Emerytury i renty

Okres zatrudnienia w Czechosłowacji na podstawie skierowania do pracy w oparciu o umowę z dnia 17 lipca 1972 r. zawartą pomiędzy Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Czechosłowackiej Republiki Socjalistycznej o współpracy w zakresie zatrudnienia obywateli Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w uspołecznionych przedsiębiorstwach gospodarczych Czechosłowackiej Republiki Socjalistycznej podlega uwzględnieniu przy ustalaniu kapitału początkowego (art. 174 ust. 2 w związku z art. 6 ust. 2 pkt 1 lit. c ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, jednolity tekst: Dz.U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 ze zm.).

Z prawa wyboru okresu przyjmowanego do ustalenie podstawy wymiaru kapitału początkowego na zasadach określonych w art. 15 ust. 6 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, jednolity tekst: Dz.U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 ze zm.) nie może skorzystać osoba podlegająca ubezpieczeniu przez okres krótszy niż 20 lat.

W przypadku ustalenia prawa do emerytury orzeczeniem organu odwoławczego, zawieszenie jej wypłaty na podstawie art. 103 ust. 2a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (jednolity tekst: Dz.U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 ze zm.) nie może nastąpić przed dniem ustalenia nabycia prawa do emerytury w decyzji organu rentowego.

W szczególnej sytuacji faktycznej i prawnej, jaką stanowi przypadek ubiegania się przez małoletnie dzieci o rentę rodzinną po zmarłej matce, gdy jednocześnie ich ojciec pozbawiony jest wolności w związku z tymczasowym aresztowaniem, nie można art. 129 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (jednolity tekst: Dz.U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 ze zm.) wykładać jedynie w oparciu o jego dosłowne brzmienie, bez uwzględnienia celu, jakiemu służy renta rodzinna, którym jest zapewnienie uprawnionym środków utrzymania już od dnia śmierci ubezpieczonej.

Zatrudnienie ubezpieczonego na stanowisku kierownika kilku oczyszczalni ścieków, które nie ograniczało się do sprawowania stale i w pełnym wymiarze czasu pracy dozoru nad pracownikami świadczącymi pracę w szczególnych warunkach, ale polegało na wykonywaniu także innych, licznych czynności kierowniczych, nie stanowi wykonywania pracy w szczególnych warunkach dla potrzeb nabycia prawa do emerytury w niższym wieku emerytalnym.

Przepis art. 61 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (jednolity tekst: Dz.U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 ze zm.) ma zastosowanie, gdy niezdolność do pracy powstaje w ciągu 18 miesięcy od ustania prawa do renty. Prawo do renty (jej przywrócenia) powstaje w dniu zaistnienia ponownej niezdolności do pracy (art. 100 tej ustawy).

Przy ocenie niezdolności do pracy określonej w art. 12 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (jednolity tekst: Dz.U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 ze zm.) nie można pomijać stopnia niepełnosprawności ubezpieczonego ustalonego na podstawie art. 3, art. 4 i art. 6 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. Nr 123, poz. 776 ze zm.).

Stan prawny wynikający z art. 5a ust. 7 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (jednolity tekst: Dz.U. z 1998 r. Nr 7, poz. 25 ze zm.), ustalony art. 2 ustawy z dnia 1 lipca 2005 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 150, poz. 1248) nie dotyczy terminu określonego w art. 5 ustawy z dnia 2 kwietnia 2004 r. o zmianie ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 91, poz. 873 ze zm.).

Okresów prowadzenia oraz pracy w gospodarstwie rolnym przypadających po ukończeniu 16 roku życia, poprzedzających podleganie ubezpieczeniu społecznemu rolników, nie uwzględnia się przy ustalaniu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy w zakresie niezbędnym do uzupełnienia okresów ubezpieczenia.

1. Nie można uznać za prawidłowe podanie podstawy prawnej decyzji powołania się przez organ rentowy na całą ustawę z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (jednolity tekst: Dz.U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 ze zm.), bez wskazania konkretnego przepisu tej ustawy. 2. Wydanie przez organ rentowy nowej decyzji, także co do świadczenia będącego przedmiotem wcześniejszej decyzji i postępowania wcześniej zakończonego prawomocnym wyrokiem sądu, wszczętego w wyniku wniesienia od niej odwołania, uprawnia ubiegającego się o świadczenie do wniesienia kolejnego odwołania do sądu, a wszczęta w ten sposób sprawa cywilna nie jest sprawą o to samo świadczenie w rozumieniu art. 199 § 1 pkt 2 k.p.c.

Prawo do emerytury nabytej na podstawie art. 88 ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (jednolity tekst: Dz.U. z 2003 r. Nr 118, poz. 1112 ze zm.) podlega zawieszeniu z mocy art. 103 ust. 2a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (jednolity tekst: Dz.U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 ze zm.) także wówczas, gdy kontynuowanie zatrudnienia w niepełnym wymiarze czasu pracy dotyczy stosunku pracy, który nie stanowił podstawy nabycia tego prawa.

W razie braku podstaw do zastosowania art. 2 ust. 4 albo art. 2 ust. 5 ustawy z dnia 25 kwietnia 1997 r. o zmianie ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego (Dz.U. Nr 68, poz. 436) dodatek kombatancki i ryczałt energetyczny przewidziane w ustawie z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego (jednolity tekst: Dz.U. z 2002 r. Nr 42, poz. 371 ze zm.) nie mogą zostać przywrócone (nie są wypłacane) za okres przypadający przed pierwszym dniem miesiąca, w którym został zgłoszony stosowny wniosek w organie rentowym (art. 129 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, jednolity tekst: Dz.U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 ze zm.).

Przepis art. 47714 § 4 k.p.c. nie ma zastosowania w postępowaniu apelacyjnym, jeżeli nowe okoliczności dotyczące stwierdzenia niezdolności do pracy lub niezdolności do samodzielnej egzystencji powstały po wyroku sądu pierwszej instancji.

Z art. 5a ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (jednolity tekst: Dz.U. z 1998 r. Nr 7, poz. 25 ze zm. w brzmieniu obowiązującym przed dniem 2 maja 2004 r.) nie wynika zasada pierwszeństwa podlegania rolniczemu ubezpieczeniu społecznemu w przypadku zbiegu tego ubezpieczenia z innym tytułem ubezpieczenia społecznego, jeżeli rolnik podjął działalność gospodarczą przed dniem 1 stycznia 1997 r.

Ubezpieczona, która nawiązała stosunek pracy po osiągnięciu 55 lat może przejść na emeryturę na podstawie art. 29 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (jednolity tekst: Dz.U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 ze zm.) w brzmieniu sprzed jego zmiany dokonanej ustawą z dnia 20 kwietnia 2004 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 121, poz. 1264).

Złożenie wniosku o przyznanie prawa do emerytury z tytułu osiągnięcia wieku emerytalnego wynoszącego 60 lat, przez kobietę, która ma ustalone decyzją organu rentowego prawo do emerytury z tytułu osiągnięcia wieku 55 lat, powoduje, że organ rentowy nie rozstrzyga w sprawie zakończonej ostateczną decyzją, lecz w nowej sprawie z zakresu ubezpieczenia społecznego.

Okresów prowadzenia oraz pracy w gospodarstwie rolnym przypadających po ukończeniu 16 roku życia, poprzedzających podleganie ubezpieczeniu społecznemu rolników, nie uwzględnia się przy ustalaniu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy w zakresie niezbędnym do uzupełnienia okresów ubezpieczenia.

Korzystanie ze zwolnienia lekarskiego z powodu niezdolności do wykonywania pracy rolniczej nie wyklucza uznania, że ubezpieczony uległ wypadkowi przy pracy rolniczej w czasie osobistego nadzorowania wykonywania czynności rolniczych przez inne osoby.

Prawo do wcześniejszej emerytury pracownicy urodzonej po dniu 31 grudnia 1948 r., spełniającej warunki określone w art. 29 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (jednolity tekst: Dz.U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 ze zm.), nie powstaje przed dniem rozwiązania z nią stosunku pracy (art. 46 tej ustawy).

W postępowaniu odrębnym w sprawie z zakresu ubezpieczeń społecznych, toczącym się z odwołania od decyzji organu rentowego wydanej na wniosek o przyznanie emerytury lub renty, niedopuszczalne jest przedmiotowe przekształcenie roszczenia (art. 193 k.p.c.) przez żądanie ustalenia tylko niektórych przesłanek warunkujących prawo do świadczenia.

W razie braku podstaw do zastosowania art. 2 ust. 4 albo art. 2 ust. 5 ustawy z dnia 25 kwietnia 1997 r. o zmianie ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego (Dz.U. Nr 68, poz. 436) dodatek kombatancki i ryczałt energetyczny przewidziane w ustawie z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego (jednolity tekst: Dz.U. z 2002 r. Nr 42, poz. 371 ze zm.) nie mogą zostać przywrócone (nie są wypłacane) za okres przypadający przed pierwszym dniem miesiąca, w którym został zgłoszony stosowny wniosek w organie rentowym (art. 129 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, jednolity tekst: Dz.U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 ze zm.).

Okresy ubezpieczenia społecznego rolników, za które opłacono przewidziane składki, podlegają uwzględnieniu także przy ustalaniu spełnienia warunków prawa do renty rodzinnej (art. 65 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, jednolity tekst: Dz.U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 ze zm.).

W zażaleniu na postanowienie o odrzuceniu skargi kasacyjnej niedopuszczalne jest wskazanie wyższej wartości przedmiotu zaskarżenia niż w skardze.

Jednorazowe odszkodowanie dla osoby najbliższej ubezpieczonego rolnika, niepodlegającej ubezpieczeniu, określone w art. 10 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (jednolity tekst: Dz.U. z 1998 r. Nr 7, poz. 25 ze zm. w brzmieniu obowiązującym do 1 maja 2004 r.) przysługuje z tytułu wypadku przy pracy rolniczej zaistniałego w czasie obowiązywania tego przepisu, chociażby osoba uprawniona wystąpiła z wnioskiem już po jego uchyleniu.

1. Wykładnia art. 17 umowy o ubezpieczeniu społecznym między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Federacyjnej Ludowej Republiki Jugosławii, podpisanej w Warszawie z dnia 16 stycznia 1958 r. (Dz.U. z 1959 r. Nr 19, poz. 114), powinna uwzględniać konsekwencje rozpadu Socjalistycznej Federacyjnej Republiki Jugosławii. Oceniając, jakie dokumenty mogą aktualnie poświadczać okresy ubezpieczenia społecznego, przebyte na terytorium byłej Federacyjnej Ludowej Republiki Jugosławii, należy uwzględnić, że państwa powstałe w wyniku jej rozpadu mogą być jej sukcesorami w odniesieniu do umów międzynarodowych, archiwów, majątku itp. Dotyczy to również Kosowa, znajdującego się pod tymczasową administracją Organizacji Narodów Zjednoczonych, na mocy rezolucji Rady Bezpieczeństwa nr 1244 z dnia 10 czerwca 1999 r. 2. Polski organ rentowy nie jest uprawniony do samodzielnej kwalifikacji okresów zatrudnienia ubezpieczonego w byłej Socjalistycznej Federacyjnej Republice Jugosławii, jako okresów ubezpieczenia w rozumieniu art. 8 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (jednolity tekst: Dz.U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 ze zm.) oraz art. 9 ust. 1 i art. 4 ust. 1 umowy o ubezpieczeniu społecznym między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Federacyjnej Ludowej Republiki Jugosławii, podpisanej w Warszawie dnia 16 stycznia 1958 r.

Pobieranie świadczenia przyznanego przez Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w drodze wyjątku (art. 83 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, jednolity tekst: Dz.U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 ze zm.) nie jest równoważne ze spełnieniem warunku pozostawania w stosunku pracy co najmniej przez 6 miesięcy w ostatnich 24 miesiącach podlegania ubezpieczeniu przed zgłoszeniem wniosku o wcześniejszą emeryturę (art. 29 ust. 2 pkt 2 tej ustawy).

Przepis art. 73 ust. 2 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (jednolity tekst: Dz.U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674 ze zm.) dotyczy także nabycia uprawnień emerytalnych na ogólnych zasadach.

Termin przedawnienia należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne rolników należy liczyć od pierwszego dnia kwartału, w którym ubezpieczenie powstało (art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników, jednolity tekst: Dz.U. z 1998 r. Nr 7, poz. 25 ze zm.).

W sprawie z zakresu ubezpieczeń społecznych dotyczącej prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy oceny wymaga stan zdrowia ubezpieczonego z daty wydania decyzji, ale nie jest wyłączone wykazanie przesłanek nabycia świadczenia w oparciu o dowody uzyskane później, jeżeli potwierdzają one istnienie nieprzerwanej niezdolności do pracy obejmującej datę wydania decyzji.

Brak dokumentów wymienionych w § 20 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe i zasad wypłaty tych świadczeń (Dz.U. Nr 10, poz. 49 ze zm.) nie uzasadnia zastosowania art. 23 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (jednolity tekst: Dz.U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 ze zm.), jeżeli ubiegający się o emeryturę lub rentę udowodnił uzyskiwanie przychodów wyższych od stanowiących podstawę wymiaru najniższej emerytury lub renty w okresie wymienionym w art. 15 ust. 1 lub 6 tej ustawy.

Rozpoczęcie nierolniczej działalności gospodarczej nie powoduje wyłączenia z ubezpieczenia społecznego rolników, pod warunkiem złożenia Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego wymaganych w ustawie danych dotyczących zakresu nierolniczej działalności gospodarczej.

Przy ustalaniu podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników, ustawowe domniemanie, że właściciel gruntów zaliczanych do użytków rolnych prowadzi działalność rolniczą, może być obalone odpowiednimi dowodami.

Wstępnym warunkiem ustalenia, czy inwalidztwo pozostaje w związku ze służbą wojskową, jest stwierdzenie, że żołnierz stał się inwalidą w okresie, w którym mowa w art. 30 ust. 1 ustawy z dnia 29 maja 1974 r. o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin (jednolity tekst: Dz.U. z 2002 r. Nr 9, poz. 87 ze zm.).

Prawo do renty ubezpieczonego spełniającego warunki określone w art. 57 ust. 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (jednolity tekst: Dz.U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 ze zm.) - całkowicie niezdolnego do pracy i mającego okres składkowy i nieskładkowy 20 lat w przypadku kobiet i 25 lat w przypadku mężczyzn - nie jest uzależnione od wykazania pięcioletniego okresu zatrudnienia w ostatnim dziesięcioleciu przed zgłoszeniem wniosku lub powstaniem niezdolności do pracy.

Prawo do renty okresowej przyznanej z powodu niezdolności do pracy ustaje z upływem okresu, na jaki zostało przyznane (art. 102 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, jednolity tekst: Dz.U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 ze zm.) i podlega przywróceniu tylko wtedy, gdy w ciągu 18 miesięcy od ustania tego prawa ubezpieczony ponownie stał się niezdolny do pracy (art. 61 tej ustawy).

Prawo do emerytury w obniżonym wieku na podstawie art. 29 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (jednolity tekst: Dz.U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 ze zm.) nie przysługuje ubezpieczonemu z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę nakładczą.

Wykonywanie pracy na stanowisku określonym w zarządzeniu resortowym, której nie wymieniono w wykazach A i B, stanowiących załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8, poz. 43 ze zm.), nie uprawnia do uzyskania emerytury na podstawie art. 32 ust. 1 w związku z art. 32 ust. 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (jednolity tekst: Dz.U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 ze zm.).

Wypowiedzenie umowy o pracę na czas nieokreślony pracownicy wyłącznie z powodu nabycia przez nią prawa do emerytury na podstawie art. 40 w związku z art. 50 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (jednolity tekst: Dz. U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353 ze zm.) stanowi dyskryminację ze względu na płeć (art. 113 k.p.).

Stwierdzenie nieważności decyzji o zwolnieniu żołnierza z zawodowej służby wojskowej nie powoduje obowiązku zwrotu emerytury wypłaconej po zwolnieniu ze służby (art. 48 ust. 1 ustawy z dnia 10 grudnia 1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin, Dz. U. z 1994 r. Nr 10, poz. 36 ze zm.; obecnie tekst jedn.: Dz. U. z 2004 r. Nr 8, poz. 66).

Nasz pracownik uprawniony do emerytury wciąż prosi nas o wydawanie mu zaświadczeń w celu złożenia w ZUS. Jak często istnieje możliwość doliczania do stażu pracy okresu zatrudnienia i jak często powinniśmy składać w ZUS zaświadczenia o przychodach naszych pracowników? Czy są jakieś specjalne druki, które by nam ułatwiły wywiązywanie się z tego obowiązku?

Pracownikowi przysługuje jednorazowa odprawa emerytalno-rentowa w przypadku, gdy stosunek pracy został rozwiązany w związku z przejściem na rentę lub emeryturę. Odprawa emerytalna lub rentowa przysługuje tylko raz w życiu. Pracownik, który otrzymał taką odprawę, nie może ponownie nabyć do niej prawa.

Nasz pracownik jest zatrudniony równocześnie w dwóch zakładach pracy, w naszej gminnej bibliotece na 1/2 etatu i w gimnazjum jako nauczyciel w pełnym wymiarze. Od 1 września pracownik przechodzi na emeryturę nauczycielską - bez względu na wiek. Równocześnie poinformował nas, że chce rozwiązać umowę o pracę z biblioteką. W związku z rozwiązaniem umowy z gimnazjum pracownik otrzyma odprawę emerytalną z Karty Nauczyciela. Spełnia tam wymagane kryteria. Czy drugi zakład pracy - biblioteka może wypłacić pracownikowi odprawę emerytalną? Moim zdaniem pracownik nie nabył u nas prawa do odprawy emerytalnej. Pracownik nie ma prawa do emerytury w związku z zatrudnieniem w naszym zakładzie, bo ma dopiero 58 lat.

W grudniu 2008 r. ukończę 55 lat. Łącznie z 9-letnim okresem pracy w gospodarstwie rolnym mam przepracowane prawie 35 lat. Od dwóch lat jestem na rencie z tytułu częściowej niezdolności do pracy. Przed przejściem na rentę pracowałam na podstawie umowy o pracę w prywatnej firmie. Od półtora roku prowadzę własną firmę, która zajmuje się sprzątaniem. Czy będę miała prawo do wcześniejszej emerytury? Nie należę do otwartego funduszu emerytalnego.

Pracownica, która urodziła się przed 1 stycznia 1949 r., uzyskała prawo do wcześniejszej emerytury po ukończeniu 55 lat. Emeryturę pobierała od października 2003 r. do lipca 2004 r., a od 1 sierpnia 2004 r. zatrudniliśmy ją na podstawie umowy o pracę (nadal u nas pracuje). Pracownica zwróciła się do nas z pytaniem, czy w związku zatrudnieniem po przyznaniu prawa do emerytury może przeliczyć podstawę wymiaru z uwzględnieniem obowiązującej teraz kwoty bazowej? Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru emerytury przysługującej pracownicy wynosi 248%. Prosimy także o wyjaśnienie, czy przysługuje jej emerytura z tytułu ukończenia 60 lat i w jakiej wysokości?

Uposażeniem należnym w ostatnim miesiącu pełnienia zawodowej służby wojskowej, które stanowi podstawę wymiaru emerytury wojskowej (art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 10 grudnia 1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin (jednolity tekst: Dz.U. z 2004 r. Nr 8, poz. 66 ze zm.), w przypadku zawieszenia uposażenia na podstawie art. 92 ust. 1 ustawy z dnia 11 września 2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych (Dz.U. Nr 176, poz. 1750 ze zm.), jest uposażenie wypłacone w wysokości ograniczonej tym przepisem w ostatnim miesiącu pełnienia zawodowej służby wojskowej.

W 2007 r. pracownica uzyskała prawo do emerytury. ZUS naliczył jej emeryturę i zawiesił wypłatę, ponieważ pracownica przez cały czas pracuje u nas na podstawie umowy o pracę. Od czerwca 2008 r. pracownica jest na zwolnieniu lekarskim, które już przekroczyło 33 dni. Wkrótce pójdzie do szpitala, dlatego zwolnienie lekarskie przedłuży się. Nie wypłacamy zasiłków chorobowych naszym pracownikom, wypłatę przekazujemy do ZUS. Czy pracownicy będzie przysługiwał zasiłek chorobowy, mimo że ma ustalone prawo do emerytury, czy powinna odwiesić wypłatę emerytury, ponieważ nie będzie miała prawa do zasiłku chorobowego?

Jeżeli osoba osiągała zarobki w okresie trwania postępowania przed sądem o przyznanie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, to po przyznaniu renta powinna być rozliczona z uwzględnieniem przychodów za okres od dnia uprawomocnienia się wyroku przyznającego rentę (na podstawie uchwały Sądu Najwyższego z 7 maja 2008 r., II UZP 2/08).

Zmarł mąż naszej 47-letniej pracownicy, który przez 10 lat był pracownikiem innej firmy. Na wychowaniu pracownicy pozostała córka w wieku 15 lat, która nadal się uczy. Czy pracownica ma prawo do renty po zmarłym mężu? Czy jeśli otrzyma na siebie rentę rodzinną, będzie mogła nadal pracować?

Nasz długoletni pracownik przeszedł na wcześniejszą emeryturę po ukończeniu 60 lat. Po przyznaniu prawa do emerytury ponownie zatrudniliśmy go na umowę o pracę - pracuje nadal. W tym roku skończy 65 lat. Czy może starać się o przeliczenie emerytury po ukończeniu 65 lat z uwzględnieniem obowiązującej teraz kwoty bazowej? Jaki okres powinien przepracować, aby ZUS przeliczył jego świadczenie? Czy w związku ze złożeniem wniosku o przeliczenie emerytury powinniśmy rozwiązać z tym pracownikiem umowę o pracę?

Od 8 maja 2008 r. prawo do emerytury uzyskali 60-letni mężczyźni (urodzeni przed 1 stycznia 1949 r.), którzy mają 35-letni okres składkowy i nieskładkowy. Nie zawsze osoba, która stara się o wcześniejszą emeryturę, może udokumentować wyłącznie polski staż emerytalny.

Wyrok SN z dnia 22 czerwca 2006 r., sygn. I UK 356/05

Wyrok SN z dnia 20 grudnia 2006 r., sygn. I UK 201/06

Wyrok SN z dnia 22 lutego 2007 r., sygn. I UK 229/06

Wyrok SN z dnia 5 października 2006 r., sygn. I UK 117/06

Wyrok SN z dnia 5 czerwca 2007 r., sygn. I UK 376/06

Wyrok SN z dnia 20 lutego 2006 r., sygn. I UK 170/05

Wyrok SN z dnia 11 lutego 2005 r., sygn. I UK 177/04

Wyrok SN z dnia 7 lutego 2007 r., sygn. I UK 246/06

Wyrok SN z dnia 24 stycznia 2006 r., sygn. I UK 119/05

Wyrok SN z dnia 19 lutego 2007 r., sygn. I UK 266/06

Wyrok SN z dnia 3 sierpnia 2005 r., sygn. I UK 358/04

Wyrok SN z dnia 11 kwietnia 2006 r., sygn. I UK 144/05

Wyrok SN z dnia 5 kwietnia 2007 r., sygn. I UK 316/06

Wyrok SN z dnia 20 lutego 2006 r., sygn. I UK 172/05

Wyrok SN z dnia 16 maja 2006 r., sygn. I UK 284/05

Wyrok SN z dnia 20 stycznia 2005 r., sygn. I UK 120/04

Wyrok SN z dnia 24 stycznia 2006 r., sygn. I UK 119/05

Wyrok SN z dnia 27 września 2006 r., sygn. I UK 105/06

Wyrok SN z dnia 7 kwietnia 2006 r., sygn. I UK 229/05

Wyrok SN z dnia 12 stycznia 2005 r., sygn. I UK 160/04

Wyrok SN z dnia 11 kwietnia 2006 r., sygn. I UK 144/05

Wyrok SN z dnia 14 grudnia 2006 r., sygn. I UK 144/06

Postanowienie SN z dnia 18 maja 2007 r., sygn. I UZ 12/07

Wyrok SN z dnia 27 września 2006 r., sygn. I UK 64/06

Wyrok SN z dnia 5 października 2006 r., sygn. I UK 99/06

Wyrok SN z dnia 10 października 2006 r., sygn. I UK 96/06

Wyrok SN z dnia 26 marca 2007 r., sygn. I PK 262/06

Wyrok SN z dnia 20 października 2005 r., sygn. I UK 72/05

Wyrok SN z dnia 12 stycznia 2005 r., sygn. I UK 93/04

Wyrok SN z dnia 8 sierpnia 2006 r., sygn. I UK 27/06

Wyrok SN z dnia 27 września 2006 r., sygn. I UK 75/06

Wyrok SN z dnia 30 listopada 2005 r., sygn. I UK 59/05

Wyrok SN z dnia 25 lipca 2006 r., sygn. I UK 5/06

Wyrok SN z dnia 25 listopada 2005 r., sygn. I UK 67/05

Wyrok SN z dnia 20 stycznia 2005 r., sygn. I UK 99/04

Wyrok SN z dnia 5 czerwca 2007 r., sygn. I UK 43/07

Wyrok SN z dnia 20 października 2005 r., sygn. I UK 41/05

Uchwała składu 7 sędziów SN z dnia 19 listopada 2008 r., sygn. I PZP 4/08

Uchwała SN z dnia 11 września 2008 r., sygn. III UZP 1/08

Jak często ZUS dolicza do emerytury nowy staż

Na jakich zasadach wypłaca się odprawę emerytalno-rentową

Odprawa emerytalna od dwóch pracodawców

Czy rencistka prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą ma prawo do emerytury

Czy ZUS przeliczy emeryturę po 30 miesiącach pracy

Uchwała SN z dnia 4 czerwca 2008 r., sygn. II UZP 4/08

Czy pracownik, który ma prawo do emerytury, otrzyma zasiłek chorobowy

Czy zarobki osiągane w czasie trwania sprawy w sądzie o przyznanie renty mają wpływ na jej wypłatę

Czy osoba, która nadal pracuje, ma prawo do renty rodzinnej

Prawo do emerytury

Czy przy ustalaniu prawa do wcześniejszej emerytury dla 60-letnich mężczyzn ZUS wliczy okresy pracy za granicą