Indywidualne prawo pracy

Trwają prace nad obywatelskim projektem ustawy dotyczącej zakazu handlu w niedziele. Prawdopodobnie wykaz podmiotów wyłączonych z zakazu zostanie rozszerzony m.in. o hale targowe i urzędy pocztowe. Zgodnie z postulatami rządu projektodawcy zrezygnowali m.in. z kary więzienia za naruszenie zakazu.

Dane osobowe, które kandydaci na pracowników umieszczają w CV, należą do danych osobowych zwykłych. Czy CV kandydata na pracownika musi być przez niego podpisane?

Zgodnie z art. 101(2) § 2 kodeksu pracy zakaz konkurencji przestaje obowiązywać przed upływem terminu wskazanego w umowie o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy w szczególności w razie ustania przyczyn uzasadniających taki zakaz. Co to oznacza w praktyce dla pracodawcy i dla pracownika?

Zgodnie z art. 101(2) § 1 kodeksu pracy umowa o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy może być zawarta z pracownikiem mającym dostęp do szczególnie ważnych informacji, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę. Czy w związku z tym pracodawca może skutecznie kwestionować taką umowę i wynikający z niej obowiązek zapłaty odszkodowania pracownikowi twierdząc, iż zawierając umowę był w błędzie w zakresie posiadania przez pracownika dostępu do szczególnie ważnych informacji?

Zgodnie z art. 101(2) § 1 kodeksu pracy umowa o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy może być zawarta z pracownikiem mającym dostęp do szczególnie ważnych informacji, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę. Kto i co decyduje o tym, czy pracownik ma dostęp do szczególnie ważnych informacji? Czy pracownik może skutecznie kwestionować zakaz konkurencji twierdząc, iż nie posiadał dostępu do szczególnie ważnych informacji?

Zadaniowy czas pracy to jeden z systemów czasu pracy, który może być zastosowany wobec pracownika w rozumieniu przepisów Kodeksu pracy. System czasu pracy określa dopuszczalny wymiar czasu pracy i zasady jego rozłożenia w poszczególnych dniach, tygodniach czy miesiącach w przyjętym okresie rozliczeniowym.

Od 1 stycznia 2017 r. obowiązek posiadania regulaminu pracy dotyczy pracodawców, którzy zatrudniają co najmniej 50 pracowników. Jak zatem uchylić regulamin pracy po zmianach przepisów?

Przepisy prawa pracy przewidują kilka rodzajów przerw w pracy. W praktyce najszersze zastosowanie mają: 15-minutowa przerwa wliczana do czasu pracy, 60-minutowa przerwa niewliczana do czasu pracy oraz 5 – minutowe przerwy wliczane do czasu pracy związane z pracą przy komputerze.

W ciągu ostatnich kilku lat mamy do czynienia ze zmianami w prawie pracy, które mają na celu coraz większe uelastycznienie czasu pracy. Jedną z instytucji temu służących jest tzw. ruchomy czas pracy. Zobaczmy jakie wady oraz jakie zalety wiążą się z tą instytucją.

Zgodnie z art. 23(1) § 1 kodeksu pracy, w razie przejścia zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę staje się on z mocy prawa stroną w dotychczasowych stosunkach pracy. Czy reguła ta dotyczy także umów o zakazie konkurencji podpisanych przez poprzedniego pracodawcę?

Umowa o zakazie konkurencji w czasie trwania stosunku pracy oraz umowa o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy, które zawierane są pomiędzy pracodawcą i pracownikiem (zgodnie z definicjami tych pojęć zawartymi odpowiednio w art. 3 i art. 2 kodeksu pracy) uregulowane są przepisami kodeksu pracy. Natomiast zakaz konkurencji w przypadku świadczenia usług na podstawie umów cywilnych o świadczenie usług (art. 750 kodeksu cywilnego), do których stosuje się przepisy kodeksu cywilnego o umowie zlecenia, nie jest uregulowany przepisami kodeksu cywilnego. Ustalenie zakazu konkurencji przez strony takiej umowy cywilnej zarówno na okres jej trwania, jak na okres po jej zakończeniu jest jednak możliwe zgodnie z zasadą swobody umów (art. 353(1) kodeksu cywilnego).

Kwestia dopuszczalności zastrzeżenia kary umownej w umowie o zakazie konkurencji w czasie trwania stosunku pracy oraz w umowie o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy na wypadek naruszenia tych umów przez pracownika/byłego pracownika ma bez wątpienia bardzo istotne znaczenie praktyczne zarówno dla pracodawcy z uwagi na jej wyraźny prewencyjny charakter zabezpieczający interes pracodawcy, jak i dla pracownika z uwagi na jej potencjalną dużą skuteczność i dotkliwość w przypadku naruszenia zakazu konkurencji.

W dniu 1 stycznia 2017 zaczęło obowiązywać rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 30 grudnia 2016 r. w sprawie świadectwa pracy, które wprowadziło szereg zmian w zakresie treści świadectwa pracy oraz terminów wydawania świadectwa pracy. Prawdopodobnie od 1 czerwca 2017 zacznie obowiązywać nowe rozporządzenie w sprawie świadectwa pracy, w projekcie rozporządzenia wskazano bowiem, że nowe rozporządzenie ma wejść w życie z dniem 01 czerwca 2017.

Przepisy Kodeksu pracy wyraźnie określają, że za pracę w godzinach nadliczbowych, oprócz standardowego wynagrodzenia, przysługuje dodatek w wysokości 100% pensji, jeśli dodatkowe obowiązki pracownik wykonywał w nocy, niedzielę lub święta.

W przypadku umowy o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy odszkodowanie z tytułu zakazu konkurencji zawsze jest koniecznym elementem tego stosunku prawnego uregulowanym w art. 101(2) § 1 i § 3 kodeksu pracy. Natomiast odszkodowanie z tytułu umowy o zakazie konkurencji w czasie trwania stosunku pracy nie jest przewidziane przepisami kodeksu pracy. Ustalenie takiego odszkodowania przez pracodawcę i pracownika zawierających umowę o zakazie konkurencji w czasie trwania stosunku pracy jest jednak możliwe zgodnie z zasadą swobody umów.

Art. 101(1) § 1 kodeksu pracy stanowiąc, iż w zakresie określonym w odrębnej umowie, pracownik nie może prowadzić działalności konkurencyjnej wobec pracodawcy ani też świadczyć pracy w ramach stosunku pracy lub na innej podstawie na rzecz podmiotu prowadzącego taką działalność, ogranicza możliwość umownego zakazania aktywności zawodowej pracownika wyłącznie w zakresie działalności konkurencyjnej wobec pracodawcy.

Pracownik, który decyduje się na podjęcie działalności konkurencyjnej wobec swojego pracodawcy powinien liczyć się z negatywnymi konsekwencjami takiej decyzji, z rozwiązaniem umowy o pracę włącznie, nie tylko w przypadku, gdy podpisał ze swym pracodawcą umowę o zakazie konkurencji w czasie trwania stosunku pracy.

Samo żądanie sprostowania świadectwa pracy w części dotyczącej stwierdzenia, że stosunek pracy został rozwiązany przez pracodawcę w trybie dyscyplinarnym jest nieprawidłowe. Dopiero gdy z prawomocnego orzeczenia sądu wynika, że zwolnienie dyscyplinarne nastąpiło z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu w tym trybie umów o pracę, pracodawca musi wydać pracownikowi nowe świadectwo pracy z informacją o rozwiązaniu umowy o pracę za wypowiedzeniem.

Sposób obliczania odszkodowania z tytułu umowy o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy ma bez wątpienia bardzo istotne znaczenie praktyczne zarówno dla byłego pracodawcy zobowiązanego do wypłaty takiego odszkodowania, jak i dla byłego pracownika, który powstrzymuje się od działalności konkurencyjnej po ustaniu stosunku pracy, albowiem różnice w wysokości takiego odszkodowania przy przyjęciu różnych sposobów jego obliczania mogą być bardzo znaczące.

Zgodnie z przepisami Kodeksu pracy przez czas pracy należy rozumieć czas, w którym pracownik pozostaje w dyspozycji pracodawcy w zakładzie pracy lub w innym miejscu wyznaczonym do wykonywania pracy. Biorąc to pod uwagę, pojawia się pytanie, jak zakwalifikować udział pracowników w szkoleniach – czy czas ten należy uwzględniać w czasie pracy, czy też nie.

Zgodnie z Kodeksem pracy roszczenia ze stosunku pracy ulegają przedawnieniu z upływem 3 lat od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne. Przedawnienie roszczenia oznacza, że nie może być już dochodzone przed sądem.

Coraz częściej pracodawcy zobowiązują pracowników do noszenia identyfikatorów w pracy. W ocenie niektórych pracowników pracodawca, nakładając na nich obowiązek noszenia identyfikatorów, narusza przepisy o ochronie danych osobowych. Czy mają rację?

W jakim zakresie sąd pracy może orzekać w sprawie o uchylenie kary porządkowej? Czy może karę tę zmienić?

Rok 2017 przynosi wiele zmian w obszarze wykonywania działalności gospodarczej w Polsce. Wśród nich szczególne znaczenie dla pracodawców ma obowiązująca od tego roku nowelizacja przepisów Kodeksu pracy dotycząca m.in. tworzenia regulaminów pracy i wynagradzania, sporządzania świadectwa pracy, a także terminu wniesienia do sądu pracy odwołania od wypowiedzenia umowy o pracę, żądania przywrócenia do pracy lub odszkodowania oraz żądania nawiązania umowy. Istotne modyfikacje przewidziano ponadto w zakresie obowiązku tworzenia zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Natomiast od 1 kwietnia 2017 r. zmienią się zasady regulujące tryb ustalania wysokości stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe przez ZUS w przypadkach zaniżenia jej wysokości przez płatnika.

Czas pracy kierowcy kontrolowany jest nie tylko przez Inspekcję Transportu Drogowego, ale również przez Państwową Inspekcję Pracy. W związku z szerokim katalogiem uprawnień w czasie kontroli u przedsiębiorcy transportowego, może on zapłacić w konsekwencji podwójną karę za nieprzestrzeganie przepisów w zakresie czasu pracy: od PIP oraz ITD.

Od 1 stycznia 2017 r. zmieniły się zasady wydawania świadectw pracy. Świadectwo pracy jest wydawane, jeżeli stosunek pracy został rozwiązany lub wygasł, a pracodawca nie zamierza pracownika zatrudnić. Jeżeli pracownik został ponownie zatrudniony, to otrzyma świadectwo, jeśli złoży w tej sprawie wniosek pracodawcy. Doprecyzowano też zasady wydawania świadectwa pracy w razie śmierci pracownika. W związku ze zmianami obowiązuje również nowy wzór świadectwa pracy.

Polecenie pracodawcy pracy w godzinach nadliczbowych nie ma charakteru bezwzględnego. Pracownik może odmówić jego wykonania. Jednakże odmowa musi mieć uzasadnienie w przepisach prawa lub zasadach współżycia społecznego.

Jeśli chodzi o rozwiązywanie umów o pracę za porozumieniem stron to nie jest zastrzeżona w przepisach prawa forma pisemna. Można zatem zastosować do nich wprowadzoną 8 września 2016 r. do Kodeksu cywilnego formę dokumentową. Oznacza to, że porozumienie stron w zakresie rozwiązania umowy może być zawarte za pośrednictwem dowolnego nośnika informacji umożliwiającego zapoznanie się z jego treścią (np. e-mail, SMS, faks, skan).

Co do zasady prowadzenie przez pracownika działalności, która nie pokrywa się z działalnością pracodawcy nie powinno rodzić dla niego negatywnych konsekwencji. Jeśli jednak będzie to w jakiś sposób naruszać dobro zakładu pracy skutki mogą być dla pracownika dotkliwe.

Przeważająca część doktryny prawa pracy oraz orzecznictwa stoi na stanowisku, iż pracownik nie ma prawa odmówić zastosowania się do polecenia pracodawcy o pracy w godzinach nadliczbowych. Nie dotyczy to jednak pewnych grup pracowników np. kobiet w ciąży lub pracowników niepełnosprawnych.

Warunkiem stosowania systemu równoważnego czasu pracy jest potrzeba pracodawcy wynikająca z rodzaju lub organizacji pracy. Wdrożenie tego systemu następuje w formie wprowadzenia odpowiednich postanowień do regulaminu pracy albo układu zbiorowego.

Od 1 stycznia 2017 roku obowiązują nowe zasady wydawania świadectw pracy. Jakie prawa ma pracownik w związku z wydaniem wadliwego świadectwa pracy?

Uprzednie ukaranie pracownika karą porządkową nie wyłącza możliwości rozwiązania z nim umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika w razie ciężkiego naruszenia przez niego podstawowych obowiązków pracowniczych na podstawie tego samego zdarzenia.

Pracownik może wnioskować o zmianę obowiązującego go wymiaru czasu pracy, wnosząc o zwiększenie wymiaru etatu bądź jego obniżenie. Pracodawca może, ale nie musi wyrazić zgody na wniosek pracownika. Zobacz wzór wniosku o obniżenie wymiaru etatu pracownika uprawnionego do skorzystania z urlopu wychowawczego.

Bezwzględny zakaz pracy w godzinach nadliczbowych dotyczy pracownicy w ciąży czy pracownika młodocianego. Z kolei pracownik opiekujący się dzieckiem w wieku do 4 lat może pracować w nadgodzinach, jeżeli się na to zgodzi.

Za pracę w niedzielę i święta pracownikowi przysługuje odpowiednia rekompensata w postaci dnia wolnego w wybranym dniu roboczym. Co jednak w przypadku, gdy pracownik zachoruje w tym czasie i nie skorzysta z dnia wolnego?

Od 1 stycznia 2017 r. świadectwo pracy musi zawierać informacje odnośnie wykorzystanego przez pracownika urlopu rodzicielskiego, ojcowskiego i wychowawczego, a także podstawy prawnej udzielenia tych urlopów. Taki wymóg nakłada rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 30 grudnia 2016 r. w sprawie świadectwa pracy.

Rodzice dzieci niepełnosprawnych będą mogli złożyć wniosek o objęcie ich indywidualnym rozkładem czasu pracy, ruchomym czasem pracy lub systemem przerywanego czasu pracy - taka rekomendacja nowelizacji przepisów Kodeksu pracy została zawarta w uchwale Rady Ministrów z 20 grudnia 2016 r.

Od 1 stycznia 2017 roku obowiązuje nowelizacja Kodeksu pracy, która wprowadziła ważne zmiany dla pracodawców, między innymi w wprowadzaniu regulaminów pracy i wynagradzania, w świadectwach pracy czy w tworzeniu funduszu świadczeń socjalnych.

Niezależnie od pełnionej funkcji, powierzonego stanowiska, pracownik w rozumieniu przepisów Kodeksu pracy ma określone obowiązki, o których nie warto zapominać ze względu na uprawnienia, które przysługują pracownikowi na mocy tychże przepisów prawa pracy.

Od początku 2017 r. pracodawca ma obowiązek niezwłocznie wydać pracownikowi świadectwo pracy, jeżeli nie zamierza nawiązać z nim kolejnego stosunku pracy w ciągu 7 dni. Jak zatem stosować przepisy przejściowe w związku ze zmianami w wydawaniu świadectw pracy?

Ojciec dziecka może korzystać z różnego rodzaju płatnych urlopów służących opiece nad dziećmi, m.in. z urlopu ojcowskiego i tzw. tacierzyńskiego. Jaki jest ich wymiar i zasady przyznawania w 2017 roku? Czym różni się urlop tacierzyński od urlopu ojcowskiego?

Zakres działalności konkurencyjnej powinien określić pracodawca w umowie o zakazie konkurencji. Co jednak w przypadku, gdy pracownik odmówi podpisania umowy, czy pracodawca jest uprawniony do rozwiązania z nim stosunku pracy?

Pracodawca może otrzymać środki z Krajowego Funduszu Szkoleniowego na sfinansowanie kursów, studiów podyplomowych podejmowanych przez siebie i swoich pracowników. W 2017 roku przeznaczono na ten cel prawie 200 tys. zł. Jak uzyskać dotacje na szkolenia?

Z dniem 1 stycznia 2017 r. zostało uchylone Rozporządzenie Ministra pracy i Polityki Socjalnej z dnia 15 maja 1996 r. w sprawie szczegółowej treści świadectwa pracy oraz sposobu i trybu jego wydawania i prostowania. Zastąpiło je Rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 30 grudnia 2016 roku w sprawie świadectwa pracy (poz. 2292). Bardzo istotną zmianą z punktu widzenia zarówno pracodawcy jak i pracownika jest sama treść świadectwa pracy, rozszerzona o katalog dodatkowych informacji, a także termin wydania świadectwa pracy.

Od 1 stycznia 2017 roku pracownik ma 21 dni na odwołanie od wypowiedzenia umowy o pracę do sądu pracy. Przed zmianą termin ten wynosił 7 dni. Jak wygląda kwestia przepisów przejściowych?

W określonych ustawowo przypadkach nauczyciel, któremu dyrektor szkoły wypowiedział umowę o pracę, może przejść w stan nieczynny. W stanie nieczynnym nauczyciel nadal pozostaje w stosunku pracy i otrzymuje wynagrodzenie.

Od 2 stycznia 2016 r. pracownik będący rodzicem dziecka ma prawo do 16 godzin albo dwóch dni zwolnienia na opiekę nad dzieckiem w ciągu roku z zachowaniem prawa do wynagrodzenia. Kiedy rozwiedzionemu pracownikowi przysługuje prawo do dwóch dni opieki nad dzieckiem? Przedstawiamy wzór oświadczenia o skorzystaniu ze zwolnienia od pracy z tytułu opieki nad dzieckiem w wieku do 14 lat.

Od 1 stycznia 2017 r. na pracodawców czekają nowe obowiązki w zakresie tworzenia ZFŚS, ustalania regulaminu wynagradzania, wydawania świadectw pracy. Tego dnia wejdzie w życie ustawa wprowadzająca tzw. pakiet "100 zmian dla firm" obejmująca ważne zmiany w Kodeksie pracy.

Zwolnione z podatku dochodowego od osób fizycznych są odszkodowania, których wysokość lub zasady ustalania wynikają z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów aktów wykonawczych. Zalicza się do nich m.in. odszkodowanie za niezgodne z prawem rozwiązanie umowy o pracę, przyznane na zasadach określonych w Kodeksie pracy.

Zakaz handlu w niedzielę - zmiany w projekcie ustawy

Czy kandydat na pracownika ma obowiązek podpisać CV?

Ustanie przyczyn uzasadniających zakaz konkurencji

Błąd pracodawcy przy wyborze pracownika do objęcia klauzulą konkurencyjną

Dostęp do szczególnie ważnych informacji a klauzula konkurencyjna

Zadaniowy czas pracy - na czym polega i jak go wprowadzić

Jak uchylić regulamin pracy w 2017 r. krok po kroku

Przerwy w pracy - ile ich przysługuje?

Wady i zalety ruchomego czasu pracy

Przejście zakładu pracy na innego pracodawcę a klauzula konkurencyjna

Zakaz konkurencji w umowach cywilnych o świadczenie usług

Kara umowna w umowie o zakazie konkurencji

Świadectwo pracy - zmiany od 1 czerwca 2017 r.

Wynagrodzenie i dodatek za godziny nadliczbowe

Odszkodowanie z tytułu zakazu konkurencji w czasie trwania stosunku pracy

Zakres zakazu aktywności zawodowej w umowie o zakazie konkurencji

Działalność konkurencyjna pracownika a rozwiązanie umowy o pracę

Żądanie sprostowania świadectwa pracy - zwolnienie dyscyplinarne

Wysokość odszkodowania z tytułu umowy o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy

Czy udział pracowników w szkoleniach wlicza się do czasu pracy

Przedawnienie roszczeń pracowniczych

Obowiązek noszenia przez pracowników identyfikatorów a ochrona danych osobowych

Zmiana kary porządkowej przez sąd

Jak w 2017 r. zmieniły się przepisy dotyczące pracodawców?

Kontrola czasu pracy kierowców przez PIP

Co zmieniło się od 1 stycznia 2017 r. w wystawianiu świadectw pracy?

Obowiązek pracy w godzinach nadliczbowych

Czy można rozwiązać umowę o pracę e-mailem lub sms-em?

Zwolnienie pracownika w związku z działalnością niekonkurencyjną

Odmowa pracy w godzinach nadliczbowych

Kiedy stosować równoważny system czasu pracy

Wydanie błędnego świadectwa pracy - uprawnienia pracownika

Zwolnienie dyscyplinarne i kara porządkowa za to samo przewinienie

Wniosek o obniżenie wymiaru etatu - wzór

Komu nie można zlecić pracy w godzinach nadliczbowych?

Choroba pracownika w dniu wolnym udzielonym za pracę w niedzielę i święta

Urlop rodzicielski, wychowawczy i ojcowski w świadectwie pracy od 2017 r.

Ruchomy czas pracy dla rodziców dzieci niepełnosprawnych

Nowelizacja Kodeksu pracy od 1 stycznia 2017 r.

Zmiana pracodawcy - o czym pracownik musi pamiętać

Świadectwo pracy po zmianach - przepisy przejściowe

Urlop tacierzyński i urlop ojcowski w 2017 r. - wymiar, zasady przyznawania

Konsekwencje odmowy podpisania umowy o zakazie konkurencji

Krajowy Fundusz Szkoleniowy 2017 - dotacje na szkolenia

Nowa treść świadectwa pracy od 1 stycznia 2017 r.

Odwołanie od wypowiedzenia umowy o pracę – nowy termin od 2017 r.

Przeniesienie nauczyciela w stan nieczynny

Dwa dni na opiekę nad dzieckiem po rozwodzie - wzór oświadczenia

Ważne zmiany dla pracodawców od 1 stycznia 2017 r.

Zwolnienie z podatku PIT odszkodowania za niezgodne z prawem rozwiązanie umowy o pracę