REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Skutki naruszenia obowiązków pracowniczych

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Jakub Kaniewski

REKLAMA

Odpowiedzialność pracowników za naruszenie obowiązków pracowniczych regulują przepisy Kodeksu pracy, a niekiedy także przepisy pragmatyk służbowych. Ze względu na rodzaj naruszenia pracownik może ponieść odpowiedzialność porządkową, materialną – w tym regresową, dyscyplinującą bądź kumulatywnie kilka z nich.

Za niewywiązywanie się z obowiązków pracowniczych oraz za szkody wyrządzone pracodawcy w związku z ich niewykonywaniem każdy pracownik musi się liczyć z poważnymi konsekwencjami – od zwolnienia z pracy po odpowiedzialność odszkodowawczą.

REKLAMA

REKLAMA

Autopromocja

Odpowiedzialność porządkowa

Odpowiedzialność porządkowa to najważniejszy rodzaj odpowiedzialności pracowniczej. Ten rodzaj odpowiedzialności – jako najmniej dotkliwy dla pracowników – jest najczęściej stosowany przez pracodawców.

Przepisy o odpowiedzialności porządkowej mają charakter bezwzględnie obowiązujący, tzn. strony stosunku pracy nie mogą ich ograniczać, wyłączać czy poszerzać, zarówno co do rodzaju ustawowo określonych kar porządkowych, jak i zakresu ich użycia. Stosowanie innych kar stanowi wykroczenie przeciwko prawom pracownika i jest usankcjonowane karą grzywny. Nałożenie kary porządkowej jest też wyłącznie przywilejem pracodawcy. Może on, ale nie musi jej zastosować w przypadku przewinienia pracowniczego.

Odpowiedzialność porządkową ponosi pracownik wyłącznie za ściśle określone w przepisach naruszenia swoich obowiązków:

REKLAMA

  • za nieprzestrzeganie ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy, przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisów przeciwpożarowych, a także przyjętego sposobu potwierdzania przybycia i obecności w pracy oraz usprawiedliwiania nieobecności w pracy – pracodawca może stosować karę upomnienia i karę nagany,
  • za nieprzestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy lub przepisów przeciwpożarowych, opuszczenie pracy bez usprawiedliwienia, stawienie się do pracy w stanie nietrzeźwości lub spożywanie alkoholu w czasie pracy – pracodawca może – obok kar wymienionych powyżej – stosować także karę pieniężną, która zarówno za jedno przekroczenie, jak i za każdy dzień nieusprawiedliwionej nieobecności nie może być wyższa od 1-dniowego wynagrodzenia pracownika, a łącznie kary pieniężne nie mogą przewyższać 1/10 części wynagrodzenia przypadającego pracownikowi do wypłaty, po dokonaniu zgodnych z Kodeksem pracy potrąceń.

Przy stosowaniu kary bierze się pod uwagę w szczególności rodzaj naruszenia obowiązków pracowniczych, stopień winy pracownika i jego dotychczasowy stosunek do pracy. Przykładowo wymierzenie kary upomnienia jest uzasadnione nawet w przypadku niewielkiego stopnia winy.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Odpowiedzialność materialna

Ten rodzaj odpowiedzialności obejmuje ujemne konsekwencje majątkowe ponoszone przez pracownika, który wskutek niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków pracowniczych ze swojej winy wyrządził pracodawcy szkodę.

Odpowiedzialność materialną regulują przepisy Kodeksu pracy i dwóch rozporządzeń w zakresie odpowiedzialności za mienie powierzone.

Przykład

Pracodawca prowadzi firmę zajmującą się montażem okien. Podczas jednego ze zleceń pracownik zniszczył podłogę prywatnej osobie, u której wykonywano montaż. W tej sytuacji za wyrządzoną szkodę odpowiedzialność poniesie wyłącznie pracodawca, który przyjął zlecenie klienta. Następnie służy mu wobec swojego pracownika tzw. roszczenie zwrotne, przewidziane w przepisach o odpowiedzialności materialnej pracowników.


Kodeks pracy przewiduje 3 rodzaje odpowiedzialności materialnej:

  • na zasadach ogólnych – za szkodę wyrządzoną wskutek niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków pracowniczych. Przepisy określają ściśle wysokość odszkodowania, jakie może uzyskać pracodawca. Odpowiada ono co do zasady wysokości wyrządzonej szkody, z tym jednak zastrzeżeniem, że nie może przewyższać kwoty 3-miesięcznego wynagrodzenia przysługującego pracownikowi w dniu wyrządzenia szkody. W przypadku jednak umyślnego wyrządzenia szkody pracownik jest zobowiązany do jej naprawienia w pełnej wysokości;
  • za powierzone mienie do zwrotu lub do wyliczenia się (odpowiedzialność normowana Kodeksem pracy oraz przepisami dwóch rozporządzeń) – w jej ramach rozróżniamy indywidualną odpowiedzialność za mienie powierzone oraz współodpowiedzialność za mienie powierzone, gdy pieczę nad nim sprawuje wspólnie kilku pracowników. Ponosi ją pracownik w pełnej wysokości w przypadku powierzenia mu w szczególności: pieniędzy, papierów wartościowych lub kosztowności, narzędzi i instrumentów lub podobnych przedmiotów, a także środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego. Odpowiedzialność na tych samych zasadach ponoszą również pracownicy, którzy przyjęli wspólną odpowiedzialność materialną za mienie powierzone im łącznie z obowiązkiem wyliczenia się,
  • regresowa – za szkodę wyrządzoną osobie trzeciej – obowiązek naprawienia szkody wyrządzonej przez pracownika spoczywa bezpośrednio na pracodawcy, który ma następcze roszczenie regresowe wobec swojego pracownika. Pracownik odpowiada w sposób ograniczony w stosunku do pracodawcy, który naprawił szkodę osobie trzeciej do kwoty 3-miesięcznego wynagrodzenia pracownika. Jeżeli jednak wyrządzenie szkody następuje umyślnie, pracownik ponosi względem pracodawcy odpowiedzialność za szkodę w pełnej wysokości.

Więcej na ten temat znajdziesz w płatnej części serwisu w artykule: Odpowiedzialność za naruszenie obowiązków pracowniczych

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
3 miesiąc ciąży a umowa o pracę. Co mówią przepisy?

Jestem w 3 miesiącu ciąży. Z końcem września 2025 r. upływa termin, na jaki podpisałam umowę z moim pracodawcą. Czy pracodawca musi przedłużyć umowę? Jakie prawa mi przysługują?

Jak można usprawiedliwić nieobecność w pracy?

Nieobecność w pracy należy usprawiedliwić. W przeciwnym razie nieusprawiedliwione nieobecności w pracy mogą skutkować nawet zwolnieniem dyscyplinarnym. Kiedy i w jaki sposób informuje się pracodawcę o nieobecności? Jak można usprawiedliwić nieobecność w pracy?

Co oznacza kod niepełnosprawności 03-L w 2025 roku?

Symbol przyczyny niepełnosprawności 03-L w orzeczeniu o stopniu niepełnosprawności oznacza zaburzenia głosu, mowy i choroby słuchu. Czy pracownicy z takim orzeczeniem mają prawo do wyższego dofinansowania z PFRON? Jakie zasiłki, świadczenia i ulgi można uzyskać w 2025 roku?

Krótszy tydzień pracy zaczyna się w głowie, nie w kalendarzu. Czy 4-dniowy tydzień pracy ma sens?

Czy wprowadzenie nowych przepisów skracających czas pracy w postaci 4-dniowego tygodnia pracy ma sens? Co trzeba zrobić w firmie, aby wprowadzenie tych rewolucyjnych zmian było skuteczne? W przeciwnym razie może tylko nasilać problem wypalenia zawodowego.

REKLAMA

Zmiany w Kodeksie pracy 2026 - co zaliczamy do stażu pracy?

Sejm przyjął projekt zmiany Kodeksu pracy w 2026 roku. Ustawa wprowadza rewolucyjne zmiany w naliczaniu stażu pracy. Jak obecnie liczymy staż pracy? Kto skorzysta na nowych przepisach? Teraz zajmą się nimi senatorowie.

O ile wzrosną składki ZUS kierowców międzynarodowych w 2026 roku? Przewoźnicy na pewno zapłacą więcej

Pod koniec sierpnia 2025 r. rząd przyjął projekt ustawy budżetowej na 2026 rok. Jednym z elementów dokumentu jest ustalenie prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia. W przyszłym roku stawka ta wzrośnie o 747 zł, czyli do 9420 zł. Ta kwota ma ogromne znaczenie dla branży transportowej, bo to właśnie od niej naliczane są najczęściej składki ZUS kierowców w transporcie międzynarodowym.

Minimalne wynagrodzenie 2026 zostało ogłoszone w Dzienniku Ustaw 15 września 2025 r. Ile wyniesie brutto od 1 stycznia?

Dnia 15 września 2025 r. rozporządzenie o minimalnym wynagrodzeniu w 2026 r. zostało ogłoszone w Dzienniku Ustaw. Rada ministrów jest zobligowana do ustalenia wysokości minimalnej krajowej na 2026 r. do 15 września każdego roku. Ile wynosi nowa kwota?

Na wypalenie zawodowe pracodawcy reagują dyscyplinowaniem. Nie chroni to jednak przed częstymi L4

Wypalenie zawodowe pracowników to nie kwestia złej woli zatrudnionych, lecz braku systemowego wsparcia w organizacji. Złe samopoczucie, spadek motywacji czy drażliwość są często uznawane za lenistwo lub brak zaangażowania w pracę. Tymczasem mogą mieć bardzo konkretne źródła fizjologiczne. Co powinien robić pracodawca, by przeciwdziałać wypaleniu pracowników i częstym przechodzeniem członków załogi na L4?

REKLAMA

PPK: wpłaty nienależne zwraca się finansującemu daną wpłatę

Zdarza się, że pracodawca przekazuje do instytucji finansowej wpłaty na PPK mimo złożenia przez uczestnika programu deklaracji o rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK albo nalicza je od zawyżonej podstawy. Tzw. wpłaty nienależne zwraca się finansującemu. Co to w praktyce oznacza?

Czy trzeba poinformować pracodawcę o zwolnieniu lekarskim?

Otrzymałam zwolnienie lekarskie. Czy muszę poinformować pracodawcę o tym, że jestem chora i ile dni nie będzie mnie w pracy? Czy pracodawca widzi moje zwolnienie lekarskie w systemie? Jaka kara grozi za niepowiadomienie pracodawcy o L4?

REKLAMA