Niepełnosprawni, Obowiązki pracodawcy

Pracownik, który posiada orzeczenie o niepełnosprawności może korzystać z dodatkowych uprawnień m.in. krótszego czasu pracy, dodatkowej przerwy w pracy czy wyższego wymiaru urlopu wypoczynkowego.

Niezłożenie sprawozdania finansowego w terminie do 30 kwietnia 2018 r. może skutkować wstrzymaniem wypłaty środków.

Pracownikowi z niepełnosprawnością przysługuje szereg uprawnień wynikających z Kodeksu pracy. Czy za niepoinformowanie pracodawcy o niepełnosprawności, pracownik może zostać ukarany?

Bardzo często pracownicy zadają pytanie, czy mają obowiązek poinformować pracodawcę o posiadaniu stopnia niepełnosprawności. Odpowiedź na to pytanie zależy od tego, czy dany pracownik chce skorzystać z uprawnień przyznanym przez przepisy prawa osobom niepełnosprawnym.

Pracodawca ma obowiązek dostosować stanowisko pracy do potrzeb pracownika, który utracił zdolność do pracy na dotychczasowym stanowisku w wyniku wypadku przy pracy lub choroby zawodowej. Niedostosowanie stanowiska pracy do potrzeb osoby niepełnosprawnej skutkować może dla pracodawcy bardzo poważnymi konsekwencjami finansowymi.

Od 1 sierpnia 2017 r. będą obowiązywały nowe legitymacje dla osób niepełnosprawnych. Nowelizacja ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych oraz niektórych innych ustaw zakłada również zmiany w zakładach pracy chronionej, w których tworzony jest fundusz rehabilitacji osób niepełnosprawnych.

Od 1 lipca 2016 r. pracodawcy korzystający z ulg we wpłatach na PFRON będą mogli obniżyć kwotę wpłaty maksymalnie do 50% wysokości wpłaty, do której są zobowiązani w danym miesiącu. Jak stosować przepisy przejściowe w stosunku do pracodawców, którzy nabyli prawo do obniżenia wpłat przed 1 lipca 2016 r.?

Prezydent Andrzej Duda podpisał nowelę ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, która ogranicza do 50 proc. ulgi we wpłatach na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON). Pracodawcy, którzy źle wyliczą kwotę wpłaty na PFRON będą karani.

Pracodawca zatrudniający osoby niepełnospraw­ne ma obowiązek ułatwiania im rehabilitacji. Rehabilitacja zawodowa ma na celu pomoc oso­bie niepełnosprawnej w uzyskaniu i utrzymaniu odpowiedniego zatrudnienia i awansu zawodowego przez umożliwienie jej korzystania z poradnictwa zawodowego, szkolenia zawodowego i pośredni­ctwa pracy.

Dopuszczalne jest zatrudnianie osób niepełnospraw­nych na podstawie umów o pracę. Pracodawca, który zatrudnia pracowników niepełnosprawnych, powinien zapewnić im dodatkowe uprawnienia, które przysługują jedynie takim pracownikom.

Do 20 stycznia 2014 r. pracodawcy zatrudniający w 2013 r. co najmniej 25 pracowników niepełnosprawnych, którzy byli zobowiązani do wpłat na PFRON, mają obowiązek sporządzenia i przekazania deklaracji DEK-R za poprzedni rok. Ci, którzy byli z tych wpłat zwolnieni, sporządzają i przekazują informację roczną INF-2.

Pracodawca może obniżyć wysokość wpłat na PFRON, jeżeli zatrudni osoby niepełnosprawne ze schorzeniami szczególnie utrudniającymi wykonywanie pracy. Jak dokumentować schorzenia szczególne?

Od 24 stycznia br. obowiązuje nowy formularz DEK-I-u, w którym pracodawcy będą wykazywać ewentualne obniżenia wpłat na PFRON. Zmieniły się ponadto wzory istniejących deklaracji oraz informacji miesięcznych i rocznych. Z dotychczasowych formularzy pracodawcy powinni korzystać za miesiące do maja br. Do 20 lipca br. będą zmuszeni dokonać ich korekty. Ponadto rozszerzono kompetencje kontrolne PFRON w zakresie dofinansowania kosztów płacy zatrudnianych osób niepełnosprawnych.

Już po raz drugi zbliża się dla pracodawców termin na dokonanie wpłaty niewykorzystanych środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych (zfron) do Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Obowiązek taki został wprowadzony przepisami ustawy z dnia 29 października 2010 r. o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych oraz niektórych innych ustaw i obowiązuje od 1 stycznia 2011 r.

Pracodawcy ubiegający się o dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych, począwszy od wynagrodzeń wypłaconych za wrzesień br., w formularzu INF-D-P wykazują kwotę minimalnego wynagrodzenia w wysokości 1386 zł (minimalne wynagrodzenie obowiązujące w grudniu 2011 r.). Taka zmiana w formularzu INF-D-P obowiązuje od 25 października 2012 r.

 Ustawa o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych w kilku przepisach wskazuje pewne rodzaje niepełnosprawności, z którymi przepisy wiążą określone skutki prawne. Dotyczy to m.in. możliwości uzyskania statusu zakładu pracy chronionej czy też udzielania ulg we wpłatach na PFRON, a także dofinansowania do wynagrodzeń niepełnosprawnych pracowników.

Pracodawcy zatrudniający co najmniej 25 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty mają obowiązek dokonywać wpłat na PFRON. Kwota wpłaty może ulec zmniejszeniu, np. gdy pracodawca zatrudni osobę niepełnosprawną ze schorzeniem powodującym obniżenie wskaźnika zatrudnienia osób niepełnosprawnych.

Nasza firma jest zobowiązana do wpłat na PFRON. Pod koniec sierpnia br. dokonaliśmy zakupu usługi sprzątania na kwotę 18 950 zł od pracodawcy, który w sierpniu zatrudniał 50 pracowników (w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy), z czego 20 pracowników jest zaliczonych do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności (bez schorzeń szczególnych), a 15 pracowników jest zaliczonych do znacznego stopnia niepełnosprawności. Słyszeliśmy, że zakup usługi od pracodawcy, który zatrudnia głównie niepełnosprawnych, może skutkować obniżeniem wpłaty na PFRON. Czy to prawda? Jak dokonać takiego obniżenia i czy jest ono stałe czy jednorazowe?

Pracodawcy zatrudniający co najmniej 25 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty mają obowiązek dokonywać wpłat na PFRON. Kwota wpłaty może ulec zmniejszeniu, np. gdy pracodawca zatrudni osobę niepełnosprawną ze schorzeniem powodującym obniżenie wskaźnika zatrudnienia osób niepełnosprawnych.

Na gruncie obowiązujących obecnie przepisów pracodawcy zatrudniający co najmniej 25 pracowników w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy dokonują obowiązkowych miesięcznych wpłat na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON), jeśli nie osiągają wskaźnika zatrudnienia osób niepełnosprawnych w wysokości co najmniej 6 proc.

Pracodawca prowadzący zakład pracy chronionej powinien stosować zasady wydatkowania środków zfron, np. zasady celowości poniesionych wydatków. Nieprzestrzeganie tych reguł może spowodować m.in. odmowę wydania zaświadczenia o pomocy de minimis.

Aby pracodawca uzyskał status zakładu pracy chronionej musi spełnić kilka warunków. Przede wszystkim musi utrzymać odpowiedni wskaźnik zatrudnienia, obiekty i pomieszczenia użytkowane przez zakład pracy powinny odpowiadać przepisom BHP oraz uwzględniać potrzeby osób niepełnosprawnych w zakresie przystosowania stanowisk pracy, pomieszczeń higieniczno-sanitarnych i ciągów komunikacyjnych oraz powinny spełniać wymagania dostępności do nich. Poza tym pracodawca musi zapewnić doraźną i specjalistyczną opiekę medyczną, poradnictwo i usługi rehabilitacyjne oraz utworzyć i prowadzić zakładowy funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych.

 Decydując się na utratę statusu zakładu pracy chronionej, pracodawca powinien pamiętać, że będą się z tym wiązać określone w przepisach skutki prawne.

Na pracodawcy posiadającym status zakładu pracy chronionej (zpchr) ciąży z tego tytułu wiele obowiązków, np. dotyczących zapewnienia odpowiednich dla osób niepełnosprawnych warunków pracy.

Osoby zaliczone do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności mają prawo do dodatkowego urlopu wypoczynkowego w wymiarze 10 dni roboczych w roku kalendarzowym. Pracodawca ma obowiązek udzielenia tego urlopu.

Pracodawca zatrudniający pracowników niepełnosprawnych ma obowiązek udzielenia im dodatkowej przerwy wliczanej do czasu pracy. Przerwa może być wykorzystana na gimnastykę usprawniającą lub na wypoczynek.

Pracodawca, zatrudniający pracowników niepełnosprawnych, musi pamiętać o przepisach dających tej grupie pracowników specjalne uprawnienia, np. prawo do dodatkowej przerwy.

Nie każdy pracodawca jest płatnikiem składek na PFRON. Po pierwsze, zależy to od stanu zatrudnienia, a po drugie, od tego, czy firma zatrudnia osoby niepełnosprawne.

Dofinansowanie do wynagrodzenia nie przysługuje pracodawcy, np. wtedy gdy łączy go z osobą niepełnosprawną umowa cywilnoprawna. Ponadto przeszkodą w uzyskaniu dofinansowania są m.in. zaległości pracodawcy w zobowiązaniach wobec PFRON przekraczające ogółem 100 zł.

Obowiązek comiesięcznych wpłat na PFRON ma charakter powszechny. Powstaje z mocy prawa z chwilą zatrudnienia odpowiedniej liczby osób – nie jest konieczne w tym zakresie wydanie decyzji administracyjnej.

Kiedy osobie niepełnosprawnej należy udzielić zwolnienia od pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia?

Jesteśmy pracodawcą z otwartego rynku pracy. Za grudzień 2011 r. złożyliśmy DEK-I-0 oraz dokonaliśmy wpłaty na PFRON za ten miesiąc, ponieważ zatrudnialiśmy 25 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty i nie osiągaliśmy wskaźnika zatrudnienia osób niepełnosprawnych w wysokości 6%. Jednak w styczniu br. zatrudnienie spadło do 18 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty, a zatem nie będziemy dokonywać wpłaty za ten miesiąc. Czy powinniśmy o tym powiadomić PFRON? Jeśli tak, to w jaki sposób?

Od 1 stycznia 2012 r. zmieniły się normy czasu pracy dla pracowników niepełnosprawnych w stopniu umiarkowanym i znacznym. W naszym zakładzie zatrudniamy kilku pracowników niepełnosprawnych w stopniu umiarkowanym. Nie wystąpili oni o wydanie skierowania na badania lekarskie stwierdzające, że nadal powinni pracować w obniżonych normach czasu pracy. Zatem ich normy czasu pracy od 1 stycznia 2012 r. wynoszą 8 godzin na dobę i 40 godzin tygodniowo. Czy w związku z tym powinniśmy im zmienić umowy o pracę czy tylko podać informację o zmianie warunków zatrudnienia?

Znowelizowana ustawa o służbie cywilnej zawiera uregulowania umożliwiające zwiększenie zatrudnienia osób niepełnosprawnych w służbie cywilnej, urzędach państwowych, jak również jednostkach samorządowych.

Przedsiębiorcy posiadający status zakładu pracy chronionej (ZPChr) są zobowiązani do prowadzenia zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych (zfron).

Jeden z naszych pracowników, zatrudniony na produkcji w podstawowym systemie czasu pracy od poniedziałku do piątku, jest wynagradzany stawką godzinową. 19 września br. przedłożył orzeczenie o zaliczeniu go do osób niepełnosprawnych w stopniu umiarkowanym. W efekcie, począwszy od 20 września jego czas pracy nie może przekraczać 7 godz. na dobę i 35 godz. tygodniowo. Wobec obniżenia normy czasu pracy obniżeniu ulegnie również jego wynagrodzenie. Czy z tego tytułu powinniśmy wypłacić pracownikowi wyrównanie?

Pomoc de minimis jest formą pomocy publicznej. Pracodawca zatrudniający osoby niepełnosprawne może ją przeznaczyć m.in. na dofinansowanie stanowisk pracy niepełnosprawnych pracowników bądź zwrot niektórych świadczeń ze środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych.

Od 1 stycznia br. zmianie uległy przepisy dotyczące możliwości udzielania przez pracodawców tzw. ulg we wpłatach na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON).

Wzór wniosku o zwrot ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON) kosztów zatrudniania osób niepełnosprawnych, niezbędną dokumentację oraz sposób i terminy rozpatrywania wniosków określa rozporządzenie w sprawie zwrotu dodatkowych kosztów związanych z zatrudnianiem pracowników niepełnosprawnych.

Dzisiaj, 8 kwietnia, weszło w życie nowe rozporządzenie w sprawie określenia wzorów miesięcznych i rocznych informacji o zatrudnieniu, kształceniu lub o działalności na rzecz osób niepełnosprawnych. Rozporządzenie określa wzory informacji INF-1, INF-Z oraz INF-2.

Od 2 lat nieprzerwanie zatrudniamy 26 pracowników, w tym 8 osób o lekkim stopniu niepełnosprawności, 2 osoby – o umiarkowanym i 1 osobę – o znacznym. W związku z tym posiadamy status pracodawcy prowadzącego zakład pracy chronionej, stosownie do treści art. 28 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Czy w związku z ostatnimi nowelizacjami tej ustawy przy niezmienionym stanie zatrudnienia utrzymamy swój status?

Znane już są nowe wzory deklaracji DEK-I-0, DEK-I-a, DEK-I-b, DEK-II-a, DEK-II-b, DEK-W, DEK-R i DEK-Z składanych przez pracodawców do Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON).

Chcemy zatrudnić do ochrony mienia osoby na podstawie umowy zlecenia. Wśród kandydatów jest niepełnosprawny rencista. Jakie zadania ma pracodawca w zakresie bhp dla tej grupy pracowników? Czy możemy zatrudnić tę osobę?

Osoba niepełnosprawna może uczestniczyć w turnusie rehabilitacyjnym, jeśli zostanie skierowana przez lekarza opiekującego się nią, a w warsztacie rehabilitacyjnym– gdy posiada orzeczenie o niepełnosprawności lub o stopniu niepełnosprawności.

Po wejściu w życie nowelizacji ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych pracodawcy rezygnują z zatrudniania dużej ilości osób niepełnosprawnych.

Pracodawcy zapominają, że 8-godzinny dzień pracy dla osób niepełnosprawnych ze znacznym i umiarkowanym stopniem niepełnosprawności będzie obowiązywał dopiero od stycznia 2012 roku.

Uzyskane w danym roku środki zakładowego funduszu rehabilitacji pochodzące ze zwolnień podatkowych oraz kwot pobranych zaliczek na podatek dochodowy pracodawca powinien wydatkować do końca grudnia następnego roku. Jeżeli do tej daty zasoby te nie zostaną spożytkowane, podlegają obowiązkowej wpłacie na PFRON.

Zmniejszenie od lipca dofinansowania zatrudnienia niepełnosprawnych w stopniu lekkim i umiarkowanym, a zwiększenie - niepełnosprawnych w stopniu znacznym przewiduje nowelizacja ustawy o niepełnosprawnych, która weszła w życie w sobotę, 1 stycznia.

Pracownik zatrudniony w naszej firmie na 1/2 etatu na początku października dostarczył orzeczenie o zaliczeniu go do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności. Orzeczenie to zostało wydane 31 sierpnia 2010 r. Kiedy ten pracownik nabędzie prawo do dodatkowego urlopu wypoczynkowego? Czy w związku z tym, że jest zatrudniony na część etatu, wymiar tego urlopu powinien zostać proporcjonalnie obniżony?

Jestem kadrową w firmie X. Nasz pracownik posiadający rentę inwalidzką II grupy w grudniu będzie się starał o emeryturę i nadal chce pozostać pracownikiem naszej firmy. Jakich formalności powinnam dokonać w takiej sytuacji?