Tematy - Związki zawodowe, Nauczyciele - INFOR.PL

Urlop wypoczynkowy nauczycieli i urlop dla poratowania zdrowia będą udzielane na nowych zasadach. Przewiduje to nowelizacja Karty nauczyciela, która ma wejść w życie z dniem 1 stycznia 2014 r.

Zmiany w Karcie nauczyciela w 2014 roku mają służyć podniesieniu jakości pracy w szkołach. Wynagrodzenia nauczycieli będą miały bardziej motywacyjny i elastyczny charakter, a wysokość dodatku wiejskiego zostanie ujednolicona. Przewiduje się również m.in. zmiany w zakresie urlopu dla poratowania zdrowia.

Związki zawodowe to organizacje pracowników zrzeszające się na zasadzie dobrowolności i samodzielności. Związek zawodowy powołuje się do reprezentowania i obrony praw, interesów zawodowych i socjalnych.

Urlop zdrowotny dla nauczycieli, inaczej nazywany urlopem na poratowanie zdrowia, przysługuje nauczycielom, na mocy ustawy z dnia 26 stycznia 1982 roku Karta Nauczyciela. Urlop ten jest dodatkowym przywilejem nauczycieli, przyznanym im przez ustawodawcę, obok innych uprawnień urlopowych.

Dodatki uzupełniające dla nauczycieli słusznie obciążają gminy. Takie rozwiązanie przyjął Trybunał Konstytucyjny, rozpatrując zgodność z ustawa zasadniczą przepisu, nakładającego na jednostki samorządu terytorialnego, obowiązek wypłacania nauczycielom dodatku uzupełniającego.

Ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy nauczyciela akademickiego równa się wysokości wynagrodzenia przysługującego za urlop wypoczynkowy. Za urlop nauczyciel otrzymuje uposażenie w kwocie, jaką otrzymałby, gdyby w tym czasie pracował. Czy zasady obliczania ekwiwalentu są zgodne z konstytucją?

Dodatek uzupełniający do wynagrodzenia nauczycieli jest zgodny z konstytucją. To rozstrzygnięcie Trybunału Konstytucyjnego wynikające z wyroku z dnia 16 lipca 2013 r.

Dodatki uzupełniające do pensji nauczycieli zostają - wyrok TK. Tak w wyroku z dnia 16 lipca 2013 r. orzekł Trybunał Konstytucyjny.

Kara pieniężna dla przewodniczącego związku zawodowego może zostać nałożona za naruszenie przepisów regulaminowych. Wynika to z ogólnych przepisów o odpowiedzialności pracowników. Ustawa o związkach zawodowych nie przewiduje takiego rozwiązania.

Związek zawodowy powstaje na mocy uchwały podjętej przez co najmniej 10 osób, która są uprawnione do tworzenia związków zawodowych. Każdy związek zawodowy podlega rejestracji w Krajowym Rejestrze Sądowym. Jak jest procedura utworzenia związku zawodowego?

Pracodawca może rozwiązać stosunek pracy z przyczyn niedotyczących pracowników w drodze wypowiedzenia zawierając porozumienie z zakładową organizacją związkową. Pracownikowi z tytułu rozwiązania stosunku pracy w ramach zwolnień grupowych przysługuje odprawa pieniężna.

Co pracodawca powinien konsultować ze związkami zawodowymi?Zgodnie z przepisami prawa pracy związek zawodowy ma prawo do zajmowania stanowiska w wielu sprawach pracowniczych. Pracodawcy, u których działają zakładowe organizacje związkowe, muszą doskonale znać przypadki, w których współpraca z nimi jest konieczna. Pominięcie procedury konsultacyjnej przez pracodawcę może nieść ze sobą negatywne konsekwencje.

Układ zbiorowy pracy co do zasady wchodzi w życie z dniem zarejestrowania. Stronom układu przysługuje jednak uprawnienie do określenia innej daty, lecz nie może być to data poprzedzająca dzień rejestracji.

Zwolnienia grupowe umożliwiają pracodawcom rozwiązanie z pracownikami stosunków pracy w sytuacjach, w których co do zasady nie jest to możliwe. Procedura zwolnień grupowych została uregulowana w ustawie o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (ustawa o zwolnieniach grupowych).

Układy zbiorowe pracy to dwustronne umowy zawierane przez partnerów społecznych. Kodeks pracy wyróżnia zakładowe i ponadzakładowe układy zbiorowe pracy zawierane odpowiednio pomiędzy pracodawcami i organizacjami pracodawców, a zakładowymi i ponadzakładowymi organizacjami związkowymi.

Urlop dla poratowania zdrowia, zwany również urlopem zdrowotnym, został przyznany przez ustawodawcę tylko niektórym pracownikom (grupom zawodowym). Są nimi m. in. nauczyciele, sędziowie, prokuratorzy, policjanci, strażacy lub górnicy.

Kodeks pracy wyróżnia zakładowe układy zbiorowe pracy i ponadzakładowe układy zbiorowe pracy. Ponadzakładowy układ zbiorowy pracy zakładany jest przez właściwy statutowo organ ponadzakładowej organizacji związkowej oraz organ organizacji pracodawców.

Układy zbiorowe pracy można zmieniać. Dokonują tego strony układu za pomocą protokołów dodatkowych. Do protokołów należy stosować odpowiednio przepisy dotyczące układów.

Urlop wypoczynkowy nauczycieli akademickich uczelni publicznej lub niepublicznej regulują przepisy szczególne. Wszystkim nauczycielom, niezależnie od poziomu wykształcenia czy okresu zatrudnienia, przysługuje prawo do wyższego urlopu wypoczynkowego, który wynosi 36 dni roboczych i powinien być wykorzystany w okresie wolnym od zajęć.

Rada pracowników to organ przedstawicielski powoływany u pracodawców zatrudniających co najmniej 50 pracowników. Czy przy zatrudnieniu 50. pracownika pracodawca zobowiązany jest do utworzenia rady pracowników? Jak ustala się liczbę zatrudnionych?

Szczególna ochrona związkowca będzie obejmowała pracownika, który nie jest członkiem zarządu organizacji związkowej, ale został wskazany w uchwale jako szczególnie chroniony i ma upoważnienie do reprezentowania organizacji związkowej wobec pracodawcy w sprawach z zakresu prawa pracy (Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 stycznia 2012 r., sygn. akt II PK 83/11).

Związkowcy podlegają szczególnej ochronie. Czego może domagać się pracownik będący działaczem związkowym w razie wypowiedzenia umowy o pracę na czas określony z naruszeniem przepisów prawa?

Układy zbiorowe pracy są zupełnie dobrowolne. Zawierają je pracownicy reprezentowani przez zakładową bądź ponadzakładową organizację związkową oraz pracodawca bądź organizacja pracodawców. W celu ich zawarcia przeprowadza się rokowania.

Układ zbiorowy pracy zawiera reprezentacja pracowników z pracodawcą. Wyróżnia się zakładowy układ zbiorowy pracy oraz ponadzakładowy układ zbiorowy pracy. Układy określają zwykle warunki wynagradzania za pracę i przyznawanie innych świadczeń związanych z pracą.

Związki zawodowe jako organizacje pracowników pełnią przede wszystkim funkcje reprezentowania i obrony ich praw, interesów zawodowych i socjalnych.

Spory zbiorowe wszczynają podmioty reprezentujące interesy pracownicze. Następnie pracodawcy niezwłocznie podejmują rokowania. W przypadku braku zawarcia porozumienia przeprowadza się mediacje.

Spór zbiorowy pracowników z pracodawcą może dotyczyć warunków pracy, płac lub świadczeń socjalnych oraz praw i wolności związkowych pracowników. Kiedy następuje jego wszczęcie?

Pracodawca przejmujący zakład pracy (lub jego część), w którym obowiązywał układ zbiorowy pracy ma obowiązek stosowania w odniesieniu do przejętych pracowników dotychczasowego układu. Zobowiązanie nałożone na nowego pracodawcę wygasa z upływem roku od dnia przejęcia zakładu pracy.

Odprawy przyznawane w związku z rozwiązaniem stosunku pracy mogą być różnicowane w porozumieniach pracodawców i związków zawodowych. Zróżnicowanie wysokości odpraw musi jednak być obiektywnie uzasadnione.

Organizacje związkowe mają obowiązek podania pracodawcy liczby działaczy. Niepodanie tej liczby w oznaczonym terminie skutkuje utratą uprawnień.

Zespół szkół przeprowadza kursy dla młodzieży (nauczanie teoretyczne). Okresowo zatrudniamy nauczycieli z innej szkoły (na podstawie porozumienia między jednostkami), którym określa się liczbę godzin do przepracowania. Wynagrodzenie wypłaca się według rozporządzenia MEN. Okres zatrudnienia wynosi 1 miesiąc. Czy w takim wypadku można zamiast umów o pracę zawrzeć z tymi nauczycielami umowy zlecenia?

W związku z trudnościami ekonomicznymi na rynku pracy można zaobserwować tendencję firm do rozwiązywania układów zbiorowych pracy. Pracodawca, podejmując taką próbę, powinien liczyć się ze skutkami, jakie się z tym wiążą.

Związki zawodowe w imieniu reprezentowanych pracowników mogą negocjować z pracodawcą wysokość podwyżek. Podczas rozmów muszą brać pod uwagę różne czynniki, np. że długofalowy rozwój firmy powinien mieć pierwszeństwo przed bieżącymi potrzebami konsumpcyjnymi.

Jak pokazuje praktyka, przepisy ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych na tle różnych stanów faktycznych bywają niezwykle problematyczne. Każda ze stron, czy to związkowcy, czy to pracodawca stara się je interpretować z korzyścią dla siebie, co prowadzi w efekcie do wielu sporów.

W naszej placówce powstał związek zawodowy. Domaga się on zlikwidowania dotychczasowego regulaminu pracy i utworzenia nowego, powołując się na konieczność uzgadniania regulaminu z organizacją związkową. Czy musimy uwzględnić żądanie nowego związku?

Wypowiedzenie umowy o pracę zawartej z prezesem zarządu spółdzielni mieszkaniowej, dokonane po odwołaniu go z tej funkcji, powinno być poprzedzone konsultacją z zakładową organizacją związkową (uchwała Sądu Najwyższego z 7 grudnia 2012 r., II PZP 3/12).

Nieprzedstawienie przez zakładową organizację związkową informacji o liczbie swoich członków powoduje, że nie są wadliwe czynności podjęte przez pracodawcę bez wymaganego współdziałania z organizacją, aż do dnia przedstawienia tej informacji (uchwała składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z 20 grudnia 2012 r., III PZP 7/12).

Podczas kontroli przestrzegania zasad bhp inspektorzy pracy współpracują ze związkami zawodowymi. Współpraca ta polega m.in. na informowaniu organizacji związkowej o tematyce i zakresie przeprowadzanej kontroli.

Spór zbiorowy pracowników z pracodawcą lub pracodawcami może dotyczyć warunków pracy, płacy lub świadczeń socjalnych oraz praw i wolności związkowych pracowników lub innych grup, którym przysługuje prawo zrzeszania się w związkach zawodowych (art. 1 ustawy z 23 maja 1991 r. o rozwiązywaniu sporów zbiorowych – DzU z 1991 r. nr 55, poz. 236 ze zm.; zwanej dalej ustawą).

Zmiana terminów osiągania wieku uprawniającego do zakończenia aktywności zawodowej niesie za sobą również potrzebę dostosowania przepisów z ustaw pragmatycznych określających możliwość rozwiązania stosunku pracy z osobami wykonującymi zawody i prace wymagające szczególnych umiejętności.

Nieudzielenie przez zakładową organizację związkową informacji o wszystkich pracownikach korzystających z jej obrony, żądanej przez pracodawcę bez rzeczowej potrzeby, nie zwalnia pracodawcy z obowiązku współdziałania z tą organizacją w indywidualnych sprawach ze stosunku pracy (uchwała składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z 21 listopada 2012 r., III PZP 6/12).

Tygodniowy czas pracy nauczyciela zatrudnionego w pełnym wymiarze zajęć nie może przekraczać 40 godzin. Nie oznacza to jednak, że nauczyciel ma obowiązek przebywać w miejscu pracy 40 godzin w tygodniu. Do czasu pracy nauczyciela wliczamy bowiem nie tylko czas samych zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych, ale także inne czynności, np. związane z przygotowaniem się do zajęć.

Nauczyciele należą do jednej z nielicznych grup zawodowych, które otrzymują wynagrodzenie miesięcznie z góry. Wypłata wynagrodzenia powinna nastąpić w pierwszym dniu miesiąca, chyba że jest to dzień ustawowo wolny od pracy. W takim przypadku wynagrodzenie jest wypłacane w dniu następnym.

Związek zawodowy może powołać przedstawiciela do pełnienia funkcji związkowej, np. negocjowania układu zbiorowego pracy. Wówczas delegatowi, na wniosek organizacji, na czas niezbędny do wykonania zadania przysługuje prawo do urlopu bezpłatnego.

Kiedy trzeba zastosować przepisy dotyczące zwolnień grupowych. Komu i jakie odprawy przysługują zwalnianym pracownikom. Wyjaśniają eksperci z Kancelarii BKM.

Konflikt między pracodawcą a związkiem zawodowym może zostać rozwiązany za pomocą reguł określonych w ustawie o rozwiązywaniu sporów zbiorowych. Jednak ich stosowanie wiąże się dla pracodawcy z pewnym ryzykiem, np. możliwością rozpoczęcia strajku przez związek zawodowy.

Pracodawca, dzieląc środki zgromadzone w zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, musi uwzględnić kryterium socjalne. W przypadku ich niewłaściwego rozdysponowania związek zawodowy może żądać zwrotu nieprawidłowo wypłaconych pieniędzy.

Zwolnienia grupowe polegają na rozwiązaniu w okresie nieprzekraczającym 30 dni umów o pracę ze znaczną częścią załogi z przyczyn niedotyczących pracowników. Dokonanie zwolnień grupowych wymaga od pracodawcy zastosowania szczególnego trybu postępowania, odmiennego niż tryb zwolnień pracowników uregulowany w Kodeksie pracy.

Ustawa z 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych, nie określa wprost skutków ani sankcji niewywiązania się związku zawodowego z obowiązku przekazania pracodawcy informacji o łącznej liczbie członków danej organizacji związkowej. Wywiązanie się z niego ma jednak bardzo duże znaczenie dla funkcjonowania związków zawodowych w zakładzie pracy.

Związki zawodowe, Nauczyciele

Urlop wypoczynkowy nauczycieli i urlop dla poratowania zdrowia – zmiany

Zmiany w Karcie nauczyciela w 2014 roku

Związki zawodowe w Polsce

Urlop zdrowotny dla nauczycieli

Dodatki uzupełniające dla nauczycieli słusznie obciążają gminy

Ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy nauczyciela akademickiego – orzecznictwo

Dodatek uzupełniający do wynagrodzenia nauczycieli zgodny z konstytucją

Dodatki uzupełniające do pensji nauczycieli zostają - wyrok TK

Kara pieniężna dla przewodniczącego związku zawodowego

Związek zawodowy – utworzenie

Redukcja zatrudnienia, czyli zwolnienia grupowe

Kiedy opinia, kiedy zgoda

Układ zbiorowy pracy – wejście w życie

Zwolnienia grupowe – wstępna procedura

Układy zbiorowe pracy – podstawowe informacje

Urlop dla poratowania zdrowia

Ponadzakładowy układ zbiorowy pracy – strony

Układ zbiorowy pracy – protokoły dodatkowe

Urlop wypoczynkowy nauczyciela akademickiego

Rady pracowników - obowiązek utworzenia przy zatrudnieniu 50. pracownika

Szczególna ochrona związkowca – orzecznictwo

Wypowiedzenie umowy o pracę na czas określony zawartej ze związkowcem - orzecznictwo

Układ zbiorowy pracy - rokowania

Układ zbiorowy pracy

Związki zawodowe – funkcje

Spory zbiorowe – mediacje

Spór zbiorowy - wszczęcie

Dotychczasowy układ zbiorowy pracy

Odprawy można różnicować

Niepodanie liczby działaczy organizacji związkowej

Umowa zlecenia z nauczycielem

Skutki wypowiedzenia lub rozwiązania układu pracy

Rola związku zawodowego w procesie kształtowania wysokości wynagrodzeń

Nieprzedstawienie informacji o stanie liczebnym związku przez organizację związkową

Czy treść regulaminu pracy należy ustalić na nowo po powstaniu organizacji związkowej?

Czy zwolnienie byłego prezesa zarządu musi być konsultowane ze związkami

Czy pracodawca ma obowiązek współpracy ze związkiem zawodowym, który nie przekazał w terminie informacji o liczbie członków

Uprawnienia związku zawodowego

Kiedy strajk jest nielegalny

Możliwość zwolnień niektórych pracowników a wiek emerytalny

Czy związek zawodowy musi informować pracodawcę o wszystkich pracownikach, których reprezentuje

Jak rozliczać czas pracy nauczycieli

Jak rozliczyć wynagrodzenie nauczyciela, jeżeli po otrzymaniu pensji rozwiąże umowę lub zachoruje

Przedstawiciele związku zawodowego

Zwolnienia grupowe

Spór ze związkiem zawodowym

Zwrot świadczeń z funduszu socjalnego

Jak przeprowadzić procedurę zwolnień grupowych

Spór zbiorowy ze związkiem zawodowym

Pracodawca musi wiedzieć, ilu członków zrzesza zakładowa organizacja związkowa