Tematy - Związki zawodowe, Ochrona wynagrodzenia - INFOR.PL

Układ zbiorowy pracy co do zasady wchodzi w życie z dniem zarejestrowania. Stronom układu przysługuje jednak uprawnienie do określenia innej daty, lecz nie może być to data poprzedzająca dzień rejestracji.

Zwolnienia grupowe umożliwiają pracodawcom rozwiązanie z pracownikami stosunków pracy w sytuacjach, w których co do zasady nie jest to możliwe. Procedura zwolnień grupowych została uregulowana w ustawie o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (ustawa o zwolnieniach grupowych).

Układy zbiorowe pracy to dwustronne umowy zawierane przez partnerów społecznych. Kodeks pracy wyróżnia zakładowe i ponadzakładowe układy zbiorowe pracy zawierane odpowiednio pomiędzy pracodawcami i organizacjami pracodawców, a zakładowymi i ponadzakładowymi organizacjami związkowymi.

Kodeks pracy wyróżnia zakładowe układy zbiorowe pracy i ponadzakładowe układy zbiorowe pracy. Ponadzakładowy układ zbiorowy pracy zakładany jest przez właściwy statutowo organ ponadzakładowej organizacji związkowej oraz organ organizacji pracodawców.

Układy zbiorowe pracy można zmieniać. Dokonują tego strony układu za pomocą protokołów dodatkowych. Do protokołów należy stosować odpowiednio przepisy dotyczące układów.

Rada pracowników to organ przedstawicielski powoływany u pracodawców zatrudniających co najmniej 50 pracowników. Czy przy zatrudnieniu 50. pracownika pracodawca zobowiązany jest do utworzenia rady pracowników? Jak ustala się liczbę zatrudnionych?

Szczególna ochrona związkowca będzie obejmowała pracownika, który nie jest członkiem zarządu organizacji związkowej, ale został wskazany w uchwale jako szczególnie chroniony i ma upoważnienie do reprezentowania organizacji związkowej wobec pracodawcy w sprawach z zakresu prawa pracy (Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 stycznia 2012 r., sygn. akt II PK 83/11).

Związkowcy podlegają szczególnej ochronie. Czego może domagać się pracownik będący działaczem związkowym w razie wypowiedzenia umowy o pracę na czas określony z naruszeniem przepisów prawa?

Układy zbiorowe pracy są zupełnie dobrowolne. Zawierają je pracownicy reprezentowani przez zakładową bądź ponadzakładową organizację związkową oraz pracodawca bądź organizacja pracodawców. W celu ich zawarcia przeprowadza się rokowania.

Układ zbiorowy pracy zawiera reprezentacja pracowników z pracodawcą. Wyróżnia się zakładowy układ zbiorowy pracy oraz ponadzakładowy układ zbiorowy pracy. Układy określają zwykle warunki wynagradzania za pracę i przyznawanie innych świadczeń związanych z pracą.

Związki zawodowe jako organizacje pracowników pełnią przede wszystkim funkcje reprezentowania i obrony ich praw, interesów zawodowych i socjalnych.

Spory zbiorowe wszczynają podmioty reprezentujące interesy pracownicze. Następnie pracodawcy niezwłocznie podejmują rokowania. W przypadku braku zawarcia porozumienia przeprowadza się mediacje.

Spór zbiorowy pracowników z pracodawcą może dotyczyć warunków pracy, płac lub świadczeń socjalnych oraz praw i wolności związkowych pracowników. Kiedy następuje jego wszczęcie?

Wynagrodzenie młodocianych w 2013 r. ponownie wzrosło. Młodociani zatrudnieni w celu przygotowania zawodowego otrzymują wynagrodzenie na podstawie postanowień szczególnych. Od 1 czerwca 2013 r. do 31 sierpnia 2013 r. obowiązują nowe stawki minimalne uzależnione od roku nauki młodocianego.

Pracodawca przejmujący zakład pracy (lub jego część), w którym obowiązywał układ zbiorowy pracy ma obowiązek stosowania w odniesieniu do przejętych pracowników dotychczasowego układu. Zobowiązanie nałożone na nowego pracodawcę wygasa z upływem roku od dnia przejęcia zakładu pracy.

Odprawy przyznawane w związku z rozwiązaniem stosunku pracy mogą być różnicowane w porozumieniach pracodawców i związków zawodowych. Zróżnicowanie wysokości odpraw musi jednak być obiektywnie uzasadnione.

Organizacje związkowe mają obowiązek podania pracodawcy liczby działaczy. Niepodanie tej liczby w oznaczonym terminie skutkuje utratą uprawnień.

W związku z trudnościami ekonomicznymi na rynku pracy można zaobserwować tendencję firm do rozwiązywania układów zbiorowych pracy. Pracodawca, podejmując taką próbę, powinien liczyć się ze skutkami, jakie się z tym wiążą.

Kodeks pracy przewiduje wypłatę wynagrodzenia minimum raz w miesiącu. Nie wyklucza to możliwości wypłacania wynagrodzeń pracowniczych z większą częstotliwością, np. co tydzień lub co 2 tygodnie; 2, 3 lub więcej razy w miesiącu. Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z 4 sierpnia 1999 r. podniósł, że strony stosunku pracy mogą wprowadzać do umowy o pracę dowolne ustalenia, pod warunkiem że nie będą one mniej korzystne dla pracownika niż obowiązujące normy prawne (art. 18 k.p.). Żaden przepis prawa ani charakter (natura) stosunku pracy lub zasady współżycia społecznego nie stoją na przeszkodzie, aby strony umowy o pracę uzgodniły wcześniejszy niż wynikający z art. 85 § 2 k.p. termin płatności wynagrodzenia za pracę (I PKN 191/99, OSNP 2000/22/814).

Obowiązek wypłaty wynagrodzenia ciąży na pracodawcy nawet wtedy, gdy pracownik przepracował tylko jeden dzień w miesiącu, a przez pozostałą jego część chorował. Szczególną sytuacją jest przypadek, gdy pracownik choruje 30 dni w miesiącu 31-dniowym.

Związki zawodowe w imieniu reprezentowanych pracowników mogą negocjować z pracodawcą wysokość podwyżek. Podczas rozmów muszą brać pod uwagę różne czynniki, np. że długofalowy rozwój firmy powinien mieć pierwszeństwo przed bieżącymi potrzebami konsumpcyjnymi.

Jak pokazuje praktyka, przepisy ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych na tle różnych stanów faktycznych bywają niezwykle problematyczne. Każda ze stron, czy to związkowcy, czy to pracodawca stara się je interpretować z korzyścią dla siebie, co prowadzi w efekcie do wielu sporów.

W naszej placówce powstał związek zawodowy. Domaga się on zlikwidowania dotychczasowego regulaminu pracy i utworzenia nowego, powołując się na konieczność uzgadniania regulaminu z organizacją związkową. Czy musimy uwzględnić żądanie nowego związku?

Wypowiedzenie umowy o pracę zawartej z prezesem zarządu spółdzielni mieszkaniowej, dokonane po odwołaniu go z tej funkcji, powinno być poprzedzone konsultacją z zakładową organizacją związkową (uchwała Sądu Najwyższego z 7 grudnia 2012 r., II PZP 3/12).

Nieprzedstawienie przez zakładową organizację związkową informacji o liczbie swoich członków powoduje, że nie są wadliwe czynności podjęte przez pracodawcę bez wymaganego współdziałania z organizacją, aż do dnia przedstawienia tej informacji (uchwała składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z 20 grudnia 2012 r., III PZP 7/12).

Podczas kontroli przestrzegania zasad bhp inspektorzy pracy współpracują ze związkami zawodowymi. Współpraca ta polega m.in. na informowaniu organizacji związkowej o tematyce i zakresie przeprowadzanej kontroli.

Spór zbiorowy pracowników z pracodawcą lub pracodawcami może dotyczyć warunków pracy, płacy lub świadczeń socjalnych oraz praw i wolności związkowych pracowników lub innych grup, którym przysługuje prawo zrzeszania się w związkach zawodowych (art. 1 ustawy z 23 maja 1991 r. o rozwiązywaniu sporów zbiorowych – DzU z 1991 r. nr 55, poz. 236 ze zm.; zwanej dalej ustawą).

Nieudzielenie przez zakładową organizację związkową informacji o wszystkich pracownikach korzystających z jej obrony, żądanej przez pracodawcę bez rzeczowej potrzeby, nie zwalnia pracodawcy z obowiązku współdziałania z tą organizacją w indywidualnych sprawach ze stosunku pracy (uchwała składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z 21 listopada 2012 r., III PZP 6/12).

W przypadku różnicowania przez pracodawcę wynagrodzenia pracowników, którzy wykonują jednakową pracę lub pracę o jednakowej wartości, pracodawca powinien udowodnić, że kierował się obiektywnymi powodami. Pracodawca ma obowiązek równego wynagradzania pracowników za jednakową pracę lub za pracę o jednakowej wartości. Wynagrodzenie to obejmuje wszystkie składniki, bez względu na ich nazwę i charakter, a także inne świadczenia związane z pracą, przyznawane pracownikom w formie pieniężnej lub w innej niż pieniężna.

Ochrona wynagrodzenia polega m.in. na tym, że pracownik nie może zrzec się wynagrodzenia lub jego części ani otrzymać pensji niższej niż zagwarantowane minimalne wynagrodzenie za pracę. Istotnym elementem ochrony są również przepisy dotyczące zasad dokonywania potrąceń.

Jesteśmy dużą firmą produkcyjną, zatrudniającą około 200 pracowników. W związku z ciężką sytuacją finansową jesteśmy zmuszeni do rozwiązania umów o pracę z częścią pracowników. W stosunku do pozostałych pracowników planujemy zmianę ich warunków wynagradzania (zmniejszenie wynagrodzenia zasadniczego). W chwili obecnej 5 naszych pracownic jest w ciąży, zaś 18 pracowników osiągnęło wiek przedemerytalny. Czy pracownikom podlegającym szczególnej ochronie możemy zmienić na ich niekorzyść warunki wynagradzania? Jeżeli tak, to czy dodatek wyrównawczy możemy wypłacać im przez 6 miesięcy?

Pracodawca ma obowiązek udostępniać dokumenty na żądanie pracownika, na podstawie których zostało obliczone jego wynagrodzenie. Jednocześnie musi dbać, aby nie ujawnić danych dotyczących wynagrodzenia innych pracowników.

Jeżeli pracodawca opóźnia się w wypłacie wynagrodzenia, pracownik może żądać odsetek od zaległości. Świadczenie to jest należne również wtedy, gdy opóźnienie było następstwem okoliczności, za które pracodawca nie ponosi odpowiedzialności.

Związek zawodowy może powołać przedstawiciela do pełnienia funkcji związkowej, np. negocjowania układu zbiorowego pracy. Wówczas delegatowi, na wniosek organizacji, na czas niezbędny do wykonania zadania przysługuje prawo do urlopu bezpłatnego.

Pracodawca, zatrudniając pracownika, zobowiązuje się do wypłaty wynagrodzenia za wykonaną pracę. W pewnych przypadkach pracodawca jest zwolniony z tego obowiązku, np. gdy pracownik został wezwany do sądu w celu pełnienia funkcji ławnika.

Kiedy trzeba zastosować przepisy dotyczące zwolnień grupowych. Komu i jakie odprawy przysługują zwalnianym pracownikom. Wyjaśniają eksperci z Kancelarii BKM.

Pracodawca, który przeżywa kłopoty finansowe i wyczerpał inne sposoby na obniżenie kosztów działalności firmy, często decyduje się na obniżenie wynagrodzeń pracownikom. Jednak nie każdemu pracownikowi można zmniejszyć wynagrodzenie.

Pracodawca zatrudniający pracowników w nocy w związku ze zmianą czasu z letniego na zimowy musi liczyć się z obowiązkiem poniesienia wyższych kosztów za dodatkową godzinę pracy. Będzie musiał za nią zapłacić nie tylko normalne wynagrodzenie, ale również nocny dodatek za pracę w godzinach nadliczbowych.

Konflikt między pracodawcą a związkiem zawodowym może zostać rozwiązany za pomocą reguł określonych w ustawie o rozwiązywaniu sporów zbiorowych. Jednak ich stosowanie wiąże się dla pracodawcy z pewnym ryzykiem, np. możliwością rozpoczęcia strajku przez związek zawodowy.

Pracodawca, dzieląc środki zgromadzone w zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, musi uwzględnić kryterium socjalne. W przypadku ich niewłaściwego rozdysponowania związek zawodowy może żądać zwrotu nieprawidłowo wypłaconych pieniędzy.

Zwolnienia grupowe polegają na rozwiązaniu w okresie nieprzekraczającym 30 dni umów o pracę ze znaczną częścią załogi z przyczyn niedotyczących pracowników. Dokonanie zwolnień grupowych wymaga od pracodawcy zastosowania szczególnego trybu postępowania, odmiennego niż tryb zwolnień pracowników uregulowany w Kodeksie pracy.

Wiek pracownika nie może stanowić przesłanki różnicującej wysokość wynagrodzenia pracowniczego. Należy jednak pamiętać, że co do zasady z wiekiem łączy się staż pracowniczy, który może być czynnikiem wpływającym na wysokość wynagrodzenia.

Pracodawca ma obowiązek równego wynagradzania pracowników za jednakową pracę lub za pracę o jednakowej wartości. Wynagrodzenie to obejmuje wszystkie składniki, bez względu na ich nazwę i charakter, a także inne świadczenia związane z pracą, przyznawane pracownikom w formie pieniężnej lub w innej niż pieniężna.

Ustawa z 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych, nie określa wprost skutków ani sankcji niewywiązania się związku zawodowego z obowiązku przekazania pracodawcy informacji o łącznej liczbie członków danej organizacji związkowej. Wywiązanie się z niego ma jednak bardzo duże znaczenie dla funkcjonowania związków zawodowych w zakładzie pracy.

W naszym zakładzie planowana jest redukcja etatów. Zatrudniamy 26 pracowników. Nie działają jednak związki zawodowe. Kto w tym przypadku będzie współdziałał z pracodawcą i podejmował działania w obronie pracowników?

Mimo zakazu dyskryminacji płacowej kobiet, nie mamy żadnego narzędzia, by to monitorować – mówi Agnieszka Kozłowska-Rajewicz, pełnomocnik rządu ds. równego traktowania. Dlatego zapowiada wprowadzenie w życie przepisów, które nałożą na firmy obowiązek składania sprawozdań ze średnich zarobków kobiet i mężczyzn. Projekt zmian powinien być procedowany w przyszłym roku.

Krąg osób mogących reprezentować pracownika przed sądem pracy choć jest szeroki, jednak jest ograniczony przez przepisy Kodeksu postępowania cywilnego. Niezachowanie określonych wymogów przez te przepisy może prowadzić do uchylenia, także korzystnego dla strony, wyroku.

Związki zawodowe mogą negocjować z pracodawcą wysokość podwyżek wynagrodzeń. Wyniki przeprowadzonych rokowań powinny zostać zapisane w zawartym z pracodawcą porozumieniu.

Bez zgody zarządu zakładowej organizacji związkowej pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać stosunku pracy z imiennie wskazanym uchwałą zarządu jego członkiem lub z innym pracownikiem będącym członkiem danej zakładowej organizacji związkowej, upoważnionym do reprezentowania tej organizacji wobec pracodawcy albo organu lub osoby dokonującej za pracodawcę czynności w sprawach z zakresu prawa pracy.

Związki zawodowe, Ochrona wynagrodzenia

Układ zbiorowy pracy – wejście w życie

Zwolnienia grupowe – wstępna procedura

Układy zbiorowe pracy – podstawowe informacje

Ponadzakładowy układ zbiorowy pracy – strony

Układ zbiorowy pracy – protokoły dodatkowe

Rady pracowników - obowiązek utworzenia przy zatrudnieniu 50. pracownika

Szczególna ochrona związkowca – orzecznictwo

Wypowiedzenie umowy o pracę na czas określony zawartej ze związkowcem - orzecznictwo

Układ zbiorowy pracy - rokowania

Układ zbiorowy pracy

Związki zawodowe – funkcje

Spory zbiorowe – mediacje

Spór zbiorowy - wszczęcie

Wynagrodzenie młodocianych 2013

Dotychczasowy układ zbiorowy pracy

Odprawy można różnicować

Niepodanie liczby działaczy organizacji związkowej

Skutki wypowiedzenia lub rozwiązania układu pracy

Częstotliwość wypłaty wynagrodzenia

Jak obliczyć wynagrodzenie za 1 dzień pracy

Rola związku zawodowego w procesie kształtowania wysokości wynagrodzeń

Nieprzedstawienie informacji o stanie liczebnym związku przez organizację związkową

Czy treść regulaminu pracy należy ustalić na nowo po powstaniu organizacji związkowej?

Czy zwolnienie byłego prezesa zarządu musi być konsultowane ze związkami

Czy pracodawca ma obowiązek współpracy ze związkiem zawodowym, który nie przekazał w terminie informacji o liczbie członków

Uprawnienia związku zawodowego

Kiedy strajk jest nielegalny

Czy związek zawodowy musi informować pracodawcę o wszystkich pracownikach, których reprezentuje

Równe traktowanie w wynagrodzeniach

Potrącenie z wynagrodzenia - kiedy pracodawca może to zrobić bez zgody pracownika

Jak zmniejszyć wynagrodzenie pracownikom chronionym

Jak udostępniać pracownikowi informacje o wynagrodzeniu

Nieterminowe wykonanie zobowiązania pieniężnego

Przedstawiciele związku zawodowego

Kiedy pracodawca nie musi wypłacać wynagrodzenia

Zwolnienia grupowe

Sposoby na obniżenie wynagrodzenia pracownikom

Wysokość wynagrodzenia po zmianie czasu na zimowy

Spór ze związkiem zawodowym

Zwrot świadczeń z funduszu socjalnego

Jak przeprowadzić procedurę zwolnień grupowych

Przesłanki różnicowania wysokości wynagrodzenia

Spór zbiorowy ze związkiem zawodowym

Na czym polega równe traktowanie w zakresie wynagradzania

Pracodawca musi wiedzieć, ilu członków zrzesza zakładowa organizacja związkowa

Z kim pracodawca powinien konsultować zwolnienia grupowe?

W 2013 r. będzie ustawa pozwalająca monitorować różnice w wynagrodzeniach kobiet i mężczyzn

Kto może być pełnomocnikiem pracownika przed sądem pracy

Negocjacje podwyżek wynagrodzeń

Zwolnienie z pracy działacza związkowego