Pracownik w wieku przedemerytalnym - kiedy można zmienić warunki zatrudnienia

Co prawda pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę pracownikowi, któremu brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego, jednak ochrona wynikająca z przepisów Kodeksu pracy nie wyklucza rozwiązania stosunku pracy w drodze innej czynności niż wypowiedzenie.

Autopromocja

Rozwiązanie stosunku pracy może nastąpić bowiem na skutek:

• porozumienia stron,
• zwolnienia bez wypowiedzenia z winy pracownika,
• niezawinionego zwolnienia bez wypowiedzenia na skutek upływu określonego w art. 53 k.p. okresu usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy.

Należy również zaznaczyć, że przepisy nie ograniczają w żaden sposób pracownikowi możliwości złożenia wypowiedzenia. Ponadto omawiany zakaz jest zakazem wypowiedzenia umowy o pracę, a nie jej rozwiązania. Oznacza to, że wypowiedzenie wręczone przed rozpoczęciem okresu ochronnego zachowuje swoją ważność i umowa rozwiązuje się po upływie okresu wypowiedzenia (wyrok SN z 7 kwietnia 1999 r.).

Przykład

Pracodawca wręczył pracownikowi wypowiedzenie umowy o pracę 15 marca. Czteroletni okres ochronny rozpoczyna się dla tego pracownika 1 maja. Pracownikowi przysługuje 3-miesięczny okres wypowiedzenia, który upłynie 30 czerwca. Mimo że 30 czerwca pracownik będzie podlegał już ochronie przed wypowiedzeniem, to dojdzie do rozwiązania umowy, z uwagi na to, że wypowiedzenie zostało dokonane przed rozpoczęciem okresu ochronnego.

Ochrona przedemerytalna nie obowiązuje, gdy zajdą okoliczności uzasadniające rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia. Zastosowanie przez pracodawcę takiego trybu rozwiązania umowy o pracę uzasadnia ciężkie naruszenie przez pracownika obowiązków pracowniczych, popełnienie przez pracownika w czasie trwania umowy przestępstwa, które uniemożliwia dalsze zatrudnienie go na zajmowanym stanowisku. Ponadto zwolnienie dyscyplinarne stosuje się w przypadku zawinionej przez pracownika utraty uprawnień koniecznych do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku.

Wypowiedzenie zmieniające

Do wypowiedzenia warunków pracy i płacy mają zastosowanie odpowiednio przepisy o wypowiadaniu umów o pracę. Oznacza to, że pracodawca nie może w stosunku do pracownika w wieku przedemerytalnym zastosować wypowiedzenia zmieniającego, modyfikującego na niekorzyść tego pracownika jego dotychczasowe warunki pracy lub płacy. Pracodawca nie może więc pracownikowi, któremu brakują np. 2 lata do uzyskania emerytury, obniżyć wysokości wynagrodzenia czy też obniżyć wymiaru czasu pracy albo skierować go do bardziej uciążliwej pracy. Zakaz ten nie ma jednak charakteru absolutnego.

Pracodawca może bowiem wypowiedzieć warunki pracy lub płacy pracownikowi podlegającemu ochronie przedemerytalnej, jeżeli wypowiedzenie stało się konieczne ze względu na:

• wprowadzenie nowych zasad wynagradzania dotyczących ogółu pracowników zatrudnionych u danego pracodawcy lub tej ich grupy, do której pracownik należy,
• stwierdzoną orzeczeniem lekarskim utratę zdolności do wykonywania dotychczasowej pracy albo niezawinioną przez pracownika utratę uprawnień koniecznych do jej wykonywania.

W sytuacji gdy pracownik nie przyjmie zaproponowanych mu nowych warunków pracy lub płacy, jego dotychczasowa umowa ulegnie rozwiązaniu.

Autopromocja

Zbiegi tytułów do ubezpieczeń społecznych

Sprawdź

Wypowiedzenie zmieniające jest dopuszczalne również wówczas, gdy dokonywane jest zwolnienie grupowe (bądź indywidualne) z przyczyn niedotyczących pracownika, np. zmian organizacyjnych u pracodawcy czy restrukturyzacji.

Więcej na ten temat znajdziesz w płatnej części serwisu w artykule: Zmiana warunków zatrudniania pracowników w wieku przedemerytalnym