REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jakie obowiązki ma pracownik

Jakub Kaniewski

REKLAMA

Przepisy prawa pracy nie zawierają zamkniętego katalogu powinności pracowniczych. Zakres obowiązków pracowników określają obok przepisów prawa pracy także postanowienia umowy o pracę oraz – jeżeli chodzi o ich konkretny kształt – zwyczaj zakładowy (wyrok SN z 23 października 2003 r.). Bardzo dużą rolę w tym zakresie odgrywa również orzecznictwo Sądu Najwyższego i poglądy doktryny prawa pracy.

Obowiązkiem każdego pracownika jest nie tylko świadczenie pracy, ale również wykonywanie wielu dodatkowych, szczegółowych powinności. Można do nich zaliczyć m.in. obowiązek ochrony życia i zdrowia innych uczestników procesu pracy.

Autopromocja

Wykonywanie pracy

Obowiązek wykonywania pracy skonkretyzowany jest przez wymóg jej świadczenia sumiennie i starannie.

Nakaz sumiennej pracy polega na wykonywaniu pracy z pełnym wykorzystaniem własnych kwalifikacji, umiejętności. Z drugiej strony nawet sumienne i staranne wykonywanie pracy nie gwarantuje zatrudnienia, gdyż nie jest tożsame z uznaniem przydatności do wykonywania zawodu (wyrok SN z 31 stycznia 2001 r.).

Pracownik powinien także wykonywać pracę z należytą starannością. Za pracę staranną – zgodnie z poglądami doktryny – możemy uznać pracę, która jest wykonywana w sposób dokładny, zgodny z ogólnymi wymogami technicznymi, wskazówkami i instrukcjami związanymi z rodzajem pracy.

W odróżnieniu od pracy sumiennej staranna praca jest mierzalna obiektywnie w odniesieniu do wzorca przeciętnie starannego zachowania pracowników, tj. do standardów obowiązujących przy wykonywaniu określonego zajęcia w celach zarobkowych.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Polecenie pracodawcy

Pracownik ma także obowiązek stosować się do poleceń przełożonych, które dotyczą pracy, jeżeli nie są one sprzeczne z przepisami prawa lub umową o pracę. Podporządkowanie się pracodawcy jest bowiem istotną cechą stosunku pracy. Pracownik co do zasady może odmówić wykonania tylko takiego polecenia przełożonego, które nie będzie dotyczyło umówionej pracy oraz gdy będzie naruszało ogólnie obowiązujące normy prawa (wyrok SN z 16 września 1990 r.).

Przykład

Pracownik był zatrudniony na stanowisku grafika. Ponieważ przełożony wiedział, że brat pracownika pracuje jako kasjer na stadionie, polecił mu udać się na stadion w dzień meczu w celu zakupu wejściówek. Pracownik odmówił wykonania polecenia pracodawcy. Miał do tego prawo, gdyż wykonanie tej czynności nie mieściło się w zakresie jego obowiązków pracowniczych, ponadto stanowiłoby nadużycie pozycji przełożony–podwładny.

Od powyższej zasady przepisy przewidują jednak wyjątki. Jedynie w dwóch sytuacjach pracownik będzie zmuszony wykonywać pracę, która nie wynika z zawartej umowy o pracę.


Dotyczy to:

  • powierzenia pracownikowi innej pracy niż określona w umowie o pracę na czas nieprzekraczający 3 miesięcy w roku kalendarzowym w razie wystąpienia uzasadnionych potrzeb pracodawcy (art. 42 § 4 k.p.),
  • powierzenia pracownikowi innej odpowiedniej pracy w czasie przestoju (art. 81 § 3 k.p.).

Co więcej, w żadnym wypadku pracownik nie musi stosować się do bezprawnych poleceń przełożonego, nawet jeśli dotyczyłyby one umówionej pracy. Bezkrytyczne wykonanie przez pracownika bezprawnych poleceń przełożonego może uzasadniać wypowiedzenie umowy o pracę (wyrok SN z 10 września 1997 r.). Ponadto pragmatyki służbowe mogą odmiennie regulować konsekwencje braku podporządkowania się pracownika niezgodnym z prawem poleceniom służbowym.

Należy przy tym podkreślić, że pracownik, choć nie jest pozbawiony prawa do krytyki poleceń przełożonego, nie został automatycznie zwolniony z obowiązku wykonania polecenia, które w jakiś sposób stoi w sprzeczności z jego przekonaniem co do sposobu wykonania swoich obowiązków. Jak podkreślił Sąd Najwyższy, stanowcza odmowa podporządkowania się poleceniom zwierzchników pozostaje w oczywistej sprzeczności z pozycją pracownika, który mając prawo, a nawet obowiązek przedstawienia swoich krytycznych uwag w stosunku do działań przełożonych, powinien się jednak dostosować do ich legalnych poleceń, które dotyczą pracy (wyrok SN z 2 września 1982 r.).

Przepisy milczą natomiast na temat formy polecenia pracodawcy. Oznacza to, że polecenie może zostać wydane zarówno w postaci pisemnej, jak i ustnej. Z pewnością w interesie każdej ze stron stosunku pracy powinno być udzielenie i otrzymanie polecenia służbowego na piśmie. W razie ewentualnego sporu na linii pracownik–pracodawca ułatwi to udowodnienie, jaka była faktyczna treść polecenia.

Więcej na ten temat znajdziesz w płatnej części serwisu w artykule: Podstawowe obowiązki pracownika

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code

    © Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

    Uprawnienia rodzicielskie
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
    nie ma takiej możliwości
    3
    6
    9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
    Następne
    Kadry
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    ZUS: 1431 zł odszkodowania za każdy procent uszczerbku na zdrowiu. Od 1 kwietnia 2024 r. nowe kwoty odszkodowań z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej

    Od 1 kwietnia 2024 r. obowiązują nowe, wyższe kwoty odszkodowań z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej. Lekarz orzecznik może przyznać 1431 zł za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu.

    Czy 14 kwietnia 2024 to niedziela handlowa?

    Czy 14 kwietnia 2024 to niedziela handlowa? Czy przed weekendem majowym jest niedziela handlowa? Jak wypadają niedziele handlowe w kwietniu?

    Czy 7 kwietnia 2024 to niedziela handlowa?

    Czy 7 kwietnia 2024 to niedziela handlowa? Czy w kwietniu 2024 jest niedziela handlowa? Jakie kary za pracę w dni niehandlowe?

    ZUS odpowiada: Czy po 1 kwietnia składać wniosek o ponowne przeliczenie emerytury [nowe tablice GUS]?

    Od 1 kwietnia, przy obliczaniu przyszłych emerytur, ZUS skorzysta z nowej tablicy dalszego trwania życia GUS, co sprawi, że emerytura osoby w wieku 60 lat będzie niższa o 3,7 proc., a osoby w wieku 65 lat – o 4,1 proc. niż obliczona na podstawie poprzedniej tablicy – poinformował rzecznik ZUS Paweł Żebrowski.

    REKLAMA

    Dodatki funkcyjne w sądach

    Dodatki funkcyjne w sądach - trwają prace nad przepisami. Mają się zmienić zasady wynagradzania sędziów pełniących funkcje rzeczników dyscyplinarnych. Proponowane zmiany mają charakter przekrojowy, dotyczą modyfikacji wysokości dodatków funkcyjnych przysługujących Rzecznikowi Dyscyplinarnemu Sędziów Sądów Powszechnych, Zastępcy Rzecznika Dyscyplinarnego Sędziów Sądów Powszechnych, zastępcy rzecznika dyscyplinarnego działającemu przy sądach apelacyjnych, zastępcy rzecznika dyscyplinarnego działającemu przy sądach okręgowych oraz Rzecznikowi Dyscyplinarnemu Ministra Sprawiedliwości, i służą dostosowaniu wysokości dodatków do rzeczywistego obciążenia zadaniami związanymi z pełnieniem tych funkcji. 

    Jak zarządzać zespołem? Liderem nie trzeba się urodzić. Liczy się cel i chęć współpracy z innymi

    Osoby zarządzające zespołem mają kluczowe znaczenie dla firmy. Prawie co czwarty pracownik chciałby, by jego przełożony częściej go doceniał. Blisko połowa jest gotowa odejść z pracy z powodu szefa.

    Odmienne poglądy polityczne pracownika a dyskryminacja

    Zbliżają się wybory samorządowe. W wielu miejscach, w tym w pracy, trwają rozmowy, spory i wymiana myśli politycznych co do programów i kandydatów. Trzeba jednak wiedzieć, że pracownicy powinni być równo traktowani w zakresie nawiązania i rozwiązania stosunku pracy, warunków zatrudnienia, awansowania oraz dostępu do szkolenia w celu podnoszenia kwalifikacji zawodowych, m.in. bez względu na przekonania polityczne. Nie można więc ponosić negatywnych konsekwencji w miejscu pracy, szczególnie jeżeli ma się odmienne poglądy od pracodawcy. Nawet jeżeli jest się zatrudnionym w jednotach samorządu terytorialnego, gdzie niestety często ma miejsce rotacja pracowników ze względu na tzw. układy polityczne - powinna obowiązywać zasada wolności słowa i własnych poglądów politycznych.

    Urlop bezpłatny - zastanów się czy chcesz iść, możesz być wytypowany do zwolnienia

    Urlop bezpłatny - zastanów się czy chcesz iść, możesz być wytypowany do zwolnienia. Dal pracodawcy liczy się dyspozycyjność pracownika. Wytypowanie do zwolnienia pracownika, przebywającego na długotrwałym urlopie bezpłatnym i korzystającego w tym czasie z innego źródła utrzymania, stanowi obiektywne i racjonalne kryterium doboru do wypowiedzenia umowy o pracę, co nie świadczy o charakterze dyskryminacyjnym zwolnienia. Zgodne z zasadami współżycia społecznego jest przyjęcie przez pracodawcę jako kryterium doboru pracowników do zwolnienia ich dyspozycyjności, rozumianej jako możliwość liczenia na obecność pracownika w pracy, w czasie na nią przeznaczonym, gdy przeciwieństwem tak rozumianej dyspozycyjności są częste absencje pracownika, spowodowane złym stanem zdrowia, jak również inne przypadki usprawiedliwionej nieobecności.

    REKLAMA

    Elektroradiolog - kim jest i co robi?

    Elektroradiolog to nowy zawód medyczny. Wielu idąc na tzw. prześwietlenie, tj. n. badanie w pracowniach rentgenowskich RTG - nie zdaje sobie sprawy, że jest to wymagający zawód, który wiąże się z pracą w szkodliwych i trudnych warunkach dla zdrowia tego pracownika - ze względu na promieniowanie. Praca przy wykonywaniu badań z zakresu diagnostyki obrazowej (rentgenografia, rentgenoskopia, radiologia stomatologiczna, mammografia, densytometria rentgenowska, tomografia komputerowa) jest wymagająca.

    Kim jest technik sterylizacji medycznej?

    Jakie trzeba mieć wykształcenie, żeby zostać technikiem sterylizacji medycznej? Jakie czynności wykonuje technik sterylizacji medycznej? To główne pytania, które się pojawiają. Niektórzy pytają też: dlaczego ten zawód został wpisany na listę zawodów medycznych - odpowiedź jest prosta jest to zawód wymagający specjalistycznych kwalifikacji. Technicy muszą mieć szczególne prawa ale i obowiązki. Muszą też ponosić odpowiedzialność z powodu swoich błędów medycznych. W gruncie rzeczy, gdyby nie technicy i nienależyta dezynfekcja i sterylizacja wyrobów medycznych - wielu pacjentów byłoby narażonych na choroby zakaźne - zagrażające życiu i zdrowiu. 

    REKLAMA