REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Obowiązek ponownego zatrudnienia zwolnionego pracownika - kiedy

Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa, Administracji i Stosunków Międzynarodowych Krakowskiej Akademii im. A.F. Modrzewskiego w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego.
Obowiązek ponownego zatrudnienia zwolnionego pracownika - kiedy
Obowiązek ponownego zatrudnienia zwolnionego pracownika - kiedy
ShutterStock

REKLAMA

REKLAMA

Obowiązek ponownego zatrudnienia zwolnionego pracownika - kiedy? W prawie są dwie główne sytuacje kiedy pracodawca ma obowiązek dalej współpracować z pracownikiem. Jeśli tego nie zrealizuje może ponieść karę, nawet finansową.
rozwiń >

Obowiązek ponownego zatrudnienia zwolnionego pracownika

Obowiązek ponownego zatrudnienia zwolnionego pracownika istnieje wtedy, gdy tak postanowi sąd w wyroku przywracającym pracownika do pracy. Zatem w sytuacji, gdy pracodawca rozwiąże z pracownikiem umowę o pracę (nie istotne czy z zachowaniem okresu wypowiedzenia czy bez wypowiedzenia), pracownik odwoła się od tego rozwiązania uznając, że jest niezgodne z prawem czy nieuzasadnione i zażąda przywrócenia do pracy, a sąd pracy przywróci pracownika do pracy. Co istotne nie tworzy się nowy stosunek pracy, a dochodzi do restytucji, czyli kontynuowania dotychczasowego stosunku pracy. Przywrócenie pracownika do pracy skutkuje tym, że pracodawca ma obowiązek zapewnić pracownikowi powrót na stanowisko, jakie zajmował przed zwolnieniem.

REKLAMA

Autopromocja

Kiedy zgłosić gotowość do podjęcia pracy po wyroku?

Pracownik ma 7 dni na zgłoszenie gotowości do pracy, po uprawomocnieniu się wyroku. Pracownik może stawić się w miejsc pracy, czy w innej formie dać znać pracodawcy, że jest gotowy do świadczenia pracy (np. mail, sms). Zatem przyjmuje się, że zgłoszenie przez pracownika zamiaru powrotu do zakładu pracy przed upływem roku od rozwiązania stosunku pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy może nastąpić przez każde jego zachowanie, które ujawnia ten zamiar w sposób dostateczny. Wydaje się jednak, że najbezpieczniejsza dla celów dowodowych jest forma pisemna, nie ustna. 

Jak wskazuje SN w wyroku z dnia 10 sierpnia 2010 r., sygn. I PK 17/10 SN: „Co prawda stosunek pracy zostaje reaktywowany z mocy orzeczenia o przywróceniu do pracy, ale jego materialna skuteczność w świetle art. 48 § 1 KP powstaje dopiero od daty zgłoszenia przez pracownika gotowości niezwłocznego podjęcia pracy, przy czym początek siedmiodniowego terminu dla zgłoszenia gotowości do pracy liczy się od dnia uprawomocnienia się orzeczenia o przywróceniu pracownika do pracy”. 

Wynagrodzenie po ponownym zatrudnieniu - po przywróceniu

Jak stanowi ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks Pracy (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1465). Pracownikowi, który podjął pracę w wyniku przywrócenia do pracy, przysługuje wynagrodzenie za czas pozostawania bez pracy, nie więcej jednak niż za 2 miesiące, a gdy okres wypowiedzenia wynosił 3 miesiące - nie więcej niż za 1 miesiąc. Jeżeli umowę o pracę rozwiązano z pracownikiem, o którym mowa w art. 39 KP (któremu brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego), albo z pracownicą w okresie ciąży oraz w okresie urlopu macierzyńskiego lub od dnia złożenia przez pracownika wniosku o udzielenie urlopu macierzyńskiego albo jego części - do dnia zakończenia tego urlopu, wynagrodzenie przysługuje za cały czas pozostawania bez pracy. Dotyczy to także przypadku, gdy rozwiązanie umowy o pracę podlega ograniczeniu z mocy przepisu szczególnego.

Obowiązek ponownego zatrudnienia zwolnionego pracownika - kiedy

Kolejna sytuacja, w której pracodawca musi zatrudnić zwolnionego pracownika jest taka, że jeżeli w zakładzie pracy dojdzie do tzw. zwolnień grupowych, czy też indywidualnych - ale co najważniejsze - z przyczyn nie dotyczących pracowników, pracodawca ma pewne obowiązki. Istotą i podstawą prawną do działań pracodawcy jest ustawa z dnia 13 marca 2003 r.  szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 61, dalej jako: ustawa). 

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Przyczyny zwolnień grupowych

Jeżeli dojdzie do rozwiązania umowy o pracę właśnie w trybie tej ustawy, przyczyna nigdy nie może dotyczyć bezpośrednio pracownika. Przyczyna zakończenia stosunku pracy zawsze musi być związana z pracodawcą. W literaturze przedmiotu pojawiają się takie poglądy, że przyczyny zostały określone tak szeroko w ustawie, że w istocie każda zmiana w funkcjonowaniu zakładu pracy może stanowić przyczynę uzasadniającą rozwiązanie umowy leżącą po stronie pracodawcy. Oczywiście pracodawca musi się liczyć z tym, że jeżeli pracownik się odwoła i sprawa trafi do sądu będzie musiał udowodnić prawdziwość i zasadność przyczyny. Jakie mogą być przyczyny Zmiany i przekształcenia organizacyjne, technologiczne, restrukturyzacyjne, zmniejszenie zapotrzebowania na świadczenie danych usług - które dotychczas pracodawca świadczył dla kontrahentów, zmiany kadrowe, problemy finansowe pracodawcy, niewypłacalność, likwidacja stanowisk pracy czy też nawet likwidacja całego działu lub jednostki organizacyjnej zakładu. 

Ważne
Czy trzeba zatrudnić ponownie pracownika zwolnionego z przyczyn ekonomicznych?

Tak, w razie ponownego zatrudniania pracowników w tej samej grupie zawodowej pracodawca powinien zatrudnić pracownika, z którym rozwiązał stosunek pracy w ramach grupowego zwolnienia. Kiedy to się dzieje? Tylko w sytuacji, jeżeli zwolniony pracownik zgłosi zamiar podjęcia zatrudnienia u tego pracodawcy w ciągu roku od dnia rozwiązania z nim stosunku pracy.

Fikcyjne zwolnienie - czy pracodawca może zatrudnić ponownie pracownika w miejsce zwolnionego?

Jeżeli zdarzy się tak, że pracodawca rozwiąże z pracownikiem umowę w trybie ustawy, a w jego miejsce, na to samo stanowisko, z tym samym zakresem obowiązków zatrudni innego pracownika, może to być uznane za tzw. fikcyjne zwolnienie. Jeżeli sprawa trafi do sąd, będą w tym zakresie weryfikowane wszelkie dowody, w tym zeznania świadków, dokumenty i rodzaj pracy. Tutaj niezwykle ważny jest obowiązek pracodawcy a jednocześnie prawo pracownika, który ma prawo powrotu do zakładu pracy - jeżeli przyczyn zwolnienia ustała. Pracodawcy często nie mają świadomości tej regulacji, przez co narażają się na spory i kontrole państwowej inspekcji pracy. Pracownik może mieć bowiem w takiej sytuacji roszczenie o nawiązanie stosunku pracy, które może skierować do sądu pracy. W tym zakresie swoboda prowadzenia działalności gospodarczej przez pracodawcę i doboru pracowników - jest mocno ograniczona. Wynika to z funkcji ochronnej prawa pracy, która działa na rzecz pracowników. 

Masz tylko rok na zgłoszenie chęci powrotu - kluczowy termin dla ponownego zatrudnienia

Ważne
Kiedy pracodawca powinien ponownie zatrudnić pracownika?

Pracodawca powinien ponownie zatrudnić pracownika, który został zwolniony z przyczyn go niedotyczących, a w ciągu roku zgłosił chęć powrotu do pracy. Pracodawca powinien zrealizować obowiązek ponownego zatrudnienia w okresie 15 miesięcy od dnia rozwiązania z pracownikiem stosunku pracy w ramach grupowego zwolnienia. Co ciekawe, zwolnieni z pracy w ramach zwolnień grupowych przeprowadzonych z powodu złej kondycji finansowej firmy mają bezwarunkowo pierwszeństwo przy zatrudnieniu przez 15 miesięcy od rozwiązania z nimi umów. 

Jednak może zdarzyć się tak, że liczba uprawnionych kandydatów (zlikwidowanych miejsc pracy) przekracza liczbę nowo zatrudnionych (nowo tworzonych miejsc pracy), wówczas procedura rekrutacyjna - z przyczyn obiektywnych - musi być realizowana "wybiórczo", przy uwzględnieniu kryteriów umożliwiających pracodawcy prawidłową selekcję kandydatów, które jednak nie mogą naruszać zasady równego traktowania pracowników w zakresie nawiązania stosunku pracy - tak uznał Sąd Najwyższy - Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych, w wyroku z dnia 20 stycznia 2015 r., III PK 52/14.

Po jakim czasie można ponownie zatrudnić pracownika? 

Jeżeli pracownik zwolniony z przyczyn go niedotyczących, po roku od zwolnienia nie zgłosi chęci zatrudnienia, pracodawca może w ramach tej samej grupy zawodowej zatrudnić innego pracownika. 

Odszkodowanie za naruszenie obowiązku ponownego zatrudnienia pracownika

Pracownikowi, z którym pracodawca - wbrew obowiązkowi - nie zawarł umowy o pracę, przysługuje odszkodowanie w wysokości ustalonej na podstawie przepisów Kodeksu cywilnego (art. 471 KC w związku z art. 300 KP). Ustalenie odszkodowania na podstawie przepisów Kodeksu cywilnego nie oznacza, że w każdym przypadku pracownik nabywa do niego prawo za cały okres pozostawania bez pracy, skoro na każdym etapie sporu aktualne jest zagadnienie weryfikacji okoliczności, za które odpowiedzialność ponosi pracodawca (art. 471 KC) w graniach normalnego związku przyczynowego (art. 361 § 1 KC). Możliwe jest także ograniczenie wysokości odszkodowania w razie przyczynienia się pracownika do powstania lub zwiększenia szkody, a wówczas obowiązek jej naprawienia (art. 362 KC) ulega odpowiedniemu zmniejszeniu stosownie do okoliczności, a zwłaszcza do stopnia winy obu stron - tak uznał Sąd Najwyższy - Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych w wyroku z dnia 11 stycznia 2018 r., II PK 234/17.

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne
Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Dodatek za pracę w porze nocnej po 1 lipca 2024

1 lipca 2024 r. zmianie uległa wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokość minimalnej stawki godzinowej. Od 1 lipca 2024 r. minimalne wynagrodzenie za pracę wynosi 4300 zł brutto. W związku z podwyższeniem wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę, zmianie uległa także wysokość dodatku za pracę w porze nocnej.

Świadectwo pracy [treść świadectwa pracy, załączane informacje, termin wydania]

Świadectwo pracy potwierdza zakończone zatrudnienie. Dokument ten pracodawca wydaje pracownikowi w dniu zakończenia stosunku pracy. Razem ze świadectwem pracy pracodawca przekazuje też informacje dotyczące dokumentacji pracowniczej.

Kto jest chroniony przed zwolnieniem? 5 przypadków

Kto jest chroniony przed zwolnieniem w formie wypowiedzenia umowy o pracę? Oto 5 szczególnych przypadków przewidzianych w Kodeksie pracy. Przepisy te zapewniają stabilność zatrudnienia i ochronę przed niesprawiedliwym traktowaniem.

Co najbardziej motywuje pracowników? Czego pracownik wymaga od szefa?

Oczywiste jest, że najbardziej motywują pracowników pieniądze. Co jest drugim w kolejności najlepszym motywatorem? Wyniki różnią się w zależności od pokolenia pracowników i stanowiska. Na czym zależy młodszym, a na czym starszym pracownikom? Czego pracownik wymaga od szefa? Okazuje się, że ważne jest, aby przełożony potrafił przyznać się do błędu i by stosował wobec wszystkich równe zasady. 

REKLAMA

Konfederacja Lewiatan: Trzeba zmienić sposób ustalania minimalnego wynagrodzenia za pracę

Konieczne jest większe powiązanie wynagrodzenia minimalnego z aktualną lub prognozowaną sytuacją gospodarczą. Mogłoby się to odbywać poprzez zmniejszenie roli rządu w tym procesie.

Czterodniowy tydzień pracy: Kodeks pracy już umożliwia pracę na cały etat przez 4 dni w tygodniu

W przestrzeni medialnej trwa debata nad skróceniem tygodnia pracy do czterech dni w tygodniu. Resort rodziny analizuje możliwość skrócenia czasu pracy do 4 dni, bądź 35 godzin. Przy tej okazji warto przypomnieć, że kodeks pracy umożliwia taką pracę.

Główny Inspektor Pracy: Praca zdalna może wpływać na wydajność pracowników

Do Państwowej Inspekcji Pracy nie wpływa wiele skarg w związku z pracą zdalną. Zdaniem Głównego Inspektora Pracy, w praktyce najlepiej sprawdza się praca zdalna okazjonalna. Praca zdalna może wpływać na wzrost wydajności pracowników.

ZUS: ponad 1,1 mln cudzoziemców (w tym 771 tys. obywateli Ukrainy) płaci polskie składki na ubezpieczenia społeczne

Na koniec czerwca 2024 roku do ubezpieczeń społecznych w ZUS było zgłoszonych 1 mln 160 tys. cudzoziemców. W ciągu miesiąca przybyło ich blisko 10 tys. a od 2008 roku ponad 1 mln 140 tys. Takie dane podał 24 lipca 2024 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

REKLAMA

Awaria uniemożliwiająca wykonywanie pracy, a wynagrodzenie pracownika

Awaria w miejscu pracy może skutecznie uniemożliwić wykonywanie obowiązków zawodowych, stając się poważnym problemem zarówno dla pracowników, jak i pracodawców. Niespodziewane problemy techniczne, takie jak przerwy w dostawie prądu, awarie sprzętu komputerowego, czy problemy z infrastrukturą, mogą prowadzić do przestojów i zakłóceń w normalnym funkcjonowaniu firmy. W artykule omówimy, jakie prawa przysługują pracownikom w przypadku wystąpienia awarii i jakie obowiązki mają pracodawcy w takich sytuacjach.

Jakie prawa ma pracownik niepełnosprawny?

Pracownikom niepełnosprawnym przysługują dodatkowe uprawnienia w miejscu pracy. Uprawnienia te przysługują od dnia złożenia pracodawcy orzeczenia o niepełnosprawności.

REKLAMA