REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy do stażu pracy wlicza się działalność gospodarcza i umowy cywilnoprawne?

Czy do stażu pracy wlicza się działalność gospodarcza i umowy cywilnoprawne?
ShutterStock

REKLAMA

REKLAMA

Czy do stażu pracy wlicza się działalność gospodarcza i umowy cywilnoprawne? Wielu samozatrudnionych czy wykonujących pracę np. na podstawie umowy zlecenia czy o dzieło od wielu, wielu lat postuluje o wliczanie do stażu pracy - warunkującego uprawnienia pracownicze - okresów działalności gospodarczej oraz pracy świadczonej na podstawie umów cywilnoprawnych. Czy Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej zajmie się tym ważnym zagadnieniem a ustawodawca ureguluje odpowiednie przepisy. Póki do do Minister zwrócił się w tej sprawie RPO. Trzeba wiedzieć, że po raz pierwszy RPO wystąpił do resortu w tej sprawie 23 lutego 2010 r. Sprawa nie jest więc rozwiązana od 13 lat!

Rzecznik Praw Obywatelskich apeluje do nowej Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej

Zdaniem Rzecznika Praw Obywatelskich, do którego pisze bardzo dużo osób konieczne jest wprowadzenie powszechnych przepisów uwzględniających okresy prowadzenia działalności gospodarczej, a także świadczenia pracy na podstawie umów cywilnoprawnych, przy ustalaniu uprawnień pracowniczych związanych ze stażem pracy. RPO wskazał jako przykład ustawę o wliczaniu okresów pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym do pracowniczego stażu pracy.

REKLAMA

REKLAMA

Autopromocja
Przykład
Już w 1990 r. uchwalono przepisy wskazujące, że okresy prowadzenia indywidualnego gospodarstwa rolnego lub pracy w takim gospodarstwie wliczane są do stażu pracy. Dlaczego więc ustawodawca nie chce polepszyć statutu innych grup zawodowych?

Ilekroć przepisy prawa lub postanowienia układu zbiorowego pracy albo porozumienia w sprawie zakładowego systemu wynagradzania przewidują wliczanie do stażu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownika wynikające ze stosunku pracy, okresów zatrudnienia w innych zakładach pracy, do stażu tego wlicza się pracownikowi także:
1) okresy prowadzenia indywidualnego gospodarstwa rolnego lub pracy w takim gospodarstwie, prowadzonym przez współmałżonka,
2) przypadające przed dniem 1 stycznia 1983 r. okresy pracy po ukończeniu 16 roku życia w gospodarstwie rolnym prowadzonym przez rodziców lub teściów, poprzedzające objęcie tego gospodarstwa i rozpoczęcie jego prowadzenia osobiście lub wraz ze współmałżonkiem,
3) przypadające po dniu 31 grudnia 1982 r. okresy pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym w charakterze domownika w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników indywidualnych i członków ich rodzin.

Wliczanie do stażu pracy - warunkującego uprawnienia pracownicze - okresów działalności gospodarczej oraz pracy świadczonej na podstawie umów cywilnoprawnych.

Argumenty podawane dotychczas przez Ministerstwo, które przemawiają za tym, aby nie doszło do wliczania do stażu pracy - warunkującego uprawnienia pracownicze - okresów działalności gospodarczej oraz pracy świadczonej na podstawie umów cywilnoprawnych, są takie:

  • brak zasadności zmiany obowiązujących przepisów prawa pracy;
  • brak racjonalności nałożenia na pracodawców obciążeń z tym związanych, ponieważ generowane są ogromne koszty przy prowadzeniu działalności gospodarczej, w świetle przepisów o swobodzie działalności gospodarczej, obejmuje bowiem zarobkową działalność wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodową, wykonywaną w sposób zorganizowany i ciągły. Przykładowo dodatek za wysługę lat czy nagroda jubileuszowa, mogłoby wywołać znaczące obciążenia finansowe pracodawców.

Możliwość uwzględniania doświadczenia zawodowego zdobytego w związku z prowadzeniem pozarolniczej działalności gospodarczej czy pracy wykonywanej w ramach umowy cywilnoprawnej

Rzecznik wiele lat temu już podkreślał, że nieuprawniony byłby pogląd, że niemożliwe z uwagi na skutki finansowe byłoby wprowadzenie przepisów powszechnie obowiązujących w zakresie wymogów kwalifikacyjnych określających kwalifikacje zawodowe pracowników różnych grup zawodowych, w kierunku umożliwiającym uwzględnianie do stażu pracy warunkującego możliwość objęcia określonego stanowiska pracy, okresów prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej, czy wykonywania pracy na podstawie umów cywilnoprawnych. Zmiany w powyższym zakresie nie wywoływałyby bowiem skutków finansowych. Chodziłoby przy tym o możliwość uwzględniania doświadczenia zawodowego zdobytego w związku z prowadzeniem pozarolniczej działalności gospodarczej czy pracy wykonywanej w ramach umowy cywilnoprawnej, mającego związek z obejmowanym stanowiskiem pracy w ramach stosunku pracy (nie tylko kierowniczym), a nie generalne wliczanie do stażu pracy warunkującego objęcie danego stanowiska pracy okresów jakiejkolwiek działalności gospodarczej, czy dowolnego rodzaju pracy w formach pozapracowniczych. 

Przykład
Pracownicy samorządowi - wliczanie okresów do stażu pracy

Jako przykład takich rozwiązań, choć nie do końca rozwiązujących problem, Rzecznik wskazał przepisy ustawy z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych odnoszący się do pracowników zatrudnionych na kierowniczych stanowiskach urzędniczych na podstawie umowy o pracę, mówi o posiadaniu co najmniej trzyletniego stażu pracy lub wykonywaniu co najmniej przez 3 lata działalności gospodarczej o charakterze zgodnym z wymaganiami na danym stanowisku.  stanowiskach. 

Niekiedy też taryfikatory kwalifikacyjne dopuszczają wliczanie do stażu pracy - wymaganego na stanowiskach pracy z powołania oraz na kierowniczych stanowiskach urzędniczych, na których nawiązywane są stosunki pracy na podstawie umowy o pracę - okresów wykonywania działalności gospodarczej. Chodzi zatem o posiadanie przez tych kandydatów do pracy doświadczenia zdobytego w wyniku prowadzenia takiej działalności.

Stanowisko dotychczasowej Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej i rządu

Minister poinformowała, że „nie jest obecnie planowane podjęcie inicjatywy ustawodawczej w zakresie wliczania do okresu pracy, od którego zależy wykonywanie pracy określonego rodzaju lub na określonym stanowisku, okresów uprzednio prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej, a także świadczenia pracy na podstawie umów cywilnoprawnych".

Jednocześnie MRiPS poinformowała, że 15 grudnia 2021 r. Rada Ministrów przyjęła stanowisko wobec poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy - Kodeks pracy (druk sejmowy nr 1137). Negatywnie oceniła w nim propozycję wprowadzenia zmiany przewidującej wliczanie poprzednio zakończonych okresów prowadzenia pozarolniczej działalności w rozumieniu przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych lub współpracy przy wykonywaniu tej działalności, za które zostały opłacone składki na ubezpieczenie społeczne, do okresów, od których zależą świadczenia lub uprawnienia pracownika.

Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego.
Źródło: Rzecznik Praw Obywatelskich

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code
Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
4 miliony cudzoziemców ze 150 krajów teraz w Polsce. Szok kulturowy: jak przebiega proces adaptacji obcokrajowców?

Szok kulturowy to doświadczenie, które często dotyka obcokrajowców przyjeżdżających do Polski. Związany jest między innymi z różnicami w zwyczajach, języku i stylu życia. Chociaż Polska ma wiele do zaoferowania, niektóre aspekty życia w kraju mogą wydawać się zaskakujące i wymagać adaptacji.

Od 1 stycznia 2026 r. wchodzą w życie zmiany w ustawie o rehabilitacji zawodowej i zatrudnianiu niepełnosprawnych

Od 1 stycznia 2026 r. wchodzą w życie zmiany w ustawie o rehabilitacji zawodowej i zatrudnianiu niepełnosprawnych. Dotyczą funkcjonowania zakładów aktywności zawodowej (ZAZ) oraz zakładów pracy chronionej (ZPChr). Między innymi zmienia się limit wskaźnika zatrudnienia w ZAZ osób z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności z 35% na 55% ogółu zatrudnionych.

Od 1 grudnia 2025 r. nowe kwoty i limity: renta rodzinna i renta z tytułu niezdolności do pracy [KOMUNIKAT PREZESA ZUS I GUS]

Od 1 grudnia 2025 r. obowiązują nowe kwoty i limity, chodzi m.in. o rentę rodzinną i rentę z tytułu niezdolności do pracy (ale nie tylko). Informacje się oficjalne i ogłoszone przez ZUS, KRUS w oparciu o najnowszy komunikat Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z 7 listopada 2025 r. w sprawie przeciętnego wynagrodzenia w III kwartale 2025 r. Przed świętami, jak i w Nowym Roku wielu emerytów i rencistów może się zdziwić, warto więc wiedzieć czego się spodziewać, aby uniknąć zbędnych nerwów co do wysokości świadczenia.

Grudzień: złożony wniosek w ZUS da Ci do 2000 zł korzyści w styczniu 2026 r.

Grudzień: złożony wniosek w ZUS da Ci do 2000 zł korzyści w styczniu 2026 r. Warto przypomnieć o tym prawie, bo wciąż mało osób pamięta o realnych korzyściach, które można otrzymać! Jeśli dają, to przecież warto złożyć to proste pismo - podkreślają zadowoleni wnioskodawcy.

REKLAMA

Lżejsza praca w lepszych warunkach, ale czy za niższe zarobki: kto gotów na takie zmiany w wynagrodzeniu a kto nie

Polacy niechętnie rezygnują z części pensji w zamian za lżejszą pracę. Najwięcej osób skłonnych do takiego kompromisu jest w handlu i e-commerce.

Zdolny do pracy, ale z dopiskiem od lekarza orzecznika. Czyli jak traktować „warunkowe” orzeczenie lekarskie? Pułapka na pracodawcę

Wizyta pracownika u lekarza medycyny pracy to dla wielu firm czysta formalność. Problemy zaczynają się, gdy pracownik wraca z orzeczeniem, na którym lekarz oznaczył „Wobec braku przeciwskazań jest zdolny(-na) do wykonywania/podjęcia pracy na określonym stanowisku”, ale jednocześnie – mimo, że nie ma tam miejsca na dodatkowe informacje, gdzieś obok pojawia się adnotacja typu: „bez pracy na wysokości powyżej 3 metrów”, „zakaz dźwigania powyżej 10 kg” lub „wymagana praca w okularach”. Czy takie orzeczenie jest wiążące?

Pracownicy 55 plus i 60 plus zachwyceni uchwałą Sądu Najwyższego: takie prawo to ogromny przywilej. Wreszcie jest jednolite stanowisko co do ochrony przedemerytalnej

Sąd Najwyższy w składzie siedmiu sędziów podjął uchwałę z 30.09.2025 r., która wyjaśnia ostatecznie sporne dotąd zasady ochrony przedemerytalnej przed rozwiązaniem umowy o pracę. Powinni się tym zainteresować zwłaszcza pracownicy po 55. (kobiety) i 60. (mężczyźni) roku życia, bo orzeczenie przesądza o tym, czy pracodawca może im wypowiedzieć umowę o pracę, czy też obowiązuje go zakaz. Orzeczenie to zapadło na podstawie pytania zadanego przez Sąd Okręgowy: czy zakaz wypowiedzenia z art. 39 Kodeksu Pracy dotyczy zatrudnienia na podstawie umowy o pracę na czas określony także wówczas, gdy umowę zawarto na okres, który upływa przed osiągnięciem przez pracownika wieku emerytalnego?

Seniorze: od 1 grudnia 2025 r. zmiany w wypłatach emerytur i rent

Grudzień to ważny miesiąc, raportów, informacji z ZUS, KRUS czy GUS jak i kontroli. Warto już teraz zapoznać się nowym komunikatem, aby przed zbliżającymi się świętami Bożego Narodzenia nie być rozczarowanym. Chodzi o zmiany dla seniorów od 1 grudnia 2025 r., ale tylko na 3 miesiące. Co dalej z emeryturami i rentami i nowymi progami? Od początku grudnia ZUS wprowadzi nowe kwoty progów, które obowiązują przez trzy miesiące — do końca lutego. Choć operacja ma charakter techniczny, w praktyce dla części emerytów i rencistów może oznaczać niższe, a nawet wstrzymane wypłaty już od najbliższego przelewu. Najłatwiej o pomyłkę w okresie grudzień–luty, gdy systemy ZUS i fiskusa "zderzają" dane o przychodach, weryfikując zgodność i wykrywając nawet niewielkie nadwyżki. Oto, jak zrozumieć nowe limity i uniknąć pułapek.

REKLAMA

ZUS nie uzna twojego wynagrodzenia oraz zignoruje treść umowy o pracę - nowe postanowienie Sądu Najwyższego a zasady gry z ZUS i L4 (zwolnienie lekarskie)

Sąd Najwyższy potwierdził, że nagłe podwyższenie wynagrodzenia przed przewidywaną niezdolnością do pracy może zostać uznane za nieważne. ZUS ma prawo zakwestionować podstawę wymiaru składek, jeśli wysokość wynagrodzenia rażąco odbiega od wkładu pracy, a zmiana nastąpiła tuż przed powstaniem prawa do świadczeń z ubezpieczenia chorobowego. To ważny sygnał dla pracodawców i pracowników.

Sprawiedliwe wynagrodzenie - czyli jakie? "Szczęście w pracy Polaków" [ANALIZA BADANIA]

70 proc. Polaków nie obawia się o stabilność swojego zatrudnienia, ale tylko 41 proc. uważa swoje wynagrodzenie za sprawiedliwe. Ale co oznacza sprawiedliwe czy godne wynagrodzenie? Dla każdego co innego. Poniżej nowe dane z 9. edycji badania „Szczęście w pracy Polaków”.

Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

REKLAMA