Umowa na czas nieokreślony, Zwolnienia grupowe

Rola działu HR w trakcie zwolnień grupowych jest niezwykle istotna. Wspieranie zwalnianych, pomoc w przeorganizowaniu działów, to tylko niektóre przykłady z jakimi może zetknąć się dział HR w sytuacji restrukturyzacji firmy.

W przypadku rozwiązania stosunku pracy w ramach grupowego zwolnienia, pracownikowi przysługuje odprawa pieniężna. Wysokość odprawy nie jest jednakowa dla wszystkich zwalnianych, bowiem uzależniona jest od stażu pracy u danego pracodawcy oraz wysokości wynagrodzenia zwalnianego pracownika.

Pracownikowi, któremu pracodawca niezgodnie z przepisami wypowiedział umowę o pracę, a także ten, który został zwolniony z pracy dyscyplinarnie, a który ją podjął ponownie w wyniku przywrócenia do pracy, powinien otrzymać wynagrodzenie za czas, kiedy nie pracował nigdzie indziej.

Przepisy Kodeksu pracy nakładają na pracodawcę obowiązek wskazania w oświadczeniu o wypowiedzeniu umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony przyczyny uzasadniającej wypowiedzenie. Powody rozstania muszą być konkretne, uzasadnione i prawdziwe.

Rząd chce powołać Komisję Kodyfikacyjną Prawa Pracy, która miałaby opracować nowy Kodeks pracy i Kodeks zbiorowy prawa pracy. Prace Komisji miałyby rozpocząć się we wrześniu 2016 r.

Od 22 lutego br. wchodzą w życie nowe zasady zawierania umów o pracę na czas określony. Łączny okres zatrudnienia między tymi samymi stronami nie może być dłuższy niż 33 miesiące, a liczba tych umów nie będzie mogła przekraczać trzech. Oznacza to, że czwarta umowa będzie z mocy prawa - umową na czas nieokreślony.

Od 22 lutego 2016 r. będą obowiązywały nowe przepisy dotyczące umów terminowych. Umowy na czas określony będzie można zawierać maksymalnie na okres 33 miesięcy, a ich limit zwiększy się z dwóch do trzech.

Pracodawca sporządzając uzasadnienie wypowiedzenia umowy o pracę na czas nieokreślony powinien pamiętać, że przyczyna wypowiedzenia musi być uzasadniona, konkretna i prawdziwa.

Zmiany w umowach na czas określony mają wejść w życie 22 lutego 2016 r. Nie oznacza to jednak, że do wszystkich umów o pracę trwających w tym dniu należy stosować nowe przepisy. Jakie regulacje będą miały zastosowanie do umów o pracę obowiązujących w dniu wejścia w życie ustawy nowelizującej?

Wynagrodzenie minimalne w 2016 r. wyniesie 1850 zł. Podwyżka płacy minimalnej spowoduje wzrost m.in. należności pracowniczych, które są od niej uzależnione, np. dodatku za pracę w porze nocnej, odprawy z tytułu zwolnień grupowych, odszkodowania za mobbing czy wynagrodzenia dla praktykanta. Ponadto minimalna wysokość wynagrodzenia ma wpływ na podstawę wymiaru składek w 2016 r.

Zawarcie umowy na okres próbny z pracownikiem zatrudnionym wcześniej na umowę o pracę na czas nieokreślony będzie dopuszczalne jedynie wówczas, gdy nowe zatrudnienie ma dotyczyć całkowicie innej rodzajowo pracy niż poprzednio wykonywana.

Outplacement jest to pomoc zwalnianym pracownikom w znalezieniu nowej pracy, oferowana przez przedsiębiorstwo zmuszone do redukcji zatrudnienia. Outplacement może być indywidualny (prowadzony dla konkretnej, wybranej osoby) bądź grupowy (dla określonych grup zawodowych zwalnianych w fir­mie).

Odprawa z tytułu zwolnień grupowych przysługuje pracownikowi zwolnionemu z przyczyn niedotyczących pracowników przez zakład pracy zatrudniają­cy co najmniej 20 pracowników. Prawo do odpra­wy nie musi wynikać z wypowiedzenia dokonanego przez pracodawcę. Odprawa będzie przysługiwać także przy rozwiązaniu umowy za porozumieniem stron, jeżeli tylko przyczyny jej rozwiązania leżą po stronie pracodawcy.

Pracodawcę przy wyborze pracowników do zwolnienia ograniczają pewne reguły. Przede wszystkim nie może naruszyć zasady niedyskryminacji w zatrudnieniu. Powinien stosować obiektywne i sprawiedliwe kryteria oceny pracowników i wyników ich pracy oraz doboru ich do zwolnienia. Jeśli pracodawca planuje zwolnienia grupowe, musi określić kryteria, którymi będzie kierował się, dobierając pracowników do zwolnienia.

Pracownik, który ma zamiar złożyć wypowiedzenie umowy o pracę, powinien poznać pięć kroków wskazujących, w jaki sposób należy rozstać się z pracodawcą. Poniżej przedstawiamy wzór wypowiedzenia umowy o pracę przez pracownika.

W 2015 r. Kodeks pracy czekają poważne zmiany. Rezygnuje się z umowy na czas wykonywania określonej pracy. Ponadto w określonych przypadkach nie będzie konieczności wykonywania nowych badań lekarskich do pracy. Nowe przepisy ułatwią zatrudnienie na umowę na czas nieokreślony. Wprowadza się także nowe okresy wypowiadania umów.

Umowa o pracę na czas nieokreślony to, co do zasady, najbardziej pożądana forma zatrudnienia dla pracowników i najmniej chętnie stosowany rodzaj umowy przez pracodawców. Jakie są plusy i minusy umowy bezterminowej?

Przyczyny zwolnień grupowych nie mogą leżeć po stronie pracowników. Mogą natomiast dotyczyć pracodawcy np. zmiany organizacyjne, zła sytuacja finansowa powodująca zmniejszenie zatrudnienia. Wyróżnia się również przyczyny niezależne, np. zmiany stanu prawnego powodujące zmianę profilu działalności.

Jak donosi Dziennik Gazeta Prawna, około 450 tysięcy osób pracuje na czas określony, choć powinny mieć umowę na stałe. Długoterminowe umowy terminowe to sposób na unikanie przez pracodawców mniej korzystnych dla nich, a korzystniejszych dla pracowników umów o pracę na czas nieokreślony.

Istnieją sytuacje, w których pracownik może zostać zwolniony z uwagi na przyczyny o charakterze obiektywnym. Skrócenie okresu wypowiedzenia pociąga za sobą odpowiedzialność odszkodowawczą po stronie pracodawcy i powoduje wliczenie okresu, za który pracownik otrzymał odszkodowanie do stażu pracy.

Odprawy z tytułu zwolnień grupowych w 2014 r. będą wyższe. Ich wysokość uzależniona jest od wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę w danym roku. Maksymalna wysokość odpraw stanowi jego 15-krotność.

Pracodawca może rozwiązać stosunek pracy z przyczyn niedotyczących pracowników w drodze wypowiedzenia zawierając porozumienie z zakładową organizacją związkową. Pracownikowi z tytułu rozwiązania stosunku pracy w ramach zwolnień grupowych przysługuje odprawa pieniężna.

Odprawa pieniężna z tytułu zwolnienia grupowego to jednorazowe świadczenie pieniężne przysługujące pracownikowi, z którym zostaje rozwiązany stosunek pracy w ramach zwolnienia grupowego. Wysokość odprawy uzależniona jest od okresu zatrudnienia u danego pracodawcy.

Pracownik telefonii komórkowej zatrudniony w salonie sprzedaży dostał upomnienie od kierownika punktu za brak profesjonalizmu w obsługiwaniu klientów. Chodziło o nierzetelne udzielanie informacji o ofercie i wielokrotne wprowadzanie klientów w błąd przy zawieraniu umów o świadczenie usług telefonicznych. Powodowało to liczne reklamacje i zepsuło wizerunek firmy. Ponieważ pracownik nadal nie przykładał się do pracy, kierownik salonu postanowił wypowiedzieć mu z tego powodu umowę o pracę. W tym czasie pracownik jednak rozchorował się i był na zwolnieniu lekarskim, które trwało przez maksymalny okres zasiłkowy, tj. 182 dni. Następnie skorzystał z 2 miesięcy świadczenia rehabilitacyjnego i potem wrócił do pracy. Nastawienie pracownika do pracy nie uległo zmianie. Nadal nie przykłada się do swoich obowiązków, np. po długotrwałej nieobecności nie zapoznał się z nową ofertą naszej firmy, która stała się obowiązująca w czasie jego choroby, i nadal udziela klientom nierzetelnych informacji. Kierownik salonu ma wątpliwości, czy w takiej sytuacji może zwolnić pracownika. Czy w wypowiedzeniu umowy o pracę można podać temu pracownikowi, jako przyczynę zwolnienia go z pracy, zdarzenia, które miały miejsce kilka miesięcy temu?

Podczas kontroli przestrzegania zasad bhp inspektorzy pracy współpracują ze związkami zawodowymi. Współpraca ta polega m.in. na informowaniu organizacji związkowej o tematyce i zakresie przeprowadzanej kontroli.