Minimalne wynagrodzenie 2016 r. - wpływ na świadczenia pracownicze

W 2016 r. kwota minimalnego wynagrodzenia wyniesie 1850 zł, a dla pracowników w pierwszym roku pracy 1480 zł (odpowiednio o 100 zł i o 80 zł więcej niż w 2015 r.). Przy założeniu, że w 2016 r. wysokość składek, podatku i pozostałych wskaźników wpływających na wysokość wynagrodzenia do wypłaty nie ulegnie zmianie, minimalne wynagrodzenie z uwzględnieniem zwykłych kosztów uzyskania przychodów i kwoty zmniejszającej podatek wyniesie 1355,69 (będzie wyższe o ok. 70 zł).

Podwyżka płacy minimalnej spowoduje wzrost m.in. należności pracowniczych, które są od niej uzależnione. Od kwoty minimalnego wynagrodzenia obliczanych jest wiele świadczeń, do których prawo przysługuje m.in. z tytułu stosunku pracy. Świadczenia w wyższej wysokości będą przysługiwać, pod warunkiem że prawo do nich powstanie w 2016 r.

Redakcja poleca: Monitor prawa pracy i ubezpieczeń

Wysokość wybranych świadczeń w 2016 r. zależnych od minimalnego wynagrodzenia

Rodzaj należności	Wysokość
1 Autopromocja Podstawa wymiaru składek ZUS. Praktycznie rozliczenia Sprawdź	2
dodatek za pracę w porze nocnej Autopromocja Zbiegi tytułów do ubezpieczeń społecznych Sprawdź	● za styczeń – 2,43 zł* ● za luty, kwiecień, lipiec, październik i grudzień – 2,20* ● za marzec, czerwiec, sierpień i wrzesień – 2,10 zł* ● za maj i listopad – 2,31 zł*
wynagrodzenie za czas gotowości do pracy i przestój	nie niższe niż 1850 zł za pełny miesiąc dla pracowników zatrudnionych w pełnym wymiarze czasu pracy
odprawa z tytułu zwolnień grupowych	nie może przekraczać 15-krotności minimalnego wynagrodzenia za pracę, tj. 27 750 zł
odszkodowanie za naruszenie zasady równego traktowania w zatrudnieniu, mobbing lub dyskryminację Autopromocja Zatrudnianie cudzoziemców. Procedury i rozliczenia Sprawdź	nie niższe niż 1850 zł
wynagrodzenie gwarancyjne za niewykonywanie pracy z powodu rozkładu czasu pracy	nie niższe niż 1850 zł dla pracownika zatrudnionego w pełnym wymiarze czasu pracy, wynagradzanego w inny sposób niż stałą stawką miesięczną
minimalna podstawa wymiaru zasiłku chorobowego	nie niższa niż: ● 1596,36 zł (1850 zł minus składki na ubezpieczenia społeczne finansowane przez pracownika, tj. 13,71%) – dla osób w drugim i kolejnym roku pracy
	● 80% minimalnego wynagrodzenia, tj. 1277,09 zł (1850 zł x 80% minus składki na ubezpieczenia społeczne finansowane przez pracownika, tj. 13,71%) – dla osób w pierwszym roku pracy
kwoty wolne od potrąceń	● 1355,69 zł (100% minimalnego wynagrodzenia) – w przypadku potrąceń niealimentacyjnych ● 1016,77 zł (75% minimalnego wynagrodzenia) – w przypadku potrąceń zaliczek pieniężnych udzielonych pracownikowi ● 1220,12 zł (90% minimalnego wynagrodzenia) – w przypadku kar pieniężnych
świadczenie pieniężne dla praktykanta	nie więcej niż 3700 zł (2-krotność płacy minimalnej)

* Za 1 godzinę pracy.

Minimalna wysokość wynagrodzenia ma ponadto wpływ na podstawę wymiaru składek w 2016 r. w przypadku niektórych grup ubezpieczonych.

Podstawa wymiaru składek w 2016 r. zależnych od minimalnego wynagrodzenia dla wybranych grup ubezpieczonych

Ubezpieczeni	Podstawa wymiaru składek
osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą, które korzystają z prawa do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od 30% minimalnego wynagrodzenia (przez pierwsze 24 miesiące prowadzenia działalności)	555 zł (30% z 1850 zł)
zleceniobiorcy pracujący na podstawie umowy, w której wynagrodzenie nie zostało określone lub określono je inaczej niż kwotowo, w kwotowej stawce godzinowej lub akordowej albo prowizyjnie	1850 zł
zleceniobiorcy podlegający ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym obowiązkowo	Podstawę wymiaru składek zleceniobiorcy stanowi przychód uzyskiwany z tytułu umowy zlecenia. W sytuacji gdy zleceniobiorca wykonuje równolegle 2 (lub więcej) umowy zlecenia, składki zasadniczo są należne od każdej z nich, chyba że łączny przychód z tytułu zawartych umów zlecenia osiągnie lub przekroczy kwotę 1850 zł (w 2016 r.). W takiej sytuacji od pozostałych umów obowiązkowe będą tylko składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Do obliczenia wysokości wynagrodzenia pracownika przyjmuje się przysługujące mu składniki wynagrodzenia i inne świadczenia wynikające ze stosunku pracy, zaliczone według zasad statystyki zatrudnienia i wynagrodzeń określonych przez GUS do wynagrodzeń osobowych. Chodzi m.in. o:

● dodatki za staż pracy oraz inne dodatki (dodatkowe wynagrodzenia) za szczególne właściwości pracy, szczególne kwalifikacje lub warunki pracy,

● premie i nagrody regulaminowe i uznaniowe,

● wynagrodzenia za czas niewykonywania pracy, wypłacane ze środków pracodawców (wynagrodzenia za urlopy wypoczynkowe i dla poratowania zdrowia, za czas niezdolności do pracy wskutek choroby, za czas przestoju niezawinionego przez pracownika i inne).

Przy obliczaniu wysokości wynagrodzenia pracownika nie uwzględnia się:

● nagrody jubileuszowej,

● odprawy pieniężnej przysługującej pracownikowi w związku z przejściem na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy,

● wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych (art. 6 ust. 4–5 ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę).

Zatem pracodawca nie w każdym przypadku musi zmieniać umowę o pracę w zakresie wysokości minimalnego wynagrodzenia, jeżeli wskazał je w kwocie obowiązującej na dany rok. Wystarczy, że oprócz wynagrodzenia zasadniczego wypłaci inne składniki wynagrodzenia, które po zsumowaniu wyniosą co najmniej minimalne wynagrodzenie (w 2016 r. – 1850 zł).

Adam T. jest zatrudniony w spółce X na pełny etat od lutego 2013 r. i otrzymuje wynagrodzenie zasadnicze w wysokości obowiązującego w tym roku minimalnego wynagrodzenia (1750 zł). Pracownik, oprócz wynagrodzenia zasadniczego ma prawo do premii regulaminowych i dodatku motywacyjnego. Łącznie jego wynagrodzenie miesięczne wynosi ok. 3000 zł. Jeżeli ta sytuacja się utrzyma, pracodawca nie musi podwyższać wynagrodzenia zasadniczego do wysokości minimalnej płacy, która będzie obowiązywać w 2016 r.

Podstawa prawna:

● art. 18^3d, art. 81 § 1 i § 2, art. 87¹, art. 91, art. 94³ § 4, art. 151⁸ ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy – j.t. Dz.U. z 2014 r., poz. 1502; ost.zm. Dz.U. z 2015 r., poz. 1268

● art. 6 ust. 1–2, ust. 4–5 ustawy z 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę – Dz.U. Nr 200, poz. 1679; ost.zm. Dz.U. z 2015 r., poz. 1240

● art. 8 ust. 1 i ust. 4 ustawy z 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników – j.t. Dz.U. z 2015 r., poz. 192; ost.zm. Dz.U. z 2015 r., poz. 1268

● art. 45 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa – j.t. Dz.U. z 2014 r., poz. 159; ost.zm. Dz.U. z 2015 r., poz. 1268

● art. 18 ust. 4c, ust. 7, art. 18a ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych – j.t. Dz.U. z 2015 r., poz. 121; ost.zm. Dz.U. z 2015 r., poz. 1269

● art. 3 ust. 2 ustawy z 17 lipca 2009 r. o praktykach absolwenckich – Dz.U. Nr 127, poz. 1052

● § 1–2 rozporządzenia Rady Ministrów z 11 września 2015 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2016 r. – Dz.U. z 2015 r., poz. 1385

● § 1–2 rozporządzenia Rady Ministrów z 11 września 2014 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2015 r. – Dz.U. z 2014 r., poz. 1220