Tematy - Urlop na żądanie, Prawa pracownika - INFOR.PL

Zapisz się na newsletter

Wpisz poprawny e-mail

Członkom związków zawodowych, którzy pełnią funkcję w tych związkach przysługuje prawo do zwolnienia od pracy w razie konieczności wykonywania funkcji zawodowych.

Zatrudniliśmy pracownika na czas określony od 1 marca do 30 listopada 2011 r. Czy za ten okres pracy pracownikowi przysługują 3 czy 4 dni urlopu na żądanie? W styczniu i lutym tego roku pracownik nigdzie nie pracował. Teraz chce skorzystać u nas z 4 dni urlopu na żądanie.

Pracodawca jest obowiązany udzielić na żądanie pracownika i w terminie przez niego wskazanym nie więcej niż 4 dni urlopu w roku kalendarzowym. Eksperci Pracodawców RP przypominają jednak, że pracodawca nie zawsze ma obowiązek udzielić urlopu na żądanie, w szczególności gdy chce z niego skorzystać w jednym czasie większość pracowników firmy.

Nauczyciel akademicki uczelni publicznej lub niepublicznej ma prawo do corocznego płatnego urlopu wypoczynkowego. Wymiar urlopu nie jest uzależniony ani od poziomu wykształcenia, ani od okresu zatrudnienia i wynosi 36 dni roboczych w ciągu roku.

Kodeks pracy wymienia enumeratywnie kilka kar porządkowych, którymi pracodawca może ukarać pracownika za przewinienia pracownicze. Czy jest to katalog zamknięty, czy pracodawca może wprowadzać także inne, nieprzewidziane w Kodeksie kary?

Pracodawca, który zatrudnia co najmniej 20 pracowników (w przeliczeniu na etaty) - na dzień 1 stycznia danego roku, powinien utworzyć zakładowy fundusz świadczeń socjalnych. Trzeba jednak pamiętać, że nie wszystkie wydatki można sfinansować z jego środków.

Podstawowym sposobem nawiązania stosunku pracy jest zawarcie z pracownikiem umowy o pracę. Niekiedy potrzeby pracodawcy są na tyle zróżnicowane, iż zasadne wydaje się zawarcie jednej z umów cywilnoprawnych, takich jak umowa zlecenie czy umowa o dzieło. Trzeba jednak pamiętać, że zawarcie umowy cywilnoprawnej w sytuacji, gdy zachodzą wszystkie przesłanki uzasadniające zawarcie umowy o pracę, stanowi wykroczenie przeciwko prawom pracownika.

Zgodnie z obowiązującym w mojej firmie regulaminem w styczniu każdego roku ustalamy plan urlopów. W planie oprócz urlopu bieżącego uwzględniamy także urlop zaległy, poza planem pozostawiamy jednak 4 dni urlopu na żądanie. Czy urlop na żądanie z poprzedniego roku powinien być uwzględniony w planie urlopów? Czy muszę uwzględniać każdy wniosek o urlop na żądanie w bieżącym roku?

W razie pilnych spraw osobistych pracownik może domagać się od pracodawcy udzielenia mu urlopu na żądanie. Należy jednak pamiętać, że pracownik powinien zgłosić taki urlop przed godziną normalnego rozpoczęcia pracy w danym dniu.

W zakresie określonym w umowie pomiędzy pracownikiem a pracodawcą, pracownik nie może prowadzić działalności konkurencyjnej wobec pracodawcy ani też świadczyć pracy w ramach stosunku pracy lub na innej podstawie na rzecz podmiotu prowadzącego taką działalność.

Jeżeli jest to uzasadnione sytuacją finansową pracodawcy, może być zawarte porozumienie o zawieszeniu stosowania w całości lub w części przepisów prawa pracy, określających prawa i obowiązki stron stosunku pracy. Do takich przepisów zaliczamy układy zbiorowe pracy.

Praca wykonywana ponad obowiązujące pracownika normy czasu pracy, a także praca wykonywana ponad przedłużony dobowy wymiar czasu pracy, wynikający z obowiązującego pracownika systemu i rozkładu czasu pracy, stanowi pracę w godzinach nadliczbowych.

Pracownica ma 7 dni zaległego urlopu. Wypisała wniosek o urlop na żądanie za nowy rok – na 1 dzień. Czy urlop na żądanie pomniejsza zaległy urlop o 1 dzień, czy będzie to nowy urlop z roku bieżącego?

Aby wspomóc pracowników mniej zamożnych, pracodawcy często powołują w swoich firmach tzw. Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych, z którego po spełnieniu określonych kryteriów, wypłacane są dodatkowe środki finansowe, bądź finansowane są określone cele, takie jak bony na święta, czy dodatkowe szkolenia.

Pracownikowi, z którym rozwiązano umowę o pracę bez wypowiedzenia z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu umów o pracę w tym trybie, przysługuje roszczenie o przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowanie. O przywróceniu do pracy lub odszkodowaniu orzeka sąd pracy.

Wynagrodzenie za pracę powinno być tak ustalone, aby odpowiadało w szczególności rodzajowi wykonywanej pracy i kwalifikacjom wymaganym przy jej wykonywaniu, a także uwzględniało ilość i jakość świadczonej pracy. Jeżeli jednak pracodawca chce zróżnicować wynagrodzenie pracownikom zajmującym to samo stanowisko, musi to uzasadnić.

Pracownik podlega okresowym badaniom lekarskim. W przypadku niezdolności do pracy trwającej dłużej niż 30 dni, spowodowanej chorobą, pracownik podlega ponadto kontrolnym badaniom lekarskim w celu ustalenia zdolności do wykonywania pracy na dotychczasowym stanowisku.

Pomimo, że palenie tytoniu staje się coraz mniej popularne, wciąż zdarzają się nawet całe grupy pracowników, którzy wielokrotnie w ciągu dnia robią sobie przerwy na papierosa. Jak często pracownik może korzystać z takiej przerwy?

Pracownik chcąc skorzystać z przysługującego mu urlopu wypoczynkowego z reguły składa u pracodawcy wniosek urlopowy zgodny z wzorem obowiązującym w danym zakładzie pracy. Czy obowiązek składania takiego wniosku dotyczy także urlopu na żądanie?

Umowy cywilno-prawne, w tym umowy zlecenia cieszą się dość dużą popularnością wśród pracodawców, szczególnie z uwagi na mniejsze koszty zatrudnienia. Czy przepisy prawa przewidują maksymalny czas trwania takiej umowy?

Utrata zaufania do pracownika nie musi przejawiać się tylko w wydaniu wyroku skazującego dotyczącego pracownika. Często samo wszczęcie postępowania karnego może spowodować, że pracodawca postrzega takiego pracownika jako mniej godnego zaufania. Czy brak wyroku skazującego może być podstawą do wypowiedzenia umowy o pracę?

Pracodawca często staje przed dylematem, jak zachować się w stosunku do pracownika, który bardzo często przebywa na zwolnieniu lekarskim, o ile bowiem w niektórych wypadkach pracownik rzeczywiście ma poważne problemy ze zdrowiem, o tyle w niektórych wypadkach takie zwolnienia są brane zdecydowanie na wyrost.

Częste przebywanie na urlopach wychowawczych nie stanowi podstawy do zmniejszenia wynagrodzenia i odmowy wysłania pracownicy na szkolenie podnoszące jej kwalifikacje zawodowe. Tak orzekł Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 8 stycznia 2008 r., sygn. akt: II PK 116/07.

Utworzony u pracodawcy regulamin premiowania jest dla zatrudnionych pracowników niezależnym od układu zbiorowego czy regulaminu wynagradzania źródłem prawa pracy i nie może być stosowany przez pracodawcę wybiórczo.

Obecnie powszechne są działania pracodawców mające na celu monitoring miejsca pracy, wykonywanych zadań czy ogólnie czasu spędzanego przez pracowników w pracy. Jak daleko może się posunąć pracodawca w kontrolowaniu swoich pracowników?

Kończy się zima i nieuchronnie zbliżamy się do okresu, w którym temperatura powietrza jest zbyt wysoka, aby móc efektywnie pracować w pomieszczeniach pracy. Wobec tego, pracownicy często zastanawiają się, czy pracodawca ma obowiązek zapewnienia im klimatyzacji w miejscu gdzie pracują.

Zarówno w okresie trwania stosunku pracy, jak i po jego zakończeniu, pracownik i pracodawca mogą zawrzeć umowę obejmującą zakaz konkurencji, czyli zakaz podejmowania przez pracownika działalności konkurencyjnej w stosunku do profilu działalności pracodawcy.

Pracodawca zatrudniający minimum 50 osób ma obowiązek umożliwić swoim pracownikom utworzenie rady pracowniczej, której podstawową funkcją jest współpraca z pracodawcą w zakresie zmian i nowych rozwiązań dotyczących zakładu pracy. Pracodawca musi jednak pamiętać, że jeżeli zdecyduje się na takie rozwiązanie, nałoży na siebie pewne określone obowiązki.

W praktyce często zdarzają się sytuacje, że pracodawcy bądź pracownikowi zależy na wcześniejszym zakończeniu współpracy. Możliwość takiego rozwiązania przewiduje Kodeks pracy poprzez skrócenie okresu wypowiedzenia.

Zgodnie z Kodeksem pracy, pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę kobiecie w okresie ciąży, a także w okresie przebywania na urlopie macierzyńskim. W związku z tym, że w niektórych przypadkach z urlopu macierzyńskiego może korzystać także ojciec, również on objęty jest taką ochroną w okresie przebywania na urlopie. Ustawodawca przewidział jednak pewne wyjątki od tej zasady.

Osoby chcące złożyć pozew w sprawach z zakresu prawa pracy wielokrotnie zastanawiają się, jaki sąd będzie właściwy do rozpatrywania konkretnej sprawy. W tym zakresie, odpowiednie zastosowanie będą miały przepisy prawa cywilnego.

Oczywiste jest, że używanie służbowego sprzętu do celów prywatnych jest z reguły zabronione przez pracodawców, którzy mają też narzędzia do kontrolowania swoich pracowników w zakresie wykorzystywania np. komputera służbowego, szczególnie jeżeli jest to komputer stacjonarny i podłączony do jednej wspólnej sieci. Czy jednak pracodawca może zwolnić pracownika za takie zachowanie?

Pracownicy tymczasowi to pracownicy, którzy są zatrudniani przez agencję pracy, a następnie „wypożyczani” pracodawcom, który są zainteresowani taką formą zatrudnienia. Zasady pracy pracownika tymczasowego określa umowa zawierana pomiędzy przyszłym pracodawcą a agencją.

Każdy pracownik ma prawo do urlopu okolicznościowego związanego z ważnym wydarzeniem rodzinnym, takim jak narodzenie dziecka czy ślub. Często jednak zastanawiamy się, w jaki sposób musimy udowodnić pracodawcy, że pewne zdarzenie rzeczywiście miało miejsce.

Według badań przeprowadzonych przez portal rynekpracy.pl wynika, że w 2010 roku z urlopu na żądanie nie skorzystało 63 proc. pracowników. Pracownicy najczęściej wykorzystywali jedynie 2 z 4 dni przysługującego urlopu. Z pełnego prawa skorzystało zaledwie 8,7 proc. badanych pracowników.

W przypadku niezgodnego z prawem rozwiązania umowy o pracę, jednym z roszczeń przysługujących pracownikowi jest roszczenie o przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach. W przypadku przywrócenia do pracy, pracownikowi należy się w zasadzie tylko zaległe wynagrodzenie za pracę, inne świadczenia, takie jak ekwiwalent za urlop wypoczynkowy już nie.

Niemalże każdemu pracownikowi zdarzyło się spóźnić do pracy, szczególnie teraz, w okresie zimowym, kiedy nie można liczyć na komunikację miejską czy pociąg. Kodeks pracy nie zawiera uregulowań dotyczących spóźniania się do pracy, każdy pracodawca ma zatem swoją praktykę w tym zakresie.

Urlopy wypoczynkowe niewykorzystane w 2010 r. powinny być udzielone do końca pierwszego kwartału 2011 r. Pracodawca może nawet zmusić do tego pracowników, narzucając im terminy odbycia zaległych urlopów. Zaległości te powinien rozłożyć tak, aby nie zakłócić organizacji pracy. Jeśli z tych powodów nie każdy pracownik będzie mógł w pierwszym kwartale pójść na urlop, nie oznacza to, że można go w ogóle pozbawić. Trzeba go udzielić później. Inaczej pracodawca może odpowiadać za popełnienie wykroczenia przeciwko prawom pracownika.

Z dniem śmierci pracownika wygasa stosunek pracy, jaki łączył go z pracodawcą. Po stronie zakładu pracy powstają wówczas obowiązki związane z tą śmiercią, między innymi wypłata wynagrodzenia i ekwiwalentu na urlop czy wystawienia świadectwa pracy. Przepisy Kodeksu pracy wyraźnie stanowią, że pracodawca jest zobowiązany wypłacić pracownikowi ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy. Co jednak w sytuacji, kiedy pracownik zmarł i nie wykorzystał urlopu?

Urlop na żądanie jest szczególnym rodzajem urlopu wypoczynkowego, który przysługuje w wymiarze 4 dni na każdy rok kalendarzowy. Dni urlopu na żądanie nie zwiększają wymiaru urlopu wypoczynkowego przysługującego pracownikowi, a dni niewykorzystane nie przechodzą na następny rok kalendarzowy.

Ogólnie przyjętą zasadą jest to, że urlop wypoczynkowy jest ustalany pomiędzy pracodawcą i pracownikiem, bądź poprzez plan urlopów, bądź poprzez wnioski urlopowe pracownika. Mogą się jednak zdarzyć sytuacje, że pracownik będzie musiał skorzystać z urlopu wtedy, kiedy poleci mu to pracodawca.

Pracownicy bardzo często zgłaszają pracodawcom potrzebę wyjścia z pracy w celu załatwienia spraw osobistych, co wiąże się zazwyczaj ze zwolnieniem z pracy na określony czas. Wielu pracowników chciałoby także w ciągu pracy mieć czas na zjedzenie obiadu. Czy pracodawca może wprowadzić w ciągu dnia przerwę w pracy, którą pracownicy będą mogli wykorzystać według swoich potrzeb?

Pracownikowi zatrudnionemu na pełny etat, w zależności od stażu pracy, przysługuje 20 lub 26 dni urlopu wypoczynkowego, który powinien być wykorzystany w roku kalendarzowym, w którym pracownik nabył do niego prawo. Urlop wypoczynkowy nie wykorzystany w danym roku, z dniem 1 stycznia roku następnego przekształca się w urlop zaległy.

Kodeks pracy daje pracodawcy uprawnienie do żądania od pracownika, bądź kandydata na pracownika, określonych danych osobowych. Warto wiedzieć, że niektórych danych w ogóle nie musimy ujawniać, gdyż pracodawca w ogóle nie ma prawa ich żądać.

Zawarcie długoterminowej umowy o pracę na czas określony z możliwością jej rozwiązania za dwutygodniowym wypowiedzeniem może być kwalifikowane jak obejście przepisów prawa pracy.

Pan Tomasz został zatrudniony w dużym banku, mającym swoją siedzibę w Krakowie. W umowie o pracę jako miejsce wykonywania pracy została wskazana siedziba pracodawcy, czyli Kraków. Aneksem z 4 października 2010 r. umowa o pracę została zmieniona w ten sposób, że miejsce pracy zostało określone na Rzeszów. Pan Tomasz zgodził się na te warunki, zależało mu bowiem na pracy, niemniej jednak jest to dla niego duży kłopot z uwagi na to, że nie może codziennie dojeżdżać do Rzeszowa, i ze swoją rodziną widuje się tylko w weekendy. Czy Pan Tomasz będzie mógł domagać się od pracodawcy dodatku za rozłąkę lub wypłacania delegacji?

Rozwiązanie umowy o pracę pracownicy w okresie ciąży lub urlopu macierzyńskiego możliwe jest tylko wtedy, gdy pracownica sama wypowie umowę, lub w wyniku porozumienia stron. Zwolnienie pracownicy z woli pracodawcy, nawet za wypowiedzeniem, jest niedozwolone.

Za nieprzestrzeganie przez pracownika regulaminu pracy i przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przepisów przeciwpożarowych pracodawca może nakładać na pracowników kary porządkowe: upomnienie i naganę.

Bez względu na nazwę zawartej przez strony umowy, zatrudnieniem na podstawie stosunku pracy jest każde zatrudnienie, w którym pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca - do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem.

Koniec roku kalendarzowego to czas, kiedy pracodawca powinien podliczyć swoim pracownikom dni niewykorzystanego przez nich urlopu wypoczynkowego za dany rok oraz polecić rozpoczęcie jego wykorzystywania najpóźniej do końca marca następnego roku.