Tematy - Odpowiedzialność materialna, Kary porządkowe

Zapisz się na newsletter

Wpisz poprawny e-mail

Odpowiedzialność za szkodę w mieniu powierzonym charakteryzuje się surowszą odpowiedzialnością pracownika i domniemaniem jego winy. Wystarczy, że pracodawca wykaże pracownikowi powstanie szkody i udowodni jej wysokość.

Pracownik może zostać ukarany przez pracodawcę karą porządkową, w tym karą pieniężną. Wystarczy jednak drobne uchybienie procedury przez pracodawcę, żeby kara została uchylona. Możliwe jest także nałożenie grzywny na pracodawcę.

Jakie kary porządkowe z Kodeksu pracy można wymienić? Prawo pracy uznaje karę upomnienia, naganę i karę pieniężną. Kiedy i jak się je stosuje?

Koszty naprawy samochodu służbowego - czy pokrywa je pracownik? PIP wyróżnia dwa rodzaje odpowiedzialności pracownika - materialną i za mienie powierzone. Czym się róznią?

REKLAMA

Odpowiedzialność materialna pracownika - pracownik ponosi odpowiedzialność na zasadach ogólnych i za mienie powierzone w ramach dodatkowej umowy.

Skierowania na badania lekarskie i orzeczenia lekarskie dotyczące tych badań mogą być przechowywane w części A, B lub C akt osobowych, w zależności od ich rodzaju. Także dokumentacja związana z odpowiedzialnością porządkową pracownika nie zawsze musi być przechowywana w części D jego akt osobowych.

Nowe przepisy m.in. rozszerzają odpowiedzialność materialną pracodawcy za zatrudnianie dłużników alimentacyjnych „na czarno”, ograniczona zostanie także możliwość ukrywania dochodów w kosztach podróży służbowej. Ponadto, ustawa przewiduje zacieśnienie współpracy różnych instytucji w celu zapewnienia lepszej ściągalności alimentów. Projekt jest na etapie opiniowania.

Zgodnie z nowymi przepisami zostanie rozszerzona odpowiedzialność materialna nieuczciwych pracodawców za zatrudnianie dłużników alimentacyjnych „na czarno”. Za naruszenie przepisów grozi grzywna. Zmiany mają obowiązywać od 1 lutego 2019 r.

REKLAMA

Pracownik ma obowiązek przestrzegać ustalonej organizacji i porządku w pracy. Za naruszenie ciążących na nim obowiązków ponosi określone prawem konsekwencje. Przysługuje mu jednak prawo do obrony.

Kodeks pracy stanowi, że w razie, gdy pracownik nie będzie przestrzegał ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy, przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisów przeciwpożarowych, a także przyjętego sposobu potwierdzania przybycia i obecności w pracy oraz usprawiedliwiania nieobecności w pracy, pracodawca może zastosować wobec pracownika kary porządkowe: upomnienia lub nagany.

W jakim zakresie sąd pracy może orzekać w sprawie o uchylenie kary porządkowej? Czy może karę tę zmienić?

Przepisy Kodeksu pracy szczegółowo regulują kwestie stosowania kar porządkowych wobec pracowników. Jakie są granice czasowe, w jakich może być zgodnie z prawem nałożona kara porządkowa?

Odpowiedzialność porządkowa pracowników uregulowana w art. 108 Kodeksu pracy, w ramach której pracodawcy przysługuje prawo do stosowania kar porządkowych, stanowi jeden z instrumentów umożliwiających podmiotowi zatrudniającemu realizację uprawnień kierowniczych w stosunku pracy. Osoba odpowiedzialna za stan bezpieczeństwa i higieny pracy albo kieruje pracownikami lub innymi osobami fizycznymi, która nie przestrzega przepisów lub zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, podlega karze grzywny od 1 tys. do 30 tys. zł.

Przepisy Kodeksu pracy wyznaczają dwie granice czasowe, w których jest możliwe ukaranie pracownika za przewinienie. Co w przypadku, gdy pracodawca nałoży karę porządkową po terminie?

W razie naruszenia przez pracownika obowiązków pracowniczych lub dyscypliny pracy pracodawca może nałożyć karę porządkową. Czy pracodawca może nałożyć karę na pracownika, który przebywa na urlopie wypoczynkowym lub bezpłatnym?

Pracownik może wnieść sprzeciw od zastosowanej wobec niego kary porządkowej. Musi jednak zachować przy tym odpowiedni termin. Pracodawca może odrzucić bądź uwzględnić sprzeciw pracownika.

Zgodnie z Kodeksem pracy karę porządkową można usunąć z akt pracownika dopiero po upływie roku nienagannej pracy pracownika. Czy możliwe jest wcześniejsze usunięcie kary porządkowej z akt osobowych pracownika?

Pracownik zawierając umowę o pracę zobowiązuje się do sumiennego i starannego świadczenia pracy, stosowania się do poleceń przełożonych, wykonywania ciążących na nim obowiązków i dbania o dobro zakładu pracy. Podstawowe obowiązki pracownika zostały wskazane w Kodeksie pracy. Za niewypełnianie lub niewłaściwe wypełnianie obowiązków pracownik może ponieść odpowiedzialność porządkową, a nawet może zostać zwolniony dyscyplinarnie.

Przepisy prawa pracy nie zawierają wyraźnego zakazu wystawiania weksli w stosunkach pracy. Pracodawcy często korzystają z takiego zabezpieczenia, w szczególności przy powierzeniu pracownikowi mienia z obowiązkiem zwrotu albo do wyliczenia się. Jednak zdaniem Sądu Najwyższego posługiwanie się wekslem do zabezpieczenia roszczeń pracodawcy wobec pracowników jest niezgodne z prawem. Stanowisko to podzielają także resort pracy i PIP.

Czy przy zatrudnieniu na podstawie umowy o pracę pracodawca może zobowiązać pracownika do wystawiania weksli in blanco w związku z nakładaniem na pracownika odpowiedzialności materialnej? Zgodnie z orzeczeniem Sądu Najwyższego wystawianie weksla przez pracowników jest sprzeczne z ogólnymi zasadami prawa pracy.

Pracodawca zarządził, aby pracownicy znajdowali się w miejscu pracy 10 minut przed godziną rozpoczęcia pracy. Czy niestawienie się w pracy przed czasem może być przyczyną nałożenia na pracownika kary porządkowej?

Czym się różni kara pieniężna od innych kar porządkowych? Kiedy która jest stosowana?

Jaki wpływ na wysokość wynagrodzenia pracownika ma nałożenie na niego kary porządkowej? Czy pracodawca może tytułem kary porządkowej nie wypłacić pracownikowi wcale wynagrodzenia?

Sprawca przestępstwa lub wykroczenia skarbowego w pewnych okolicznościach i przy spełnieniu określonych warunków ma szansę na uniknięcie skazania skutkującego wpisem do Krajowego Rejestru Karnego. Każde działanie pracownika ma swoje konsekwencje, szczególnie dla podmiotu, który go zatrudnia.

Zgodnie z przepisami Kodeksu pracy pracodawca może ukarać pracownika trzema rodzajami kar porządkowych: upomnieniem, naganą lub karą pieniężną. Pracodawca za każdy dzień nieusprawiedliwionej nieobecności może nałożyć na pracownika karę pieniężną w wysokości do jednodniowego wynagrodzenia. Natomiast w przypadku opuszczenia części dnia pracy stosuje się karę pieniężną do wysokości wynagrodzenia przypadającego za tę część dnia.

Pracodawca może dochodzić od podwładnego odszkodowania zarówno za wyrządzoną szkodę, jak i za powierzone mu mienie. Kodeks pracy, oprócz indywidualnej odpowiedzialności materialnej pracownika, przewiduje także wspólną odpowiedzialność ponoszoną przez kilka osób.

Pracownik ma obowiązek chronić tajemnice pracodawcy. Jeśli tego nie robi, naraża się na sankcje nie tylko w czasie trwania zatrudnienia, ale także trzy lata po jego ustaniu.

Pracodawca jest zobowiązany do naprawienia szkody wyrządzonej przez pracownika osobie trzeciej, jeżeli została ona wyrządzona przy wykonywaniu obowiązków pracowniczych z winy nieumyślnej pracownika.

Pracodawca za każdy dzień nieusprawiedliwionej nieobecności może nałożyć na pracownika karę pieniężną w wysokości do jednodniowego wynagrodzenia. Natomiast w przypadku opuszczenia części dnia pracy stosuje się karę pieniężną do wysokości wynagrodzenia przypadającego za tę część dnia.

Odpowiedzialność pracowników za naruszenie obowiązków pracowniczych regulują przepisy Kodeksu pracy, a niekiedy także przepisy pragmatyk służbowych. Ze względu na rodzaj naruszenia pracownik może ponieść odpowiedzialność porządkową, materialną – w tym regresową, dyscyplinującą bądź kumulatywnie kilka z nich.

Za niewywiązywanie się z obowiązków pracowniczych oraz za szkody wyrządzone pracodawcy w związku z ich niewykonywaniem każdy pracownik musi się liczyć z poważnymi konsekwencjami – od zwolnienia z pracy po odpowiedzialność odszkodowawczą.

Pracowniczy obowiązek dbałości o dobro zakładu pracy i szanowania jego mienia może być weryfikowany przy zastosowaniu mechanizmu kontroli, jakim jest rewizja osobista (przeszukanie). Co do zasady pracownik będzie zobowiązany się jej poddać, jednak pod warunkiem że podejmowane w jej ramach czynności będą zgodne z prawem. W wyroku z 12 lipca 2001 r. Sąd Najwyższy stwierdził wyraźnie, że usiłowanie kradzieży na szkodę pracodawcy stanowi ciężkie naruszenie podstawowego obowiązku pracowniczego dbałości o mienie pracodawcy (art. 52 § 1 pkt 1 w zw. z art. 100 § 2 pkt 4 k.p.).

Pracownicza odpowiedzialność materialna ma na celu umożliwienie pracodawcy uzyskania od podwładnego odszkodowania w przypadku, gdy w sposób zawiniony naraził on firmę na szkodę. Kodeks pracy przewiduje dwa rodzaje odpowiedzialności. Powszechną – obejmującą wszystkich pracowników i kwalifikowaną – która powstaje, gdy pracownikowi w ramach dodatkowej umowy powierzono mienie pracodawcy do wyliczenia się lub zwrotu. W obydwu przypadkach Kodeks pracy przewiduje możliwość uwolnienia się pracownika – w części lub całości – z obowiązku zapłaty pracodawcy odszkodowania za spowodowanie szkody w jego mieniu.

Przyczynienie się pracodawcy do powstania lub zwiększenia szkody spowodowanej przez podwładnego może ograniczyć zakres jego odpowiedzialności materialnej. Warunkiem jest udowodnienie przez pracownika tych okoliczności.

Zastosowanie wobec pracownika kary porządkowej musi przebiegać z uwzględnieniem odpowiedniej procedury przewidzianej w Kodeksie pracy. Jej naruszenie uprawnia pracownika do żądania uchylenia kary.

Za nieprzestrzeganie ustalonego porządku pracy na pracownika może być nałożona kara porządkowa. Informację na ten temat pracodawca umieszcza w aktach osobowych pracownika. Wpis usuwa się z akt po roku nienagannej pracy.

Wręczyliśmy pracownikowi karę upomnienia za opuszczenie stanowiska pracy bez wiedzy przełożonego. Pracownik odwołał się od kary i w tej sytuacji postanowiliśmy zamienić upomnienie na tzw. uwagę służbową jako łagodniejszą karę. Czy tę uwagę służbową można przechowywać w aktach osobowych pracownika i kiedy ewentualnie ją usunąć?

Nagana pisemna udzielona pracownikowi przez pracodawcę nie jest częstą formą karania za przewinienia zawodowe. Należy jednak pamiętać, że każdy pracodawca może stosować wobec swoich pracowników kary porządkowe za naruszenie porządku w pracy, których katalog określa art. 108 kodeksu pracy (dalej k.p.).

W naszej firmie pracuje 60 osób. Nie ma związków zawodowych. Rozważamy inicjatywę załogi, której przedstawiciele zaproponowali, aby pracownik przy odwołaniu się od kary porządkowej mógł być oceniany przez zespół, w skład którego wchodziliby: kierownik kadr, bezpośredni przełożony i osoba wskazana przez pracownika. Ocena tego zespołu byłaby przekazywana dyrektorowi przed podjęciem decyzji o ukaraniu pracownika karą porządkową. Czy możemy w ten sposób zmienić tryb odwołania od kary porządkowej, wprowadzając stosowne zapisy do regulaminu pracy?

Pracownik podlega odpowiedzialności materialnej za szkodę wyrządzoną pracodawcy. Odpowiedzialność ta jest oparta na zasadzie winy, a szkoda musi być normalnym następstwem działania pracownika.

Od kilku miesięcy jestem menedżerem w nowej firmie i od początku próbuję wprowadzić dress code, bo do tej pory nikt nie zwracał uwagi na wygląd personelu. Udało mi się przekonać zarząd, natomiast sami pracownicy niechętnie stosują się do zmian. W jaki sposób wprowadzić dress code i jak nakłonić kadrę do przestrzegania nowych zasad?

Jeden z naszych pracowników objęty umową o wspólnej odpowiedzialności materialnej weźmie udział w inwentaryzacji już po ustaniu zatrudnienia, ponieważ w czasie trwania zatrudnienia w dniu, w którym początkowo miała odbyć się inwentaryzacja, pracownik był chory. Czy byłemu pracownikowi przysługuje wynagrodzenie za udział w inwentaryzacji?

Odpowiedzialność porządkową pracownicy ponoszą za nieprzestrzeganie ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy. Należy ją odróżnić od odpowiedzialności dyscyplinarnej, obejmującej pracowników wykonujących pracę o szczególnym charakterze, uregulowaną zwykle w różnego rodzaju pragmatykach służbowych.

W zeszłym roku klient kupił w naszym sklepie meblowym 3 regały biurowe, każdy po 1500 zł brutto za sztukę. Pracownik pobrał z karty kredytowej tego klienta 15 000 zł. Kilka dni temu otrzymaliśmy z sądu pozew o zapłatę 15 000 zł na rzecz klienta. Czy musimy mu płacić za błąd naszego pracownika?

Z wynagrodzenia można potrącić m.in. karę pieniężną oraz kwotę odszkodowania za szkodę wyrządzoną przez pracownika w mieniu pracodawcy. Jednak w każdej z tych sytuacji pracownik powinien otrzymać pensję w wysokości co najmniej minimalnego wynagrodzenia.

W naszej firmie zatrudniamy przedstawicieli handlowych, którzy odpowiadają za nawiązywanie i utrzymywanie kontaktów z klientami – odbiorcami naszych produktów. W celu wzmocnienia nadzoru nad tą grupą pracowników kilka miesięcy temu zażądaliśmy od nich cotygodniowych raportów o podjętych działaniach, spotkaniach z klientami itp. Początkowo wszyscy składali raporty, ale obecnie coraz częściej zdarzają się opóźnienia, a raporty są niepełne i enigmatyczne. Kilku pracowników stwierdziło wręcz, że pisanie raportów to strata czasu i zaprzestało ich przygotowywania. W naszym zakładowym regulaminie pracy posiadamy katalog przewinień, za które pracownicy ponoszą odpowiedzialność dyscyplinarną, ale nie ma w nim mowy o raportach. Czy możemy zdyscyplinować pracowników przez kary porządkowe?

Przed 17 maja br. funkcjonariusz publiczny za nieumyślne, rażące naruszenie prawa odpowiadał do 3-krotności miesięcznego wynagrodzenia. Obecnie ta odpowiedzialność została zaostrzona i skutkuje zapłatą odszkodowania do 12-krotności miesięcznego wynagrodzenia.

Jeżeli naruszenie obowiązków pracowniczych polega na zawinionym zaniechaniu ich wykonywania, a przy tym stan taki trwa nieprzerwanie, stale i niezmiennie przez dłuższy czas, bieg miesięcznego terminu od uzyskania przez pracodawcę wiadomości o okoliczności uzasadniającej rozwiązanie umowy o pracę z takim pracownikiem należy liczyć osobno w stosunku do każdego kolejnego dnia utrzymującego się stanu takiego naruszenia obowiązków – orzekł Sąd Najwyższy w wyroku z 20 stycznia 2011 r.

Jeśli pracownik spóźnia się do pracy, wówczas nie wywiązuje się z zobowiązań wynikających z podpisanej przez niego umowy o pracę. W tym przypadku pracodawca może np. nie wypłacić mu wynagrodzenia za czas jego nieusprawiedliwionej nieobecności w firmie lub nałożyć karę porządkową. Jeżeli pracownik regularnie spóźnia się do pracy, pracodawca może nawet rozwiązać z nim umowę o pracę z zachowaniem okresu wypowiedzenia.