki. W związku z tym wielu z nich stanęło przed pilną potrzebą cyfryzacji. Pojawił się też problem rozliczenia z fiskusem w zakresie odliczenia od podatku komputerów i urządzeń przekazywanych pracownikom. Czy jest się czego bać?

Praca zdalna ogranicza ryzyko wypadku w drodze do pracy i z pracy do domu. Nie wyklucza jednak możliwości wypadku przy pracy. Jakie są zasady postępowania w razie wypadku przy pracy zdalnej?

Po wejściu w życie nowelizacji Kodeksu pracy u pracodawców zrodziło się wiele pytań i wątpliwości, dotyczących praktycznych aspektów wdrożenia nowych regulacji dotyczących pracy zdalnej. Jak uniknąć błędów? Na najważniejsze pytania odpowiada Wiktoria Kuc, Dyrektor HR w Symfonii.

Zatrudnieni zdalnie mogą uzyskać od pracodawcy zryczałtowany zwrot wydatków na prąd lub Internet. Brakuje jednak jednoznacznych wytycznych jak ustalić stawkę takiego ryczałtu. Punktem odniesienia mogą być kwoty stosowane przez organy państwowe.

Praca zdalna wykonywana przez niektórych pracowników firmy może prowadzić do podziałów wśród personelu, różnego traktowania pracowników stacjonarnych i zdalnych, a nawet dyskryminacji. Ustawodawca przewidział takie niebezpieczeństwa i wprowadził przepisy, które mają do nich nie dopuścić.

Przepisy o pracy zdalnej, której definicja została na stałe wpisana do Kodeksu pracy weszły w życie 7 kwietnia. Co to oznacza dla pracowników? Jakie będą uprawnienia pracodawców? 

Dekalog pracy zdalnej - 10 najważniejszych zasad. Poniżej informacje, które powinien znać każdy pracownik i pracodawca, jeśli chcą korzystać z pracy zdalnej. Pamiętaj, że ignorantia iuris nocet - nieznajomość prawa szkodzi!

Praca zdalna na nowych zasadach jest już możliwa. Przepisy Kodeksu pracy, które regulują ten rodzaj pracy weszły w życie 7 kwietnia. Zarazem wykreślono z Kodeksu przepisy dotyczące telepracy. Co to jest praca zdalna? Kiedy można uzgodnić wykonywanie pracy zdalnej? Jak określa się zasady wykonywania pracy zdalnej?

Praca zdalna ma docelowo wyeliminować z polskich firm telepracę i zająć jej miejsce. 7 kwietnia wchodzą w życie przepisy Kodeksu pracy o pracy zdalnej, a te dotyczące telepracy zostają uchylone. Mimo to telepraca pozostanie z nami jeszcze przez pewien czas. 

Praca zdalna to także obowiązek pracodawcy zapewnienia pracownikom wykonującym pracę zdalną narzędzi niezbędnych do pracy. Często narzędziami tymi będzie sprzęt elektroniczny o znacznej wartości. Uszkodzenie powierzonego sprzętu bądź jego utrata w wyniku zdarzeń losowych lub kradzieży może oznaczać dla wielu pracowników straty finansowe – pracodawcy często przenoszą na nich odpowiedzialność za firmowe przedmioty. Można tego uniknąć, rozszerzając ubezpieczenie własnego domu lub mieszkania o OC za szkody wyrządzone w mieniu służbowym.

Planowana od dłuższego czasu nowelizacja kodeksu pracy dotycząca pracy zdalnej rozpoczyna swój formalny start. Zmiany zostały opublikowane w Dzienniku Ustaw 6 lutego, a więc wejdą w życie 7 kwietnia. Jak bardzo zmieni się obecnie obowiązująca forma pracy zdalnej? Czy zmiany będą korzystne dla pracodawców? Jak się do tego przygotować? To tylko nieliczne z pytań nad którymi zastanawiają się pracodawcy. 

Związki zawodowe zgłaszają szereg wątpliwości związanych z regulacjami dotyczącymi pracy zdalnej, które zaczną obowiązywać od 7 kwietnia. OPZZ i NSZZ Solidarność zwracają uwagę m.in. na płynne przejście do stosowania nowych przepisów. Mówią także o kosztach pracy zdalnej, m.in. o wodzie, herbacie, kawie, klimatyzacji, ogrzewaniu, środkach czystości i higieny oraz pokrywaniu części czynszu za powierzchnię biurową w mieszkaniu pracownika.

Pracodawca będzie miał prawo przeprowadzać kontrole pracowników zdalnych – wynika z nowelizacji Kodeksu pracy, która wchodzi w życie 7 kwietnia. Eksperci wyjaśniają, w jakim zakresie i pod jakimi warunkami będzie to możliwe.

Pracodawca wdrożył pracę zdalną na podstawie regulaminu pracy zdalnej. Hipotetycznie może dojść do sytuacji, że pracodawca nie wyrazi zgody na pracę zdalną z powodu konieczności zapłaty ryczałtu za energię, mimo to pracownik nadal będzie chciał korzystać z możliwości pracy zdalnej. Czy w takiej sytuacji pracownik może dobrowolnie zrzec się ww. ryczałtu?

Praca zdalna może być wykonywana zgodnie z zasadami ustalonymi u danego pracodawcy. Pracodawca nie ma w tym zakresie pełnej swobody. W celu ustalenia zasad wykonywania pracy zdalnej powinien porozumieć się z działającymi u niego organizacjami związkowymi. Jaką rolę mają do odegrania związki zawodowe w procesie ustalania zasad wykonywania pracy zdalnej? Co stanie się, kiedy pracodawca nie dojdzie do porozumienia ze związkowcami? Jak zasady pracy zdalnej ma ustalić pracodawca, u którego nie ma związków zawodowych?

Praca zdalna, mimo że wprowadzono ją na szerszą skalę z uwagi na pojawienie się pandemii, także po jej ustaniu cieszy się coraz większą popularnością. Według badania Hays ponad 50% pracodawców oferuje swoim pracownikom tzw. home office. Wykonywanie obowiązków zawodowych w domowym zaciszu wiąże się z wyższym komfortem i pewną elastycznością. Ponadto pozwala zaoszczędzić czas i pieniądze, które pracownik musiałby poświęcić na codzienne dojazdy do firmy. Wiosna to idealny moment na to, żeby przyjrzeć się swojemu domowemu stanowisku pracy. Na co warto zwrócić szczególną uwagę? Czy można zrobić coś, by uczynić je jeszcze bardziej komfortowym?

Zatrudniamy pracowników w niepełnym wymiarze czasu pracy. Czy w związku z tym będą im przysługiwały 24 dni okazjonalnej pracy zdalnej, czy też wymiar pracy okazjonalnej należy ustalać proporcjonalnie do ich etatu?

Kontrola wykonywania okazjonalnej pracy zdalnej, w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy lub przestrzegania wymogów w zakresie bezpieczeństwa i ochrony informacji, w tym procedur ochrony danych osobowych, będzie się odbywała na zasadach ustalonych z pracownikiem. Natomiast kontrola wykonywania pracy przez pracownika świadczącego "okazjonalną" pracę zdalną zostanie przeprowadzona na takich zasadach jak w czasie wykonywania pracy w podstawowym miejscu pracy.

Ewidencja czasu pracy zdalnej. Przepisy prawa pracy nie regulują sposobu rejestrowania rozpoczęcia i zakończenia pracy zdalnej przez pracownika, zatem pracodawca samodzielnie określa zasady w tym zakresie. Rejestracja może się odbywać poprzez wysłanie e-maila o rozpoczęciu (zakończeniu) pracy czy telefoniczne zawiadomienie o tym przełożonego. Można też założyć, że potwierdzeniem wykonywania pracy zdalnej jest np. korespondencja e-mailowa lub wykaz zadań zrealizowanych danego dnia.

Praca zdalna. Nowe przepisy Kodeksu pracy wprowadzające pracę zdalną przewidują m.in. obowiązek zapewnienia przez pracodawcę niezbędnych narzędzi do wykonywania pracy zdalnej, a jeżeli pracownik korzysta z własnych narzędzi - pracodawca powinien mu z tego tytułu wypłacić ekwiwalent. Natomiast za zużycie prądu i usługi telekomunikacyjne pracownikowi przysługuje ryczałt. Zasady rozliczania kosztów związanych z wykonywaniem pracy zdalnej powinny wynikać z treści porozumienia, regulaminu lub polecenia. Wskazane świadczenia nie będą stanowiły przychodu ze stosunku pracy, a zatem nie będą także oskładkowane ZUS, przy spełnieniu określonych w ustawie warunków.

Praca zdalna może być co do zasady wykonywana przez pracownika na podstawie uzgodnienia pomiędzy stronami umowy o pracę dotyczącego pracy zdalnej. Wykonywanie pracy zdalnej jest więc możliwe, kiedy obie strony umowy – w tym w szczególności pracownik – wyrażą na to zgodę. Kodeks pracy dopuszcza jednak możliwość wykonywania pracy zdalnej również na polecenie pracodawcy. Kiedy pracodawcy wolno wydać polecenie wykonywania pracy zdalnej? 

Praca zdalna okazjonalna nie jest pracą polecaną "na żądanie" pracownika. Pracodawca może jej odmówić, ale przestrzegając zasad współżycia społecznego, zakazu dyskryminacji oraz zasad równego traktowania w zatrudnieniu.

Praca zdalna zyskała w okresie pandemii niespotykaną dotąd popularność. W dzisiejszych czasach możliwość pracy zdalnej jest dla pracowników jednym z decydujących czynników podczas wyboru pracodawcy. Choć wprowadzenie do Kodeksu pracy regulacji w tym zakresie było postulowane zarówno przez pracodawców jak i pracowników, to nowe przepisy budzą sporo kontrowersji. Skomplikowane regulacje oraz dodatkowe koszty, które obciążą pracodawców mogą spowodować, że praca zdalna podzieli los swojej poprzedniczki – telepracy – która nie była stosowana na szeroką skalę. Komentuje dr Paweł Łuczak z Wydziału Zarządzania UŁ.

Praca zdalna została na stałe wprowadzona do Kodeksu pracy. Nowelizacja pozostawia jednak wątpliwości, które staną się problemem dla pracodawców i pracowników. Przykładem jest zwrot kosztów pracy zdalnej.