REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.
Mediacje w sporach zbiorowych. /Fot. Fotolia
Mediacje w sporach zbiorowych. /Fot. Fotolia
Fotolia

REKLAMA

Spory zbiorowe wszczynają podmioty reprezentujące interesy pracownicze. Następnie pracodawcy niezwłocznie podejmują rokowania. W przypadku braku zawarcia porozumienia przeprowadza się mediacje.

Spór zbiorowy

Autopromocja

Spór zbiorowy pracowników z pracodawcą lub pracodawcami może dotyczyć warunków pracy, płac lub świadczeń socjalnych oraz praw i wolności związkowych pracowników lub innych grup, którym przysługuje prawo zrzeszania się w związkach zawodowych. Warto wspomnieć, że nie jest dopuszczalne prowadzenie sporu zbiorowego w celu poparcia indywidualnych żądań pracowniczych, jeśli ich rozstrzygnięcie jest możliwe w postępowaniu przed organem rozstrzygającym spory o roszczenia pracowników.

Wszczęcie sporu

Spór zbiorowy wszczyna się w dniu wystąpienia przez podmiot reprezentujący interesy pracownicze do pracodawcy z żądaniami, jeżeli pracodawca nie uwzględnił wszystkich żądań w terminie określonym w wystąpieniu, nie krótszym niż 3 dni. Na pracodawcy ciąży obowiązek niezwłocznego podjęcia rokowań.

Zobacz: Spór zbiorowy nie dla spraw indywidualnych

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Mediacje

Jeżeli strona wszczynająca spór podtrzymuje swoje żądania (a więc rokowania nie zakończyły się porozumieniem), w celu zawarcia porozumienia przeprowadza się obligatoryjnie mediacje. Dla porównania mediacje w sporach indywidualnych przeprowadzane są fakultatywnie. W sporach zbiorowych jest to etap poprzedzający inne metody rozstrzygania sporów, jak strajk czy arbitraż społeczny.

Autopromocja

Kodeks pracy 2023

Praktyczny komentarz z przykładami + wzory dokumentów online
Kup książkę

Mediacje polegają na rozwiązywaniu konfliktów przy pomocy osoby trzeciej, która nie ma władzy nad stronami sporu. Mediacje w sporach zbiorowych wyróżniają się występowaniem po dwóch stronach sporu podmiotów zbiorowych. Stronami sporu zbiorowego są: pracownicy – reprezentowani przez związki zawodowe oraz pracodawca (reprezentowany np. przez zarząd) lub pracodawcy, którzy mogą być reprezentowani przez właściwe organizacje pracodawców. Zwykle ciężko jest im dojść do konsensusu ze względu na relacje dotyczące stosunku pracy oraz wynikające z konfliktu emocje. Omawiany rodzaj mediacji ma charakter formalny, co oznacza, że posiadają one umocowanie prawne (ustawa o rozwiązywaniu sporów zbiorowych).

Mediator

Termin „mediator” pochodzi od łacińskiego „medianus”, co oznacza „w środku się znajdujący”. Mediatorem jest osoba dająca gwarancję bezstronności, która znajdując się pośrodku między pracownikami a pracodawcą, prowadzi do uzyskania kompromisowego stanowiska. Powinna wykazywać się takimi cechami, jak: neutralność, obiektywizm i wiarygodność.
Mediator zostaje ustalony wspólnie przez strony sporu zbiorowego. Może być nim osoba z listy ustalonej przez ministra właściwego do spraw pracy w uzgodnieniu z organizacjami związkowymi oraz organizacjami pracodawców reprezentatywnymi, w rozumieniu ustawy z dnia 6 lipca 2001 r. o Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych i wojewódzkich komisjach dialogu społecznego.

Jeżeli strony sporu zbiorowego nie dojdą do porozumienia w sprawie wyboru mediatora w ciągu 5 dni, dalsze postępowanie prowadzi się na wniosek jednej ze stron z udziałem mediatora wskazanego przez ministra właściwego do spraw pracy ze wspomnianej listy.

Zobacz: Spór zbiorowy w zakładzie i co dalej

Wynagrodzenie

Autopromocja

Akademia Prawa Pracy

Cykl 5 szkoleń, w trakcie których omówione zostaną wyłącznie praktyczne zastosowania przepisów prawa pracy.
Sprawdź

Wynagrodzenie należne mediatorowi oraz zwrot poniesionych kosztów przejazdu i zakwaterowania określa umowa zawarta przez mediatora ze stronami sporu zbiorowego. Jednak nie może być niższe od wysokości ustalonej w drodze rozporządzenia. Minister właściwy do spraw pracy w rozporządzeniu z dnia 8 grudnia 2004 r. w sprawie warunków wynagradzania mediatorów z listy ustalonej przez ministra właściwego do praw pracy określił wynagrodzenie przy uwzględnieniu czasu trwania mediacji.

Koszty postępowania mediacyjnego ponoszą strony sporu zbiorowego w częściach równych. Należy zaznaczyć, że nic nie stoi na przeszkodzie uzgodnieniu innego podziału. W razie udokumentowanego braku środków na pokrycie kosztów mediacji na wniosek strony sporu zbiorowego minister właściwy do spraw pracy pokrywa koszty mediacji. W takim przypadku wynagrodzenie mediatora pokrywane jest do wysokości określonej we wspomnianym rozporządzeniu.

Zobacz również: Forum Kadry

Uprawnienia

Mediator może w szczególności:

Autopromocja
  • pomagać stronom zrozumieć swoje racje,
  • zachęcać do kompromisowych zachowań,
  • tworzyć nowe rozwiązania, które uwzględniają stanowiska obu stron.

Bardzo ważnym zadaniem mediatora jest motywowanie stron do osiągnięcia porozumienia, bez którego pomyślne zakończenie mediacji nie jest możliwe.

Mediator może w toku postępowania stwierdzić, że rozwiązanie sporu zbiorowego wymaga szczegółowych lub dodatkowych ustaleń związanych z przedmiotem sporu. W takiej sytuacji zawiadamia o tym strony.

Co więcej, może zaproponować przeprowadzenie ekspertyzy, gdyby konieczne okazało się ustalenie sytuacji ekonomiczno-finansowej zakładu pracy. Jeżeli strony nie postanowią inaczej, koszty ekspertyzy obciążają zakład pracy.

Podjęcie czynności, o których mowa powyżej, upoważnia mediatora do wystąpienia do organizacji związkowej z wnioskiem o przesunięcie terminu rozpoczęcia strajku na czas niezbędny do dokonania ustaleń mogących mieć wpływ na wynik rozstrzygnięcia sporu.

Warto podkreślić, że w związku z pełnioną funkcją mediatorom przysługuje zwolnienie od pracy. Dotyczy to czasu prowadzenia mediacji. Łączny wymiar tego zwolnienia w roku kalendarzowym nie może przekraczać 30 dni.

Zobacz także: Organizacje pracodawców

Zakończenie mediacji

Postępowanie mediacyjne kończy się podpisaniem przez strony porozumienia, a w razie nieosiągnięcia porozumienia - sporządzeniem protokołu rozbieżności ze wskazaniem stanowisk stron. Czynności tych dokonuje się również przy udziale mediatora. Porozumienie kończące postępowanie może rozstrzygać o wszystkich żądaniach zgłoszonych przez stronę związkową, ale może również odnosić się tylko do części z nich. Dopiero nieosiągnięcie porozumienia rozwiązującego spór zbiorowy w postępowaniu mediacyjnym uprawnia do podjęcia akcji strajkowej.

Inne sposoby rozwiązywania sporów

Obok mediacji występują inne sposoby rozwiązywania sporów zbiorowych. Są nimi negocjacje i arbitraż. Uważa się, że mediacje stanowią formę pośrednią. Do mediacji doprowadza się, gdy strony sporu nie potrafią dojść wspólnie do porozumienia. Niezbędny jest wówczas udział osoby trzeciej. Jednak nie ma konieczności zastosowania arbitrażu, co oznacza, że żadna ze stron nie uważa, aby druga naruszyła normy. Co więcej, mediator nie może decydować jak arbiter, która ze stron ma rację lub która się myli. Nie ma przy tym znaczenia, czy mediator jest specjalistą w danej dziedzinie (prawnik). W przeciwieństwie do arbitra i mediatora negocjator nie może być obiektywny i neutralny, gdyż do jego zadań należy ochrona reprezentowanych interesów.

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 23 maja 1991 r. o rozwiązywaniu sporów zbiorowych (Dz.U. z 1991 Nr 55, poz. 236 z późn. zm.)

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code

    © Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

    Uprawnienia rodzicielskie
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
    nie ma takiej możliwości
    3
    6
    9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
    Następne
    Kadry
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Urlop na żądanie 2024

    Urlop na żądanie w 2024 roku - ile dni przyznaje Kodeks pracy? Czy urlop na żądanie jest płatny? Czy pracodawca może odmówić urlopu? Jakie są zasady korzystania z urlopu na żądanie? Oto wzór wniosku do pobrania.

    Styczeń 2024 – godziny pracy, dni wolne

    Styczeń 2024 - godziny pracy i dni wolne od pracy czyli jaka jest norma godzin w tym miesiącu. Sprawdź kalendarz stycznia 2024 roku. Do końca stycznia pracodawca musi oddać dodatkowy dzień wolny za święto wypadające w sobotę czyli 6 stycznia – Święto Trzech Króli.

    Trybunał Konstytucyjny: Nadgodziny w Straży Granicznej niezgodne z Europejską Kartą Społeczną

    Przepis ustawy o Straży Granicznej mówiący, że za przepracowane nadgodziny przyznawany jest czas wolny od służby „w tym samym wymiarze” jest niezgodny z Europejską Kartą Społeczną – orzekł we wtorek 28 listopada 2023 r. Trybunał Konstytucyjny.

    Co nas czeka na rynku pracy w 2024 roku? Będzie mniej premii i nagród finansowych?

    Ponad połowa Polaków uważa, że 2024 rok będzie lepszy dla pracowników niż 2023. Priorytetem będzie nasze zdrowie psychiczne. Oto wyniki badania.

    REKLAMA

    Urlop bezpłatny 2024

    Czy w 2024 r. będą jakieś zmiany w urlopie bezpłatnym? Czym jest urlop bezpłatny oraz jak długo może trwać? Czy pracownik musi składać wniosek? Czy przysługują jakieś świadczenia z ZUS-u i czy należy się zasiłek po urlopie bezpłatnym? Czy można wziąć urlop bezpłatny na czas pracy u innego pracodawcy?

    Dodatek za szczególne warunki pracy od 1 stycznia 2024 r. wyłączony z minimalnego wynagrodzenia. To od 1 stycznia – 4242 zł, od 1 lipca – 4300 zł brutto

    Dodatek za szczególne warunki pracy zostanie 1 stycznia 2024 r. wyłączony z minimalnego wynagrodzenia. Nie będzie uwzględniany przy ustalaniu, czy wynagrodzenie pracownika jest co najmniej równe minimalnemu wynagrodzeniu. Od początku 2024 r. minimalne wynagrodzenie wynosi 4242 zł, w połowie roku wzrośnie do 4300 zł.

    Urlop okolicznościowy 2024

    Na co przysługuje urlop okolicznościowy w 2024 roku? Jakie są zasady jego udzielania? Ile w 2024 roku można wykorzystać dni urlopu okolicznościowego?

    Pracodawcy uczą pracowników, jak nie zgrzytać zębami. Sprawdź czy masz objawy bruksizmu

    Firmy oferowały już pracownikom masaż biurowy, który ma pomóc zrelaksować się w pracy. Teraz do biur wkraczają warsztaty z fizjoterapeutami stomatologicznymi i logopedami, które mają uchronić zęby pracowników przed skutkami stresu i bruksizmem. Pierwsze firmy już takie „lekcje relaksu” wdrożyły. Ich pomysłodawcą jest Medicover Stomatologia.

    REKLAMA

    Jakie błędy w CV najczęściej popełniają kandydaci z branży IT?

    Do czego rekruterzy i rekruterki wykorzystują sztuczną inteligencję? Z jakich powodów najczęściej odrzucane są aplikacje na stanowiska IT? Czy łatwo znaleźć teraz pracowników w branży?  

    Nowoczesne ścieżki kariery. Jak będzie się zmieniał rynek pracy? Oczekiwania i potrzeby starszych i młodszych pokoleń pracowników

    W szybko zmieniającym się świecie świadomość własnego rozwoju staje się kluczowa dla osób aktywnych zawodowo. Nadchodzące lata będą stawiały przed organizacjami i pracodawcami nowe wyzwania: od adaptacji do zmieniających się stylów zarządzania po radzenie sobie z coraz bardziej zdywersyfikowanymi zespołami. W obliczu szybkiej absorpcji technologii, dynamika rynku pracy będzie wymagała elastyczności i umiejętności szybkiego dostosowania. Jak będzie wyglądała przyszłość rynku pracy?

    REKLAMA