REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Odpowiedzialność pracownika za szkodę wyrządzoną pracodawcy

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Monika Wacikowska

REKLAMA

Pracownik podlega odpowiedzialności materialnej za szkodę wyrządzoną pracodawcy. Odpowiedzialność ta jest oparta na zasadzie winy, a szkoda musi być normalnym następstwem działania pracownika.

Pracownik oprócz odpowiedzialności porządkowej może zostać pociągnięty przez pracodawcę do odpowiedzialności materialnej. Sytuacja taka jest dopuszczalna w przypadku, gdy pracownik swoim działaniem dopuścił się wyrządzenia szkody w mieniu pracodawcy. Odpowiedzialność ta jest jednak bardzo ograniczona i restrykcyjnie uregulowana.

REKLAMA

Odszkodowanie na zasadzie winy

Pracownik, który wskutek niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków pracowniczych ze swej winy wyrządził pracodawcy szkodę, ponosi wobec niego odpowiedzialność materialną. Aby była mowa o takiej odpowiedzialności, szkoda musi być nie tylko wynikiem niewykonania lub nienależytego wykonania przez pracownika jego obowiązków, lecz dodatkowo takie działanie lub zaniechanie pracownika musi być przez niego zawinione – chodzi tu zarówno o winę umyślną, jak i nieumyślną.

Z winą umyślną mamy do czynienia, gdy:

  • pracownik działa w zamiarze nienależytego wykonania lub niewykonania obowiązków pracowniczych powodującego szkodę w mieniu pracodawcy,
  • pracownik wprawdzie nie dąży do wywołania szkody w mieniu pracodawcy, lecz ma świadomość, że jego działanie lub zaniechanie może wywołać taką szkodę i na taką ewentualność się godzi.

Nieumyślne zawinienie pracownika ma zaś miejsce w przypadku, gdy pracownik nie zachował należytej staranności w wykonywaniu powierzonych mu zadań pracowniczych (jest to tzw. niedbalstwo).

Odpowiedzialność dyscyplinarna pracownika >>

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Przykład

Pracodawca prowadzący biuro rachunkowe otrzymał od jednego z klientów zlecenie sporządzenia sprawozdania finansowego. Pracodawca zdecydował, że wykona je jeden z jego najlepszych pracowników. Jak się jednak okazało, sekretarka, która miała przekazać pracownikowi dokumenty niezbędne do wykonania zadania, nie przekazała wszystkich z nich. Sprawozdanie zostało sporządzone nieprawidłowo, ponieważ nie uwzględniało wszystkich danych. Pracownik nie może jednak zostać pociągnięty do odpowiedzialności odszkodowawczej wobec pracodawcy. Nie ma tu bowiem mowy o winie (ani umyślnej, ani nieumyślnej). Pracownik nie miał świadomości, że sprawozdanie nie obejmuje wszystkich danych – nie otrzymał bowiem wszystkich dokumentów, na podstawie których powinien opracować sprawozdanie, a sam dotrzymał wszelkiej staranności.

Tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania pracownika

Jeśli pracownik w sposób zawiniony nienależycie wykonał lub nie wykonał swoich obowiązków, wyrządzając tym samym szkodę pracodawcy, może być wezwany przez pracodawcę do naprawienia tej szkody, tylko jeśli jest ona normalnym skutkiem takiego działania lub zaniechania.


Przykład

Pracownik z powodu nierzetelności w procesie wykonywania pracy źle sporządził sprawozdanie finansowe klienta firmy. Na skutek tego klient rozwiązał umowę-zlecenie z pracodawcą i zażądał zwrotu zapłaconej kwoty (taki skutek był przewidziany w umowie łączącej pracodawcę z klientem). Z powodu źle sporządzonego sprawozdania klient nie otrzymał kredytu bankowego, o który się starał, za co żądał od pracodawcy odszkodowania. Ponieważ zwykłym następstwem działania pracownika jest rozwiązanie przez klienta umowy i żądanie zwrotu zapłaconego honorarium, a nie nieotrzymanie przez klienta kredytu bankowego, w związku z tym pracownik może być pociągnięty do odpowiedzialności tylko za wyrządzenie tej pierwszej szkody.

Odpowiedzialność w granicach rzeczywistej szkody

Odpowiedzialność materialna pracownika jest ograniczona zawsze wysokością rzeczywistej szkody poniesionej przez pracodawcę. Chodzi tu o faktyczny uszczerbek majątkowy, jaki pracodawca poniósł w związku z zawinionym przez pracownika nienależytym wykonaniem lub niewykonaniem jego obowiązków. Pracownik nie odpowiada zaś za utracone korzyści, których pracodawca mógł się spodziewać w przyszłości, a które utracił w wyniku działania lub zaniechania pracownika, chyba że szkoda wyrządzona została w sposób umyślny, wtedy pracownik odpowiada za nią w pełnej wysokości, tj. również za korzyści, których pracodawca się spodziewał, a na skutek zachowania pracownika ich nie uzyskał.

Jak potrącać z wynagrodzenia kary i odszkodowania >>

Przykład

Pracodawca prowadzący firmę produkującą artykuły biurowe otrzymał od klienta zamówienie na 1000 segregatorów, które zgodnie z umową miały być dostarczone klientowi do 31 lipca 2011 r. Pracownik zbyt późno zamówił transport, mając nadzieję, że nie spowoduje to opóźnienia w dostawie – zawinienie pracownika było więc nieumyślne. Na skutek zaniedbań pracownika dostawa opóźniła się, a co za tym idzie, klient zerwał łączącą go z firmą umowę i zażądał zwrotu wpłaconej zaliczki. Ponadto klient w obawie przed kolejnym opóźnieniem nie zamówił kolejnych 2000 segregatorów, które miał zamiar zamówić. Z uwagi na to, że zaniedbanie pracownika jest kwalifikowane jako wina nieumyślna, to pracownik może być pociągnięty do odpowiedzialności odszkodowawczej tylko do wysokości rzeczywistej straty – poniesionej za zerwanie przez klienta jedynie pierwszej umowy. Drugie zamówienie było jedynie zapowiedziane przez klienta. Brak jego realizacji nie spowodował realnej szkody w mieniu pracodawcy, lecz jedynie pracodawca nie otrzymał zysku, którego mógł się spodziewać w najbliższej przyszłości.

WAŻNE!

Wysokość szkody wykazuje pracodawca. Musi też udowodnić, że powstała ona w wyniku zawinionego (w sposób umyślny lub nieumyślny) przez pracownika nienależytego wykonania lub niewykonania obowiązków pracowniczych.

Odpowiedzialność zbiorowa

REKLAMA

Pracownik może zostać zobowiązany do pokrycia szkody, którą wyrządził pracodawcy swoim działaniem i tylko w takim zakresie, w jakim przyczynił się do jej powstania. Nie ponosi zaś odpowiedzialności za taką część szkody, która powstała w wyniku przyczynienia się do niej innego pracownika. W razie bowiem wyrządzenia szkody przez kilku pracowników każdy z nich ponosi odpowiedzialność za część szkody stosownie do przyczynienia się do niej i do stopnia winy. Jeśli zaś nie jest możliwe ustalenie stopnia winy i przyczynienia się poszczególnych pracowników do powstania uszczerbku w majątku pracodawcy, odpowiadają oni w częściach równych.

Ustalenie przez pracodawcę wysokości powstałej w jego mieniu szkody, nie oznacza jednak, że pracownik może być zobowiązany do jej naprawienia w całości. Odszkodowanie powinno wprawdzie odpowiadać wysokości wyrządzonej przez pracownika szkody, nie może jednak (poza przypadkiem gdy szkoda została wyrządzona przez pracownika umyślnie) przekraczać kwoty 3-miesięcznego wynagrodzenia przysługującego pracownikowi w dniu wyrządzenia szkody.

Podstawa prawna:

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Podwyżek w samorządzie ciąg dalszy. Z wyrównaniem od 1 lipca 2025 r. nowe maksymalne stawki wynagrodzenia zasadniczego i dodatku funkcyjnego [projekt]

Podwyżek w samorządzie ciąg dalszy. Wielce prawdopodobne, że tak. Bo ma dojść do dostosowania poziomu maksymalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego oraz dodatku funkcyjnego do zmienionej kwoty bazowej, wynikającej z ustawy budżetowej na rok 2025. Zatem z wyrównaniem od 1 lipca 2025 r. mają obowiązywać nowe maksymalne stawki wynagrodzenia zasadniczego i dodatku funkcyjnego w samorządzie.

PIP: 350 tysięcy bezpłatnych porad rocznie dla pracodawców. Inspekcja pracy nie tylko kontroluje, ale i pomaga

Działalność PIP to nie tylko kontrole, ale i bezpłatne porady prawne dla pracodawców. Inspekcja pracy wydaje 350 tysięcy porad rocznie, które skierowane są wprost do osób zatrudniających pracowników. Warto korzystać z pomocy PIP.

Gdzie chcą pracować Polacy? Ranking 2025: wymarzonym miejscem pracy branża motoryzacyjna. Bije na głowę IT

Gdzie w 2025 roku chcą pracować Polacy? Oto ranking branż. Okazuje się, że wymarzonym miejscem pracy jest branża motoryzacyjna. Bije na głowę IT. Czym kierują się pracownicy przy wyborze branży, w której podejmują pracę?

Zmiany w stażu pracy od 2026 roku. Więcej praw dla 5 mln pracowników

Zmiany w stażu pracy, które wejdą w życie 1 stycznia 2026 roku to więcej praw dla nawet 5 mln pracowników w Polsce. Nowe przepisy oznaczają też realny wzrost kosztów pracy. Działy kadr i płac już powinny przygotowywać się do zmian.

REKLAMA

Zmiana branży w 2025 – od czego zacząć i gdzie znaleźć ogłoszenia pracy?

Rynek pracy, jaki znaliśmy, właśnie przestaje istnieć. Dzieje się to na naszych oczach i tak naprawdę tempo zmian jest znacznie szybsze, niż przypuszczali eksperci. Choć brzmi to aż nadto dramatycznie, to jednak nie można zaprzeczyć, że wielu pracowników zmaga się aktualnie z poważnymi problemami zawodowymi, a pracodawcy dwoją się i troją, aby stworzyć nowe systemy zarządzania w rzeczywistości AI. Niektóre zawody już przestają istnieć lub przechodzą intensywne zmiany, u podstaw których znajdziemy wdrożenie czata GPT do codziennych obowiązków. Dla niektórych osób jedynym rozwiązaniem okazała się zmiana pracy, dla innych w grę wchodzi tylko zmiana branży. Przebranżowienie to współczesny odpowiednik ucieczki z tonącego statku - tylko w tym wypadku pracownik sam buduje swoją szalupę ratunkową. Zatem jak aktualnie wygląda temat zmiany branży? Jakie są powody? W którą stronę iść i gdzie szukać nowych zawodowych wyzwań?

Składka zdrowotna 2025: ryczałt, karta podatkowa, podatek liniowy, zasady ogólne. Jaka jest podstawa wymiaru? Ile procent?

Jaka jest podstawa wymiaru składki oraz kwota składki zdrowotnej w 2025 roku dla niektórych grup ubezpieczonych? ZUS informuje o wysokości składki na ryczałcie, karcie podatkowej, przy zasadach ogólnych, podatku liniowym, podatku od kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej oraz dla osób współpracujących.

Do kiedy jest nabór firm i instytucji do pilotażu skróconego tygodnia pracy?

Pilotaż skróconego tygodnia pracy jest konieczny. Może się okazać, że powszechny zapis o krótszym czasie pracy będzie tragiczny dla polskiej gospodarki, firm i społeczeństwa. Do kiedy trwa nabór firm i instytucji do projektu?

2,5 tys. euro za pracę na magazynie w Szwecji i Norwegii. Ile zarobi pracownik produkcji i operator wózka widłowego?

Szwecja, Norwegia, Niemcy i Czechy to opłacalne kierunki na podjęcie pracy w wakacje. W państwach skandynawskich na magazynie można zarobić 2,5 tys. euro miesięcznie. Ile zarobi pracownik produkcji i operator wózka widłowego? Bardzo dobre zarobki są też w Niemczech i Czechach.

REKLAMA

Zmieniasz adres podczas zwolnienia lekarskiego (tzw. L4)? Masz tylko 3 dni na zgłoszenie. Sprawdź, co grozi za spóźnienie

Planujesz wyjechać do rodziny, będąc na zwolnieniu lekarskim albo zmieniłeś miejsce pobytu w trakcie choroby? Zgodnie z przepisami masz tylko trzy dni na zgłoszenie. W przeciwnym razie możesz stracić prawo do zasiłku chorobowego.

Dłuższe urlopy jednak nie dla wszystkich lecz dla wybranych, czyli dla kogo dodatkowe świadczenia. Nie będzie rewolucji w kodeksie pracy

Czas pracy skrócony do 35 godzin w tygodniu, a urlopy wydłużone z 20 dni i 26 dni do dni 35 – i to dla wszystkich. Takie niedawno były zapowiedzi odnośnie dwóch wielkich reform w kodeksie pracy. Rewolucje odwołane, o dłuższych urlopach należy zapomnieć. A krótszy tydzień pracy?

REKLAMA