Tematy - Odpowiedzialność pracodawcy, Ochrona danych osobowych

Administrator danych nie może wyręczać się pracownikiem w ustalaniu sposobów zabezpieczenia danych - NSA oddalił skargę kasacyjną Prezesa Sądu Rejonowego w Zgierzu od wyroku WSA w Warszawie. Tym samym podtrzymał decyzję Prezesa UODO w sprawie nałożenia kary za brak odpowiednich zabezpieczeń.

Nowość w związkach zawodowych! Powstanie osobny poradnik dotyczący ochrony danych osobowych "Prowadzenie działalności związkowej zgodnie z RODO". Inspiracją do jego powstania były konsultacje poradnika „Ochrona danych osobowych w miejscu pracy. Poradnik dla pracodawców”.

Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych finansuje działalność socjalną na rzecz uprawnionych osób. Dostęp do ich danych osobowych jest niezbędny do przyznania świadczeń socjalnych. W jaki sposób osoby korzystające z zfśs udostępniają swoje dane osobowe? Jak pracodawca chroni dane osób korzystających z zfśs?

Dane biometryczne stanowią szczególny rodzaj danych osobowych. Dotyczą one cech fizycznych człowieka i umożliwiają jednoznaczną jego identyfikację. Dane biometryczne to na przykład odciski palca, obraz siatkówki oka, a także – wizerunek twarzy. Przepisy unijnego Ogólnego rozporządzenia o ochronie danych (tzw. RODO) oraz krajowego Kodeksu pracy regulują przypadki, w których pracodawca ma prawo przetwarzać dane biometryczne pracowników. Określają także zasady przetwarzania tego rodzaju danych osobowych.

Dane osobowe pracowników chronią przepisy unijnego rozporządzenia o ochronie danych osobowych (tzw. RODO) oraz krajowego Kodeksu pracy. Ochroną objęte są wszelkie informacje o pracowniku, nie tylko imię, nazwisko i adres zamieszkania. Szczególnej ochronie prawnej podlegają dane wrażliwe, obejmujące w szczególności informacje dotyczące zdrowia pracowników. W jakich wobec tego sytuacjach pracodawca może pozyskać i przetwarzać dane dotyczące zdrowia pracowników. Przepisy ściśle to określają.

Dane osobowe to wszelkie informacje o zidentyfikowanej lub możliwej do zidentyfikowania osobie fizycznej – tak stanowi unijne rozporządzenie o ochronie danych osobowych (tzw. RODO). Danymi osobowymi są także informacje na temat przekonań religijnych lub światopoglądowych. Tego rodzaju dane osobowe podlegają szczególnej ochronie prawnej, także na gruncie przepisów Kodeksu pracy. Czy zatem pracodawca ma prawo pozyskiwać informacje dotyczące przekonań religijnych pracowników? A gdyby do tego doszło, jak pracownik powinien zareagować na próbę pozyskania takich danych? Wyjaśniamy.

Życiorys zawodowy, znany powszechnie jako „CV” (łac. curriculum vitae, bieg życia) to podstawowy dokument, jaki osoba poszukująca pracy przesyła w odpowiedzi na ofertę zatrudnienia. CV służy do prezentacji historii zatrudnienia, doświadczeń zawodowych, kwalifikacji kandydata. Jakie dane osobowe osoby ubiegającej się o zatrudnienie powinno zawierać CV? Czy konieczne jest podanie numeru PESEL potencjalnemu pracodawcy? Odpowiedzi na te pytania zawierają przepisy prawa pracy.

Dane osobowe pracownika podlegają ochronie na podstawie przepisów krajowego Kodeksu pracy oraz unijnego rozporządzenia o ochronie danych osobowych (tzw. RODO). Przepisy określają wyraźnie, jakie informacje kandydat do pracy lub pracownik ma obowiązek przekazać pracodawcy. Określają także zakres pytań, jakie pracodawca ma prawo zadawać pracownikowi. Jednym z nich jest pytanie o to poglądy polityczne pracownika. Co pracownik powinien na nie odpowiedzieć? Podpowiadamy.

Dane osobowe to nie tylko imię, nazwisko i dane adresowe. To wszelkie informacje o zidentyfikowanej lub możliwej do zidentyfikowania osobie fizycznej. Danymi osobowymi są wobec tego także informacje o najintymniejszej sferze życia ludzkiego, jaką jest seksualność człowieka, czy jego orientacja seksualna. Tego rodzaju dane osobowe podlegają szczególnej ochronie prawnej, także na gruncie przepisów prawa pracy. Czy zatem pracodawca ma prawo żądać od pracowników podania danych dotyczących ich seksualności czy orientacji seksualnej? A gdyby do tego doszło, jak pracownik powinien zareagować na takie żądanie? Wyjaśniamy.

Dane osobowe pracownika podlegają ochronie na podstawie przepisów krajowego Kodeksu pracy oraz unijnego Ogólnego rozporządzenie o ochronie danych. Przepisy określają wyraźnie, jakie informacje kandydat do pracy lub pracownik ma obowiązek przekazać pracodawcy. Określają także zakres pytań, jakie pracodawca ma prawo zadawać pracownikowi. Jednym z nich jest pytanie o to, czy pracownik należy do związku zawodowego. Co pracownik powinien na nie odpowiedzieć? Podpowiadamy.

Praca zdalna nareszcie została doprecyzowana niedawnymi zmianami w Kodeksie pracy. No i ziemia zadrżała w posadach, bo mamy przecież RODO. Jak zapewne wiecie nie zwykłam Was straszyć w swoich artykułach i również tym razem nie zamierzam tego robić. Postaram się Wam pokazać co pracodawca musi zrobić na swoim podwórku i na co musi zwracać uwagę. Będzie trochę długo – ale temat jest obszerny i gwarantuje Wam, że nie wyczerpię go do końca… Bo co z pracą zdalną podczas wakacji? A jeśli na zdalnym zdarzy się wypadek przy pracy? – ale o tym w kolejnym artykule.

Zagadnienie szkoleń okresowych w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy jest w ostatnim czasie szeroko omawiane ze względu na powrót obowiązku ich przeprowadzania. Począwszy od 1 lipca 2023 r. przez okres 60 dni pracodawcy będę musieli przeprowadzić zaległe szkolenia. W tym zakresie jawi się istotny problem, mianowicie jak wygląda odpowiedzialność pracodawcy za szkodę powstałą na pracowniku, pomimo wdrożenia instrukcji BHP. Okazuje się, że w praktyce sądy różnie wypowiadają się na ten temat i są różne kierunki orzecznicze.

Wprowadzenie ogólnych uregulowań prawnych dotyczących ochrony danych osobowych przyniosło zmiany również w sferze miejsc pracy. Rozporządzenie Ogólne o Ochronie Danych Osobowych (RODO), które weszło w życie w maju 2018 roku, ma na celu zapewnienie większego bezpieczeństwa danych i ochronę prywatności obywateli.

Dane osobowe i ich ochrona mają znaczenie także w przypadku zawarcia i wykonywania umowy o pracę. Jakie są regulacje dotyczące danych osobowych kandydatów do pracy i pracowników? Kiedy pracodawca może poprosić o PESEL? Czy może pytać o wyznanie i poglądy polityczne? Czy pracodawcy trzeba mówić o członkostwie w związku zawodowym?

Dziś chciałabym Wam przybliżyć temat monitoringu we wspólnocie mieszkaniowej. Skąd taki pomysł? Otóż zapytał mnie o to słuchacz jednego z moich szkoleń dotyczących ochrony danych osobowych. Założenie jest takie, że na osiedlu powstała wspólnota mieszkaniowa, został powołany Zarząd, mieszkańcy chcą w celu poprawy bezpieczeństwa zainstalować monitoring wizyjny. Monitoring ten ma być zarządzany przez mieszkańców, a dostęp do niego ma mieć każdy mieszkaniec, oczywiście po uprzednim zalogowaniu się przy użyciu odpowiednich dostępów.

Ciężki wypadek przy pracy - co oznacza dla pracodawcy? Jakie ma obowiązki i jakie może ponieść konsekwencje?

Sygnalista w firmie oznacza nowe obowiązki dla pracodawcy. Pierwszym jest zapewnienie dwukierunkowej komunikacji między firmą a sygnalistą, a drugim zapewnienie mechanizmów gwarantujących ochronę prywatności i danych sygnalisty. Jakie kanały komunikacji są zgodne z dyrektywą UE?

Czas pandemii na wielu organizacjach wymusił poszukiwanie takich rozwiązań, które umożliwiały zachowanie wszystkich funkcji w trybie zdalnym. Niemalże z dnia na dzień działy HR zaczęły prowadzić zdalnie rekrutację, tzw. onboardingi. Wiele firm zdecydowało się na udostępnienie pracownikom odpowiednich modułów systemów kadrowych, co zmniejszyło potrzebę bezpośredniego kontaktu z działem kadr, umożliwiając m.in.: składanie wniosków pracowniczych czy pobranie tzw. pasków płacowych on-line. Dążeniu do maksymalizacji korzyści z nowych technologii musi jednak towarzyszyć zapewnienie ich zgodności z obowiązującym prawem, w szczególności w zakresie ochrony danych osobowych.

Ochrona danych osobowych leży przede wszystkim po stronie działów HR. Jakie błędy popełniają? Decyzje UODO wskazują na 4 podstawowe błędy. Jak uniknąć sankcji ze strony UODO?

Umowa powierzenia z dostawcą tzw. benefitów - czy pracodawca musi ją zawierać? Kto jest administratorem danych osobowych?

Dokumentowanie naruszeń ochrony danych osobowych stanowi inwestycję w bezpieczeństwo. Mail z listą płac wysłany do nieprawidłowego adresata. Atak hakerski na serwer. Utrata danych kadrowych. Zagubienie teczki osobowej. To wszystko przykłady przypadków naruszenia ochrony danych osobowych, które wymagają od administratora danych podjęcia określonych przepisami RODO działań.

Badanie alkomatem trzeźwości pracownika jest w obecnym stanie prawnym kontrowersyjne. Pracodawcy muszą wybierać - czy naruszać przepisy o ochronie danych osobowych czy bhp. Powstał więc projekt ustawy zezwalający pracodawcy na kontrolę stanu trzeźwości pracownika pod pewnymi warunkami. W jakich przypadkach będzie można zbadać pracownika na obecność alkoholu?

Kontrola pracownika wykonującego pracę w formie zdalnej to jeden z najczęstszych tematów poruszanych w kontekście home office. Jak sprawdzić pracę pracownika zdalnego? Jakie programy można w tym celu zainstalować na komputerze? Co z prawem do prywatności i ochroną danych osobowych pracownika? Czy pracodawca może sam zdecydować o monitoringu? Co z umowami zlecenia czy umowami o dzieło?

Co wiemy o bezpieczeństwie danych osobowych, pracując zdalnie? Okazuje się, że pracownicy potrzebują odpowiedniego przeszkolenia z zakresu ochrony danych osobowych. Korzystanie z komputera służbowego w celach prywatnych, wyłączanie VPNa i brak ostrożności nie pomaga w zachowaniu bezpieczeństwa danych.

O co chodzi z tą minimalizacją? Oczywistym jest już dzisiaj, że przetwarzanie danych osobowych musi być zgodne z wymogami wynikającymi z RODO i przepisów krajowych dotyczących ochrony danych osobowych. Część tych wymogów określa art. 5 RODO, w formie zasad przetwarzania danych osobowych (np. zgodności z prawem, rzetelności i przejrzystości, ograniczenia celu, prawidłowości). Jedną z zasad podanych w powołanym art. 5 RODO jest zasada minimalizacji danych.

Na jakiej podstawie zleceniobiorca powinien mieć dostęp do danych osobowych? Czy w przypadku osób realizujących zadania w oparciu o umowy cywilnoprawne lepszym rozwiązaniem jest upoważnienie czy umowa powierzenia?

Pandemia zupełnie zmieniła rzeczywistość, w jakiej funkcjonowaliśmy wcześniej. Praca zdalna dziś stała się nie tylko przywilejem, ale i w niektórych wypadkach także koniecznością. Tarcza antykryzysowa wprowadziła możliwość polecenia pracownikowi pracy zdalnej maksymalnie na okres 180 dni. Przepisy te obowiązywały do 4 września, jednak z uwagi na ciągły wzrost zachorowań nieuniknione było wprowadzenie takich przepisów, które w dalszym ciągu po tej dacie umożliwią wprowadzenie pracy zdalnej na dłuższy okres.

Czy pracodawca może przeprowadzać na pracownikach testy na narkotyki? Okazuje się, że sytuacja ta jest zbliżona do badania trzeźwości pracownika alkomatem. Co na to UODO?

Do Urzędu Ochrony Danych Osobowych pracodawcy zwracają się z pytaniami dotyczącymi orzeczeń o niepełnosprawności pracownika. Zastanawiają się, na jakiej podstawie prawnej mają je przetwarzać oraz gdzie przechowywać.

W ponad dwuletniej praktyce stosowania RODO ujawniają się ciągłe wątpliwości co do zakresu danych osobowych, do których przetwarzania uprawniony jest administrator. Oczywiście, niektóre procesy przetwarzania danych osobowych i zakres tych danych są określone przez ustawodawcę, np. w odniesieniu do danych osobowych kandydatów oraz pracowników w ramach kodeksu pracy. Jednakże, w dużej części przypadków, to administrator samodzielnie jest zobowiązany do określenia zakresu danych osobowych, które będzie przetwarzał w konkretnych procesach.

Pracodawcy, chcąc wyróżnić i nagrodzić pracowników z najlepszymi wynikami wydajności pracy, ogłaszają informację o tym np. na tablicy w miejscu pracy. Czy mają do tego prawo? Co na to UODO?

Do Urzędu Ochrony Danych Osobowych przedsiębiorcy zwracają się z pytaniami, czy w ramach przeprowadzanych kontroli instytucje, takie jak Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) czy Państwowa Inspekcja Pracy (PIP), mogą mieć wgląd do akt osobowych pracowników. Kiedy instytucje państwowe wykonują czynności kontrolne w ramach przyznanych im uprawnień, mogą mieć wgląd w dokumentację pracownika?

Zdaniem UODO pracodawca ma prawo żądać potwierdzenia legalnego pobytu pracownika w Polsce. Ma bowiem prawo do żądania innych danych osobowych niż wymieniono w art. 221 § 1 i 3 Kodeksu pracy, gdy jest to niezbędne do zrealizowania uprawnienia lub spełnienia obowiązku wynikającego z przepisu prawa. Tymczasem obowiązek posiadania dokumentów legalizujących pobyt w Polsce cudzoziemca nakładają właśnie przepisy prawa.

Kolejna Tarcza Antykryzysowa, choć uszczegółowiła dotychczasowe przepisy dotyczące pracy zdalnej, nadal nie spełnia oczekiwań pracodawców i pracowników. Konieczne może się okazać wprowadzanie w zakładach pracy wewnętrznych regulaminów, które pozwolą na precyzyjne i bezpieczne dla obu stron określenie kwestii, których nie rozstrzyga aktualnie obowiązujące prawo.

Pracodawca jako administrator danych zawartych w dokumentacji pracowniczej nie musi prosić pracownika o zgodę na przetwarzanie jego danych. Jeśli w aktach osobowych znajdują się dane zebrane w sposób niezgodny z prawem, pracodawca musi je usunąć.

Pandemia koronawirusa sprawiła, że w ostatnich miesiącach wiele firm nie funkcjonowało normalnie, a tym samym wielu pracodawców nie było w stanie zająć się wdrożeniem tak dużego projektu w firmie jak PPK.

Koronawirus zmusił wiele firm do przejścia na model pracy zdalnej. Ekspert z zakresu ochrony danych osobowych podaje więc 4 wskazówki dla administratorów danych osobowych (ADO), jak zadbać o dane osobowe w pracy zdalnej.

Dane dotyczące temperatury ciała pracownika stanowią szczególną kategorię danych osobowych. Czy przepisy o ochronie danych osobowych sprzeciwiają się ich przetwarzaniu? RODO wskazuje, kiedy możliwe jest przetwarzanie szczególnych kategorii danych dotyczących zdrowia.

W wyjątkowych sytuacjach pracodawca może zezwolić pracownikom zdalnym na korzystanie z dokumentacji papierowej zawierającej dane osobowe. Jakimi zasadami należy się przy tym kierować?

Z odpowiedzialności za bezpieczeństwo w procesie pracy nie zwalnia pracodawcy niedopełnienie lub naruszenie obowiązków z zakresu bhp przez jego pracowników, którzy nie sprawowali właściwego nadzoru nad wykonywaniem pracy przez poszkodowanego pracownika (wyrok Sądu Najwyższego z 10 października 2019 r., I PK 137/18).

Jakie działania w walce z koronawirusem może podejmować pracodawca? Czy przepisy RODO zezwalają na badanie temperatury ciała pracownika czy żądanie przez niego informacji o poddaniu kwarantannie?

O podstawowych zasadach bezpieczeństwa danych osobowych podczas pracy zdalnej informuje Urząd Ochrony Danych Osobowych.

Inspektor Ochrony Danych Osobowych od wejścia RODO zajmuje coraz istotniejszą rolę w organizacjach. Zapotrzebowanie na specjalistów IOD wciąż rośnie, ponieważ RODO wprowadziło szereg zupełnie nowych obowiązków i nadal trwa wdrażanie kolejnych przepisów, rozwiązań, nakładanie kar. Większość urzędów i podmiotów publicznych w UE mianuje jednego z pracowników na tzw. JODE, zaś firmy częściej zamawiają usługi firm doradczych. Po prawie dwóch latach francuski urząd ds. ochrony danych określił szczegółowe kryteria, według których powinniśmy szkolić i badać kompetencje IOD.

Obawy przed RODO doprowadziły w niektórych firmach do zabawnych, ale czasem i kosztownych sytuacji. Kupowanie szaf dostosowanych do wymagań RODO czy usuwanie wszystkich kandydatów z bazy to tylko dwa przykłady nadinterpretacji przepisów. Są jednak też przypadki firm, które do tej pory nie spełniają części z wymogów.

Od 4 maja 2019 r. przepisy nakładają obowiązek dokonywania przez pracodawcę przeglądu danych osobowych zawartych w dokumentacji wytworzonej w ramach prowadzenia zakładowego funduszu świadczeń socjalnych – nie rzadziej niż raz w roku kalendarzowym.

Przetwarzanie danych osobowych takich jak imienny adres e-mail jest dopuszczalne tylko wtedy, gdy spełniona jest jedna z przesłanek wskazanych w przepisach RODO - twierdzi UODO.

Umowa o pracę to podstawowy dokument regulujący stosunki pomiędzy pracodawcą i pracownikiem. Jakie są rodzaje umów o pracę? Co powinna zawierać każda umowa o pracę? Przedstawiamy wzór umowy o pracę zgodny z przepisami w 2020 roku.

Wprowadzone w 2018 i 2019 roku zmiany w przepisach prawa pracy dotyczące m.in. mobbingu i dyskryminacji, monitoringu pracowników czy ochrony danych osobowych powodują konieczność weryfikacji aktualności regulaminu pracy. Niektóre zawarte w regulaminie pracy zapisy mogą być bowiem niezgodne z nowymi przepisami. Natomiast postanowienia regulaminu pracy mniej korzystne niż przepisy prawa pracy nie obowiązują. W ich miejsce stosujemy ogólnie obowiązujące regulacje.

Od 4 maja 2019 r. obowiązuje nowy katalog danych, których może żądać pracodawca od kandydata do pracy oraz pracownika. Czy w skierowaniu na badania lekarskie można podać adres kandydata do pracy?

Pracodawca może żądać udokumentowania niekaralności od kandydata do pracy wyłącznie wtedy, gdy ustawa regulująca zasady zatrudniania danej kategorii pracowników zawiera wymóg niekaralności na stanowisku pracy, o które ubiega się kandydat. Dane dotyczące niekaralności można uzyskać bezpośrednio od kandydata do pracy lub z Krajowego Rejestru Karnego.

Odpowiedzialność pracodawcy, Ochrona danych osobowych

Zabezpieczenie danych osobowych ciąży na administratorze, a nie pracowniku - NSA

Nowość w związkach zawodowych! Powstanie poradnik dotyczący ochrony danych osobowych

ZFŚS: Ochrona danych osobowych przy prowadzeniu działalności socjalnej

Dane biometryczne pracowników. Czy pracodawca może poprosić o odciski palców pracownika

Dane osobowe pracowników. Czy pracownik musi odpowiadać na pytania o stan zdrowia

Dane osobowe pracownika. Czy pracodawca może pytać o religię i światopogląd

Rekrutacja. Czy w CV trzeba umieścić numer PESEL

Dane osobowe pracownika. Czy pracodawca może pytać o poglądy polityczne

Dane osobowe pracownika. Seksualność i orientacja seksualna – czego może dowiedzieć się pracodawca

Dane osobowe pracownika. Czy pracodawca może pytać pracownika o członkostwo w związku zawodowym

Praca zdalna a RODO. Jak chronić dane osobowe, kiedy pracownicy pracują w domu

Szkolenia BHP i wdrożenie instrukcji a odpowiedzialność pracodawcy za szkodę

Ochrona danych osobowych w miejscu pracy. Wprowadzenie RODO a prywatność pracowników

Dane osobowe a umowa o pracę. O co może pytać pracodawca

Monitoring we wspólnocie mieszkaniowej – można stosować czy nie, aby było zgodnie z RODO?

Ciężki wypadek przy pracy - konsekwencje dla pracodawcy

Sygnalista w firmie - jakie kanały komunikacji?

HR online a ochrona danych osobowych

Ochrona danych osobowych - błędy działów HR

Umowa powierzenia z dostawcą tzw. benefitów

Dokumentowanie naruszeń ochrony danych to inwestycja w bezpieczeństwo

Badanie alkomatem trzeźwości pracownika - projekt ustawy

Jak kontrolować pracownika na pracy zdalnej?

Bezpieczeństwo danych osobowych a praca zdalna

Minimalizacja przetwarzania danych osobowych

Przetwarzanie danych przez zleceniobiorcę - upoważnienie czy umowa powierzenia?

Praca zdalna w kontekście nowelizacji przepisów z uwzględnieniem RODO i BHP

Czy pracodawca może robić pracownikom testy na narkotyki?

Przetwarzanie i przechowywanie orzeczeń o niepełnosprawności pracownika

Numer PESEL czy seria i numer dowodu osobistego? - zakres przetwarzanych danych osobowych

Czy pracodawca może wywiesić w miejscu pracy informację o pracownikach z najlepszymi wynikami pracy?

Kontrola w firmie - czy kontroler może mieć wgląd w akta osobowe?

Czy pracodawca może żądać potwierdzenia legalnego pobytu pracownika w Polsce?

Praca zdalna w Tarczy 4.0 – regulaminy wewnętrzne sposobem na wątpliwości

Pracodawca jako administrator danych zawartych w dokumentacji pracowniczej

RODO w PPK

Jak zadbać o dane osobowe w pracy zdalnej? - 4 wskazówki dla ADO

Sprawdzanie temperatury ciała pracowników w związku z koronawirusem a RODO

Korzystanie z dokumentacji papierowej zawierającej dane osobowe przez pracujących zdalnie

Postępowanie pracownika naruszające zasady bhp i sprzeczne z poleceniem pracodawcy nie wyklucza współodpowiedzialności pracodawcy za wypadek przy pracy

Działania pracodawcy w walce z koronawirusem a RODO

Ochrona danych osobowych podczas pracy zdalnej

Europejskie trendy, kompetencje i metody weryfikacji Inspektora Ochrony Danych Osobowych

Dane osobowe w rekrutacji – jak nie naruszać przepisów

Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych (ZFŚS) a RODO - obowiązki pracodawcy

Korzystanie z imiennego adresu e-mail byłego pracownika - stanowisko UODO

Umowa o pracę 2020 - wzór

Jak dostosować regulamin pracy do zmian przepisów

Adres zamieszkania kandydata do pracy w skierowaniu na badania lekarskie?

Kiedy pracodawca może wymagać udokumentowania niekaralności przez kandydatów do pracy i pracowników