Tematy - Emerytury, Uprawnienia pracodawcy - INFOR.PL

Przepisy prawa pracy nie zawierają zamkniętego katalogu powinności pracowniczych. Zakres obowiązków pracowników określają obok przepisów prawa pracy także postanowienia umowy o pracę oraz – jeżeli chodzi o ich konkretny kształt – zwyczaj zakładowy (wyrok SN z 23 października 2003 r.). Bardzo dużą rolę w tym zakresie odgrywa również orzecznictwo Sądu Najwyższego i poglądy doktryny prawa pracy.

Od umowy zlecenia zawieranej z osobą mającą ustalone prawo do emerytury płatnik obowiązkowo opłaca składki na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne. W niektórych przypadkach zatrudnienie zleceniobiorcy-emeryta może okazać się dla firmy korzystne finansowo – jeżeli ten sam emeryt oprócz wykonywania zlecenia jest zatrudniony w ramach stosunku pracy. W takiej sytuacji ze zlecenia obowiązkowa będzie dla niego tylko składka zdrowotna.

Pracodawca może zobowiązać pracownika do pełnienia dyżuru tzn. do pozostawania poza normalnymi godzinami pracy w gotowości do wykonywania pracy wynikającej z umowy o pracę w zakładzie pracy lub w innym miejscu wyznaczonym przez pracodawcę (art. 1515 k.p.).

Od 1 stycznia 2013 r. zmienią się zasady przechodzenia na emeryturę żołnierzy zawodowych oraz funkcjonariuszy tzw. służb mundurowych. Po nowelizacji przepisów świadczenie emerytalne nabędą oni dopiero po 25 latach służby i ukończeniu 55. roku życia, a jego wysokość będzie uzależniona od średniego uposażenia z 10 lat służby.

Zatrudniając emeryta, będącego pracownikiem innego pracodawcy, na umowę zlecenia płatnik może sporo zaoszczędzić. Nie odprowadza bowiem składek na ubezpieczenia emerytalno-rentowe od wynagrodzenia ze zlecenia zawartego z taką osobą bez względu na wysokość osiąganego przez nią wynagrodzenia ze stosunku pracy.

Pozew złożony przez pracownika przeciwko pracodawcy często jest elementem sporu, w którym wzajemne roszczenia wobec siebie zgłaszają obie strony stosunku pracy. W przypadku gdy pracownik złoży własny pozew, pracodawca – nie czekając na zakończenie tej sprawy – może złożyć pozew wzajemny. Jeżeli będzie on dopuszczalny, obydwie sprawy zostaną rozpoznane łącznie.

Od 18 czerwca 2012 r. zawarliśmy umowę o pracę z osobą, która nie wykonywała wcześniej pracy w ramach stosunku pracy (we wrześniu ukończyła studia wyższe, od października 2011 r. do lutego 2012 r. świadczyła pracę w kancelarii prawnej na podstawie umowy zlecenia). Pracownica wystąpiła ostatnio z wnioskiem o udzielenie jej urlopu wypoczynkowego w lipcu 2012 r. w wymiarze 5 dni ze względów osobistych. Zgadzamy się na skorzystanie przez pracownicę z tego urlopu. Czy jednak dopuszczalne jest zaliczkowe udzielanie urlopu wypoczynkowego?

Od 1 stycznia 2010 r. zatrudniamy pracownika, który w październiku 2009 r., tuż po ukończeniu 60 lat, przeszedł na wcześniejszą emeryturę z tytułu zatrudnienia w szczególnych warunkach (przy pracach wymienionych w wykazie A). Świadczenie zostało obliczone częściowo według starych, a częściowo według nowych zasad. Niedawno odnalazł on zaświadczenie swojego byłego pracodawcy, który kilka lat temu uległ likwidacji, potwierdzające zarobki uzyskane w latach 1995–2004. Czy w związku z tym, a także z uwagi na podleganie ubezpieczeniom po przyznaniu emerytury może on liczyć na ponowne jej obliczenie przez ZUS? Czy ZUS dokona wyliczeń przy zastosowaniu nowej kwoty bazowej obowiązującej od 1 marca br.? Czy w celu przeliczenia emerytury powinniśmy wystawić pracownikowi zaświadczenie potwierdzające zatrudnienie po przyznaniu emerytury oraz uzyskiwane wynagrodzenia?

Nasza firma znajduje się w trudnej sytuacji ekonomicznej. Obecnie jesteśmy w stanie wypłacać pracownikom regularnie wyłącznie wynagrodzenie za pracę. Na podstawie obowiązującego w naszym zakładzie regulaminu wynagradzania pracownikom zostały zagwarantowane takie świadczenia, jak premie regulaminowe oraz nagrody uznaniowe. Niestety, na ich wypłatę nie mamy środków. Czy mamy prawo odmówić pracownikom wypłaty dodatkowych świadczeń aż do momentu odzyskania płynności finansowej i poprawienia się sytuacji firmy?

Pracownik zmienił numer swojego konta bankowego i poinformował o tym dział płac naszej firmy. Jednak pracownica działu płac pomyliła się i wypłata została przelana na stare konto. Pracownik rozwiązał z nami umowę o pracę bez wypowiedzenia z winy pracodawcy, uzasadniając to brakiem wypłaty wynagrodzenia w terminie ustalonym w firmie. Pracownik zażądał wydania świadectwa pracy i przestał przychodzić do pracy, mimo że wynagrodzenie wypłaciliśmy mu w kasie następnego dnia po terminie wypłaty. Czy powinniśmy wydać pracownikowi świadectwo pracy? Czy dokonane przez niego rozwiązanie umowy było prawidłowe?

Jeżeli pracodawca podejrzewa, że pracownik (lub inny ubezpieczony podlegający ubezpieczeniu chorobowemu) wykorzystuje zwolnienie lekarskie niezgodnie z celem, na jaki zostało wydane, może sam skontrolować pracownika lub wystąpić do ZUS o taką kontrolę. Gdy okaże się, że pracownik nie wykorzystywał tego okresu na rekonwalescencję, tylko np. świadczył pracę u innego pracodawcy czy wyjechał na wycieczkę, wówczas utraci prawo do świadczenia chorobowego za cały okres orzeczony zwolnieniem lekarskim.

Pracodawca nie może obniżyć wynagrodzenia pracownikowi, któremu brakuje maksymalnie 4 lata do uzyskania emerytury. Zakaz ten nie ma jednak charakteru absolutnego. Pracodawca może tego dokonać np. w sytuacji, gdy wprowadzenie nowych zasad wynagradzania dotyczy ogółu pracowników.

Pracodawca może polecić pracownikowi pełnienie dyżuru w domu poza normalnymi godzinami pracy. Jednak w takiej sytuacji czas dyżuru nie może naruszać przepisów dotyczących odpoczynku dobowego oraz tygodniowego.

Jeżeli pracownik jest nieobecny w pracy z powodu długotrwałej choroby, pracodawca może podjąć decyzję o jego zwolnieniu bez wypowiedzenia. Zastosowanie takiego rozwiązania jest jednak dopuszczalne w ściśle określonych przypadkach i zależy od długości okresu niezdolności do pracy i jej przyczyny oraz od stażu pracy u danego pracodawcy.

Jeden z naszych pracowników w sierpniu br. kończy 65 lat i chce przejść na emeryturę. Jakie dokumenty powinniśmy za niego złożyć?

Pozew złożony przez pracownika przeciwko pracodawcy często jest elementem sporu, w którym wzajemne roszczenia wobec siebie zgłaszają obie strony stosunku pracy. W przypadku gdy pracownik złoży własny pozew, pracodawca – nie czekając na zakończenie tej sprawy – może złożyć pozew wzajemny. Jeżeli będzie on dopuszczalny, obydwie sprawy zostaną rozpoznane łącznie.

ZFŚS tworzą zarówno pracodawcy prywatni, jak i jednostki sektora publicznego działające w formie samorządowych zakładów budżetowych oraz jednostek budżetowych. Pracodawcy ze sfery budżetowej muszą tworzyć fundusz obligatoryjnie, bez względu na liczbę zatrudnianych pracowników. Oznacza to, że nie mogą oni ani zrezygnować z prowadzenia funduszu, ani dowolnie kształtować wysokości odpisu na ZFŚS. W korzystnej sytuacji znajdują się natomiast pracodawcy prywatni, którzy mają pewną dowolność w prowadzeniu działalności socjalnej.

Zatrudniliśmy niepełnosprawnego pracownika, któremu przysługuje 10 dni dodatkowego urlopu wypoczynkowego. Urlop ten w całości ujęliśmy w planie urlopów na 2012 r. w lipcu. Pracownik napisał podanie, że chce ten urlop podzielić na części w taki sposób, aby wykorzystać go po 1–2 dni w każdym miesiącu, żeby móc chodzić do przychodni lekarskiej w dogodnych dla niego terminach. Czy powinniśmy uwzględnić prośbę pracownika?

Jeżeli pracodawca podejrzewa, że pracownik (lub inny ubezpieczony podlegający ubezpieczeniu chorobowemu) wykorzystuje zwolnienie lekarskie niezgodnie z celem, na jaki zostało wydane, może sam skontrolować pracownika lub wystąpić do ZUS o taką kontrolę. Gdy okaże się, że pracownik nie wykorzystywał tego okresu na rekonwalescencję, tylko np. świadczył pracę u innego pracodawcy czy wyjechał na wycieczkę, wówczas utraci prawo do świadczenia chorobowego za cały okres orzeczony zwolnieniem lekarskim.

Pracodawca nie może obniżyć wynagrodzenia pracownikowi, któremu brakuje maksymalnie 4 lata do uzyskania emerytury. Zakaz ten nie ma jednak charakteru absolutnego. Pracodawca może tego dokonać np. w sytuacji, gdy wprowadzenie nowych zasad wynagradzania dotyczy ogółu pracowników.

Rekompensata, która przysługuje pracownikowi w przypadku utraty prawa do wcześniejszej emerytury oraz przy niespełnianiu warunków do emerytury pomostowej, jest formą odszkodowania za utratę możliwości nabycia prawa do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze dla osób, które nie nabędą prawa do emerytury pomostowej (art. 2 ust. 5 ustawy o emeryturach pomostowych). Osoba uprawniona do emerytury w powszechnym wieku emerytalnym, składając wniosek o tę emeryturę, może zaznaczyć we wniosku, że jednocześnie ubiega się o rekompensatę.

Pracowniczy obowiązek dbałości o dobro zakładu pracy i szanowania jego mienia może być weryfikowany przy zastosowaniu mechanizmu kontroli, jakim jest rewizja osobista (przeszukanie). Co do zasady pracownik będzie zobowiązany się jej poddać, jednak pod warunkiem że podejmowane w jej ramach czynności będą zgodne z prawem. W wyroku z 12 lipca 2001 r. Sąd Najwyższy stwierdził wyraźnie, że usiłowanie kradzieży na szkodę pracodawcy stanowi ciężkie naruszenie podstawowego obowiązku pracowniczego dbałości o mienie pracodawcy (art. 52 § 1 pkt 1 w zw. z art. 100 § 2 pkt 4 k.p.).

Jeżeli pracownik jest nieobecny w pracy z powodu długotrwałej choroby, pracodawca może podjąć decyzję o jego zwolnieniu bez wypowiedzenia. Zastosowanie takiego rozwiązania jest jednak dopuszczalne w ściśle określonych przypadkach i zależy od długości okresu niezdolności do pracy i jej przyczyny oraz od stażu pracy u danego pracodawcy.

Pracownik, który na żądanie pracodawcy nie stawia się do pracy w czasie urlopu, naraża się np. na ryzyko rozwiązania stosunku pracy z powodu naruszenia obowiązków pracowniczych.

Od maja finansujemy pracownikom składki na grupowe ubezpieczenie na życie. Do otrzymania świadczeń z polisy jest uprawniony pracownik lub wskazana przez niego osoba. Czy kwota składki stanowi dla pracowników opodatkowany i oskładkowany przychód ze stosunku pracy? Czy w przypadku śmierci pracownika będziemy zwolnieni z wypłaty odprawy pośmiertnej lub zobowiązani do zapłaty różnicy, jeśli świadczenie od firmy ubezpieczeniowej byłoby niższe od kwoty odprawy?

Nasza pracownica, urodzona w 1952 r., 10 czerwca 2012 r. ukończy 60 lat i ma zamiar złożyć wniosek o emeryturę w powszechnym wieku emerytalnym. Ma ponad 15-letni okres pracy w szczególnych warunkach nabyty w okresie do 31 grudnia 2008 r., ale utraciła możliwość przejścia na wcześniejszą emeryturę. Nie spełnia również warunków do nabycia emerytury pomostowej. Czy to prawda, że będzie jej przysługiwać rekompensata za utratę możliwości nabycia prawa do wcześniejszej emerytury?

Członek otwartego funduszu emerytalnego może dysponować na wypadek swojej śmierci środkami zgromadzonymi na swoim rachunku. Otwarty fundusz emerytalny (OFE) może bowiem dokonać wypłaty tych środków małżonkowi zmarłego. Jeżeli środki te nie zostaną wypłacone współmałżonkowi, przekazywane są przez OFE osobom wskazanym przez zmarłego. Środki zgromadzone na rachunku zmarłego w OFE mogą też wchodzić w skład spadku.

Przepisy Kodeksu postępowania cywilnego przewidują, że odwołanie od decyzji w sprawie emerytury lub renty można wnieść w terminie miesiąca od dnia doręczenia jej odpisu. Jeśli ZUS nie wydał decyzji w ciągu 2 miesięcy od daty złożenia wniosku o świadczenie lub o ponowne ustalenie jego wysokości, wniesienie odwołania możliwe jest w każdym czasie po upływie tych 2 miesięcy.

Jeden z pracowników (urodzony w czerwcu 1975 r.) jest u nas zatrudniony nieprzerwanie od 1 maja 1998 r. Wcześniej nigdzie nie pracował. W 2000 r. złożyliśmy za niego wniosek o ustalenie kapitału początkowego. Do wniosku dołączyliśmy zaświadczenie potwierdzające 8-miesięczny okres pracy przed 1 stycznia 1999 r. oraz wypłacone wtedy zarobki w wysokości 8040,45 zł. Pracownik otrzymał po jakimś czasie decyzję ZUS ustalającą kapitał początkowy za ten krótki okres. Czy pracownik może liczyć na podwyższenie tego kapitału?

Osoba, która otrzymała niekorzystną decyzję ZUS w sprawie emerytury lub renty, może wnieść odwołanie do sądu okręgowego pracy i ubezpieczeń społecznych. Odwołanie powinno też trafić do właściwej placówki ZUS, która wydała taką decyzję.

Członek otwartego funduszu emerytalnego może wskazać osoby, którym zostaną wypłacone zgromadzone środki w razie jego śmierci. Wskazanie osoby uprawnionej staje się jednak bezskuteczne, jeżeli osoba ta zmarła przed śmiercią członka OFE.

Podpisana przez prezydenta Bronisława Komorowskiego ustawa emerytalna przewiduje podwyższenie wieku emerytalnego do 67 lat. Opozycja i związki zawodowe zapowiadają skierowanie jej do Trybunał Konstytucyjnego.

Wdrożenie outsourcingu kadrowo-płacowego upraszcza strukturę pionu finansowego firmy oraz zwalnia ze stałej konieczności interpretowania zawiłych przepisów i śledzenia zachodzących w nich zmian.

Nasz pracownik w październiku 2010 r. oraz we wrześniu 2011 r. przekroczył roczną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. W tym roku od lutego przebywa na zwolnieniu lekarskim. W sierpniu br. kończy 65 lat i chce przejść na emeryturę. Jakie dokumenty powinniśmy za niego złożyć? Czy przekroczenie podstawy wymiaru składek oraz przebywanie na zwolnieniu lekarskim ma wpływ na wypełnianie dokumentów emerytalnych?

Przekazanie przez pracodawcę do wykonania zewnętrznej firmie określonych obowiązków związanych z prowadzoną aktywnością gospodarczą (outsourcing) ma na celu przede wszystkim odciążyć przedsiębiorstwo, aby mogło ono w pełni skoncentrować się na podstawowych celach swojej działalności.

Prawo do tworzenia notatek służbowych na temat pracowników nie wynika wprost z obowiązujących przepisów prawa. Kodeks pracy oraz jedno z rozporządzeń wykonawczych do niego przewidują jedynie obowiązek prowadzenia dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz akt osobowych pracowników, nie precyzując jednak, co należy rozumieć przez pojęcie „dokumentacja w sprawach związanych ze stosunkiem pracy”.

Nasz zakład pracy jest płatnikiem zasiłków. Dostaliśmy informację, że pracownica, którą zatrudniamy na umowę o pracę, przebywająca obecnie na urlopie macierzyńskim, wykonuje pracę dla innej firmy na umowę zlecenia. Są to lekkie prace biurowe wykonywane głównie w domu. Czy może ona podjąć pracę pobierając zasiłek macierzyński? Czy w dalszym ciągu przysługuje jej ten zasiłek? Czy powinniśmy jej cofnąć udzielenie tego urlopu?

Rozwiązania przyjęte przez poszczególne państwa członkowskie różnią się między sobą, ponieważ z przepisów unijnych wynika pewien zakres swobody w uregulowaniu kwestii wymiaru czasu pracy.

Pracodawca ma prawo sporządzać notatki służbowe dotyczące przebiegu zatrudnienia pracowników. Takie dokumenty powinny być przechowywane w części B akt osobowych tak długo jak istnieje przyczyna ich sporządzenia.

Kilka dni temu zmarł jeden z naszych pracowników, który pobierał również emeryturę. Jego studiujący 20-letni syn zwrócił się do nas o pomoc przy ubieganiu się o rentę rodzinną. Chciałby uzyskać to świadczenie dla siebie oraz dla 51-letniej matki, która prowadziła ze zmarłym mężem wspólne gospodarstwo domowe. Czy renta rodzinna będzie im przysługiwać? Jakie dokumenty powinniśmy w tym celu przygotować i czy należy przesłać je do ZUS?

Jeden z naszych pracowników uległ wypadkowi przy pracy, którego sprawcą był inny pracownik. W wyniku wypadku został zniszczony prywatny laptop poszkodowanego pracownika, którego używał w pracy do celów służbowych. Kto w takiej sytuacji powinien wypłacić odszkodowanie za wyrządzoną szkodę – my, jako pracodawca, czy pracownik, który spowodował wypadek?

Rozwiązania przyjęte przez poszczególne państwa członkowskie różnią się między sobą, ponieważ z przepisów unijnych wynika pewien zakres swobody w uregulowaniu kwestii wymiaru czasu pracy.

Za nieprzestrzeganie ustalonego porządku pracy na pracownika może być nałożona kara porządkowa. Informację na ten temat pracodawca umieszcza w aktach osobowych pracownika. Wpis usuwa się z akt po roku nienagannej pracy.

Pracodawca, który znajdzie się w trudnej sytuacji finansowej może zmienić pracownikowi warunki wynagradzania, wprowadzając m.in. czasowe zawieszenie stosowania przepisów prawa pracy.

Wręczyliśmy pracownikowi karę upomnienia za opuszczenie stanowiska pracy bez wiedzy przełożonego. Pracownik odwołał się od kary i w tej sytuacji postanowiliśmy zamienić upomnienie na tzw. uwagę służbową jako łagodniejszą karę. Czy tę uwagę służbową można przechowywać w aktach osobowych pracownika i kiedy ewentualnie ją usunąć?

Obowiązek świadczenia pracy w godzinach nadliczbowych nie jest bezwzględny. W określonych sytuacjach pracownik może, bez narażania się na sankcje ze strony pracodawcy, odmówić wypełnienia żądania pracy w godzinach nadliczbowych.

W 2012 r. podniesiono już składki rentowe i wprowadzono kwotową waloryzację świadczeń. W minionym tygodniu rząd przyjął projekt podwyższający wiek emerytalny i nowe regulacje dotyczące emerytur mundurowych. Trwają też prace nad zmianami emerytur górniczych i księży.

Pracownik nie może odmówić świadczenia pracy w godzinach nadliczbowych nawet w sytuacji, gdy praca spowoduje przekroczenie limitów minimalnego dobowego odpoczynku. Odmowa może zostać zakwalifikowana jako naruszenie obowiązków pracowniczych.

Rząd przyjął w piątek projekty ustaw dotyczące podniesienia wieku emerytalnego kobiet i mężczyzn do 67 lat oraz zmian w systemie emerytur mundurowych. To kluczowe i najtrudniejsze projekty spośród zapowiedzianych w expose - powiedział premier Donald Tusk.

Pracodawca może wypowiedzieć pracownikowi umowę o pracę, gdyby okazało się, że jednak nie posiada on – jak podawał – kwalifikacji zawodowych, wymaganych na danym stanowisku pracy. W przypadku zawinionej przez pracownika utraty uprawnień umowa o pracę może zostać rozwiązana w trybie dyscyplinarnym.

Emerytury, Uprawnienia pracodawcy

Jakie obowiązki ma pracownik

Emeryt na umowie zleceniu - oszczędności dla firmy

Pracownik na dyżurze

Jakie zmiany emerytalne wprowadzono dla służb mundurowych

Jakie składki należy opłacać za emeryta-zleceniobiorcę

Gdy swoich roszczeń dochodzi pracodowca

Czy można udzielić zaliczkowo urlopu wypoczynkowego pracownikowi, który po raz pierwszy podjął pracę

W jaki sposób ZUS może podwyższyć emeryturę ustaloną częściowo według nowych zasad

Czy można odstąpić od wypłaty premii zagwarantowanej w regulaminie wynagradzania

Czy z powodu pomyłki pracodawcy pracownik może rozwiązać umowę bez wypowiedzenia

Zwolnienie lekarskie - jak pracodawca może je skontrolować

Pracownik w wieku przedemerytalnym - kiedy można zmienić warunki zatrudnienia

Polecenie pracownikowi pełnienia dyżuru

Długa choroba pracownika - czy można go zwolnić z pracy?

Kompletowanie dokumentacji emerytalnej

Dochodzenie przez pracodawcę roszczeń w pozwie wzajemnym

W poszukiwaniu oszczędności - likwidacja ZFŚS

Podział dodatkowego urlopu wypoczynkowego pracownika niepełnosprawnego

Jak kontrolować prawidłowość wykorzystywania przez pracowników zwolnień lekarskich

Zmiana warunków zatrudniania pracowników w wieku przedemerytalnym

Rekompensata przy braku prawa do wcześniejszej emerytury

Kontrola osobista pracownika - jak zrobić to zgodnie z prawem

Jak prawidłowo zwolnić pracownika, który długotrwale choruje

Odwołanie pracownika z urlopu wypoczynkowego

Kiedy składka na ubezpieczenie na życie finansowana przez pracodawcę jest przychodem ze stosunku pracy

Czy osoba, która utraciła możliwość przejścia na wcześniejszą emeryturę i nie spełnia warunków do emerytury pomostowej, ma prawo do rekompensaty

Śmierć członka OFE - jak podzielić zgromadzone przez niego środki

Jak prawidłowo odwołać się od niekorzystnej decyzji ZUS w sprawie emerytury lub renty

Ponowne ustalenie kapitału początkowego

Odwołanie od decyzji ZUS w sprawie emerytury i renty

Podział środków w razie śmierci członka OFE

Prezydent podpisał ustawę emerytalną - opozycja chce, by trafiła do TK

Outsourcing kadrowo-płacowy - korzyści dla pracodawcy

Obowiązki pracodawcy związane z przejściem pracownika na emeryturę

Zalety i wady outsourcingu kadrowo-płacowego

Czy można sporządzać notatki służbowe dotyczące pracowników

Czy praca na urlopie macierzyńskim powoduje utratę zasiłku

Regulacje dotyczące czasu pracy w państwach członkowskich UE

Sporządzanie i przechowywanie notatek służbowych

W jaki sposób rodzina zmarłego pracownika może uzyskać rentę rodzinną

Odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną podczas wypadku przy pracy

Czas pracy w wybranych państwach Unii Europejskiej

Zastosowanie wobec pracownika kary porządkowej

Jak obniżyć koszty pracy bez zwalniania pracowników

Czy można ukarać pracownika tzw. uwagą służbową

Kiedy pracownik może odmówić pracy w godzinach nadliczbowych

Rok 2012 pod znakiem zmian w systemie rentowo-emerytalnym

Czy można zmusić pracownika do pracy w godzinach nadliczbowych

Rząd przyjął projekty ustaw: podwyższającą wiek emerytalny i reformującą emerytury mundurowe

Kiedy można zwolnić pracownika za brak kwalifikacji i utratę uprawnień