Prawo pracy, Zatrudnienie

Początek 2023 r. stał pod znakiem uchwalania i wprowadzania w życie wielu nowych przepisów prawa pracy. O najważniejszych zmianach w Kodeksie pracy rozmawialiśmy z Przemysławem Workiem, rzecznikiem Okręgowego Inspektoratu Pracy w Warszawie, starszym inspektorem pracy. 

Dyrektywa Work-Life Balance to nowe kwestie związane z urlopami oraz uprawnieniami dla pracowników. Natomiast dyrektywa dotycząca przejrzystych i przewidywalnych warunków pracy w Unii Europejskiej, nakłada na pracodawców dodatkowe obowiązki. W konsekwencji wymaga to dostosowania wewnątrzzakładowych źródeł prawa pracy, wzorów umów, informacji oraz procedur obowiązujących w firmach.

Bezrobocie w Polsce. Ekonomiści Polskiego Instytutu Ekonomicznego spodziewają się niewielkiego wzrostu stopy bezrobocia do końca tego roku. W swoim komentarzu do środowych danych GUS wskazali, że spowolnienie gospodarcze w niewielkim stopniu wpływa na kondycję rynku pracy.

Firmy na całym świecie, po pandemii COVID-19, stanęły przed wyzwaniem wdrożenia działań poprawiających efektywności operacyjną i prowadzących do obniżenia – i tak stale rosnących – kosztów. Największym problemem okazały się, często nieefektywne, procesy obsługi listy płac — i nie bez powodu. 

Aby więcej osób z niepełnosprawnością w Polsce znalazło zatrudnienie, kluczowa jest zmiana poglądów, nastawienia zarówno pracodawców, osób z niepełnosprawnościami, jak i opinii publicznej - ocenił w rozmowie z PAP dr hab. Marek Rymsza. W Polsce ok. 30 proc. osób z niepełnosprawnością jest zatrudnionych.

Nowelizacja Kodeksu pracy przyznaje pracownikom nowe uprawnienia służące polepszeniu warunków zatrudnienia. Pracownik będzie miał prawo do wystąpienia o zmianę rodzaju umowy o pracę lub o bardziej przewidywalne i bezpieczne warunki pracy.

Przepisy o pracy zdalnej, które wchodzą w życie 7 kwietnia, nakładają na pracodawców sporo nowych obowiązków. Będą oni musieli m.in. przygotować regulamin pracy zdalnej, a także pokrywać niektóre koszty ponoszone przez pracowników wykonujących swoje obowiązki z domu.

W celu skutecznej realizacji obowiązku oceny ryzyka zawodowego na stanowiskach pracy zdalnej zaleca się określenie (w konsultacji z pracownikami i/lub ich przedstawicielami) oraz udokumentowanie zasad realizacji działań odnoszących się do oceny ryzyka zawodowego na tych stanowiskach.

Praca zdalna nie zawsze jest możliwa. Kodeks pracy wymaga, by praca zdalna była wykonywana zgodnie z wymogami bezpieczeństwa i higieny pracy, a także wskazuje prace, które nie mogą być wykonywane w trybie pracy zdalnej. Między innymi wykluczone jest, by podczas pracy zdalnej stosowane były niebezpieczne czynniki chemiczne. Jakie przepisy określają, które czynniki chemiczne mogą być niebezpieczne?

Pracodawca może skontrolować stan trzeźwości pracowników zgodnie ze zmianami w Kodeksie pracy. Dotyczy to zarówno osób zatrudnionych na podstawie umów o pracę, jak i umów cywilnoprawnych. Choć przepis już wszedł w życie, rodzi wątpliwości, co do przeprowadzania kontroli trzeźwości bez wcześniejszego określenia tego w układzie zbiorowym pracy lub regulaminie pracy. 

Pracodawca wdrożył pracę zdalną na podstawie regulaminu pracy zdalnej. Hipotetycznie może dojść do sytuacji, że pracodawca nie wyrazi zgody na pracę zdalną z powodu konieczności zapłaty ryczałtu za energię, mimo to pracownik nadal będzie chciał korzystać z możliwości pracy zdalnej. Czy w takiej sytuacji pracownik może dobrowolnie zrzec się ww. ryczałtu?

Praca zdalna może być wykonywana zgodnie z zasadami ustalonymi u danego pracodawcy. Pracodawca nie ma w tym zakresie pełnej swobody. W celu ustalenia zasad wykonywania pracy zdalnej powinien porozumieć się z działającymi u niego organizacjami związkowymi. Jaką rolę mają do odegrania związki zawodowe w procesie ustalania zasad wykonywania pracy zdalnej? Co stanie się, kiedy pracodawca nie dojdzie do porozumienia ze związkowcami? Jak zasady pracy zdalnej ma ustalić pracodawca, u którego nie ma związków zawodowych?

Zapraszamy na kolejne BEZPŁATNE spotkanie online z cyklu kawa z INFORLEX. Spotkanie odbędzie się 4 kwietnia 2023 r. o godz. 9.00. Porozmawiamy o rewolucyjnych zmianach w prawie pracy 2023. Spotkanie poprowadzi ekspert Paweł Ziółkowski. 

Przerwy w pracy. Nowelizacja Kodeksu pracy wprowadza również zmiany dotyczące przerw, jakie należą się pracownikowi w ciągu dnia pracy. Kiedy przysługują przerwy w pracy? Jaka jest ich długość? Od czego zależą przerwy w pracy?

Prezydent RP w dniu 23 marca 2023 r. podpisał ustawę z dnia 9 marca 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks Pracy oraz niektórych innych ustaw (dalej: ustawa). Ustawa wprowadza bardzo ważne zmiany w ustawie z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2022 r. poz. 1510 ze zmianami, dalej: KP). Jakie uprawnienia zyskają pracownicy, a jakie obowiązki będą mieli pracodawcy już od kwietnia 2023 r.?

Nowelizacja Kodeksu pracy uregulowała pracę zdalną oraz ustanowiła nowość w postaci pracy zdalnej okazjonalnej. Ta druga konstrukcja budzi wątpliwości w kwestiach zasadniczych. W lutym rząd chciał rozjaśnić odpowiedzią na interpelację, a obecnie planuje naprawiać błędy „kuchennymi drzwiami” w drodze rozporządzenia.

Praca zdalna - od 7 kwietnia wchodzi w życie nowelizacja Kodeksu Pracy, która ureguluje zjawisko pracy zdalnej. Popularyzacja tego modelu gwałtownie wzrosła w okresie pandemii. Nastąpiła więc konieczność określenia na drodze ustawowej praw i obowiązków pracodawców oraz pracowników.

Dzień Doceniania Pracownika. Chociaż metod pozapłacowego wynagradzania zespołów jest dużo, to nowa dyrektywa work-life balance otwiera przed pracodawcami nowe możliwości.

W lutym br. przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw w porównaniu z lutym 2022 r. było wyższe o 0,8%. W stosunku do poprzedniego miesiąca zmniejszyło się o 0,1%. Przeciętne wynagrodzenie zaś w lutym br. w porównaniu z lutym 2022 r. było wyższe o 13,6% - podał GUS.

Przepisy umożliwiające pracodawcom kontrolę trzeźwości pracowników weszły w życie 21 lutego, natomiast w praktyce można je przeprowadzać 2 tygodnie po opublikowaniu stosownego regulaminu w firmie. Tragiczne w skutkach incydenty z ostatnich tylko lat dobitnie potwierdzały, że praca pod wpływem alkoholu czy środków odurzających generuje ogromne ryzyko wypadku zarówno dla samego pracownika, jak również dla osób przebywających w jego otoczeniu.

Bhp w pracy zdalnej. W związku z wykonywaniem przez pracownika pracy zdalnej pracodawca będzie musiał mu zapewnić bezpieczne i higieniczne warunki pracy.

Praca zdalna została na stałe wprowadzona do Kodeksu pracy. Co do zasady będzie ona wykonywana po uzgodnieniu tego między pracodawcą a pracownikiem. W niektórych jednak sytuacjach pracodawca będzie mógł polecić pracownikowi wykonywanie takiej pracy. Pracodawcy uzyskali także możliwość dokonywania tzw. prewencyjnej kontroli trzeźwości pracowników. Kontrole te są dopuszczalne w celu zapewnienia ochrony życia i zdrowia pracowników lub innych osób bądź ochrony mienia.

Sejm uchwalił nowelizację Kodeksu pracy wdrażającą unijną dyrektywę dotyczącą tzw. work-life balance i tzw. dyrektywę rodzicielską. Uwzględnił w niej część poprawek wniesionych przez Senat.

Wprowadzenie pracy zdalnej w firmie. 7 kwietnia 2023 r. wejdą w życie nowe przepisy Kodeksu pracy dotyczące pracy zdalnej. Zastąpią one dotychczasową telepracę, a także pracę zdalną stosowaną przez pracodawców na podstawie ustawy o COVID-19. Pracodawcy, u których wewnętrzne regulacje lub indywidualne porozumienia z pracownikami przewidywały pracę w formie telepracy, będą zobowiązani do dostosowania tych regulacji do nowych przepisów.

Kodeks pracy - Senat wprowadził poprawki do noweli Kodeksu pracy, która wdraża unijną dyrektywę "work-life balance". Nowelizacja wprowadza m.in. prawo do urlopu z powodu siły wyższej oraz prawo do urlopu opiekuńczego.