REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Co grozi pracownikowi za spóźnienia do pracy

Marek Rotkiewicz
Prawnik specjalizujący się w prawie pracy. Autor i współautor około 60 książek z tego zakresu, w tym kilku komentarzy oraz autor ponad 4000 artykułów. Wykładowca na licznych szkoleniach (przeprowadzonych ponad 6000 godzin szkoleniowych).

REKLAMA

Jeśli pracownik spóźnia się do pracy, wówczas nie wywiązuje się z zobowiązań wynikających z podpisanej przez niego umowy o pracę. W tym przypadku pracodawca może np. nie wypłacić mu wynagrodzenia za czas jego nieusprawiedliwionej nieobecności w firmie lub nałożyć karę porządkową. Jeżeli pracownik regularnie spóźnia się do pracy, pracodawca może nawet rozwiązać z nim umowę o pracę z zachowaniem okresu wypowiedzenia.

Do podstawowych obowiązków pracownika należy w szczególności przestrzeganie czasu pracy ustalonego w zakładzie pracy (art. 100 k.p.). Oznacza to, że pracownik jest zobowiązany do punktualnego rozpoczynania pracy i jej świadczenia w czasie wyznaczonym przez pracodawcę zarówno w stałym miejscu pracy, jak i podczas odbywania podróży służbowych czy pełnienia dyżurów pracowniczych. Nieprzestrzeganie przez pracownika wyznaczonego przez pracodawcę czasu pracy może spowodować utratę części wynagrodzenia, a także być przyczyną rozwiązania umowy o pracę. Niestawienie się do pracy jest dopuszczalne jedynie w sytuacji zwolnienia z obowiązku jej świadczenia, np. pracownik przebywa na zwolnieniu lekarskim. Przyczyna nieobecności może również zostać usprawiedliwiona przez pracownika, np. pracownik spóźnił się do pracy z powodu zakłócenia w funkcjonowaniu komunikacji miejskiej (np. strajk, śnieżyca), nagłej choroby członka rodziny, któremu pracownik musiał udzielić pomocy.

REKLAMA

Autopromocja

Czy spóźnienie się pracownika do pracy narusza dobę pracowniczą >>

Brak wynagrodzenia

Nieświadczenie pracy z przyczyn nieusprawiedliwionych oznacza, że pracownik nie otrzyma wynagrodzenia za nieprzepracowany czas. W tej sytuacji nie ma znaczenia to, czy pracownik był nieobecny przez cały dzień, czy tylko np. spóźnił się pół godziny. Jeśli pracownik nie usprawiedliwi swojej nieobecności i nie przedstawi wiarygodnych przyczyn uzasadniających spóźnienie, wówczas nie przysługuje mu wynagrodzenie za czas spóźnienia. Podczas nieobecności pracownik nie wykonuje swoich obowiązków pracowniczych, co oznacza, że pracodawca nie ma obowiązku wypłaty za ten okres wynagrodzenia. W praktyce jednak często w regulaminach pracy wskazuje się, że za czas spóźnienia do pracy pracownik ma prawo do wynagrodzenia pod warunkiem jego odpracowania. Dotyczy to głównie sytuacji, gdy pracownik spóźnia się do pracy, np. 2, 3 czy nawet 4 godziny. Przy krótkotrwałym jednostkowym spóźnieniu np. 10–15 minut pracodawca najprawdopodobniej nie będzie wykonywał czynności związanych z pomniejszeniem stałego wynagrodzenia miesięcznego. Jednak w przypadku powtarzalnych krótkich spóźnień pracodawca może zliczyć ich czas na przestrzeni miesiąca i wypłacić pracownikowi odpowiednio niższe wynagrodzenie.


Kara porządkowa

Za nieprzestrzeganie przez pracownika ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy, przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisów przeciwpożarowych, a także przyjętego sposobu potwierdzania przybycia i obecności w pracy oraz usprawiedliwiania nieobecności w pracy pracodawca może stosować:

  • karę upomnienia,
  • karę nagany.

Karę pieniężną pracodawca można nałożyć tylko w przypadkach wskazanych w kodeksie pracy, tj. za:

Dalszy ciąg materiału pod wideo
  • nieprzestrzeganie przez pracownika przepisów bhp i przeciwpożarowych,
  • stawienie się do pracy w stanie nietrzeźwości lub spożywanie alkoholu w czasie pracy,
  • opuszczenie pracy bez usprawiedliwienia.

Jej wysokość zarówno za jedno przekroczenie, jak i za każdy dzień nieusprawiedliwionej nieobecności nie może być wyższa od jednodniowego wynagrodzenia pracownika. Suma kar nałożonych w jednym miesiącu nie może przewyższać 1/10 części wynagrodzenia przypadającego pracownikowi do wypłaty, po dokonaniu potrąceń, np. alimentów.

Sprzeciw od kary porządkowej - obowiązki pracodawcy >>

Spóźnienie jest naruszeniem obowiązków pracowniczych, a zatem może skutkować zastosowaniem kary porządkowej.

Przykład

Bez możliwości zastosowania kary porządkowej
W obowiązującym u pracodawcy regulaminie pracy znajduje się zapis, zgodnie z którym pracownicy potwierdzają przybycie do pracy własnoręcznym podpisem na liście obecności. Pracodawca wprowadził elektroniczny system potwierdzania obecności w pracy, regulamin pracy nie uległ jednak zmianie. Jeden z pracowników kilkakrotnie nie potwierdzał obecności kartą. Pracodawca jest przekonany, że pracownik spóźniał się w te dni do pracy. W tej sytuacji pracodawca ukarał pracownika karą porządkową. Pracownik twierdzi, że postępowanie pracodawcy jest niezgodne z prawem, ponieważ jest on zobowiązany jedynie do podpisywania listy obecności, która nie jest już przez kadrową wykładana i dlatego nie mógł się na niej podpisywać. W tym przypadku postępowanie pracodawcy nie jest prawidłowe. Pomimo tego, że postępowanie pracownika nosi znamiona celowego działania, które ma mu umożliwić ukrycie ewentualnych spóźnień do pracy, nie można ukarać go karą porządkową. Nowy sposób potwierdzania obecności w pracy (system elektroniczny) nie został wprowadzony w wymagany sposób. U pracodawcy, który ze względu na wielkość zatrudnienia (co najmniej 20 pracowników) musi tworzyć regulamin pracy, organizacja i porządek pracy uregulowane są właśnie w tym akcie. Regulamin pracy ustala m.in. przyjęty u danego pracodawcy sposób potwierdzania przez pracowników przybycia i obecności w pracy oraz usprawiedliwiania nieobecności w pracy. Skoro zapis dotyczący potwierdzania obecności poprzez podpis na liście obecności nie został zmieniony, należy uznać, że pracownicy są zobowiązani nadal potwierdzać obecność w ten sposób. Zatem z formalnego punktu widzenia nowy elektroniczny system ewidencjonowania obecności w pracy nie wiąże pracowników – nie jest on przyjętym w zakładzie pracy sposobem potwierdzania przybycia i obecności w pracy. Pracownik może zatem skutecznie zakwestionować nałożenie na niego kary porządkowej i żądać jej anulowania.

Przy jej stosowaniu bierze się pod uwagę w szczególności rodzaj naruszenia obowiązków pracowniczych, stopień winy pracownika i jego dotychczasowy stosunek do pracy. Nieznaczne spóźnienie do pracy osoby, która zawsze jest punktualna i wzorowo wykonuje swoje obowiązki, nie powinno zatem od razu oznaczać zastosowania kary porządkowej, nawet w najniższym jej wymiarze, czyli kary upomnienia.


Wypowiedzenie i rozwiązanie umowy

Jednorazowe spóźnienie nie powinno być wystarczającą podstawą uzasadniającą wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony. Pracodawca może jednak uznać taką przyczynę za wystarczającą, jeżeli spóźnienia:

  • powtarzają się regularnie,
  • w sposób istotny dezorganizują pracę firmy, np. 2-godzinne spóźnienie na spotkanie z ważnym klientem.

Przykład

REKLAMA

Uzasadnione wypowiedzenie umowy
W ciągu ostatniego miesiąca pracownik dwa razy spóźnił się do pracy i jeden raz przedłużył sobie przerwę obiadową o 15 minut. W tej sytuacji pracodawca postanowił wypowiedzieć pracownikowi umowę o pracę, jako przyczynę wskazał spóźnienia pracownika do pracy i przedłużenie przerwy obiadowej. Pracownik nie zgadza się z decyzją pracodawcy i twierdzi, że wypowiedzenie umowy jest niezgodne z prawem. Pracodawca postąpił jednak prawidłowo. W razie wskazania kilku przyczyn wypowiedzenia powinniśmy oceniać je łącznie, a zatem nawet w przypadku gdy jednostkowo nie stanowiłyby uzasadnionej przyczyny wypowiedzenia, całościowo będą decydowały o możliwości dokonania wypowiedzenia przez pracodawcę. Pamiętać przy tym musimy, że wypowiedzenie jest zwykłym sposobem rozwiązania umowy o pracę, dlatego też przewinienia pracownika leżące u jego podstaw nie muszą mieć specjalnie dużej wagi. Zachowanie pracownika oceniamy zawsze łącznie, nie opierając się jedynie na jednostkowych wykroczeniach, ale na całościowej ocenie tej osoby.

Podstawą do zwolnienia dyscyplinarnego jest m.in. ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych. Tego rodzaju obowiązkiem jest np. świadczenie przez pracownika pracy w czasie wskazanym przez pracodawcę. Co do zasady spóźnienia nie stanowią wystarczającej podstawy do rozwiązania z pracownikiem z jego winy umowy o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia (art. 52 k.p.). Pracodawca może jednak zwolnić pracownika dyscyplinarnie, jeśli np. konsekwencją jego spóźnienia będzie niepodpisanie przez klienta strategicznej dla firmy umowy. Tego rodzaju sytuacje będą raczej dotyczyć kadry kierownicze i samodzielnych specjalistów, czyli osób zobowiązanych do większej dbałości o dobro zakładu pracy, którzy ponoszą większą odpowiedzialność niż szeregowi pracownicy.

Zwolnienie dyscyplinarne za prywatne korzystanie z komputera służbowego >>

Z orzecznictwa

1. Pracodawca może wskazać kilka przyczyn wypowiedzenia umowy o pracę, które mogą dotyczyć nie tylko pracownika, ale także pracodawcy. Możliwa jest sytuacja, w której żadna z podanych przyczyn samodzielnie nie uzasadnia wypowiedzenia, lecz łącznie czynią one wypowiedzenie zasadnym.

Wyrok Sądu Najwyższego z 8 stycznia 2007 r., sygn. akt I PK 187/06, Monitor Prawa Pracy 2007/5/251.

2. Odmowa podporządkowania się poleceniom pracodawcy dotyczącym organizacji i sposobu wykonania umówionego rodzaju pracy stanowi uzasadnioną przyczynę wypowiedzenia pracownikowi umowy o pracę.

Wyrok Sądu Najwyższego z 7 lutego 2007 r., sygn. akt I PK 221/06, Prawo Pracy 2007/6/22.

Podstawa prawna:

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Obowiązkowe odpisy i dobrowolne zwiększenia na ZFŚS. Ile wynoszą w 2025 r. i w jakim terminie je wpłacić?

Do 31 maja 2025 r. pracodawca tworzący zakładowy fundusz świadczeń socjalnych musi wpłacić na rachunek funduszu kwotę stanowiącą co najmniej 75 proc. równowartości dokonanych odpisów. Pozostałą kwotę dokonanych odpisów i zwiększeń należy przekazać na rachunek bankowy ZFŚS w terminie do 30 września 2025 r. Jaka jest wysokość odpisów i zwiększeń na ZFŚS w 2025 r.?

Komu przysługuje renta wdowia i w jakiej wysokości? ZUS zaprasza na dyżur telefoniczny

Od 1 lipca 2025 r. osoby owdowiałe będą mogły pobierać swoją emeryturę oraz powiększyć ją o część renty rodzinnej po zmarłym małżonku. Alternatywnie będą mogły pobierać rentę rodzinną wraz z częścią swojej emerytury. Jak starać się o rentę wdowią odpowiedzą eksperci ZUS podczas dyżuru telefonicznego.

Komunikat ZUS: Wdrożenie nowej metryki programu Płatnik

Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje o planowanym wdrożeniu nowej metryki 307 dla wersji 10.02.002 programu Płatnik.

Polacy żyją coraz dłużej - GUS opublikował tablicę średniego dalszego trwania życia. Czy ZUS przeliczy emerytury?

Nowa tablica średniego dalszego trwania życia kobiet i mężczyzn wskazuje, że Polacy żyją coraz dłużej. Czy warto składać wnioski o ponowne przeliczenie już otrzymywanej emerytury?

REKLAMA

Trwa nabór wniosków o świadczenie wychowawcze. Jak uniknąć przerwy w wypłatach 800 plus?

1 czerwca 2025 r. rozpocznie się nowy okres świadczeniowy w programie 800 plus. Wniosek o świadczenie wychowawcze można złożyć jedynie drogą elektroniczną. Jak można uniknąć przerwy w wypłacie świadczenia?

Jak prawidłowo usprawiedliwić nieobecności w pracy. Nieprzyjemne konsekwencje zaniedbania tego obowiązku

W razie nieobecności w pracy pracownik zobowiązany jest do jej usprawiedliwienia. W tym celu przepisy prawa pracy określają, jakie są przyczyny usprawiedliwiające nieobecność w pracy. Wymieniają też dowody, na podstawie których można usprawiedliwić nieobecność pracownika.

Zmiany w wynagrodzeniach 2025 i 2026 - transparentnie i jawnie

Do 7 czerwca 2026 roku Polska musi wdrożyć dyrektywę o jawności i przejrzystości wynagrodzeń. Przedsiębiorcy mają niewiele czasu na poważne zmiany w zakresie polityki płacowej. Nowe przepisy oznaczają bowiem konieczność przeprowadzenia wnikliwej analizy struktury płac w firmie, wprowadzenie nowych procedur dotyczących prawa do informacji o wynagrodzeniu i kryteriów ustalania jego wysokości. Choć prace nad ustawą wprowadzającą te przepisy nadal trwają, już teraz warto podjąć działania, które przygotują firmę na nową sytuację.

Najlepiej teraz złóż wniosek o rentę wdowią ERWD. Sprawdź, dlaczego

ZUS podpowiada, że teraz jest najlepszy czas na złożenie wniosku o rentę wdowią ERWD. Dlaczego? Dopiero połowa osób uprawnionych złożyła wniosek o rentę wdowią. Od stycznia były duże kolejki. Kolejna fala wniosków przewidywana jest w maju 2025 r.

REKLAMA

Trzynasta emerytura już we wtorek 1 kwietnia 2025 r.

Trzynasta emerytura trafi do emerytów już we wtorek 1 kwietnia 2025 r. Otrzyma ją 889 tys. osób. Kiedy będą kolejne wypłaty trzynastek? Czy można je dostać kilka razy? Czy każdy je otrzyma? Ile wynosi trzynastka w 2025 roku?

Dodatkowe pieniądze dla seniorów. 1 kwietnia pierwsze trzynastki wpłyną na konta emerytów i rencistów

Pierwszy termin wypłaty trzynastych emerytur przypada na wtorek, 1 kwietnia 2025 r. Trzynastki znajdą się na kontach seniorów razem z ich emeryturą lub rentą. Dodatkowe wypłaty przysługują w wysokości najniższej emerytury.

REKLAMA