Gdzie przechowywać dokumentację związaną z badaniami lekarskimi i karami porządkowymi

Akta osobowe pracownika powinny składać się z czterech części:

• w części A akt osobowych znajdują się oświadczenia lub dokumenty dotyczące danych osobowych, zgromadzone w związku z ubieganiem się o zatrudnienie, a także skierowania na badania lekarskie i orzeczenia lekarskie dotyczące niektórych badań lekarskich,
• w części B akt osobowych umieszczane są oświadczenia lub dokumenty dotyczące nawiązania stosunku pracy oraz przebiegu zatrudnienia pracownika,
• w części C akt osobowych pracodawca musi zbierać oświadczenia lub dokumenty związane z rozwiązaniem albo wygaśnięciem stosunku pracy,
• w części D akt osobowych powinny się znaleźć odpis zawiadomienia o ukaraniu oraz inne dokumenty związane z ponoszeniem przez pracownika odpowiedzialności porządkowej lub odpowiedzialności określonej w odrębnych przepisach, które przewidują zatarcie kary po upływie określonego czasu,

- § 3 rozporządzenia w sprawie dokumentacji pracowniczej.

Polecamy: Monitor Prawa Pracy i Ubezpieczeń

Przechowywanie dokumentacji związanej z badaniami lekarskimi pracowników

Skierowania na badania lekarskie i orzeczenia lekarskie dotyczące badań przeprowadzanych przez lekarza medycyny pracy mogą w praktyce znajdować się w różnych częściach akt osobowych pracownika - zależnie od specyfiki jego zatrudnienia.

W części A akt osobowych pracownika powinny się znaleźć skierowania na badania lekarskie i orzeczenia lekarskie dotyczące wstępnych, okresowych i kontrolnych badań lekarskich, o których mowa w:

• art. 229 § 1 pkt 1 Kodeksu pracy. Są to skierowanie na wstępne badania lekarskie, wystawione przez pracodawcę w związku z obecnym zatrudnieniem pracownika, i orzeczenie lekarskie wystawione po przeprowadzeniu tych badań,
• art. 229 § 1¹ Kodeksu pracy. Przepis ten określa, że wstępnym badaniom lekarskim nie podlegają osoby przyjmowane do pracy:

1) ponownie u tego samego pracodawcy na to samo stanowisko lub na stanowisko o takich samych warunkach pracy w ciągu 30 dni po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniego stosunku pracy z tym pracodawcą. Zatem w tej części akt osobowych pracownika powinny znaleźć się skierowanie na wstępne/okresowe/kontrolne badania lekarskie, wystawione w związku z poprzednim zatrudnieniem tego pracownika u pracodawcy w sytuacji, gdy to poprzednie zatrudnienie u tego samego pracodawcy co obecny ustało nie później niż 30 dni przed obecnym zatrudnieniem, oraz aktualne (ważne) orzeczenie lekarskie wystawione w związku z tymi badaniami,

2) u innego pracodawcy na dane stanowisko w ciągu 30 dni po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniego stosunku pracy, jeżeli posiadają aktualne orzeczenie lekarskie stwierdzające brak przeciwwskazań do pracy w warunkach pracy opisanych w skierowaniu na badania lekarskie i pracodawca ten stwierdzi, że warunki te odpowiadają warunkom występującym na danym stanowisku pracy (z wyłączeniem osób przyjmowanych do wykonywania prac szczególnie niebezpiecznych). Oznacza to, że w części A powinno znaleźć się skierowanie na wstępne/okresowe/kontrolne badania lekarskie, wystawione w związku z poprzednim zatrudnieniem tego pracownika u innego pracodawcy w sytuacji, gdy to poprzednie zatrudnienie ustało nie później niż 30 dni przed obecnym zatrudnieniem, oraz aktualne/ważne orzeczenie lekarskie wystawione w związku z tymi badaniami (nie dotyczy to jednak osób przyjmowanych do wykonywania prac szczególnie niebezpiecznych - te osoby muszą być skierowane na wstępne badania lekarskie przed zatrudnieniem u kolejnego pracodawcy).

• art. 229 § 1² Kodeksu pracy. W przypadku przyjmowania do pracy osoby pozostającej jednocześnie w stosunku pracy z innym pracodawcą należy odpowiednio stosować przepisy dotyczące przyjmowania pracownika do pracy u innego pracodawcy na dane stanowisko w ciągu 30 dni po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniego stosunku pracy (o czym jest mowa w art. 229 § 1¹ pkt 2 Kodeksu pracy).

Należy zwrócić uwagę, że skierowanie na badania lekarskie, na podstawie którego przeprowadzane jest badanie profilaktyczne, każdy pracodawca musi wystawić w dwóch egzemplarzach. Jeden z nich otrzymuje osoba kierowana na badania (§ 4 ust. 1a rozporządzenia w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy). Także orzeczenie lekarskie jest wydawane w 2 egzemplarzach - jeden dla osoby badanej, drugi - dla pracodawcy (§ 3 ust. 4 tego rozporządzenia). Zatem każdy pracownik dysponuje egzemplarzem swojego skierowania na badania profilaktyczne oraz orzeczeniem lekarskim wydanym po tych badaniach. Bez przeszkód może je więc przedstawić kolejnemu pracodawcy, u którego chce podjąć zatrudnienie na stanowisku pracy o takich samych warunkach pracy.

Zarówno skierowanie na profilaktyczne badanie lekarskie, jak i orzeczenie lekarskie, wydawane są w dwóch egzemplarzach, z których jeden otrzymuje pracownik.

Pracodawca przechowuje w aktach osobowych pracownika, prowadzonych w postaci papierowej, odpisy lub kopie dokumentów przedłożonych przez osobę ubiegającą się o zatrudnienie lub pracownika, poświadczone przez pracodawcę lub osobę upoważnioną przez pracodawcę za zgodność z przedłożonym dokumentem (§ 5 rozporządzenia w sprawie dokumentacji pracowniczej). Zatem przedstawione przez nowo zatrudnionego pracownika skierowanie na badania profilaktyczne i orzeczenie lekarskie pochodzące z zatrudnienia u innego pracodawcy nie mogą być mu zabrane i odłożone do jego akt osobowych. Obecny pracodawca może tylko sporządzić sobie z nich odpis lub kopię.

W części B akt osobowych pracownika powinny być umieszczane oświadczenia lub dokumenty dotyczące nawiązania stosunku pracy oraz przebiegu zatrudnienia pracownika, w tym skierowania na badania lekarskie i orzeczenia lekarskie, o których mowa w:

• art. 229 § 1 pkt 2 Kodeksu pracy. Chodzi tu o wstępne badania lekarskie, którym zgodnie z tym przepisem podlegają pracownicy młodociani przenoszeni na inne stanowiska pracy i inni pracownicy przenoszeni na stanowiska pracy, na których występują czynniki szkodliwe dla zdrowia lub warunki uciążliwe,
• art. 229 § 2 zd. 1 i § 5 pkt 1 Kodeksu pracy. Każdy pracownik w trakcie zatrudnienia podlega regularnym okresowym badaniom lekarskim. Dodatkowo pracodawca zatrudniający pracowników w warunkach narażenia na działanie substancji i czynników rakotwórczych lub pyłów zwłókniających jest obowiązany zapewnić tym pracownikom okresowe badania lekarskie także po zaprzestaniu pracy w kontakcie z tymi substancjami, czynnikami lub pyłami,
• art. 229 § 2 zd. 2 Kodeksu pracy. Pracownik podlega kontrolnym badaniom lekarskim w celu ustalenia zdolności do wykonywania pracy na dotychczasowym stanowisku w przypadku niezdolności do pracy trwającej dłużej niż 30 dni, spowodowanej chorobą.

W części C akt osobowych pracodawca musi zbierać oświadczenia lub dokumenty związane z rozwiązaniem albo wygaśnięciem stosunku pracy, w tym skierowania na badania lekarskie i orzeczenia lekarskie związane z okresowymi badaniami lekarskimi w związku z wykonywaniem pracy w warunkach narażenia na działanie substancji i czynników rakotwórczych lub pyłów zwłókniających.

Pracodawca zatrudniający pracowników w warunkach narażenia na działanie substancji i czynników rakotwórczych lub pyłów zwłókniających jest bowiem obowiązany zapewnić tym pracownikom okresowe badania lekarskie także po rozwiązaniu stosunku pracy, jeżeli zainteresowana osoba zgłosi wniosek o objęcie takimi badaniami (art. 229 § 5 pkt 2 Kodeksu pracy). Wówczas pracodawca odkłada do tej części akt osobowych byłego już pracownika skierowania na takie badania i orzeczenia lekarskie zapadłe w ich wyniku.

Przechowywanie dokumentacji związanej z odpowiedzialnością porządkową

W części D akt osobowych pracodawca musi umieszczać:

• odpis zawiadomienia o ukaraniu oraz
• inne dokumenty związane z ponoszeniem przez pracownika odpowiedzialności porządkowej lub odpowiedzialności określonej w odrębnych przepisach, które przewidują zatarcie kary po upływie określonego czasu.

Jeżeli przepisy szczególne o nakładaniu na pracownika kar nie przewidują ich zatarcia - to dokumenty z nimi związane powinny być umieszczane w części B akt osobowych pracownika. W części D akt osobowych pracownika mają być przechowywane wyłącznie dokumenty o znaczeniu czasowym - czyli takie, które z upływem określonego w przepisach okresu należy usunąć z akt osobowych pracownika.

W części D akt osobowych pracownika znajdują się dokumenty związane z ponoszeniem przez pracownika odpowiedzialności porządkowej, które przewidują zatarcie kary po upływie określonego czasu.

Począwszy od 1 stycznia 2019 r. w części D akt osobowych pracownika należy umieszczać np. dokumenty związane z odpowiedzialnością porządkową pracownika, o której mowa w art. 108 i następnych Kodeksu pracy. Dotyczy to akt osobowych wszystkich pracowników, niezależnie od tego, kiedy zostali zatrudnieni. Natomiast dokumentacja dotycząca odpowiedzialności porządkowej pracowników zatrudnionych przed 1 stycznia 2019 r., która została wytworzona do 31 grudnia 2018 r., może pozostać w części B akt osobowych pracownika. Pracodawcy nie mają bowiem obowiązku zmiany zawartości akt osobowych pracowników zatrudnionych przed 1 stycznia 2019 r. według nowych zasad wprowadzonych rozporządzeniem w sprawie dokumentacji pracowniczej.

Jednak w przypadku takich pracowników nowe dokumenty, tj. wytworzone począwszy od 1 stycznia 2019 r., muszą już być umieszczane w poszczególnych częściach akt osobowych na nowych zasadach, wprowadzonych rozporządzeniem w sprawie dokumentacji pracowniczej. A zatem należy pamiętać, że:

• przepisy rozporządzenia stosuje się do dokumentacji pracowniczej pracowników, których stosunek pracy został nawiązany począwszy od 1 stycznia 2019 r.,
• do akt osobowych pracowników, pozostających 1 stycznia 2019 r. w stosunku pracy, zgromadzonych do 31 grudnia 2018 r., nie stosuje się przepisów rozporządzenia dotyczących prowadzenia dokumentacji pracowniczej (czyli § 2-6). W tym zakresie stosuje się przepisy obowiązujące przed 1 stycznia 2019 r.,
• do dokumentacji pracowniczej pracowników pozostających 1 stycznia 2019 r. w stosunku pracy, gromadzonej od 1 stycznia 2019 r., stosuje się już przepisy nowego rozporządzenia

- § 20 ust. 1 i 2 rozporządzenia w sprawie dokumentacji pracowniczej.

Pracodawcy mogą dostosować akta osobowe pracowników pozostających 1 stycznia 2019 r. w stosunku pracy, zgromadzone przed tym dniem, do przepisów rozporządzenia w sprawie dokumentacji pracowniczej. Mogą oni poprzenosić dokumentację związaną z odpowiedzialnością porządkową pracowników z części B do nowej części D, ale nie muszą tego robić.

W przypadku pracowników, których stosunek pracy ustał przed 1 stycznia 2019 r., nie dokonuje się reorganizacji ich akt osobowych - wszystko w nich ma zostać "po staremu" (§ 22 rozporządzenia w sprawie dokumentacji pracowniczej).

PODSTAWA PRAWNA:

• § 3 pkt 1, pkt 2 lit. r), pkt 3 lit. g), pkt 4, § 19-22 rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z 10 grudnia 2018 r. w sprawie dokumentacji pracowniczej (Dz.U. z 2018 r. poz. 2369),

• § 3 ust. 4, § 4 ust. 1a rozporządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z 30 maja 1996 r. w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy (j.t. Dz.U. z 2016 r. poz. 2067).

Poszerzaj swoją wiedzę, korzystając z naszego programu

INFORLEX Książki dla Firm

Tylko teraz

598,00 zł

798,00 zł

Przejdź do sklepu