REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Urlop macierzyński i rodzicielski 2025. Ile trwa? Ile jest płatny? [WNIOSEK]

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Urlop macierzyński 2024 - ile trwa i ile jest płatny?
Wniosek o urlop macierzyński i rodzicielski 2025 - wzór doc pdf, ile wynosi i ile jest płatny?
ShutterStock

REKLAMA

REKLAMA

Urlop macierzyński i rodzicielski w 2025 roku – ile trwa i ile jest płatny? Czy możliwy jest w Polsce urlop macierzyński przed porodem? Ile urlopu przysługuje w przypadku zgonu dziecka? Pobierz wniosek o urlop macierzyński i urlop rodzicielski. Prezentujemy wzór wniosku w doc. i pdf.

rozwiń >

Urlop macierzyński 2024 w Kodeksie pracy – podstawa prawna

REKLAMA

Podstawa prawna dla urlopu macierzyńskiego znajduje się w Kodeksie pracy w części poświęconej uprawnieniom pracownika związanymi z rodzicielstwem, a dokładnie w art. 180 ustawy kodeksowej. W 2025 roku urlop macierzyński obowiązuje na tych samych zasadach jak w poprzednim roku. 

REKLAMA

Urlop macierzyński to prawo matki będącej pracownicą, przedsiębiorcą albo nawet zleceniobiorcą przysługujące z tytułu urodzenia dziecka. Podstawowym warunkiem skorzystania z urlopu macierzyńskiego jest opłacanie składek na ubezpieczenie chorobowe. Przepisy prawa pracy nakazują wykorzystanie 14 tygodni urlopu matce dziecka. Pozostała część urlopu może zostać przypisana ojcu, opiekunowi prawnemu lub innemu członkowi najbliższej rodziny. Podczas urlopu macierzyńskiego nie otrzymuje się wynagrodzenia. ZUS wypłaca wówczas zasiłek macierzyński. 

Ile trwa urlop macierzyński?

Urlop macierzyński trwa 20 tygodni. Od kiedy liczy się urlop? Pierwszym dniem urlopu macierzyńskiego jest dzień porodu. Urlop macierzyński może być dłuższy niż 20 tygodni, jeśli przy jednym porodzie urodzi się więcej niż jedno dziecko. Zgodnie z art. 180 § 1 wymiar urlopu macierzyńskiego w przypadku urodzenia większej liczby dzieci wynosi odpowiednio:

  • 31 tygodni – w przypadku urodzenia 2 dzieci przy jednym porodzie;
  • 33 tygodnie – w przypadku urodzenia 3 dzieci przy jednym porodzie;
  • 35 tygodni – w przypadku urodzenia 4 dzieci przy jednym porodzie;
  • 37 tygodni – w przypadku urodzenia 5 i więcej dzieci przy jednym porodzie.

REKLAMA

Urodzenie bliźniaków zwiększa wymiar urlopu macierzyńskiego do 31 tygodni. Trojaczki dają prawo do 33 tygodni wolnego od pracy, czworaczki – 35 tygodni, a pięcioraczki i większa liczba dzieci do 37 tygodni. 37 tygodni urlopu macierzyńskiego to maksymalny wymiar. Urodzenie większej liczby dzieci nie powoduje kolejnego wydłużenia urlopu.

Co w przypadku śmierci jednego z dzieci z ciąży mnogiej? Czy wpływa na wymiar urlopu macierzyńskiego? Tak, w świetle obowiązujących przepisów matce należy się urlop w wymiarze adekwatnym dla liczby dzieci pozostałych przy życiu.

Dalszy ciąg materiału pod wideo
Przykład

Kobieta spodziewała się czworaczków. W wyniku komplikacji poporodowych jedno z nich zmarło. Matka ma prawo do 33 tygodni urlopu macierzyńskiego, a następnie 34 tygodni urlopu rodzicielskiego.

Urlop macierzyński przed porodem

Czy urlop macierzyński można rozpocząć wcześniej, jeszcze przed porodem? Tak, istnieje taka możliwość. Przewiduje ją art. 180 § 2 KP - przed przewidywaną datą porodu pracownica może wykorzystać nie więcej niż 6 tygodni urlopu macierzyńskiego. Wówczas po porodzie pozostanie jej 14 tygodni do wykorzystania. Aby skorzystać z tego uprawnienia, należy złożyć stosowny wniosek.

Ile trwa urlop macierzyński i rodzicielski w 2025 roku?

20 tygodni urlopu macierzyńskiego to tylko 140 dni. Dlaczego mówi się więc o rocznym urlopie macierzyńskim? Polski Kodeks pracy oprócz 20-tygodniowego urlopu macierzyńskiego przyznaje rodzicom prawo do urlopu rodzicielskiego, który trwa kolejne 41 tygodni. Zgodnie z przepisami aktualnymi na 2025 rok jedno z rodziców może wykorzystać maksymalnie 32 tygodnie z tego urlopu. 9 tygodni to wyłączne uprawnienie drugiego z rodziców, którego nie może przenieść na inną osobę. 

32 tygodnie to dodatkowe 224 dni urlopu po urodzeniu dziecka. 20 tygodni plus 32 tygodnie daje wynik 52 tygodni, a to z kolei 364 dni czyli prawie rok (365 dni, co cztery lata mamy rok przestępny czyli 366 dni). Stąd wzięła się potoczna nazwa rocznego urlopu macierzyńskiego. De facto jest to urlop macierzyński i urlop rodzicielski wykorzystywane jeden po drugim bez powrotu do pracy.

Urlop rodzicielski wydłuża się także w przypadku porodów mnogich, ale inaczej niż przy urlopie macierzyńskim, nie ma tutaj znaczenia liczba urodzonych dzieci. Każdy poród mnogi, poczynając już od bliźniaków daje prawo do 43 tygodni urlopu rodzicielskiego. Tutaj również 9 tygodni należy się wyłącznie drugiemu z rodziców. Zakładając więc, że urlop macierzyński i rodzicielski wykorzystywany jest od dnia porodu przez matkę dziecka, będzie ona mogła skorzystać maksymalnie z 34 tygodni tego drugiego urlopu. 

Licząc od urodzenia dzieci z ciąży mnogiej, maksymalny łączny wymiar urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego przysługujący matce wynosi:

  • 65 tygodni (455 dni) – bliźniaki,
  • 67 tygodni (469 dni) – trojaczki,
  • 69 tygodni (483 dni) – czworaczki,
  • 71 tygodni (497 dni) – pięcioraczki, sześcioraczki i więcej dzieci.

Ile płatny jest urlop macierzyński i rodzicielski? - ZUS

Jak już zostało wspomniane za czas urlopu macierzyńskiego nie przysługuje wynagrodzenie jak za pracę. Jest to okres, za który ZUS wypłaca zasiłek macierzyński. Ile płatny jest urlop macierzyński? Wysokość zasiłku macierzyńskiego jest ściśle powiązana z wynagrodzeniem za pracę pracownicy/pracownika albo wysokością składki chorobowej opłacanej przez przedsiębiorcę. Jak liczyć zasiłek macierzyński?

Ile procent podstawy wymiaru zasiłku przysługuje za czas urlopu macierzyńskiego? Zgodnie z art. 31 ust. 1 ustawy zasiłkowej jest to 100%. Podstawa wymiaru zasiłku to średnie wynagrodzenie z ostatnich 12 miesięcy. Przy stałej kwocie wynagrodzenia za pracę zasiłek macierzyński wypłacany co miesiąc równa się pensji pracownika.

Jeśli rodzic zdecyduje się na skorzystanie z urlopu rodzicielskiego, wówczas zasiłek macierzyński będzie już niższy – wyniesie 70% podstawy wymiaru. Istnieje jednak możliwość wypłacania zasiłku w wysokości uśrednionej czyli 81,5% przez cały czas trwania „rocznego urlopu macierzyńskiego” czyli urlopu macierzyńskiego oraz urlopu rodzicielskiego wykorzystywanego bezpośrednio po macierzyńskim. 

Jeśli uprawniona podejmuje decyzję o wykorzystaniu urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze (nie licząc 9 tygodni przysługujących wyłącznie drugiemu rodzicowi) bezpośrednio po urlopie macierzyńskim i chce otrzymywać uśredniony zasiłek przez cały ten okres, powinna złożyć w tym celu wniosek w ciągu 21 dni po porodzie (art. 32a ust. 1 ustawy zasiłkowej).

Wniosek o urlop macierzyński i rodzicielski - wzór doc i pdf

Przed porodem przebywają zazwyczaj na zwolnieniu lekarskim. Z dniem porodu z mocy prawa rozpoczyna się urlop macierzyński. Prawo pracy przewiduje dwie możliwości. Można złożyć od razu wniosek o dwa urlopy wykorzystywane bezpośrednio po sobie albo złożyć wniosek o urlop rodzicielski nie później niż 21 dni przed planowanym terminem rozpoczęcia urlopu. Matki najczęściej decydują się na korzystanie z urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego po porodzie w pełnym wymiarze. Jak napisać taki wniosek? Udostępniamy wzór wniosku.

Pobierz wzór wniosku o urlop macierzyński i rodzicielski 2024: doc., pdf

 

Wniosek o urlop macierzyński i rodzicielski wzór 2025 do pobrania

Infor.pl

Urlop macierzyński w przypadku zgonu dziecka

Czy urlop macierzyński przysługuje w przypadku zgonu dziecka? Czy urodzenie martwego dziecka lub zgon po krótkim czasie od porodu uzasadnia skorzystanie z urlopu? Prawo pracy reguluje takie sytuacje w art. 1801 § 1 i 2 KP. Jeśli dojdzie do martwego dziecka lub zgonu dziecka przed upływem 8 tygodni życia, pracownica ma prawo do urlopu macierzyńskiego w wymiarze 8 tygodni po porodzie, nie krócej jednak niż przez okres 7 dni od dnia zgonu dziecka. Jeżeli jest to ciąża mnoga, kobiecie przysługuje urlop macierzyński w wymiarze stosownym do liczby dzieci pozostałych przy życiu.

Natomiast w sytuacji zgonu dziecka po upływie 8 tygodni życia, urlop macierzyński wynosi tylko 7 dni od dnia zgonu dziecka. W tym przypadku również urodzenie większej liczby dzieci przy jednym porodzie uzasadnia prawo do urlopu w wymiarze stosownym do liczby dzieci pozostałych przy życiu. Zawsze jednak nie może być to okres krótszy niż 7 dni od dnia zgonu dziecka.

Przykład

Pracownica urodziła bliźniaki. Przysługuje jej urlop macierzyński w wymiarze 31 tygodni. Jedno z dzieci zmarło w 21 tygodniu urlopu. W tym wypadku pracownica ma prawo do wymiaru 20 tygodni urlopu, skoro przy życiu zostało jedno dziecko. Wymiar ten został już wyczerpany. W takiej sytuacji urlop przedłuża się na okres 7 dni od dnia zgonu dziecka (np. śmierć dziecka 5 stycznia 2024 roku – urlop przedłuża się do 12 stycznia 2024 roku).

Urlop macierzyński po angielsku

Urlop macierzyński po angielsku to maternity leave.

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Nadchodzą zmiany w PPK oraz w prawie dotyczącym funduszy inwestycyjnych. Czy pracownicy zyskają?

Nadchodzą zmiany w PPK oraz w prawie dotyczącym funduszy inwestycyjnych. Czy pracownicy zyskają? Prawdopodobnie tak. Ministerstwo Finansów przygotowuje gruntowną nowelizację przepisów regulujących polski rynek kapitałowy. W wykazie prac legislacyjnych rządu pojawił się projekt ustawy (numer UC105), który ma na celu zmianę kluczowych aktów prawnych: ustawy o funduszach inwestycyjnych oraz ustawy o pracowniczych planach kapitałowych.

Dla tysięcy pracowników z ZUSu pieniądze wstecz: zasiłki, renty, odszkodowania. Resort zdrowia już ma przepisy

Rak jako choroba zawodowa i odszkodowania z ZUS? Prawdopodobnie tak, bo resor zdrowia pracuje nad zmianami w przepisach dotyczących chorób zawodowych, które znacząco zwiększą ochronę pracowników narażonych na działanie pewnych szkodliwych dla ich zdrowia czynników. Ta nowelizacja otwiera drogę byłym i obecnym pracownikom do ubiegania się o nowe świadczenia, takie jak odszkodowania i renty, w przypadku zdiagnozowania tych nowotworów w związku z wykonywaną w przeszłości pracą.

Staż pracy na nowych zasadach. Projekt w Sejmie

Projekty dotyczące stażu pracy zostały skierowane do sejmowej Komisji Nadzwyczajnej ds. Zmian w Kodyfikacjach. "Każda praca zasługuje na szacunek" – podkreśliła podczas debaty szefowa resortu rodziny Agnieszka Dziemianowicz-Bąk.

Przerwa na papierosa w pracy: tak czy nie?

Pytań na temat palenia papierosów w miejscu pracy jest wciąż wiele. Nie dziwi to - bo temat w zależności od punktu widzenia - palącego czy niepalącego - jest różnie postrzegany. Do najczęstszych wątpliwości należą np.: czy pracodawca może zakazać przerwy na papierosa? Czy pracodawca może wydłużyć czas pracy dla pracowników palących papierosy?Czy pracodawca może zabronić palenia w pracy? Czy zakaz palenia w pracy jest dyskryminacją? Ile razy można iść na papierosa w pracy? Można wręcz powiedzieć, że problem jest palący, a aż 60% zatrudnionych uważa, że pracodawcy nie powinni ingerować w ich nawyki związane z paleniem - tak wynika z ankiety Gi Group Holding.

REKLAMA

Koniec z bezpłatnymi stażami dla pracowników. MRPiPS zapowiada zmiany

To częsta praktyka, gdy młody pracownik za odbywanie stażu nie otrzymuje wynagrodzenia. Przygotowywana przez resort pracy ustawa ma wprowadzić zakaz bezpłatnych staży.

To już pewne: nadchodzi nowa płaca minimalna, kto dostanie podwyżkę od 1 stycznia 2026 r., ile ona wyniesie 250 zł

Na ostateczną wysokość najniższej krajowej jaka będzie obowiązywała od 1 stycznia 2026 roku trzeba poczekać do pierwszej połowy września. Rada Dialogu Społecznego nie wypracowała w sprawie minimalnego wynagrodzenia za pracę wspólnego stanowiska do połowy lipca więc zgodnie z prawem decyzję co do płacy minimalnej arbitralnie podejmie rząd za dwa miesiące.

Będzie łatwiej o ten zasiłek. Skorzystają ubezpieczeni, płatnicy składek, biura księgowo-rachunkowe

Będzie łatwiej o ten zasiłek. Skorzystają ubezpieczeni, płatnicy składek, biura księgowo-rachunkowe. Dlaczego? Bo planowane są spore zmiany w ustawie z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (t.j. Dz. U. z 2025 r. poz. 501) w zakresie ubiegania się o zasiłek.

Na ile oszacowano miesięczną wartość nieodpłatnej pracy domowej? Wartość „ukrytej” pracy kobiet była znacznie wyższa niż mężczyzn

Ile wynosi średnia miesięczna wartość nieodpłatnej pracy domowej? Kobiety, zwłaszcza matki małych dzieci, wykonują znacząco więcej nieodpłatnej pracy domowej niż mężczyźni. Różnice te są widoczne we wszystkich obszarach codziennych obowiązków. Ocenia Polski Instytut Ekonomiczny, powołując się na badania GUS.

REKLAMA

Nowe zawody w klasyfikacji od 2026 roku. MRPiPS opublikowało projekt rozporządzenia [Projekt z 9 lipca 2025 r.]

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej opublikowało projekt nowego rozporządzenia dotyczącego klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy. Dokument trafił 14 lipca 2025 r. do konsultacji publicznych i opiniowania. Nowe przepisy mają wejść w życie 1 stycznia 2026 roku.

Wyższe wynagrodzenia w budżetówce od 2026 r. Pracodawcy chcą większej podwyżki dla pracowników

Płaca minimalna w 2026 r. wzrośnie o 3%, ale w budżetówce podwyżka powinna być wyższa. Pracodawcy chcą wyższych wynagrodzeń w sferze budżetowej, aby jakość usług publicznych również rosła.

REKLAMA