REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zmiany w Kodeksie pracy 2024 i 2025: działalność gospodarcza, zlecenie i inne umowy cywilnoprawne wliczane do stażu pracy

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Kinga Piwowarska
Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego
Zmiany w Kodeksie pracy 2024 i 2025: działalność gospodarcza, zlecenie i inne umowy cywilnoprawne wliczane do stażu pracy
Zmiany w Kodeksie pracy 2024 i 2025: działalność gospodarcza, zlecenie i inne umowy cywilnoprawne wliczane do stażu pracy
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Wielu na to czekało. Czy to koniec z erą umów śmieciowych i nakłaniania do zakładania działalności gospodarczej i podpisywania kontraktów B2B, w miejsce umów o pracę. Być może. Planowane są niemałe zmiany na 2024 czy ewentualnie 2025 r. w Kodeksie Pracy, na które wielu czekało. Okres prowadzenia działalności gospodarczej, wykonywania zlecenia i świadczenia "pracy" a raczej usług na podstawie innych umów cywilnoprawnych ma być wliczany do stażu pracy. Na co to wpłynie? Na wiele czynników: emeryturę, rentę, odprawy, świadczenia finansowe i inne prawa związane z okresem zatrudnienia.

Czy własna działalność wlicza się do stażu pracy do emerytury?

Wielu naszych czytelników pyta nas: czy do stażu pracy wlicza się działalność gospodarcza i umowy cywilnoprawne? Czy własną działalność wlicza się do stażu pracy do emerytury? Czy zlecenie wlicza się do stażu pracy i do emerytury? Na chwilę obecną zwykle odpowiedź jest negatywna, niemniej jednak jest naprawdę spora szansa, że to się zmieni i wreszcie zostaną wprowadzone zmiany w ustawie z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1465, dalej: KP). Ogromna ilość przedsiębiorców czy samozatrudnionych w Polsce wykonujących usługi, np. na podstawie umowy zlecenia czy o dzieło od wielu lat postuluje o wliczanie do stażu pracy - warunkującego uprawnienia pracownicze - okresów działalności gospodarczej oraz rzeczywistej "pracy" świadczonej na podstawie umów cywilnoprawnych. Nie chodzi o to, żeby ich cywilnoprawny stosunek przekształcać w pracowniczy stosunek pracy, ale o to, aby zyskali uprawnienia w sferze np. odpraw, nagród, świadczeń finansowych związanych z okresem zatrudnienia czy w kwestii uprawnień na gruncie ubezpieczeń społecznych.

REKLAMA

REKLAMA

Ważne
Apel do Ministry Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej: sprawa zaliczenia stażu pracy przedsiębiorcom nie jest rozwiązana od ponad 13 lat. Konieczne jest wprowadzenie powszechnych przepisów uwzględniających okresy prowadzenia działalności gospodarczej, a także świadczenia pracy na podstawie umów cywilnoprawnych, przy ustalaniu uprawnień pracowniczych związanych ze stażem pracy.
 
Nasi czytelnicy podkreślają:
  • "Uważam, że problem jest i duża niesprawiedliwość wobec osób prowadzących działalność gosp. Dlaczego jednoosobowa firma która zarabia na państwo i płaci podatki nie jest traktowana na równi z pracownikiem zatrudnionym w firmie...coś tu nie gra ale w tym kraju nigdy nie będzie normalnie a już broń boże sprawiedliwie".
  • "Ile jeszcze będziemy na to czekać...argumentacja idiotyczna ...a jeśli nie to dlaczego rolnikom się ma wliczać albo bezrobotnym...powinna powstać oddolna inicjatywa w tym temacie".
  • "Niewliczanie okresu prowadzenia działalności gospodarczej do stażu to smutny dowód na nierówne podejście do własnego społeczeństwa w tym kraju. Przedsiębiorców traktuje sie jak dojne krowy.".
  • "Ale szanowna pani z ZUS przytulała od osób jdg składki na ubezpieczenie i to w dużej wysokości i zanizala do emerytury wiek dożycia mężczyzn niezgodnie z tabela z GUS, na którą pani szefowa tak często się powołuje. W ten sposób ZUS ukradł mi 300 tys , bo zamiast liczyć 76 lat wg tabeli GUS usrednial wg swojego wzoru dożycie do 83 lat. W dodatku wiele osób nie dożyło tych lat i ZUS je też ukradł rodzinom zmarłych. Dodam że po 40 latach zgromadziłem składek tyle że miałbym emeryturę o 1500 zł miesięcznie wyższą niż przyznał po 1,5 roku liczenia emerytury zus. Tak to żyje ZUS na konto ubezpieczonych a nawet zmarłych."

Nowelizacja Kodeksu Pracy 2024

Rząd chyba słucha społeczeństwa, ponieważ zmienił spojrzenie na sprawę, jeszcze nie dawno Minister poinformowała, że „nie jest obecnie planowane podjęcie inicjatywy ustawodawczej w zakresie wliczania do okresu pracy, od którego zależy wykonywanie pracy określonego rodzaju lub na określonym stanowisku, okresów uprzednio prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej, a także świadczenia pracy na podstawie umów cywilnoprawnych". A tym czasem… na chwilę obecną czytamy, że w resorcie pracy trwają prace i jest opracowywana kolejna już nowelizacja Kodeksu Pracy, w zakresie właśnie zmian co do stażu pracy, w tym zmian zakresu przedmiotowego i podmiotowego.  

Ważne

W wykazie prac legislacyjnych Rady Ministrów opublikowano założenia do zmian w KP w zakresie zaliczania do stażu pracy, nie tylko pracy na podstawie stosunku pracy, ale i innych rodzajów prowadzenia działalności zarobkowej. W III kwartale 2024 r. ta nowelizacja ma trafić do Sejmu.

Staż pracy a działalność gospodarcza: jak jest

Na mocy obowiązującego prawa jako staż traktuje się głównie okres pozostawania w stosunku pracy tj. pracy świadczonej w ramach stosunku pracy, a więc na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę (art. 2 Kodeksu pracy). Należy zauważyć, iż obecnie nie ma jednolitych zasad ustalania stażu pracy, od których zależą wszystkie uprawnienia pracownicze wynikające ze stosunku pracy, zarówno przysługujące na podstawie powszechnie obowiązujących przepisów, jak i uprawnienia, które przysługują tylko na podstawie przepisów obowiązujących u danego pracodawcy (np. na podstawie poszczególnych pragmatyk służbowych). Tak więc, jak podkreśla resort pracy w obecnym stanie prawnym nie ma jednolitych zasad ustalania stażu pracy dla celów ustalania wszystkich uprawnień pracowniczych wynikających ze stosunku pracy i dostępu do określonych stanowisk pracy. Brak powszechnie obowiązującej regulacji
zasad ustalania stażu pracy powoduje w praktyce istotne wątpliwości, a w wielu przypadkach prowadzi pracodawców do ustalania stażu pracy wyłącznie na podstawie okresów zatrudnienia na podstawie stosunku pracy i stosunków służbowych. Wskazać zaś należy, że w obecnych realiach rynku pracy w Polsce prace tego samego rodzaju wykonywane są na podstawie różnych stosunków prawnych i w różnych formach, co często wprost wynika z przepisów prawa.

Ważne
Brak równośći w prawie i wobec prawa

Ustalanie stażu pracy wyłącznie z odwołaniem się do okresów zatrudnienia na podstawie stosunku pracy prowadzi więc do nierównego traktowania w zakresie nabywania uprawnień pracowniczych osób, które przebyły okresy zatrudnienia na podstawie stosunku pracy i stosunków służbowych oraz osób, które wykonywały pracę na podstawie innych stosunków prawnych i w innych formach. W rezultacie aktualne rozwiązanie utrudnia dostęp do niektórych uprawnień pracowniczych i stanowisk, na których wymagane jest posiadanie określonego stażu pracy. Taka sytuacja jest zatem niekorzystna dla pracowników, którzy przed nawiązaniem stosunku pracy wykonywali pracę na innych podstawach niż stosunek pracy, w tym pracę tego samego rodzaju. Budzi to istotne wątpliwości w zakresie zgodności takiego rozwiązania z wyrażoną w art. 32 ust. 1 Konstytucji zasadą równości.

Zmiany w Kodeksie pracy 2024 i 2025: działalność gospodarcza, zlecenie i inne umowy cywilnoprawne wliczane do stażu pracy

Jak podkreśla resort pracy: projektowana regulacja zakłada, że do okresu zatrudnienia – poza wykonywaniem pracy na podstawie stosunku pracy i stosunków służbowych – wliczane będą okresy wykonywania pracy i prowadzenia działalności określone w art. 6 ust. 1 pkt 3, 4, 5, 5a, 6, 8, 11, 12 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2024 r. poz. 497), jeśli stanowiły tytuł do ubezpieczeń społecznych. Mowa tu w szczególności o okresach wykonywania pracy na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do których zgodnie Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, prowadzenia działalności pozarolniczej, w tym w szczególności – indywidualnej działalności gospodarczej, pełnienia mandatu posła, posła do Parlamentu Europejskiego lub senatora, wykonywania odpłatnie pracy w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania, pełnienia czynnej służby wojskowej przez żołnierza niezawodowego; odbywania służby zastępczej czy wykonywania pracy z tytułu członkostwa w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub spółdzielni kółek rolniczych. Dodatkowo, projekt przewiduje, że do stażu pracy będą zaliczane niektóre okresy niepodlegania ubezpieczeniom społecznym przewidziane w przepisach szczególnych, które wiążą się z wykonywaniem pracy lub działalności co do zasady stanowiącej tytuł do ubezpieczeń społecznych (np. wykonywanie pracy na podstawie umowy o świadczenie usług przez uczniów szkół ponadpodstawowych lub studentów do ukończenia 26 lat).Projekt zakłada, że wymienione okresy będą potwierdzane zaświadczeniem wydawanym przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, którego przedmiotem będzie podleganie ubezpieczeniom społecznym z wymienionych tytułów lub niepodleganie ubezpieczeniom społecznym w przypadkach przewidzianych w przepisach szczególnych. W ostatnim przypadku Zakład Ubezpieczeń Społecznych będzie obowiązany do przeprowadzenia stosownego postępowania wyjaśniającego, w którym ciężar dowodu będzie spoczywał na zainteresowanym.
Nowelizacja polega na dodaniu w Kodeksie pracy nowego art. 302 zn. 1.

Kiedy nowelizacja KP i zmiany w zakresie stażu pracy?

Prawdopodobnie w 2024 r., ale prace mogą się przedłużyć do 2025 r. Ministerstwo nie wskazuje konkretnego terminu, jednak grunt, że prace się rozpoczęły.

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zmiany w prawie pracy: rząd dopuszcza e‑mail, SMS czy skan podpisanego dokumentu - zamiast formy papierowej. Deregulacja i cyfryzacja dialogu społecznego [PROJEKT]

Rząd zaproponował projekt nowelizacji ustaw regulujących stosunki między pracodawcami a przedstawicielami pracowników, którego celem jest uproszczenie i zdigitalizowanie obiegu informacji. Najważniejszym elementem projektu jest formalne dopuszczenie obok tradycyjnej formy pisemnej dwóch alternatyw: formy dokumentowej oraz formy elektronicznej. Zmiana ma zredukować formalności, przyspieszyć dialog społeczny i lepiej dostosować procedury do współczesnych praktyk komunikacyjnych.

"Ukryte zasoby" wciąż w cieniu. Dlaczego pracodawcy nie sięgają po nowe grupy pracowników?

Mimo rosnących niedoborów kadrowych wielu przedsiębiorców wciąż nie sięga po tzw. ukryte zasoby rynku pracy – osoby starsze, kobiety opiekujące się bliskimi, młodych, cudzoziemców czy osoby z niepełnosprawnościami. O przyczynach tego zjawiska, barierach i potencjale, który może wzmocnić konkurencyjność polskich firm, opowiada Maja Dobrzyńska z Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości.

Dlaczego zawodowi kierowcy rezygnują z pracy? KE szacuje, że do 2040 roku będzie brakować 480 000 miejsc parkingowych dla kierowców

Zawodowi kierowcy podejmują decyzję o złożeniu wypowiedzenia, a wtedy szansa na ich zatrzymanie jest minimalna. To nie jednostkowe przypadki, a branżowy standard. Okazuje się bowiem, że aż 70 proc. przedsiębiorstw przewozowych w Europie ma poważne lub bardzo poważne problemy kadrowe. Dlaczego zawodowi kierowcy rezygnują z pracy? KE szacuje, że do 2040 roku będzie brakować 480 000 miejsc parkingowych dla kierowców.

Konieczna nowelizacja w ZUS. Trzeba odebrać ZUS do zabierania składek za 19 lat wpłacania. Jedną decyzją! [społeczny projekt nowelizacji]

W Polsce od kilku lat narasta problem, o którym mało kto mówi głośno.Zakład Ubezpieczeń Społecznych potrafi po wielu latach stwierdzić, że ktoś… nigdy nie podlegał ubezpieczeniom społecznym. Nieważne, że przez 10, 15 czy 20 lat co miesiąc płacił składki. Jedna decyzja urzędnika wystarczy, by wszystkie te lata zniknęły z systemu — a razem z nimi emerytura, zasiłek czy prawo do zwrotu pieniędzy.

REKLAMA

Nowe przepisy o stażu pracy to duże wyzwanie dla działów HR. E-teczka usprawni pracę nad dokumentacją pracowniczą

Dlaczego papierowe teczki nie wystarczą w nowej rzeczywistości prawnej? To narzędzie o ograniczonej użyteczności. Tymczasem nowe przepisy o stażu pracy, które wchodzą w życie już w styczniu 2026 roku, to duże wyzwanie dla działów HR. E-teczka znacznie usprawni pracę nad dokumentacją pracowniczą

Użyczanie pracowników do Niemiec – dokumenty, formalności, wszystko co trzeba wiedzieć

Użyczanie pracowników tymczasowych do Niemiec wiąże się̨ z koniecznością̨ uzyskania oficjalnego pozwolenia o nazwie Arbeitnehmerüberlassungserlaubnis (inaczej licencji agencji pracy tymczasowej w Niemczech). Aby otrzymać to pozwolenie, w pierwszej kolejności niezbędne jest posiadanie wpisu działalności do rejestru agencji w Polsce, a następnie złożenie wniosku o uzyskanie licencji w Niemczech. Warto wiedzieć, że polskie firmy składają̨ wniosek o wydanie licencji zawsze w Bundesagentur für Arbeit w Düsseldorf. Jeśli Twoja firma chce użyczać pracowników tymczasowych do Niemiec – to świetnie trafiłeś, z tego artykułu przygotowanego we współpracy z firmą Euro-lohn dowiesz się, od czego należy zacząć, aby proces ten przebiegał sprawnie oraz zgodnie z niemieckim prawem pracy.

Co powinna zawierać idealna oferta pracy? Wygrywa skandynawski model pracy

Wyniki badania Antal, SPCC i Uniwersytetu SWPS „Pracodawca okiem przyszłych talentów” pokazują, że kultura organizacyjna może być ważniejsza niż wynagrodzenie za pracę. To skandynawski model pracy. Dowiadujemy się też, co powinna zawierać idealna oferta pracy.

Mieliśmy brać przykład z pokolenia Z, a tymczasem ono się wypala. Młodzi częściej biorą zwolnienia lekarskie z powodów psychicznych

Eksperci wypowiadali się, że w wielu aspektach starsi pracownicy powinni brać przykład z pokolenia Z. Tymczasem raport Hays Poland i Fundacji OFF school „Gen Boost 2025. Młodzi redefiniują pracę” pokazuje mocne dane - aż 45% pracowników pokolenia Z doświadczyło wypalenia zawodowego, a przecież są to młodzi ludzie. Częściej biorą zwolnienia lekarskie z powodów psychicznych.

REKLAMA

Od stycznia 2026 r. ZUS wyda zaświadczenia o dłuższym stażu pracy [Nowe przepisy]

Od stycznia 2026 r. ZUS wyda zaświadczenia o dłuższym stażu pracy. Nowe przepisy pozwalają na zaliczanie okresu pracy na umowach cywilnoprawnych czy prowadzenia działalności gospodarczej do stażu pracy, od którego zależą liczne uprawnienia pracownicze. Jak pracownik może potwierdzić ten okres u pracodawcy? Na możliwość składania wniosków w ZUS trzeba jeszcze poczekać.

Chodzi o ZUS. Prezydent zdecydował: od 1 listopada, ale nie 2025 r. a 2026 r. ZUS udostępni dane płatnika m.in. bankom, instytucjom finansowym, instytucjom kredytowym oraz instytucjom pożyczkowym

Już za rok, w listopadzie 2026 r. będą obowiązywały przepisy, które sprawią, że ZUS udostępni dane płatnika bankom, instytucjom finansowym, instytucjom kredytowym oraz instytucjom pożyczkowym. Celem ustawy jest wprowadzenie systemowego mechanizmu umożliwiającego dostęp do danych przedsiębiorcy posiadającego konto płatnika składek w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) przez określone podmioty dokonujące weryfikacji jego sytuacji gospodarczej i finansowej.

REKLAMA