Podstawa wymiaru emerytur i rent, Wcześniejsza emerytura

Nasza pracownica od 5 lat pobiera z ZUS rentę z tytułu niezdolności do pracy. W lutym 2010 r. kończy 60 lat i wystąpi z wnioskiem o emeryturę. Nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego. Jaką podstawę wymiaru do obliczenia tej emerytury przyjmie ZUS, jeżeli osoba ta po przyznaniu renty nadal jest u nas zatrudniona, z tym że w niepełnym wymiarze czasu pracy (1/4 etatu)?

Od osób, które za podstawę wymiaru emerytury wskazują podstawę wymiaru renty z tytułu niezdolności do pracy, wymaga się, aby na dzień złożenia wniosku o emeryturę były uprawnione do tej renty.

W czerwcu 2008 r. nabyłem uprawnienia emerytalne. Nie mogłem jednak uzyskać od mojego pracodawcy dokumentu ZUA potwierdzającego wysokość moich zarobków za okres 17 miesięcy w latach 1967–1989, co znacznie obniżyło wysokość mojej emerytury, gdyż ZUS za wymieniony okres przyjął zerowe dochody. Czy mam szansę zmienić wysokość mojej emerytury?

Około 40 tys. Polaków skorzysta z umowy o zabezpieczeniu społecznym między Polską a Kanadą, która wchodzi w życie 1 października. Umowa umożliwia łączenie okresów ubezpieczenia przepracowanych w Polsce i w Kanadzie oraz transfer świadczeń osobom uprawnionym zamieszkałym na terytorium drugiego państwa.

Wydłużenie wieku emerytalnego jest nieuchronne, ale trzeba to zrobić stopniowo - uważa minister pracy Jolanta Fedak. Czterdziestolatkowie nie mogą się nagle dowiedzieć, że będą musieli pracować np. 10 lat dłużej - powiedziała szefowa resortu pracy. Pomysł popierają eksperci ubezpieczeniowi i pracodawcy; krytykują związkowcy.

Pracownica spełnia warunki do wcześniejszej emerytury. Skończyła 57 lat, ma ponad 24-letni staż pracy, w tym przez 18 lat pracowała jako nauczycielka. Nie przystąpiła do otwartego funduszu emerytalnego. Chce jednak pracować i na emeryturę przejść za 3 lata, po ukończeniu 60 lat. Ukończy je 6 kwietnia 2012 r. Jej aktualne wynagrodzenie przekracza 130% przeciętnego wynagrodzenia, czyli ZUS nie będzie wypłacał emerytury nawet w zmniejszonej wysokości. Czy ma znaczenie, kiedy pracownica złoży wniosek o emeryturę? Czy powinna złożyć wniosek jeszcze w tym roku?

Uchwalona przez Sejm RP 24 kwietnia 2009 r. ustawa o świadczeniach kompensacyjnych dla nauczycieli ma na celu łagodzenie skutków zmian w systemie edukacji i jest adresowana do nauczycieli mających stosunkowo długi staż pracy w oświacie.

Komu przysługuje rekompensata z tytułu pracy w warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze?

Zakres przedmiotowy polsko-amerykańskiej umowy o zabezpieczeniu społecznym odnosi się do emerytur i rent. Umowa nie obejmuje swoim zasięgiem świadczeń krótkoterminowych, czyli np. zasiłków z tytułu choroby.

W 1992 r. ZUS przyznał mi prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy. Podstawa wymiaru świadczenia była ustalona z 3 kolejnych lat kalendarzowych (1987-1989). W maju 2008 r. ukończyłem 65 lat i ZUS z urzędu zamienił mi rentę na emeryturę. Do obliczenia emerytury z urzędu ZUS przyjął podstawę wymiaru renty. Po otrzymaniu decyzji z ZUS przedstawiłem zarobki z lat 1980-1990. Nigdzie nie mogę odnaleźć dokumentacji potwierdzającej wysokość osiąganych przeze mnie zarobków w latach 1971-1979. Na tej podstawie ZUS do ustalenia wysokości podstawy wymiaru emerytury przyjął zarobki z 20 lat kalendarzowych. Za część tych lat ZUS przyjął wynagrodzenie zerowe. Dlaczego ZUS nie ustalił podstawy wymiaru emerytury z 10 kolejnych lat kalendarzowych przypadających przed przyznaniem renty, tj. z okresu 1980-1989? Do wniosku dołączyłem oświadczenie kolegi, który pracował ze mną w tym okresie na takim samym stanowisku pracy. Nie chcę, aby ZUS przyjął wynagrodzenie minimalne, bo uważam że zostanę skrzywdzony. W tym okresie zarabiałem znacznie więcej niż minimum.

Z końcem marca 2009 r. pracownik naszej firmy ma zamiar przejść na emeryturę. W styczniu 2009 r. skończył 65 lat. Jesteśmy dużą firmą i do moich obowiązków należy przygotowanie wniosku o emeryturę dla pracownika. Dokumenty niezbędne do zgłoszenia wniosku pracownik dostarcza nam sukcesywnie, od początku stycznia 2009 r. Jeszcze w lutym przygotowałam kompletny wniosek o emeryturę, pracownik podpisał go, a ja 3 marca złożyłam go w ZUS. Teraz okazało się, że ZUS wyliczy pracownikowi emeryturę niekorzystnie - nie na podstawie nowej kwoty bazowej obowiązującej od 1 marca 2009 r., lecz na podstawie tej, która obowiązywała do 28 lutego 2009 r. Czy mogę jeszcze coś w tej sprawie zrobić? Pracownik nie chce, aby ZUS przyjął do emerytury starą kwotę.

W grudniu 2008 r. ukończę 55 lat. Łącznie z 9-letnim okresem pracy w gospodarstwie rolnym mam przepracowane prawie 35 lat. Od dwóch lat jestem na rencie z tytułu częściowej niezdolności do pracy. Przed przejściem na rentę pracowałam na podstawie umowy o pracę w prywatnej firmie. Od półtora roku prowadzę własną firmę, która zajmuje się sprzątaniem. Czy będę miała prawo do wcześniejszej emerytury? Nie należę do otwartego funduszu emerytalnego.

Nasz długoletni pracownik przeszedł na wcześniejszą emeryturę po ukończeniu 60 lat. Po przyznaniu prawa do emerytury ponownie zatrudniliśmy go na umowę o pracę - pracuje nadal. W tym roku skończy 65 lat. Czy może starać się o przeliczenie emerytury po ukończeniu 65 lat z uwzględnieniem obowiązującej teraz kwoty bazowej? Jaki okres powinien przepracować, aby ZUS przeliczył jego świadczenie? Czy w związku ze złożeniem wniosku o przeliczenie emerytury powinniśmy rozwiązać z tym pracownikiem umowę o pracę?

Prowadzę kadry w szkole podstawowej. Zatrudniona w szkole nauczycielka, która urodziła się 3 grudnia 1958 r., w tym roku skończy 50 lat. Wówczas będzie miała 24 lata 9 miesięcy i 20 dni pracy w szkole i do tego jeszcze 5 lat 2 miesiące i 15 dni okresów nieskładkowych. Chce przejść na emeryturę nauczycielską dopiero w 2010 r., ale jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego. Czy nauczycielka będzie mogła przejść na wcześniejszą emeryturę nauczycielską w 2010 r. bez względu na wiek po rozwiązaniu na swój wniosek stosunku pracy? Czy w 2010 r. będzie mogła złożyć wniosek o przekazanie składek zgromadzonych w otwartym funduszu emerytalnym za pośrednictwem ZUS na dochody budżetu państwa? Warunki stażu ogólnego i stażu nauczycielskiego spełni do 31 grudnia 2008 r. Czy wniosek o przekazanie składek z otwartego funduszu musi złożyć do końca 2008 r.? Czy w świetle obowiązujących przepisów fakt, że nauczycielka jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego uniemożliwi jej przejście na wcześniejszą emeryturę w późniejszych latach (po 2008 r.)?

Po przyznaniu emerytury w 1996 r. nasza pracownica pracowała przez ponad 10 lat. Przed przyznaniem emerytury osiągała dość wysokie zarobki. Wynagrodzenie, jakie osiągała u nas po przyznaniu emerytury było niższe, ale powodowało zmniejszenie wypłacanej jej emerytury. Pracownica chciałaby złożyć w ZUS wniosek o przeliczenie wysokości emerytury od nowej kwoty bazowej, która obowiązuje od 1 marca 2008 r. Czy ZUS może przeliczyć emeryturę z nową „bazówką” biorąc pod uwagę stare zarobki, czy pracownica musiałaby wskazać nowe wynagrodzenia? Jak powinien wyglądać wniosek o takie przeliczenie?

W okresie od czerwca 1995 r. do czerwca 2002 r. pobierałem rentę z tytułu niezdolności do pracy. Następnie prowadziłem działalność gospodarczą. Obecnie choruję na nowotwór złośliwy i w marcu 2008 r. skończy mi się 182 dni zasiłku chorobowego. Jak ZUS obliczy mi rentę, jeżeli w okresie 20 lat wstecz, tj. do 1987 r. nie mam kolejnych 10 lat pracy? Mogę udowodnić zarobki z 10 kolejnych lat, ale do 1982 r. Wybranie 20 różnych lat jest dla mnie niekorzystne, bo część zakładów pracy nie ma wszystkich dokumentów i wskazane zarobki z tych okresów nie są pełne (np. zaświadczenia są wystawiane na podstawie akt osobowych, więc uwzględniają tylko płacę zasadniczą bez podania kwoty premii regulaminowej lub uznaniowej). Czy ZUS może brać pod uwagę moje zarobki z 10 kolejnych lat, np. 1984-1994? Liczenie brakujących lat jako 0% jest dla mnie krzywdzące.

Ubezpieczeni urodzeni po 31 grudnia 1948 r., którzy 1 stycznia 1999 r. posiadają okresy składkowe i nieskładkowe wynoszące 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, w tym co najmniej 15 lat pracy nauczycielskiej wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy - mogą przejść na emeryturę wcześniejszą w obniżonym o 5 lat wieku emerytalnym.

Jestem na emeryturze od ponad 3 lat. W tym roku zorientowałem się, że pracodawca, kompletując dokumenty do ZUS, podał zaniżoną wartość mojego wynagrodzenia otrzymywanego w okresie ostatnich 3 lat (nie wliczył dodatku stażowego). Chciałbym wystąpić o ponowne naliczenie emerytury i żądać odszkodowania od pracodawcy. Czy mam szanse?

Rok 2008 to ostatni rok, który daje możliwość skorzystania z przejścia na wcześniejszą emeryturę, obliczaną według dotychczasowych zasad, zapewne znacznie korzystniejszych od nowych.

Jednej z naszych pracownic skończyła się terminowa umowa o pracę. Pracownica poinformowała nas, że z powodu nieprzedłużenia tej umowy zamierza przejść na wcześniejszą emeryturę. Czy w takim przypadku powinniśmy wypłacić jej odprawę emerytalną?

Mam 55 lat. Jestem sekretarką w dość dużej firmie ze stażem pracy 35 lat. ZUS odprowadza na II filar wpłacane przez pracodawcę składki, gdyż w 1999 r. zawarłam umowę z funduszem emerytalnym. Czy pomimo to mogę zrezygnować z ofe i uzyskać wcześniejszą emeryturę? Czy gdybym nie chciała jeszcze odchodzić z pracy i przechodzić na emeryturę, to pracodawca może mnie do tego jakoś zmusić? Chciałabym zaznaczyć, że wyniki testów oceniających moje predyspozycje i przydatność do pracy na obecnym stanowisku wypadły dla mnie bardzo dobrze. A co by było, gdyby ZUS przyznał mi emeryturę, a pracodawca pozwolił dalej pracować?

Z dniem 1 stycznia 2007 r. weszły w życie przepisy art. 50a-50e ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych określające warunki nabywania prawa do emerytury górniczej.

Podstawa wymiaru renty może być ustalona z faktycznego okresu podlegania ubezpieczeniom, jeśli wnioskodawca nie może udowodnić dziesięciu kolejnych lat osiągania przychodu, od którego były opłacane składki. Jeśli niezdolność do pracy powstała po ukończeniu 30 lat życia, jest to możliwe tylko wówczas, gdy krótki okres ubezpieczenia wynika z pełnienia służby wojskowej albo korzystania z urlopu wychowawczego.

Jestem nauczycielem. Już w 2007 roku spełniłam warunki do skorzystania z wcześniejszej emerytury na podstawie Karty Nauczyciela. Obecnie mam 52 lata i 31 lat pracy. Z wcześniejszej emerytury chciałabym skorzystać, ale dopiero za trzy - cztery lata. Niestety należę do OFE. W OFE twierdza, że mogę się z niego wypisać tylko za pośrednictwem ZUS, składając wniosek o przyznanie emerytury do końca 2008 r. Czy to prawda, że muszę w tym roku przejść na wcześniejszą emeryturę?