Staż pracy, Urlop macierzyński

Jak staż pracy wpływa na urlop wypoczynkowy pracownika? Ile wynosi wymiar urlopu wypoczynkowego dla pracownika zatrudnionego poniżej 10 lat, a ile dla pracownika zatrudnionego powyżej 10 lat? Co wlicza się do stażu pracy? Czy czekają nas zmiany w 2026 r.?

W Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej od dłuższego czasu trwają prace nad projektem ustawy nowelizującej Kodeks pracy. Zmiana przepisów będzie dotyczyć wydłużenia listy okresów aktywności zawodowej, które będą wliczane do stażu pracy pracowników. Dzięki temu powstanie możliwość nabywania uprawnień pracowniczych na korzystniejszych zasadach. Kiedy nowe przepisy mają wejść w życie?

Od 19 marca 2025 r. obowiązuje nowelizacja Kodeksu pracy wprowadzająca uzupełniający urlop macierzyński. Opublikowano przepisy wykonawcze – jednym z nich jest rozporządzenie w sprawie wniosków dotyczących uprawnień pracowników związanych z rodzicielstwem oraz dokumentów dołączanych do takich wniosków.

Od 19 marca 2025 r. obowiązuje nowelizacja Kodeksu pracy wprowadzająca uzupełniający urlop macierzyński. Opublikowano przepisy wykonawcze – jednym z nich jest rozporządzenie określające dokumenty niezbędne do uzyskania zasiłku macierzyńskiego dla rodziców wcześniaków i dzieci wymagających hospitalizacji tuż po narodzinach.

19 marca 2025 r. wejdą w życie przepisy Kodeksu pracy wprowadzające uzupełniający urlop macierzyński. Od tego dnia zaczną także obowiązywać przepisy wprowadzające zasiłek macierzyński za okres tego nowego urlopu związanego z rodzicielstwem.

To zaświadczenie jest ważne dla pracowników etatowych, którzy w przeszłości pracowali w gospodarstwach rolnych. Taka osoba zaczynając pracę etatową np. w wieku 30 lat, miałaby prawo tylko do 10 dni urlopu wypoczynkowego. Każdy inny kolega w pracy w wieku 30 lat ma (w praktyce) prawo do 26 dni urlopu rocznie (lata studiów przeliczają się na prawo do 26 dni urlopu wypoczynkowego).

Nowy, pełnopłatny uzupełniający urlop macierzyński wchodzi w życie 19 marca 2025 r. Będzie przysługiwał także służbom mundurowym. Jakie nowe przepisy prawne dotyczące funkcjonariuszy zaczynają funkcjonować już za kilka dni?

Polskie ustawodawstwo dot. skróconego urlopu macierzyńskiego może budzić kontrowersje i wywoływać problemy, wykraczające poza określenie płci płodu – uważa prof. Artur Ludwin, ginekolog. Wg niego ustawodawstwo jest wręcz paradoksalne w kilku aspektach, a zdolność kobiety do pracy po utracie ciąży lub dziecka powinien określić indywidualnie lekarz.

 Renta z tytułu niezdolności do pracy może być przyznana na stałe lub na określony czas. Renta z tytułu niezdolności a emerytura (to nie zawsze jest proste)

Urlop macierzyński i rodzicielski w 2025 roku – ile trwa i ile jest płatny? Czy możliwy jest w Polsce urlop macierzyński przed porodem? Ile urlopu przysługuje w przypadku zgonu dziecka? Pobierz wniosek o urlop macierzyński i urlop rodzicielski. Prezentujemy wzór wniosku w doc. i pdf.

Uzupełniający urlop macierzyński będzie dla rodziców dzieci przedwcześnie urodzonych i dzieci urodzonych w terminie, ale wymagających hospitalizacji. Nowelizacja Kodeksu pracy oznacza, że konieczne będzie także wprowadzenie nowych kodów, które umożliwią prawidłowe wypełnianie dokumentów ubezpieczeniowych i rozliczanie składek ZUS. Resort rodziny i pracy przygotowuje projekt nowych przepisów.

Taki przywilej politycy obiecali w kwietniu 2024 r. Pomysł był rewolucyjny - im dłuższy staż pracy, tym dłuższy urlop wypoczynkowy (dziś maksymalnie 26 dni). Przypominamy tą propozycję nowelizacji przepisów i zaskoczenie pracowników z kwietnia 2024 r. Bo to jest bardzo korzystna oferta, ale - na dziś - tylko dla niektórych osób. Niestety wciąż tylko etap "dyskusja" nad tym rozwiązaniem. Dziś już nikt nie mówi o tej nowelizacji jako planie wdrożenia w 2025 r. (ani nawet 2026 r).

W dniu 12 grudnia 2024 r. Prezydent RP podpisał ustawę z dnia 6 grudnia 2024 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw. Będzie dodatkowy, co ważne 100% płatny urlop, dla pracowników będących rodzicami. Celem ustawy jest wprowadzenie do polskiego systemu prawnego szczególnych regulacji z zakresu urlopów dla rodziców wcześniaków i dzieci hospitalizowanych po narodzinach. Regulacja wejdzie w życie już w pierwszym kwartale 2025 r.

Od 2026 r. zmienią się zasady ustalania stażu pracy. W projekcie nowelizacji Kodeksu pracy, przygotowywanej przez MRPiPS, do okresu zatrudnienia wliczane będą nie tylko okresy świadczenia pracy na podstawie umów o pracę, ale także okresy wykonywania umów zlecenia czy prowadzenia działalności pozarolniczej. Również okresy służby będą wliczane do okresu pracy.

Rodzice dzieci przedwcześnie urodzonych oraz hospitalizowanych po narodzinach będą mieli wydłużony urlop macierzyński. Tak postanowił Sejm nowelizując 27 listopada br. Kodeks pracy. Teraz ustawą zajmie się Senat.

Od 8 tygodni do nawet 15 tygodni będą mogli wydłużyć urlop rodzice dzieci urodzonych przedwcześnie lub takich, które wymagają dłuższego pobytu w szpitalu. 29 października 2024 r. rząd podjął decyzję o wprowadzeniu uzupełniającego urlopu macierzyńskiego.

Zmienią się przepisy dotyczące zasad obliczania okresu zatrudnienia. Pracownicy zyskają dłuższe okresy wypowiedzenia, dłuższe urlopy wypoczynkowe czy prawo do wyższych odpraw. Wszystko to dzięki propozycji wliczania do stażu pracy m.in. okresów świadczenia pracy na podstawie umów zlecenia czy prowadzenia działalności gospodarczej. Zakłada się, że projektowane zmiany zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2026 r.

Co do zasady – ochrona trwałości stosunku pracy pracownika przebywającego na urlopie związanym z rodzicielstwem (w tym m.in. na urlopie macierzyńskim), kończy się wraz z chwilą powrotu tego pracownika do pracy. Nie zawsze jednak wypowiedzenie pracodawcy, złożone pierwszego dnia po powrocie pracownika do pracy z urlopu macierzyńskiego, będzie uzasadnione. Istnieje również jeden skuteczny sposób na definitywne wyeliminowanie ryzyka zwolnienia z pracy po powrocie z urlopu macierzyńskiego. 

Resort Pracy proponuje kolejne zmiany w KP. W lipcu 2024 r. przedstawiono propozycję zaliczania różnych form wykonywania pracy, usług czy nawet służby do okresu zatrudnienia. Wszystko po to, aby wyrównać szanse np. co do nagród jubileuszowych i dodatków oraz świadczeń zw. ze stażem

44 proc. badanych jest zdania, że należy zmienić nazwę "urlop macierzyński". Obowiązująca nazwa sugeruje, że opieka nad dzieckiem jest czasem odpoczynku. Ruszyła kampania edukacyjna #ToNieUrlop, zmieniająca krzywdzące przekonania społeczne na temat opieki nad małym dzieckiem i urlopów macierzyńskich. 

Wiele uprawnień pracowniczych uzależnionych jest od stażu pracy. Od stażu pracy zależy np. wymiar urlopu wypoczynkowego czy okres wypowiedzenia umowy o pracę. Projekt nowelizacji Kodeksu pracy zakłada zmianę sposobu obliczania stażu pracy. Zmiana ma polegać na wliczaniu do stażu pracy także innych okresów, np. zatrudnienia na podstawie umowy zlecenia lub okresu prowadzenia działalności gospodarczej, znacząco wpłynie na uprawnienia pracownicze pracowników.

Projekt nowelizacji Kodeksu pracy zakłada zmiany dotyczące podstawowych uprawnień pracowniczych. Do stażu pracy będzie wliczany okres wykonywania pracy na podstawie umów zlecenia lub świadczenia usług zawartych z obecnym pracodawcą. Wpłynie to m.in. na długość okresu wypowiedzenia oraz wysokość odprawy w przypadku rozwiązania umowy o pracę.

W ministerstwie rodziny, pracy i polityki społecznej trwają prace nad projektem ustawy wydłużającej urlopy macierzyńskie. Ustawa ma wydłużyć urlop macierzyński pracownikom-rodzicom dzieci przedwcześnie urodzonych oraz pracownikom-rodzicom dzieci urodzonych w terminie, ale wymagających hospitalizacji.

Wczasy pod gruszą – czy musisz mieć określony staż pracy, by otrzymać gruszę?

Zdarza się tak, że kobieta chce lub potrzebuje skorzystać z urlopu macierzyńskiego jeszcze przed porodem. Częściej kobiety korzystają ze zwolnień lekarskich, ale jak najbardziej można wykorzystać część urlopu przed porodem. Poniżej wyjaśnienie ile tygodni takiego urlopu przysługuje i co najważniejsze jaki wniosek złożyć oraz co powinien zawierać.