Urlop macierzyński, Staż pracy

Zmienią się przepisy dotyczące zasad obliczania okresu zatrudnienia. Pracownicy zyskają dłuższe okresy wypowiedzenia, dłuższe urlopy wypoczynkowe czy prawo do wyższych odpraw. Wszystko to dzięki propozycji wliczania do stażu pracy m.in. okresów świadczenia pracy na podstawie umów zlecenia czy prowadzenia działalności gospodarczej. Zakłada się, że projektowane zmiany zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2026 r.

Co do zasady – ochrona trwałości stosunku pracy pracownika przebywającego na urlopie związanym z rodzicielstwem (w tym m.in. na urlopie macierzyńskim), kończy się wraz z chwilą powrotu tego pracownika do pracy. Nie zawsze jednak wypowiedzenie pracodawcy, złożone pierwszego dnia po powrocie pracownika do pracy z urlopu macierzyńskiego, będzie uzasadnione. Istnieje również jeden skuteczny sposób na definitywne wyeliminowanie ryzyka zwolnienia z pracy po powrocie z urlopu macierzyńskiego. 

Resort Pracy proponuje kolejne zmiany w KP. W lipcu 2024 r. przedstawiono propozycję zaliczania różnych form wykonywania pracy, usług czy nawet służby do okresu zatrudnienia. Wszystko po to, aby wyrównać szanse np. co do nagród jubileuszowych i dodatków oraz świadczeń zw. ze stażem

44 proc. badanych jest zdania, że należy zmienić nazwę "urlop macierzyński". Obowiązująca nazwa sugeruje, że opieka nad dzieckiem jest czasem odpoczynku. Ruszyła kampania edukacyjna #ToNieUrlop, zmieniająca krzywdzące przekonania społeczne na temat opieki nad małym dzieckiem i urlopów macierzyńskich. 

Wiele uprawnień pracowniczych uzależnionych jest od stażu pracy. Od stażu pracy zależy np. wymiar urlopu wypoczynkowego czy okres wypowiedzenia umowy o pracę. Projekt nowelizacji Kodeksu pracy zakłada zmianę sposobu obliczania stażu pracy. Zmiana ma polegać na wliczaniu do stażu pracy także innych okresów, np. zatrudnienia na podstawie umowy zlecenia lub okresu prowadzenia działalności gospodarczej, znacząco wpłynie na uprawnienia pracownicze pracowników.

Projekt nowelizacji Kodeksu pracy zakłada zmiany dotyczące podstawowych uprawnień pracowniczych. Do stażu pracy będzie wliczany okres wykonywania pracy na podstawie umów zlecenia lub świadczenia usług zawartych z obecnym pracodawcą. Wpłynie to m.in. na długość okresu wypowiedzenia oraz wysokość odprawy w przypadku rozwiązania umowy o pracę.

W ministerstwie rodziny, pracy i polityki społecznej trwają prace nad projektem ustawy wydłużającej urlopy macierzyńskie. Ustawa ma wydłużyć urlop macierzyński pracownikom-rodzicom dzieci przedwcześnie urodzonych oraz pracownikom-rodzicom dzieci urodzonych w terminie, ale wymagających hospitalizacji.

Wczasy pod gruszą – czy musisz mieć określony staż pracy, by otrzymać gruszę?

Zdarza się tak, że kobieta chce lub potrzebuje skorzystać z urlopu macierzyńskiego jeszcze przed porodem. Częściej kobiety korzystają ze zwolnień lekarskich, ale jak najbardziej można wykorzystać część urlopu przed porodem. Poniżej wyjaśnienie ile tygodni takiego urlopu przysługuje i co najważniejsze jaki wniosek złożyć oraz co powinien zawierać.

To będzie prawdziwa rewolucja! Rząd szykuje projekt nowelizacji Kodeksu pracy. Do stażu pracy wliczane będą okresy wykonywania pracy na innej podstawie niż umowa o pracę.

Być może jeszcze w tym roku będzie wdrożony do przepisów prawa pracy 100% płatny dodatkowy urlop macierzyński i tacierzyński. Komu przysługiwałby taki urlop: rodzicom wcześniaków. Aktualnie urlop macierzyński przysługuje po urodzeniu się dziecka, jeżeli dziecko jest wcześniakiem i przebywa w szpitalu, ze względu na swój trudny stan zdrowia (niekiedy wiele miesięcy) - rodzice nie mają możliwości w pełni wykorzystać tego czasu z dzieckiem. Czas to zmienić. W Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej miały miejsce kolejne już rozmowy w ramach tej inicjatywy, zwanej: „koalicja dla wcześniaka”. Został powołany specjalny zespół ds. poprawy sytuacji rodziców wcześniaków i dzieci hospitalizowanych po narodzinach. Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Agnieszka Dziemianowicz-Bąk przedstawiła propozycje rozwiązań, które znajdą się w przygotowywanym projekcie ustawy. Projekt ma być przygotowany przed Dniem Matki.

W dniu 15 lutego 2024 roku ruszyły prace w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej nad opracowaniem prawnych rozwiązań w zakresie uprawnień rodzicielskich dla rodziców dzieci przedwcześnie urodzonych oraz dzieci hospitalizowanych po urodzeniu. To poważny problem. Środowiska reprezentujące rodziców wcześniaków wskazują, że mama każdego wcześniaka, który wymaga hospitalizacji po narodzinach, miała prawo skorzystać z pełnopłatnego zwolnienia lekarskiego z tytułu opieki nad dzieckiem, a urlop macierzyński, żeby zaczynał się wraz z wypisem dziecka do domu. Dodatkowo, mamy wcześniaków aktualnie przebywające na urlopie macierzyńskim proszą o wydłużenie im tego urlopu o czas, jaki dziecko spędziło w szpitalu. 

Jest światełko nadziei dla przedsiębiorców. Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej zajęła się pytaniem RPO: czy do stażu pracy wlicza się działalność gospodarcza i umowy cywilnoprawne? Ogromna ilość przedsiębiorców czy samozatrudnionych w Polsce wykonujących pracę np. na podstawie umowy zlecenia czy o dzieło od wielu lat postuluje o wliczanie do stażu pracy - warunkującego uprawnienia pracownicze - okresów działalności gospodarczej oraz pracy świadczonej na podstawie umów cywilnoprawnych.

W dniu 15 stycznia 2024 roku miało miejsce w Sejmie posiedzenie Parlamentarnego Zespołu ds. Opieki Okołoporodowej. Podczas tego posiedzenia przekazano posłom projekt ustawy nowelizującej przepisy w zakresie uprawnień związanych z rodzicielstwem, tak aby z urlopu macierzyńskiego matki wcześniaków mogły korzystać od momentu opuszczenia przez dziecko szpitala, a nie od momentu urodzenia się dziecka. Czy dojdzie do nowelizacji w 2024? Agnieszka Dziemianowicz-Bąk Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej - tak odpowiada na petycję: "(…) w mojej ocenie przyjęte w Polsce rozwiązania powinny w sposób szczególny regulować uprawnienia rodziców hospitalizowanych wcześniaków i noworodków w kontekście długości trwania urlopu macierzyńskiego (…)".

Matki dzieci, które są wcześniakami spędzają urlop macierzyński w szpitalu, a nie w domu. Mamy mówią: "Czujemy się okradane z urlopu macierzyńskiego". Ich zdaniem Urlop macierzyński powinien zaczynać się wraz z wypisem dziecka ze szpitala, a nie od dnia porodu. Siedem organizacji rodzicielskich zrzeszonych w Ogólnopolskim Porozumieniu Razem dla Wcześniaków apeluje o pilne zmiany prawne, które pozwolą wydłużyć urlop macierzyński mamom wcześniaków o czas pobytu dziecka w szpitalu. 

Czy jest okres ochronny po macierzyńskim? Czy po powrocie z macierzyńskiego pracodawca może zwolnić pracownicę? Jak zapewnić sobie ochronę przed zwolnieniem?

Zakładowy staż pracy. Co to jest? Jak się go oblicza? Czy wpływa na okres wypowiedzenia? 

Chcemy zróżnicować wysokość odprawy emerytalno-rentowej ze względu na staż pracy pracowników w naszym zakładzie. Pracownicy ze stażem pracy do 3 lat otrzymają odprawę w wysokości wynikającej z przepisów Kodeksu pracy (1-miesięczną). W przypadku gdy ich staż jest dłuższy, ale nie przekracza 7 lat - 2-miesięczną, a zatrudnieni powyżej 7 lat - 3-miesięczną. Czy nasze postępowanie będzie prawidłowe? Czy wprowadzając takie różnicowanie odprawy, nie naruszamy zasady równego traktowania pracowników? 

Marek Z. objął po rodzicach gospdoarstwo rolne, a następnie prowadził je przez 10 lat. Po tym czasie został zatrudniony w sklepie z maszynami rolniczymi, na podstawie umowy o pracę. Zrezygnował z upraw zboża, bo aktualnie się to nie opłaca. Jest okres urlopowy, Marek Z. zastanawia się do ilu dni urlopu ma prawo i jakie są zasady wliczania okresów pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym do pracowniczego stażu pracy? Czy okres pracy w gospodarstwie rolnym wlicza się do stażu pracy od którego zależy wymiar urlopu wypoczynkowego?

Urlop macierzyński można przerwać. Mama dziecka, która jest na macierzyńskim może to zrobić, jeśli dziecko lub ona sama wymaga opieki szpitalnej. Wtedy ojciec dziecka ma prawo do przejęcia pozostałej części tego urlopu pod warunkiem, że sama mama wykorzystała już 8 tygodni z przysługujących jej 14.

Kodeks pracy - Senat wprowadził poprawki do noweli Kodeksu pracy, która wdraża unijną dyrektywę "work-life balance". Nowelizacja wprowadza m.in. prawo do urlopu z powodu siły wyższej oraz prawo do urlopu opiekuńczego.

Czy możliwe jest uwzględnienie stażu służby strażaka ochotnika (nie zatrudnionego w pełnym wymiarze czasu pracy) do celów obliczenia wynagrodzenia tego strażaka zatrudnionego już później jako strażaka zawodowego pracującego na pełny etat? Czy trzeba równo traktować te dwie grupy zawodowe?