REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy podczas choroby pracownika można rozwiązać z nim umowę o pracę?

Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa, Administracji i Stosunków Międzynarodowych Krakowskiej Akademii im. A.F. Modrzewskiego w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego.
Czy podczas choroby pracownika można rozwiązać z nim umowę o pracę?
Czy podczas choroby pracownika można rozwiązać z nim umowę o pracę?
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Czy podczas choroby pracownika można rozwiązać z nim umowę o pracę? To zależy od okoliczności danej sprawy, ponieważ nie zawsze L4 chroni np. przed dyscyplinarką - rozwiązaniem umowy o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia (i to zarówno z winy pracownika jak i bez jego winy) czy też przed rozwiązaniem z powodu upadłości czy likwidacji zakładu pracy. Poniżej szczegółowe wyjaśnienia.
rozwiń >

Czy podczas choroby pracownika można rozwiązać z nim umowę o pracę?

Generalne nie - podczas choroby pracownika nie można rozwiązać z nim umowę o pracy, ponieważ generalną zasadą w prawie pracy jest to, że pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę w czasie urlopu pracownika, a także w czasie innej usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy (np. choroby - ale potwierdzonej zwolnieniem lekarskim), jeżeli nie upłynął jeszcze okres uprawniający do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia. Potwierdza to przepis art. 41 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks Pracy (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1465, dalej jako: KP). Trzeba też wiedzieć, że wybranym podmiotom, m.in. osobom w wieku przedemerytalnym, osobom korzystającym ze zwolnień lekarskich, osobom korzystającym z urlopów, kobietom w ciąży jak i działaczom związkowym przysługuje szczególna ochrona przed wypowiedzeniem umowy o pracę.

Ważne

Sam fakt choroby pracownika nie daje ochrony, choroba musi być potwierdzona odpowiednim zaświadczeniem lekarskim. Szczegóły określa rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 15 maja 1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy (Dz.U. 1996 nr 60 poz. 281).

Co usprawiedliwia nieobecność w pracy? Jakie dokumenty usprawiedliwiają nieobecność w pracy?

Przyczynami usprawiedliwiającymi nieobecność pracownika w pracy są zdarzenia i okoliczności określone przepisami prawa pracy, które uniemożliwiają stawienie się pracownika do pracy i jej świadczenie, a także inne przypadki niemożności wykonywania pracy wskazane przez pracownika i uznane przez pracodawcę za usprawiedliwiające nieobecność w pracy. Co istotne, pracownik powinien uprzedzić pracodawcę o przyczynie i przewidywanym okresie nieobecności w pracy, jeżeli przyczyna tej nieobecności jest z góry wiadoma lub możliwa do przewidzenia, np. urlop bezpłatny, urlop dla poratowania zdrowia, korzystanie ze świadczenia rehabilitacyjnego i inne.

Dowodami usprawiedliwiającymi nieobecność pracownika w pracy są:
1) zaświadczenie lekarskie, o którym mowa w art. 55 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz.U. z 2014 r. poz. 159);
2) decyzja właściwego państwowego inspektora sanitarnego, wydana zgodnie z przepisami o zwalczaniu chorób zakaźnych - w razie odosobnienia pracownika z przyczyn przewidzianych tymi przepisami;
3) oświadczenie pracownika - w razie zaistnienia okoliczności uzasadniających konieczność sprawowania przez pracownika osobistej opieki nad zdrowym dzieckiem do lat 8 z powodu nieprzewidzianego zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub szkoły, do których dziecko uczęszcza;
4) oświadczenie pracownika o chorobie niani lub dziennego opiekuna oraz kopia zaświadczenia lekarskiego, o którym mowa w art. 55 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, albo kopia zaświadczenia lekarskiego wystawionego na zwykłym druku, stwierdzających niezdolność do pracy niani lub dziennego opiekuna, potwierdzone przez pracownika za zgodność z oryginałem - w przypadku choroby niani, z którą rodzice mają zawartą umowę uaktywniającą, o której mowa w ustawie z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (Dz.U. z 2013 r. poz. 1457), lub dziennego opiekuna, sprawujących opiekę nad dzieckiem;
5) imienne wezwanie pracownika do osobistego stawienia się, wystosowane przez organ właściwy w sprawach powszechnego obowiązku obrony, organ administracji rządowej lub samorządu terytorialnego, sąd, prokuraturę, policję lub organ prowadzący postępowanie w sprawach o wykroczenia - w charakterze strony lub świadka w postępowaniu prowadzonym przed tymi organami, zawierające adnotację potwierdzającą stawienie się pracownika na to wezwanie;
6) oświadczenie pracownika potwierdzające odbycie podróży służbowej w godzinach nocnych, zakończonej w takim czasie, że do rozpoczęcia pracy nie upłynęło 8 godzin, w warunkach uniemożliwiających odpoczynek nocny.

Ochrona pracownika przed wypowiedzeniem w czasie choroby

Kodeks pracy wskazuje, że pracodawca nie może rozwiązać za wypowiedzeniem umowy o pracę z pracownikiem w czasie, gdy przebywa on na zwolnieniu lekarskim. Jeśli pracownik przyjdzie do pracy na wizytę do lekarza przyjmującego w zakładzie pracy, pracodawca nie może wręczyć pracownikowi oświadczenia o wypowiedzeniu umowy. Podobnie jeżeli pracownik przyjdzie tylko po to, żeby dostarczyć pracodawcy zwolnienie lekarskie (co jest coraz rzadziej spotykane w związku ze zwolnieniami elektronicznymi), to również w takich okolicznościach pracownik jest chroniony. Jeżeli pracodawca wypowie umowę o pracę pracownika, który świadczył pracę, a następnie – po otrzymaniu oświadczenia o wypowiedzeniu – wykazał, że był niezdolny do pracy z powodu choroby (dostarczy zwolnienie lekarskie), wypowiedzenie będzie skuteczne. 

Powrót do pracy po L4 a wypowiedzenie

Zakaz wypowiedzenia ustanowiony w art. 41 KP jest gwarancją powrotu do pracy po okresie usprawiedliwionej nieobecności, nieprzekraczającej okresu z art. 53 § 1 KP. Skoro pracownik podlega ochronie przed wypowiedzeniem przez okres tam wskazany, to co do zasady nie można przyjąć, że pracodawca może wypowiedzieć mu umowę o pracę zaraz po stawieniu się do pracy, ponieważ przekreśliłoby to sens udzielonej ochrony i stanowiło odwet za korzystanie z prawa do zwolnienia od pracy. Okres ochronny przewidywany w art. 41 KP rozpoczyna się z chwilą ziszczenia się przesłanki zakazu wypowiedzenia, tj. nieobecności pracownika w pracy z powodu choroby czyniącej go niezdolnym jej wykonywania lub zaprzestania jej świadczenia z tej samej przyczyny (zob. Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 15 listopada 2022 r., sygn. II PSKP 41/22).

Upadłość i likwidacja a zwolnienie lekarskie czy urlop

Należy pamiętać, że w razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy pracownikowi przebywającemu na urlopie, na zwolnieniu lekarskim czy z powodu innej usprawiedliwionej nieobecności, nie przysługuje ochrona przed wypowiedzeniem lub rozwiązaniem umowy o pracę.

Ochrona przed wypowiedzeniem ale nie przed dyscyplinarką

Przepisy wskazują na ochronę tylko przed wypowiedzeniem, już nie przed dyscyplinarką - czyli przed rozwiązaniem umowy o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia z winy pracownika. Pracodawca może rozwiązać umowy w trybie natychmiastowym jeżeli pracownik: 

1) w sposób ciężki naruszy podstawowe obowiązki pracownicze;
2) popełnieni w czasie trwania umowy o pracę przestępstwo, które uniemożliwia dalsze zatrudnianie go na zajmowanym stanowisku, jeżeli przestępstwo jest oczywiste lub zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem;
3) w sposób zawiniony utraci uprawnienia konieczne do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku.

Rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia bez winy pracownika

Ochrona przed rozwiązaniem umowy o pracę ma charakter czasowy i obowiązuje do czasu, gdy pracodawca zyskuje uprawnienie do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia (bez winy pracownika).

Pracodawca jest uprawniony do rozwiązania umowy o pracę takiego pracownika w trybie natychmiastowym bez winy pracownika:
1) jeżeli niezdolność pracownika do pracy wskutek choroby trwa:
a) dłużej niż 3 miesiące - gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 6 miesięcy,
b) dłużej niż łączny okres pobierania z tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku oraz pobierania świadczenia rehabilitacyjnego przez pierwsze 3 miesiące - gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy co najmniej 6 miesięcy lub jeżeli niezdolność do pracy została spowodowana wypadkiem przy pracy albo chorobą zawodową;
2) w razie usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy z innych przyczyn niż wymienione w pkt 1, trwającej dłużej niż 1 miesiąc.

Przykład
KRÓTKI OKRES ZATRUDNIENIA A L4 - ZBYT DŁUGO NA ZWOLNIENIU A ZBYT KRÓTKO W PRACY

Pan Antoni Z. pracuje w sklepie na stanowisku sprzedawcy od 1 stycznia 2024 r. Już od 6 lutego 2024 r. Pan Antoni Z. zaczął narzekać na problemy ze stawami i od tego czasu pozostaje nieobecny w pracy z powodu zwolnienia lekarskiego, tzw. L4. Jeżeli Antoni Z. będzie przebywał na zwolnieniu lekarskim dłużej niż 3 miesiące, to ze względu na krótki okres zatrudnienia, krótszy niż potencjalny czas przebywania na zwolnieniu lekarskim, to pracodawca już po 6 maja 2024 r. stał się uprawniony do złożenia Panu Antoniemu Z. oświadczenia o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia (bez winy pracownika). 

Ochrona pracownika w trakcie urlopu lub innej usprawiedliwionej nieobecności

Umowa o pracę nie może zostać rozwiązana za wypowiedzeniem, jeśli pracownik:

  • przebywa na urlopie, na przykład: urlopie wypoczynkowym (urlopie na żądanie), tzw. zwolnieni urlopie z powodu siły wyższej, urlopie szkoleniowym, urlopie bezpłatnym;

  • pod pojęciem "inna usprawiedliwiona nieobecność" należy rozumieć w szczególności okresy niezdolności do pracy spowodowane chorobą pracownika, odosobnienia spowodowanego chorobą zakaźną, sprawowania opieki nad dzieckiem lub innym członkiem rodziny, tymczasowego aresztowania, pozbawienia wolności czy też okresy zwolnienia od pracy w celu sprawowania funkcji samorządowych.

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne
Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zabójczo wysoki podatek od pensji albo zleceń grozi już od 8400 zł netto. Brutto to 11 879 zł

Po podwyżkach inflacyjnych coraz więcej osób jest zagrożonych podatkiem 32%. Niewielu z nas wie, że wynagrodzenie miesięczne brutto: 11 879 zł i netto 8 427,85 zł, jest dochodem granicznym między stawką 12% a 32%. Wiadomo, że niewielu z nas zarabia powyżej 8500 zł netto pensji podstawowej. Ale jak się uwzględni premie i zlecenia dodatkowe, to okaże się, że osób zagrożonych stawką 32% jest sporo. Pewnym ratunkiem może być wpłata przeszło 9000 zł na IKZE. Da to odpis podatkowy około 3000 zł. 

Wykorzystaj póki możesz, bo te dni nie przejdą na 2025 r. [nie chodzi o urlop]

W prawie pracy jest kilka uprawnień dla pracowników, które są ściśle związane z danym rokiem kalendarzowym. Jednym z nich jest np. okazjonalna praca zdalna. Niewykorzystana w 2024 r. nie przejdzie na 2025 r. Podobnie jest z urlopem opiekuńczym czy ze zwolnieniem z pracy z powodu działania siły wyższej. Mamy jeszcze czas w grudniu na wykorzystanie pewnych uprawnień, które nie odwracalnie przepadną w nowym roku.

Sprawdź czy masz prawo do trzynastki w 2024 r. Nie dla każdego prawo do dodatkowego rocznego wynagrodzenia

W pewnych sytuacjach pracownicy szeroko pojętej budżetówki mogą nie otrzymać za 2024 r. dodatkowego rocznego wynagrodzenia, tzw. trzynastki. Ważny jest okres zatrudnienia oraz jakoś świadczonej pracy.

Likwidacja stanowiska pracy. Jaka odprawa w 2025 r.? [PORADA]

Wraz ze wzrostem minimalnego wynagrodzenia za pracę zmianie ulegną również inne świadczenia m.in. maksymalna wysokość odprawy, która przysługuje pracownikowi zwalnianemu z przyczyn leżących wyłącznie po stronie pracodawcy. Jaka kwota będzie obowiązywała od 1 stycznia 2025 r.? Kiedy likwidacja stanowiska pracy uprawnia do otrzymania odprawy?

REKLAMA

5 świadczeń dla pracowników niepełnosprawnych w 2025 r.

5 świadczeń dla pracowników niepełnosprawnych w 2025 r.: dodatkowy urlop dla osób niepełnosprawnych w 2025 r., dofinansowanie do zatrudnienia osoby niepełnosprawnej, świadczenie rehabilitacyjne, renta z tytułu niezdolności do pracy, ulga rehabilitacyjna.

Czy 8 grudnia to niedziela handlowa? W grudniu aż dwie niedziele handlowe!

Zbliża się okres Świąt Bożego Narodzenia. Przedsiębiorcy z zakresu handlu już zacierają ręce. W grudniu 2024 r. będą aż dwie niedziele handlowe, a na dodatek w dniu 24 grudnia też zrobimy zakupy. Przedsiębiorcy muszą jednak pamiętać o karze, która grozi za pracę w handlu po 14:00. Może to być nawet do 100 000 zł.

Sejm uchwalił dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych. Od kiedy będzie przysługiwać?

Sejm uchwalił nowelizację ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Nowelizacja zakłada zwiększenie dopłat do wynagrodzeń pracowników z niepełnosprawnością o około 15 proc. Ustawa trafi teraz do Senatu.

Interpelacja poselska: Czy dodatek wiejski przysługuje nauczycielowi bez wymaganego przygotowania pedagogicznego?

Dodatek wiejski przysługuje nauczycielowi zatrudnionemu na terenie wsi lub w mieście liczącym do 5000 mieszkańców i posiadającemu określone kwalifikacje. Czy nauczyciel legitymujący się właściwym wykształceniem lecz nieposiadający przygotowania pedagogicznego, ma wymagane kwalifikacje do uzyskania dodatku wiejskiego?

REKLAMA

Dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych – od lipca 2024 r. czy od stycznia 2025 r.?

Posłowie pracują nad nowelizacją przepisów o dofinansowaniu wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych. Jedną z rozstrzyganych kwestii jest termin, od którego waloryzacja wejdzie w życie. W grę wchodzi 1 stycznia 2025 r. lub 1 lipca 2024 r.

Rotacja pracowników - przyczyny i środki zaradcze. Dlaczego w niektórych firmach pracownicy spędzają lata a z innych szybko odchodzą?

W niektórych firmach pracownicy spędzają długie lata, w innych ich rotacja jest wysoka i wydaje się niezrozumiała. Skąd wynika różnica? Sprawne zarządzanie rotacją może znacząco wpłynąć na koszty firmy i jej sukces. Poniżej przedstawiam szczegółowe przyczyny rotacji oraz działania, które pomagają ją zmniejszyć

REKLAMA