Tematy - Odpowiedzialność pracodawcy, Uprawnienia pracownika - INFOR.PL

Związki zawodowe jako organizacje pracowników pełnią przede wszystkim funkcje reprezentowania i obrony ich praw, interesów zawodowych i socjalnych.

Stażysta z urzędu pracy nie zawiera z pracodawcą umowy o pracę, a świadczona w ramach stażu praca nie jest stosunkiem pracy. Stażystom przysługują jednak niektóre uprawnienia pracownicze. Pracodawcy muszą im zapewnić np. część świadczeń wynikających z przepisów bhp czy płatne dni wolne.

Obowiązek wydania przez pracodawcę świadectwa pracy po upływie 24 miesięcy od zawarcia pierwszej umowy uzależniony jest od rodzaju umów. Dotyczy tylko umów terminowych w postaci: umowy o pracę na okres próbny, umowy o pracę na czas określony lub umowy o pracę na czas wykonania określonej pracy.

Bez prawnego uzasadnienia pracodawca nie może pozyskiwać i przetwarzać danych wrażliwych pracownika. W razie nieuprawnionego gromadzenia tych informacji podwładny może żądać od firmy odszkodowania, a pracodawca oprócz obowiązku jego zapłacenia może ponieść także odpowiedzialność karną.

Pracownica jednostki samorządowej pracowała w 2012 r. od początku stycznia do 24 lutego. Od 27 lutego do końca czerwca przebywała na zwolnieniach lekarskich (w tym m.in. związanych z ciążą). W lipcu urodziła bliźnięta i do końca roku przebywała na urlopie macierzyńskim. Czy w tej sytuacji ma prawo do trzynastki za 2012 r.?

Jednym z uprawnień rodziców związanych z urodzeniem się dziecka są urlopy. Na razie w 2013 r. obowiązują takie same zasady ich udzielania jak w ubiegłym roku. Przygotowanych jest jednak kilka kolejnych zmian w tym zakresie, np. wprowadzenie wspólnych urlopów rodzicielskich.

Pracodawca, działający w strefie budżetowej, ma obowiązek wypłacić do końca marca 2013 r. dodatkowe wynagrodzenie roczne, tzw. trzynastkę. Prawo do jej otrzymania ma każdy pracownik, który m.in. przepracował minimum 6 miesięcy.

Pracownik wystąpił do nas o urlop na żądanie, którego mu udzieliliśmy. Następnego dnia 2 godziny przed rozpoczęciem pracy odwołał swoją prośbę o urlop na żądanie, na co pracodawca nie wyraził zgody. Zdążyliśmy już bowiem zorganizować w firmie zastępstwo za pracownika. Pracownik stawił się jednak do pracy w tym dniu, ale nie został do niej dopuszczony. Obecnie domaga się od nas za ten dzień wypłaty wynagrodzenia. Czy pracodawca ma prawo nie zgodzić się na odwołanie urlopu na żądanie?

Pracownik, którego wynagrodzenie za pracę zostało wypłacone z opóźnieniem, ma prawo żądać od pracodawcy wypłaty odsetek z tego tytułu. Jeżeli żaden akt wewnątrzzakładowy nie przewiduje korzystniejszych postanowień w zakresie wysokości odsetek przysługujących pracownikowi od pracodawcy za nieterminowe przekazanie wynagrodzenia, zatrudniony ma prawo do odsetek ustawowych.

Pracodawca, który nie wydaje świadectwa pracy w terminie lub zamieszcza w nim wadliwe informacje, naraża się na proces o jego wydanie lub sprostowanie. Poważniejszą konsekwencją takiego uchybienia może być konieczność wypłaty byłemu pracownikowi odszkodowania.

Premia stanowi część wynagrodzenia za pracę. Prawo do żądania premii powstaje wówczas, gdy odpowiednie akty przewidują z góry skonkretyzowane i zobiektywizowane wskaźniki premiowania i wskaźniki te potwierdzają prawo pracownika do premii, jak również w sytuacji, gdy pracodawca będzie stosował przejrzyste kryteria premiowania, nawet w razie braku aktów wewnątrzzakładowych to regulujących (wyrok Sądu Najwyższego z 30 marca 1977 r., I PRN 26/77, OSNC 1977/11/225).

Pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownicy, która urodziła dziecko i nie skorzystała z przysługującego jej urlopu macierzyńskiego. Jeżeli pracodawca podejmie taką decyzję, popełnia wykroczenie przeciwko prawom pracownika i musi liczyć się z tym, że w razie kontroli PIP może zostać ukarany grzywną w wysokości od 1 tys. do 30 tys. złotych.

Zatrudniamy w naszym zakładzie pracy młodą matkę, która ma dwóch 3-letnich synów (bliźnięta). Pracownica w listopadzie br. wróciła do pracy po urlopie wychowawczym. Wystąpiła do nas o udzielanie przerw w pracy na karmienie. Czy te przerwy jej przysługują, jeżeli dzieci mają po 3 lata?

W obowiązującym w naszym zakładzie regulaminie zapisaliśmy, że pracownikowi zatrudnionemu na stanowisku przedstawiciela handlowego może być wypłacona premia uznaniowa. Decyzję o jej przyznaniu, w wysokości nie większej niż 20% wynagrodzenia zasadniczego wynikającego z umowy o pracę, podejmuje bezpośredni przełożony pracownika po przeanalizowaniu osiągniętego przez niego poziomu sprzedaży naszych artykułów. Co do zasady, wysokość premii jest ustalana procentowo w zależności od liczby umów sprzedażowych zawartych przez pracowników z naszymi klientami. Ostatnio jeden z pracowników zażądał wypłaty premii uznaniowej, której nie przyznał mu przełożony ze względu na nieobecność pracownika w pracy przez znaczną część miesiąca z powodu choroby i w związku z tym niższą sprzedaż. Czy w razie niewypłacenia premii pracownik będzie mógł wystąpić do sądu z roszczeniem o jej wypłatę?

Na mocy ustawy z 11 maja 2012 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw osoby, które nie ukończyły jeszcze powszechnego wieku emerytalnego (odpowiednio wydłużonego na podstawie tej noweli), będą mogły wcześniej nabyć uprawnienia emerytalne. Świadczenie, które ZUS im przyzna, to tzw. emerytura częściowa.

Termin wydania świadectwa pracy jest uzależniony od rodzaju umowy, jaka łączyła pracownika z pracodawcą. W przypadku zawieranych po sobie umów na czas określony wynosi on 24 miesiące od zawarcia pierwszej umowy.

Pracownik może żądać ponownego zatrudnienia, jeśli odzyskał zdolność do pracy, a pracodawca zwolnił go uprzednio bez wypowiedzenia z powodu długotrwałej choroby. Pracodawca nie ma jednak takiego obowiązku, jeśli nie posiada faktycznych możliwości przyjęcia tej osoby do pracy.

Często o wystawienie zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu ubiegają się również osoby, z którymi zawarto umowę-zlecenie lub umowę o dzieło. Mogą one otrzymać jedynie zaświadczenie o osiąganych dochodach. Osobą uprawnioną do wystawienia zaświadczenia o zatrudnieniu jest pracodawca, którego łączy z konkretnym pracownikiem stosunek pracy
Pracodawca na wniosek pracownika ma obowiązek wystawienia mu zaświadczenia o wysokości wynagrodzenia. W przypadku podania w zaświadczeniu nieprawdziwych informacji pracodawca może podlegać odpowiedzialności karnej.

Do skutecznego zawarcia umowy o pracę konieczne jest zgodne oświadczenie woli pracownika i pracodawcy. W związku z tym osoba nieupoważniona do nawiązania stosunku pracy może wystąpić po obu stronach.

Pracownica działu kadr (nie jest nauczycielem akademickim ani pracownikiem naukowym) przygotowuje rozprawę doktorską z zakresu prawa pracy. Czy mamy obowiązek udzielenia pracownicy urlopu w wymiarze 28 dni, jeśli nie kierowaliśmy jej na studia? Kiedy ewentualnie należy udzielić tego urlopu – przed obroną rozprawy doktorskiej czy wcześniej?

Identyfikatorem podatkowym większości naszych pracowników jest PESEL. Czy osoby te powinny potwierdzić to na piśmie? Jeśli okaże się, że identyfikatorem podatkowym niektórych pracowników będzie NIP, a dotychczas podawali PESEL, to kto w tej sytuacji poniesie odpowiedzialność – my jako pracodawca czy pracownik?

Obowiązek publikowania w Biuletynie Informacji Publicznej przez KRUS, ZUS i NFZ wydawanych przez te organy pisemnych interpretacji przepisów – to jedna ze zmian w uchwalonej 16 listopada br. tzw. trzeciej ustawie deregulacyjnej. Zacznie ona obowiązywać od 1 stycznia 2013 r. Publikowania interpretacji wydawanych przez ZUS od dawna domagały się organizacje zrzeszające przedsiębiorców.

Pracownikom, wykorzystującym do pracy prywatne samochody, przysługuje z tego tytułu rekompensata w postaci ryczałtu samochodowego. Jest to stała z góry ustalona kwota, jeżeli jednak pracownika nie ma w pracy, wartość ryczałtu ulega obniżeniu.

Pracownik ma prawo do urlopu wypoczynkowego. Jego wymiar jest uzależniony od stażu pracy, do którego wlicza się nie tylko okres faktycznego wykonywania pracy zawodowej, ale także inne określone przepisami prawa okresy, np. czas odbywania służby wojskowej.

Młodocianym w rozumieniu Kodeksu pracy jest osoba, która ukończyła 16 lat i nie przekroczyła 18 lat. Takie wyznaczenie przedziału wiekowego osób młodocianych wiąże się z zakazem zatrudniania osób poniżej 16. roku życia, od której to zasady istnieje kilka wyjątków. Z drugiej strony, osoby powyżej 18. roku życia niezależnie od tego, czy uczęszczają do szkoły, przy zatrudnieniu są traktowane jak osoby dorosłe.

Samo ustalenie, że umowa cywilnoprawna spełnia warunki właściwe dla umowy o pracę jest najczęściej tylko początkiem do innych roszczeń, z którymi może wystąpić pracownik. Będzie on bowiem miał prawo do urlopu wypoczynkowego za okres, gdy pracował na podstawie umowy cywilnoprawnej, do ewentualnych roszczeń za pracę w godzinach nadliczbowych i porze nocnej czy do wyrównania wynagrodzenia, jeżeli zarabiał poniżej minimalnego wynagrodzenia.

Pracownik zwrócił się do nas z prośbą o wypełnienie otrzymanego z banku zaświadczenia o zarobkach. W tym dokumencie znajduje się pytanie o inne potrącenia z wynagrodzenia. Pracownik współfinansuje abonament medyczny oraz opłaca składkę na grupowe ubezpieczenie na życie. Czy taką informację powinniśmy podać w zaświadczeniu?

Czy mogę zgłosić u pracodawcy chęć wykorzystania jednego dnia urlopu na żądanie za pomocą SMS-a?

Pracodawca na wniosek pracownika ma obowiązek wystawienia mu zaświadczenia o wysokości wynagrodzenia. W przypadku podania w zaświadczeniu nieprawdziwych informacji pracodawca może podlegać odpowiedzialności karnej.

Pracodawca jest zobowiązany do naprawienia szkody wyrządzonej przez pracownika osobie trzeciej, jeżeli została ona wyrządzona przy wykonywaniu obowiązków pracowniczych z winy nieumyślnej pracownika.

Środki zgromadzone w zakładowym funduszu świadczeń socjalnych mogą być przeznaczone m.in. na pożyczki udzielane pracownikom na cele mieszkaniowe. O tym, kto otrzyma taką pożyczkę, decydują kryteria socjalne.

Otrzymaliśmy od komornika wezwanie do dokonywania potrąceń z wynagrodzenia pracownika. Jednocześnie komornik zwrócił się do nas z żądaniem wskazania rachunku bankowego tej osoby. Czy mamy obowiązek udzielić mu takiej informacji?

Pracodawca, decydując się na zatrudnienie nowego pracownika, ma prawo żądać od niego udostępnienia tych danych osobowych, które wynikają wprost z treści art. 221 k.p. Katalog danych, których może domagać się pracodawca od kandydata do pracy, przedstawia się następująco: imię (imiona) i nazwisko, imiona rodziców, data urodzenia, miejsce zamieszkania (adres do korespondencji), wykształcenie, przebieg dotychczasowego zatrudnienia.

Pracownik złożył 12 września br. wniosek o urlop ojcowski od 1 października br. na córkę urodzoną 5 listopada 2011 r. Jednak 14 września br. zachorował i dostarczył zwolnienie lekarskie na okres od 14 września do 3 października br. Pracownik dostarczając zwolnienie lekarskie poprosił o wycofanie złożonego wniosku o urlop ojcowski. Czy możemy wycofać wniosek pracownika? Jak należy postąpić w takiej sytuacji?

Najczęściej popełnianym błędem podczas wypełniania świadectwa pracy jest wpisywanie do świadectwa informacji o okresach nieusprawiedliwionych nieobecności. Taką informację pracodawcy często zamieszczają w rubryce dotyczącej okresów nieskładkowych. Jest to nieprawidłowe, ponieważ w świadectwie pracy w ogóle nie należy podawać takiej informacji.

Korzystanie w pracy przez pracownika zajmującego kierownicze stanowisko z nielegalnych programów komputerowych jest naruszeniem podstawowych obowiązków pracowniczych. Takie postępowanie może stanowić uzasadnioną przyczynę zwolnienia dyscyplinarnego.

W trakcie kontroli PIP na terenie pralni inspektor pracy stwierdził wiele nieprawidłowości z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy, w tym między innymi w zakresie środków ochrony indywidualnej, pomieszczeń pracy, wyposażenia pralni. Na jakie elementy z zakresu bhp należy zwrócić szczególną uwagę?

Pracodawca musi mieć zezwolenie na zatrudnienie cudzoziemca. Istnieje jednak wiele wyjątków od tego wymogu. W Polsce pracę bez zezwolenia mogą podjąć np. pracownicy z krajów Unii Europejskiej.

Jeden z naszych pracowników złożył pismo wypowiadające umowę o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia. W uzasadnieniu wskazał, że był szkalowany przez innego pracownika tego samego działu. Niedługo po wypowiedzeniu do spółki wpłynął pozew z żądaniem wypłaty odszkodowania. Informacja o konflikcie potwierdziła się w rozmowach przeprowadzonych z pracownikami działu. Czy spółka zostanie pociągnięta do odpowiedzialności, skoro nikt z kadry zarządzającej nie miał wcześniej świadomości istnienia problemu?

Pracownik zatrudniony na stanowisku operatora maszyn drogowych przyszedł do pracy z gorączką. Rozpoczął pracę, ale od rana narzekał na uciążliwy ból i zawroty głowy. Po kilku godzinach przerwał pracę i poinformował kierownika zmiany, że bardzo źle się czuje i nie jest w stanie obsługiwać maszyny. Tego dnia nie podjął już pracy. Czy pracownik może przerwać pracę z powodu złego stanu zdrowia?

Media społecznościowe coraz częściej stają się istotnym narzędziem dla przedsiębiorców i pracodawców, umożliwiając im niespotykany do tej pory dostęp do potencjalnych klientów i kontrahentów i bezpośredni z nimi kontakt.

Posłowie zaproponowali zmianę przepisów dotyczących zasad udzielania urlopów wychowawczych. Jeżeli ustawa nowelizująca zostanie uchwalona, urlop będzie można podzielić na pięć części.

Pracownica zatrudniona w naszej firmie na zastępstwo ma wyznaczony termin porodu na 4 sierpnia 2012 r. Umowa na zastępstwo kończy się 31 lipca br. Pracownica wystąpiła o udzielenie urlopu macierzyńskiego od 21 lipca br. Czy mamy obowiązek udzielić jej takiego urlopu, skoro nie zamierzamy podpisywać z tą pracownicą umowy na dalszy okres? Czy po ustaniu zatrudnienia będzie się jej należał zasiłek macierzyński?

O ile mi wiadomo pracodawca ma obowiązek zapewnienia okularów pracownikom zatrudnionym przy obsłudze monitora ekranowego. W naszym zakładzie (w innym znanym mi zakładzie jest podobnie) obowiązek ten jest realizowany w ten sposób, że pracodawca określił kwotę do wysokości której ponosi koszty zakupu okularów. W razie, gdy koszty zakupu są wyższe, nadwyżkę pokrywa pracownik. Czy jest to zgodne z prawem, a jeżeli nie do kogo zwrócić się o interwencję?

Pracodawca nie musi zgadzać się na podnoszenie kwalifikacji zawodowych przez pracownika. Jednak udzielenie nawet jednorazowego zwolnienia na udział w zajęciach z zachowaniem prawa do wynagrodzenia może zostać uznane za wyrażenie takiej zgody.

Chcemy wdrożyć w firmie ocenę okresową, jednak wiele działań, jakie podejmujemy w tym kierunku, spotyka się z niechęcią, oporem, negatywnymi opiniami czy atakami zarówno pracowników, jak i przełożonych. Czy tylko nasza organizacja boryka się z takimi problemami? Dlaczego tak wielu pracowników boi się oceny, która przecież ma służyć ich rozwojowi oraz poprawić dialog pomiędzy przełożonym a podwładnym? Jak przekonać sceptycznie nastawione czy niechętne osoby do zaangażowania się w proces oraz rzetelnego dokonania oceny i planowania działań rozwojowych?

Obowiązująca od 21 lipca br. ustawa o skutkach powierzania wykonywania pracy cudzoziemcom przebywającym wbrew przepisom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przewiduje sankcje karne dla pracodawców zatrudniających cudzoziemców nielegalnie przebywających na terytorium Polski, a także odpowiedzialność finansową wykonawców za naruszenie obowiązków pracodawcy wynikających z zatrudnienia takich cudzoziemców przez podwykonawcę. Pracodawcy zostali również zobowiązani do żądania od cudzoziemca przedstawienia dokumentów uprawniających go do pobytu na terenie Polski przed powierzeniem mu pracy oraz do przechowywania kopii tych dokumentów przez cały okres jego zatrudnienia. Pracodawcy zatrudniający cudzoziemców na podstawie umowy o pracę, a także podmioty powierzające wykonywanie pracy cudzoziemcom na innej podstawie, np. na umowę zlecenia lub o dzieło, mają czas na uzyskanie kopii dokumentu uprawniającego do pobytu na terytorium Polski do 4 września br.

Kary za nielegalne zatrudnianie cudzoziemców zależą od tego, czy popełniony przez pracodawcę czyn jest przestępstwem czy wykroczeniem. Za szczególne naruszenia w tym zakresie pracodawcy grozi grzywna w wysokości od 100 zł do 1 080 000 zł lub kara ograniczenia wolności do 12 miesięcy. Takiej interpretacji niejasnych przepisów – w odpowiedzi na pytania naszej redakcji – udzieliło Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej.

Pracownica otrzymała zaświadczenie lekarskie ZUS ZLA na opiekę nad chorym dzieckiem w wieku 7 lat na okres od 16 do 30 lipca 2012 r. oraz złożyła wniosek o uzyskanie prawa do zasiłku opiekuńczego. Do pracy wróciła 25 lipca br. twierdząc, że dziecko jest już zdrowe. Czy pracownica może przerwać zwolnienie lekarskie i wrócić do pracy? Czy za dni wolne od pracy (weekendy) należy jej wypłacić zasiłek opiekuńczy, skoro mąż pracownicy jest obecny w domu?

Odpowiedzialność pracodawcy, Uprawnienia pracownika

Związki zawodowe – funkcje

Stażysta z urzędu pracy - uprawnienia pracownicze

Zbiorcze świadectwa pracy

Co grozi pracodawcy za nieuprawnione przetwarzanie danych wrażliwych pracownika

Prawo do trzynastki za przepracowanie okresu krótszego niż 6 miesięcy

Zmiany w urlopach dla rodziców w 2013 r.

Okres pracy uprawniający do nabycia trzynastki

Czy pracownik może jednostronnie cofnąć wniosek o urlop na żądanie

Po czym poznać mobbing

Jak naliczyć odsetki od nieterminowo wypłaconego wynagrodzenia za pracę

Kara za spóźnione wydanie świadectwa pracy

Kiedy premia regulaminowa, a kiedy uznaniowa

Czy można dopuścić do pracy pracownicę, która nie wykorzystała urlopu macierzyńskiego

Do jakiego wieku dziecka przysługują pracownicy przerwy na karmienie

Kiedy pracownik ma prawo do premii regulaminowej, a kiedy może otrzymać premię uznaniową

Emerytura częściowa - kto może z niej skorzystać

Kiedy wydać świadectwo pracy

Prawo powrotu do pracy w razie odzyskania zdolności do pracy

Jak wystawić zaświadczenie o wysokości wynagrodzenia

Zawarcie umowy o pracę przez osobę nieupoważnioną

Czy pracownicy podnoszącej kwalifikacje bez zgody pracodawcy przysługuje urlop na przygotowanie rozprawy doktorskiej

Jaką odpowiedzialność ponosi pracodawca za podanie niewłaściwego NIP pracownika

Od 1 stycznia 2013 r. będzie łatwiejszy dostęp do interpretacji ZUS, KRUS i NFZ

Ryczałt za używanie prywatnego samochodu a nieobecność w pracy

Czynniki wpływające na wymiar urlopu wypoczynkowego

Jak zatrudniać młodocianych

Jakie są konsekwencje uznania umowy cywilnoprawnej za umowę o pracę

Czy w zaświadczeniu o zarobkach należy wykazać kwoty dobrowolnych potrąceń

Zgłoszenie urlopu na żądanie za pomocą sms-a

Zaświadczenie o wysokości wynagrodzenia

Kiedy pracodawca odpowiada za błędy pracownika

Jak udzielać pożyczek z zfśs

Czy pracodawca ma obowiązek podać komornikowi numer rachunku bankowego pracownika

Kiedy pracodawca może spytać pracownika o karalność

Czy pracownik może przesunąć rozpoczęcie urlopu ojcowskiego z powodu choroby

Wypełnianie świadectwa pracy – 10 najczęściej popełnianych błędów w praktyce

Odpowiedzialność za korzystanie z nielegalnego oprogramowania

Wymogi bhp w pomieszczeniach pralni

Jak prawidłowo zatrudniać cudzoziemców

Czy pracodawca odpowiada za konflikt między pracownikami?

W jakich sytuacjach pracownik może przerwać pracę?

Jak pracodawcy korzystają z mediów społecznościowych

Zmiany w zasadach udzielania urlopu wychowawczego

Czy po rozwiązaniu umowy na zastępstwo pracownicy przysługuje zasiłek macierzyński

Ile powinna wynosić kwota refundacji okularów dla pracowników

Obowiązki pracodawcy wobec uczącego się pracownika

Dlaczego pracownicy boją się oceny okresowej i jak ich do niej przekonać?

Surowe kary i sankcje dla pracodawców zatrudniających nielegalnie cudzoziemców

Jaka jest wysokość kar za zatrudnianie cudzoziemców bez prawa pobytu w Polsce – stanowisko MPiPS

Czy pracownik może zrezygnować z części zasiłku opiekuńczego