REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kary porządkowe. Pracownik może się skutecznie bronić przed nałożeniem kary pieniężnej, nagany i upomnienia!

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
paragraf prawo ustawa kodeks pracy przepis kara pieniężna nagana upomnienie kara porządkowa pracownik pracodawca procedura/ fot. Shutterstock
Kary porządkowe. Pracownik może się skutecznie bronić przed nałożeniem kary pieniężnej, nagany i upomnienia!

REKLAMA

REKLAMA

Pracownik może zostać ukarany przez pracodawcę karą porządkową, w tym karą pieniężną. Wystarczy jednak drobne uchybienie procedury przez pracodawcę, żeby kara została uchylona. Możliwe jest także nałożenie grzywny na pracodawcę.

rozwiń >

Kary porządkowe w Kodeksie pracy

Kodeks pracy przewiduje, że pracownik może zostać ukarany przez pracodawcę karą porządkową. Kara może być niemajątkowa - upomnienie lub nagana, lub majątkowa – kara pieniężna.

REKLAMA

Wybór rodzaju kary, jaka ma być zastosowana wobec pracownika, zależy od uznania pracodawcy. 

Pracodawca nie może zmieniać katalogu kar przewidzianych w Kodeksie pracy na niekorzyść pracownika w drodze postanowień umów o pracę bądź uregulowań wewnątrzzakładowych. Stosowanie innych kar niż przewidziane w Kodeksie pracy stanowi wykroczenie przeciwko prawom pracownika i jest zagrożone grzywną od 1000 zł do 30000 zł.

Kary upomnienia lub nagany

Kary upomnienia lub nagany pracodawca może stosować w razie nieprzestrzegania przez pracownika:

  • ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy, 

  • przepisów bhp, 

  • przepisów przeciwpożarowych, 

  • przyjętego sposobu potwierdzania przybycia i obecności w pracy oraz usprawiedliwiania nieobecności w pracy. 

Kara pieniężna

Kara pieniężna jest wymierzana za nieprzestrzeganie przez pracownika:

Dalszy ciąg materiału pod wideo
  • przepisów bhp,

  • przepisów przeciwpożarowych, 

  • opuszczenie pracy bez usprawiedliwienia, 

  • stawienie się do pracy w stanie nietrzeźwości albo w stanie po użyciu alkoholu (albo środka działającego podobnie do alkoholu),

  • spożywanie w czasie pracy alkoholu (albo zażywanie środka działającego podobnie do alkoholu).

REKLAMA

Kara pieniężna za jedno przekroczenie, jak i za każdy dzień nieusprawiedliwionej nieobecności, nie może być wyższa od 1-dniowego wynagrodzenia pracownika. Przy ustalaniu wysokości kwoty 1-dniowego wynagrodzenia pracownika na potrzeby wymierzenia kary pieniężnej należy stosować reguły obliczania ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy.

Łącznie kary pieniężne nie mogą przewyższać dziesiątej części wynagrodzenia przypadającego pracownikowi do wypłaty (po dokonaniu potrąceń świadczeń alimentacyjnych i innych należności niż świadczenia alimentacyjne egzekwowanych na mocy tytułów wykonawczych oraz zaliczek pieniężnych udzielonych pracownikowi).

Wpływy z kar pieniężnych przeznacza się na poprawę warunków bezpieczeństwa i higieny pracy.

Procedura nakładania kary porządkowej

Procedurę nakładania kary porządkowej można podzielić na dwie części. 

Pierwsza część obejmuje czynności bezpośrednio związane z nałożeniem kary porządkowej na pracownika. Natomiast druga część obejmuje kwestie dotyczące odwołania pracownika od nałożenia kary porządkowej.

Czynności związane z nałożeniem kary porządkowej

Przepisy Kodeksu pracy regulują procedurę wymierzania pracownikom kar porządkowych. Pracodawca, wymierzając karę pracownikowi, powinien podjąć następujące czynności:

Krok 1. Uzyskanie informacji o naruszeniu obowiązków przez pracownika

Kodeks pracy przewiduje, że kary nie można zastosować po upływie 2 tygodni od powzięcia przez pracodawcę wiadomości o naruszeniu obowiązku pracowniczego i po upływie 3 miesięcy od dopuszczenia się przez pracownika tego naruszenia.

Powyższe terminy są ostateczne - nie mogą być przedłużane i przywracane.

Krok 2. Wysłuchanie pracownika

REKLAMA

Pracodawca musi wysłuchać pracownika na okoliczność popełnienia przez niego przewinienia zagrożonego karą porządkową. Nie ma przepisów określających, w jakiej formie powinno to nastąpić – może to być zarówno forma ustna (bezpośrednia rozmowa z pracownikiem), jak i pisemna (gdy pracownik złoży wyjaśnienia na piśmie). 

Jeżeli z powodu nieobecności w pracy pracownik nie może być wysłuchany, bieg 2-tygodniowego terminu, w czasie którego pracodawca może podjąć decyzję o zastosowaniu kary porządkowej, nie rozpoczyna się, a rozpoczęty zostaje zawieszony do dnia stawienia się pracownika do pracy.

Wysłuchanie pracownika jest czynnością niezbędną – nałożenie kary bez uprzedniego wysłuchania pracownika skutkuje koniecznością jej uchylenia.

Krok 3. Zawiadomienie pracownika o nałożeniu kary porządkowej

Pracodawca na piśmie zawiadamia pracownika o nałożonej karze. W zawiadomieniu należy podać rodzaj naruszenia obowiązków pracowniczych i datę dopuszczenia się przez pracownika tego naruszenia. Podając rodzaj naruszenia obowiązków pracodawca określa zachowania pracownika naruszające obowiązki pracownicze, stanowiące przesłankę wymierzenia kary. Przy stosowaniu kary bierze się pod uwagę w szczególności rodzaj naruszenia obowiązków pracowniczych, stopień winy pracownika i jego dotychczasowy stosunek do pracy. 

W zawiadomieniu należy także poinformować pracownika o prawie zgłoszenia sprzeciwu i terminie jego wniesienia. 

Odpis zawiadomienia składa się do części D akt osobowych pracownika.

Odmowa przyjęcia od pracodawcy pisma z zawiadomieniem o ukaraniu jest równoznaczna ze skutecznym zawiadomieniem pracownika o zastosowaniu wobec niego kary porządkowej.

Zatarcie kary porządkowej

Po roku nienagannej pracy nałożoną karę porządkową uważa się za niebyłą. W takiej sytuacji odpis zawiadomienia o ukaraniu usuwa z akt osobowych pracownika. 

Możliwe jest także, że przed upływem roku pracodawca uzna karę za niebyłą:

  • z własnej inicjatywy lub 

  • na wniosek reprezentującej pracownika zakładowej organizacji związkowej.

Czynności związane z odwołaniem się pracownika od nałożenia kary porządkowej

W razie nałożenia kary porządkowej pracownik ma prawo zgłoszenia sprzeciwu, a nawet może wystąpić do sądu w sprawie nałożonej kary. I tutaj obowiązuje tok postępowania określony przepisami Kodeksu pracy. Na tym etapie procedura wygląda następująco:

Krok 1. Wniesienie przez pracownika sprzeciwu do pracodawcy

Jeżeli zastosowanie kary porządkowej nastąpiło z naruszeniem przepisów prawa, pracownik może wnieść sprzeciw. Ma na to 7 dni od dnia zawiadomienia go o nałożeniu kary.

Krok 2. Pracodawca powinien ustosunkować się do sprzeciwu pracownika

Pracodawca decyduje o uwzględnieniu lub odrzuceniu sprzeciwu pracownika po rozpatrzeniu stanowiska reprezentującej pracownika zakładowej organizacji związkowej – jeśli działa w zakładzie pracy.

W razie uwzględnienia sprzeciwu pracownika, karę uważa się za niebyłą, a odpis zawiadomienia o ukaraniu usuwa z akt osobowych pracownika. Ponadto, w przypadku zastosowania kary pieniężnej, pracodawca zwraca pracownikowi równowartość kwoty tej kary.

Nieodrzucenie sprzeciwu w ciągu 14 dni od dnia jego wniesienia jest równoznaczne z uwzględnieniem sprzeciwu pracownika.

Krok 3. Pracownik występuje do sądu pracy o uchylenie kary porządkowej

Pracownik, którego sprzeciw został odrzucony przez pracodawcę, może w ciągu 14 dni od dnia uzyskania zawiadomienia w tej sprawie wystąpić do sądu pracy o uchylenie zastosowanej wobec niego kary. 

W razie uchylenia kary przez sąd pracy, karę uważa się za niebyłą, a odpis zawiadomienia o ukaraniu usuwa z akt osobowych pracownika. Pracodawca jest także zobowiązany zwrócić pracownikowi równowartość kwoty kary pieniężnej.

Podstawa prawna:

  • art. 108 – 113, art. 281 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (j.t. Dz.U. z 2023 r. poz. 1465)

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
PIP: 350 tysięcy bezpłatnych porad rocznie dla pracodawców. Inspekcja pracy nie tylko kontroluje, ale i pomaga

Działalność PIP to nie tylko kontrole, ale i bezpłatne porady prawne dla pracodawców. Inspekcja pracy wydaje 350 tysięcy porad rocznie, które skierowane są wprost do osób zatrudniających pracowników. Warto korzystać z pomocy PIP.

Gdzie chcą pracować Polacy? Ranking 2025: wymarzonym miejscem pracy branża motoryzacyjna. Bije na głowę IT

Gdzie w 2025 roku chcą pracować Polacy? Oto ranking branż. Okazuje się, że wymarzonym miejscem pracy jest branża motoryzacyjna. Bije na głowę IT. Czym kierują się pracownicy przy wyborze branży, w której podejmują pracę?

Zmiany w stażu pracy od 2026 roku. Więcej praw dla 5 mln pracowników

Zmiany w stażu pracy, które wejdą w życie 1 stycznia 2026 roku to więcej praw dla nawet 5 mln pracowników w Polsce. Nowe przepisy oznaczają też realny wzrost kosztów pracy. Działy kadr i płac już powinny przygotowywać się do zmian.

Zmiana branży w 2025 – od czego zacząć i gdzie znaleźć ogłoszenia pracy?

Rynek pracy, jaki znaliśmy, właśnie przestaje istnieć. Dzieje się to na naszych oczach i tak naprawdę tempo zmian jest znacznie szybsze, niż przypuszczali eksperci. Choć brzmi to aż nadto dramatycznie, to jednak nie można zaprzeczyć, że wielu pracowników zmaga się aktualnie z poważnymi problemami zawodowymi, a pracodawcy dwoją się i troją, aby stworzyć nowe systemy zarządzania w rzeczywistości AI. Niektóre zawody już przestają istnieć lub przechodzą intensywne zmiany, u podstaw których znajdziemy wdrożenie czata GPT do codziennych obowiązków. Dla niektórych osób jedynym rozwiązaniem okazała się zmiana pracy, dla innych w grę wchodzi tylko zmiana branży. Przebranżowienie to współczesny odpowiednik ucieczki z tonącego statku - tylko w tym wypadku pracownik sam buduje swoją szalupę ratunkową. Zatem jak aktualnie wygląda temat zmiany branży? Jakie są powody? W którą stronę iść i gdzie szukać nowych zawodowych wyzwań?

REKLAMA

Składka zdrowotna 2025: ryczałt, karta podatkowa, podatek liniowy, zasady ogólne. Jaka jest podstawa wymiaru? Ile procent?

Jaka jest podstawa wymiaru składki oraz kwota składki zdrowotnej w 2025 roku dla niektórych grup ubezpieczonych? ZUS informuje o wysokości składki na ryczałcie, karcie podatkowej, przy zasadach ogólnych, podatku liniowym, podatku od kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej oraz dla osób współpracujących.

Do kiedy jest nabór firm i instytucji do pilotażu skróconego tygodnia pracy?

Pilotaż skróconego tygodnia pracy jest konieczny. Może się okazać, że powszechny zapis o krótszym czasie pracy będzie tragiczny dla polskiej gospodarki, firm i społeczeństwa. Do kiedy trwa nabór firm i instytucji do projektu?

2,5 tys. euro za pracę na magazynie w Szwecji i Norwegii. Ile zarobi pracownik produkcji i operator wózka widłowego?

Szwecja, Norwegia, Niemcy i Czechy to opłacalne kierunki na podjęcie pracy w wakacje. W państwach skandynawskich na magazynie można zarobić 2,5 tys. euro miesięcznie. Ile zarobi pracownik produkcji i operator wózka widłowego? Bardzo dobre zarobki są też w Niemczech i Czechach.

Zmieniasz adres podczas zwolnienia lekarskiego (tzw. L4)? Masz tylko 3 dni na zgłoszenie. Sprawdź, co grozi za spóźnienie

Planujesz wyjechać do rodziny, będąc na zwolnieniu lekarskim albo zmieniłeś miejsce pobytu w trakcie choroby? Zgodnie z przepisami masz tylko trzy dni na zgłoszenie. W przeciwnym razie możesz stracić prawo do zasiłku chorobowego.

REKLAMA

Dłuższe urlopy jednak nie dla wszystkich lecz dla wybranych, czyli dla kogo dodatkowe świadczenia. Nie będzie rewolucji w kodeksie pracy

Czas pracy skrócony do 35 godzin w tygodniu, a urlopy wydłużone z 20 dni i 26 dni do dni 35 – i to dla wszystkich. Takie niedawno były zapowiedzi odnośnie dwóch wielkich reform w kodeksie pracy. Rewolucje odwołane, o dłuższych urlopach należy zapomnieć. A krótszy tydzień pracy?

Zmiany w przepisach BHP od 2026 czy 2027 roku? Temperatury progowe i czasowe wstrzymanie pracy

Będą zmiany w przepisach BHP. Dotyczą pracy w wysokich temperaturach. Wprowadza się temperatury progowe, po przekroczeniu których pracodawca ma obowiązek wprowadzenia działań ograniczających obciążenie cieplne, np. krótszy czas pracy, przerwy w pracy czy praca zdalna. Przy najwyższych temperaturach praca zostanie czasowo wstrzymana.

REKLAMA