REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kara za spóźnione wydanie świadectwa pracy

Rafał Krawczyk

REKLAMA

Pracodawca, który nie wydaje świadectwa pracy w terminie lub zamieszcza w nim wadliwe informacje, naraża się na proces o jego wydanie lub sprostowanie. Poważniejszą konsekwencją takiego uchybienia może być konieczność wypłaty byłemu pracownikowi odszkodowania.

Prawo do żądania odszkodowania od pracodawcy powstaje w dwóch sytuacjach. Pierwsza zachodzi wtedy, gdy pracodawca nie wydaje świadectwa pracy w terminie. Druga podstawa do żądania odszkodowania zaistnieje wówczas, gdy pracodawca wyda świadectwo o niewłaściwej treści.

Odszkodowanie za wydanie świadectwa pracy po terminie lub świadectwa dotkniętego wadami przysługuje pracownikowi niezależnie od przyznanego pracownikowi odszkodowania z tytułu niezgodnego z prawem rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia (art. 56 i 58 k.p.).

Świadectwo pracy uznaje się za wydane po terminie, gdy pracodawca nie wyda go pracownikowi niezwłocznie, jak nakazuje Kodeks pracy. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 15 maja 1996 r. w sprawie szczegółowej treści świadectwa pracy oraz sposobu i trybu jego wydawania i prostowania (DzU nr 60, poz. 282 ze zm.) precyzuje, że świadectwo ma zostać wydane w dniu, kiedy następuje rozwiązanie lub wygaśnięcie stosunku pracy. Treść świadectwa pracy w sposób precyzyjny wyznaczają przepisy cytowanego rozporządzenia, na podstawie którego należy oceniać prawidłowość jego wystawienia.

Opóźnienie w wydaniu świadectwa pracy czy błędy w jego wypełnieniu, nawet zawinione, nie powodują jeszcze po stronie pracownika możliwości żądania odszkodowania. Roszczenie takie pojawia się dopiero wówczas, gdy pracownik poniesie szkodę. Szkoda ta musi pozostawać w związku przyczynowo-skutkowym z naruszeniem przez pracodawcę obowiązku wydania w terminie prawidłowego świadectwa pracy. Będzie ona polegała na utracie zarobków wskutek niemożności podjęcia nowej pracy w związku z nieprzedstawieniem świadectwa pracy. Przyjmuje się też, że odszkodowanie, ale w zmniejszonej wysokości, będzie przysługiwało pracownikowi, który wskutek braku świadectwa podjął pracę, ale słabiej płatną od tej, którą mógłby uzyskać, przedkładając świadectwo. Okres, za jaki pracownik utracił zarobki, nie zawsze musi odpowiadać liczbie dni opóźnienia w wydaniu świadectwa pracy.

W takiej sytuacji pracownik musi wykazać przed sądem przede wszystkim, że:

  • poszukiwał pracy,
  • nie został zatrudniony z powodu braku świadectwa pracy bądź
  • miało ono nieprawidłową treść.

Pracodawca powinien liczyć się z tym, że szkoda po stronie pracownika powstanie nawet wtedy, gdy opóźnienie w wydaniu świadectwa pracy wyniesie tylko jeden dzień, jeśli nieposiadanie świadectwa pracy tego właśnie dnia uniemożliwiło mu zatrudnienie, np. były podwładny nie mógł przystąpić do konkursu o zatrudnienie na stanowisku zgodnym z jego kwalifikacjami, gdzie musiał wykazać się odpowiednim stażem udokumentowanym świadectwem pracy.

W procesie o odszkodowanie ustaleniu będzie podlegało to, czy pracodawca lub osoba za niego działająca nie wydali świadectwa pracy ze swojej winy, co powinien uwodnić pracownik, np. w dniu rozwiązania umowy o pracę pracownik zażądał od pracodawcy wydania świadectwa pracy, ale pracodawca nie wydał go, tłumacząc się nawałem innych obowiązków i wystawił je dopiero po dwóch dniach. Taka sytuacja bezsprzecznie wskazuje na winę pracodawcy. Aby uwolnić się od takiej odpowiedzialności, pracodawca powinien natomiast wykazać, że świadectwo nie zostało wydane lub sporządzono je nieprawidłowo z winy leżącej po stronie pracownika.

Odszkodowanie nie będzie przysługiwało także wtedy, gdy świadectwo nie zostało wydane lub sporządzone nieprawidłowo wskutek działania siły wyższej.


Jedną z typowych przyczyn zawinionego przez pracownika opóźnienia w wydaniu świadectwa pracy jest wskazanie przez niego nieprawidłowego adresu. Jeśli adres pracownika jest nieaktualny, a innego nie podał, pracodawca zwolniony jest od konieczności szukania dalszych możliwości doręczenia tego dokumentu. Powinien jednak złożyć świadectwo pracy do akt osobowych i uczynić w nich adnotację o niemożności doręczenia tego dokumentu.

Kolejna, często spotykana sytuacja pozbawiająca pracownika prawa do odszkodowania występuje wtedy, gdy pracownik nie żądał bezzwłocznie, aby pracodawca sprostował świadectwo pracy, a nieprawdziwa wzmianka w treści tego dokumentu okazała się wynikiem błędu po stronie pracodawcy, który natychmiast po dowiedzeniu się o tym sprostował świadectwo pracy (wyrok SN z 24 marca 1975 r., I PR 28/75, OSNC 1976/1/14). Zasadą jest jednak to, że prawo pracownika do żądania odszkodowania nie jest uzależnione od wcześniejszego żądania sprostowania błędnego świadectwa pracy lub żądania jego wydania, chociaż przeprowadzenie tej procedury z pewnością ułatwia proces odszkodowawczy.

Odszkodowanie dla pracownika jest limitowane wysokością utraconych przez niego zarobków. Dodatkowo, pracownik może żądać go maksymalnie za okres 6 tygodni. W sytuacji więc, gdy np. pracownik nie mógł podjąć konkretnej pracy od razu po zwolnieniu się (z powodu niewydania w terminie świadectwa pracy) i dalej jej poszukiwał, ale znalazł dopiero po 2 miesiącach, ma on prawo domagać się zasądzenia odszkodowania w pełnej wysokości (za okres 6 tygodni), chociaż opóźnienie w wydaniu świadectwa było krótsze.

Z tytułu utraconych zarobków zasądzenie wyższego odszkodowania nie jest możliwe, ponieważ Kodeks pracy zawiera w tym zakresie pełną regulację (wyrok SN z 6 października 1998 r., I PKN 376/98, OSNP 1999/22/715). Odszkodowanie z tytułu utraconych zarobków oblicza się tak jak ekwiwalent pieniężny za urlop wypoczynkowy. Uchybienia przy wydawaniu świadectwa pracy mogą jednak spowodować także powstanie szkody innej niż utrata zarobków w związku z pozostawaniem bez pracy. Naprawienia jej pracownik może dochodzić na podstawie stosowanych odpowiednio przepisów Kodeksu cywilnego, czyli art. 471 § 1 k.c. w zw. z art. 300 k.p. (wyrok SN z 13 października 2004 r., II PK 36/04, OSNP 2005/8/106).

W wyroku z 30 czerwca 1977 r. (I PR 37/77, OSNC 1977/12/249) Sąd Najwyższy stwierdził ponadto, że uchylenie się przez zakład pracy od obowiązku wynikającego z art. 99 § 4 k.p. upoważnia pracownika do żądania ponownego odszkodowania w wysokości i na zasadach określonych w tym artykule.

Roszczenie o naprawienie szkody dotyczącej błędów przy wydawaniu świadectwa pracy jest roszczeniem majątkowym o charakterze pieniężnym. Właściwy rzeczowo do rozpoznania sprawy będzie sąd rejonowy, niezależnie od wysokości dochodzonej kwoty, co wynika z art. 461 § 11 k.p.c.

Treść jest dostępna bezpłatnie,
wystarczy zarejestrować się w serwisie

Załóż konto aby otrzymać dostęp do pełnej bazy artykułów oraz wszystkich narzędzi

Posiadasz już konto? Zaloguj się.
Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code

    © Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

    Uprawnienia rodzicielskie
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
    nie ma takiej możliwości
    3
    6
    9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
    Następne
    Kadry
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Nie każde nienależne świadczenie z ZUS podlega obowiązkowi zwrotu. Kluczowe są pouczenia

    W dziedzinie ubezpieczeń społecznych należy odróżnić "świadczenie nienależne" od "świadczenia nienależnie pobranego", a więc pobranego przez osobę, której przypisać można określone cechy dotyczące stanu jej świadomości co do zasadności pobierania świadczenia, w tym w szczególności działanie w złej wierze, z premedytacją - wyjaśnił Sąd Apelacyjny w Rzeszowie w wyroku z 9 marca 2023 r.

    KRUS: Miesięczna składka na ubezpieczenie w I kwartale 2024 r. wyniesie 60 zł, składka emerytalno-rentowa – 143 zł

    Miesięczna składka na rolnicze ubezpieczenie wypadkowe, chorobowe i macierzyńskie w I kwartale 2024 r. będzie wynosić 60 zł. Podstawowa składka na ubezpieczenie emerytalno-rentowe wyniesie w tym okresie 143 zł miesięcznie. Taką decyzję podjęła Rada Ubezpieczenia Społecznego Rolników.

    Hulajnoga elektryczna w zakładzie pracy a BHP

    Hulajnoga elektryczna w zakładzie pracy a przestrzeganie przepisów i zasad bezpiecznej oraz higienicznej pracy - to duże wyzwanie dla pracodawców. Ogromna popularność hulajnóg elektrycznych ostatnich lat przełożyła się na chęć implementacji tego środka transportu również w przedsiębiorstwach. Są proste w obsłudze, a co najważniejsze znacznie skracają czas przemieszczania się, w szczególności w dużych halach produkcyjnych czy logistycznych. Natomiast, mając na uwadze zarówno bezpieczeństwo samych pracowników, jak i ewentualne zagrożenia wynikające z użytkowania hulajnogi w obiekcie zamkniętym, przekazanie sprzętu powinno poprzedzić opracowanie i wdrożenie wytycznych opartych na aktualnie obowiązujących przepisach. 

    Prawie 15140 tys. osób pracowało w Polsce. GUS podał dane za czerwiec 2023

    Na ostatni dzień czerwca 2023 r. w gospodarce narodowej było 15139,4 tys. pracujących – takie dane przekazał Główny Urząd Statystyczny. Średnia wieku pracujących wyniosła 42,6 roku, mediana wieku – 42,0 lata.  Średnia wieku i mediana wieku pracujących w gospodarce narodowej były podobne dla kobiet i mężczyzn.

    REKLAMA

    Okres ochronny po macierzyńskim

    Czy jest okres ochronny po macierzyńskim? Czy po powrocie z macierzyńskiego pracodawca może zwolnić pracownicę? Jak zapewnić sobie ochronę przed zwolnieniem?

    Nowoczesne wyzwania w zarządzaniu zasobami ludzkimi: Perspektywa firmy średniej wielkości

    Współczesne przedsiębiorstwa średniej wielkości stanowią kluczowy element gospodarki, odgrywając istotną rolę w tworzeniu miejsc pracy i wpływając na rozwój lokalnych społeczności. Jednakże, w miarę jak otoczenie biznesowe staje się coraz bardziej dynamiczne, firmy tego segmentu rynku napotykają na szereg wyzwań związanych z zarządzaniem zasobami ludzkimi. 

    Indywidualizacja nagród i świadczeń: Klucz do motywacji pracowników

    W dzisiejszym konkurencyjnym środowisku biznesowym, efektywne zarządzanie zasobami ludzkimi wymaga nowatorskich strategii motywacyjnych. Jednym z kluczowych elementów, które zyskują na znaczeniu, jest indywidualizacja nagród i świadczeń. 

    Minimalne wynagrodzenie za pracę w 2024 r. Jak obliczyć wysokość wynagrodzenia pracownika?

    1 stycznia 2024 r. zmieni się nie tylko wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę. Zmianie ulegnie także sposób obliczania wysokości wynagrodzenia pracownika w celu porównania z wysokością minimalnego wynagrodzenia. Od tego dnia do wysokości wynagrodzenia pracownika nie będzie można wliczyć dodatku za szczególne warunki pracy.

    REKLAMA

    Stres w pracy. Pięć sposobów na jego ograniczenie

    Stres w pracy jest nieuniknionym elementem życia zawodowego. Jego występowanie w optymalnych dawkach bywa nawet wskazane dla organizmu. Problem pojawia się wtedy, gdy osiąga on poziomy skrajne i zniechęca pracownika do angażowania się w pracę. 

    Jak być liderem przyszłości? Ekspert: Skup się na swoim potencjale i naturalnych cechach.

    Współczesny świat jest pełen wyzwań. Czujemy presję dynamicznie rozwijających się technologii, zmieniających się oczekiwań młodszych pokoleń pracowników i nieprzewidywalnych zdarzeń, takich jak pandemie. Do tego dochodzi niestabilność ekonomiczna i polityczna. W takim środowisku liderzy muszą być elastyczni, dostosowywać się i poszukiwać nowych, często niestandardowych rozwiązań. Jednak czy są gotowi podjąć to wyzwanie? Jak sprostać oczekiwaniom współczesnego świata i stać się liderem przyszłości?

    REKLAMA