Przeliczenie świadczenia z nową kwotą bazową

Wysokość renty z tytułu niezdolności do pracy oraz tzw. starej emerytury (ustalanej dla osób urodzonych przed 1 stycznia 1949 r. oraz dla tych spośród urodzonych po 1948 r., którzy do końca 2008 r. spełnili warunki do uzyskania wcześniejszych uprawnień emerytalnych) jest uzależniona w dużej mierze od kwoty bazowej obowiązującej w dniu powstania prawa do świadczenia.

ZUS stosuje ją dwukrotnie przy obliczaniu emerytury lub renty, tj.:

• w pierwszej kolejności przy ustalaniu podstawy wymiaru świadczenia (przez pomnożenie kwoty bazowej przez wskaźnik wysokości podstawy wymiaru emerytury lub renty będący wypadkową zarobków wnioskodawcy ze wskazanych lat oraz przeciętnych płac z tych lat), a następnie
• przy wyliczaniu części socjalnej świadczenia, która stanowi 24% kwoty bazowej.

Kwota bazowa wynosi 100% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego brutto w gospodarce narodowej pomniejszonego o potrącone od ubezpieczonych składki na ubezpieczenia społeczne w poprzednim roku kalendarzowym. Podawana jest do publicznej wiadomości przez Prezesa GUS w formie komunikatu, w Dzienniku Urzędowym RP „Monitor Polski” w terminie do 7. roboczego dnia lutego każdego roku. Obowiązuje od 1 marca każdego roku kalendarzowego do końca lutego następnego roku kalendarzowego.

Kwota bazowa obowiązująca od 1 marca 2012 r. wynosi 2974,69 zł i jest wyższa od dotychczasowej (2822,66 zł) o ponad 150 zł. Ma ona zastosowanie przede wszystkim do nowo przyznawanych świadczeń. W określonych przypadkach mogą z niej jednak skorzystać również osoby uprawnione już do emerytury lub renty.

Wyższy wskaźnik zarobków

Emeryci i renciści, którzy pracowali po przyznaniu swojego świadczenia mogą ubiegać się o ponowne jego obliczenie na podstawie art. 110 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS.

Aby skorzystać z możliwości ponownego obliczenia emerytury lub renty, muszą spełnić łącznie następujące warunki:

• wskazać do ponownego ustalenia podstawy wymiaru emerytury lub renty zarobki przypadające w całości lub w części po przyznaniu tego świadczenia,
• wnioskować o obliczenie podstawy wymiaru emerytury lub renty z 10 kolejnych lat kalendarzowych wybranych z ostatniego 20-lecia przypadającego przed rokiem złożenia wniosku o ponowne ustalenie wysokości świadczenia lub też z 20 dowolnych lat z całego okresu ubezpieczenia sprzed roku złożenia tego wniosku,
• legitymować się wyższym wskaźnikiem wysokości podstawy wymiaru z nowo wskazanego okresu w stosunku do wskaźnika obliczonego poprzednio.

W przypadku gdy zachodzą przesłanki do ponownego ustalenia emerytury lub renty w myśl art. 110 ustawy emerytalnej, ZUS stosuje kwotę bazową obowiązującą w dniu zgłoszenia wniosku o przeliczenie świadczenia. Nowa „bazówka” ma zastosowanie zarówno do obliczenia podstawy wymiaru emerytury lub renty, jak i do ustalenia części socjalnej świadczenia.

ZUS może dokonać przeliczenia podstawy wymiaru emerytury i ponownego ustalenia tego świadczenia tylko wtedy, gdy osoba uprawniona zgłosi w tej sprawie wniosek. Jeśli do tego przeliczenia wskazuje ona nowe nieuwzględnione wcześniej wynagrodzenia, do wniosku powinien być dołączony dokument potwierdzający uzyskiwanie tych zarobków. W tym celu pracodawca, który zatrudniał (zatrudnia) emeryta lub rencistę, powinien wystawić na jego żądanie zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu na druku ZUS Rp-7.