REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

REKLAMA

W razie pilnych spraw osobistych pracownik może domagać się od pracodawcy udzielenia mu urlopu na żądanie. Należy jednak pamiętać, że pracownik powinien zgłosić taki urlop przed godziną normalnego rozpoczęcia pracy w danym dniu.

Prawo do urlopu na żądanie, czyli do 4 dni w roku kalendarzowym przysługuje pracownikom zatrudnionym na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru i mianowania. Urlop na żądanie przysługuje pracownikom zatrudnionym na czas nieokreślony lub określony i jest niezależny od wymiaru czasu pracy, w jakim jest zatrudniony pracownik. Pracownik może skorzystać z urlopu na żądanie w wybranych 4 dniach w roku kalendarzowym, może też wykorzystać to prawo, biorąc od razu 4 wolne dni łącznie.

REKLAMA

Autopromocja

Czy zmienią się zasady udzielania urlopu na żądanie >>

Wniosek o urlop na żądanie

Pracodawca jest zobowiązany udzielić na żądanie pracownika i w terminie przez niego wskazanym nie więcej niż 4 dni urlopu w każdym roku kalendarzowym (art. 1672 k.p.). Problematyczną kwestią jest to, kiedy pracownik powinien złożyć wniosek o udzielenie takiego urlopu. Według przepisów pracownik musi zgłosić żądanie udzielenia urlopu na żądanie najpóźniej w dniu rozpoczęcia urlopu. W wyroku z 15 listopada 2006 r. Sąd Najwyższy orzekł, że pracownik powinien złożyć wniosek o urlop na żądanie najpóźniej pierwszego dnia wypoczynku, jednak do chwili przewidywanego rozpoczęcia pracy przez pracownika według obowiązującego go rozkładu czasu pracy (I PK 128/06). Sąd Najwyższy wyjaśnił, że sformułowanie „najpóźniej w dniu rozpoczęcia urlopu” oznacza synonim chwili, w której pracownik powinien przystąpić do wykonywania pracy w danym dniu pracy, a nie jako synonim końca doby kalendarzowej.

Przykład

Pracownik pracuje od godz. 22.00 do 6.00 rano. Chce złożyć wniosek o urlop na żądanie. Czy pracownik powinien złożyć wniosek do godz. 24.00, czyli do końca dnia, w którym powinien rozpocząć pracę, czy też do godz. 22.00, czyli do momentu rozpoczęcia pracy?

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Pracownik powinien zgłosić pracodawcy chęć rozpoczęcia urlopu na żądanie przed rozpoczęciem pracy w danym dniu, co oznacza, że powinien to uczynić najpóźniej do godz. 22.00 i powiadomić o zamiarze wykorzystania urlopu na żądanie osobę upoważnioną przez pracodawcę do wyrażenia zgody na taki urlop.

Jeśli pracownik z powodu nadzwyczajnych okoliczności nie będzie mógł zgłosić wniosku o udzielenie urlopu na żądanie do chwili rozpoczęcia pracy, będzie to wyłączało winę pracownika w przypadku jego nieobecności w pracy i spóźnionego zgłoszenia wniosku urlopowego. Ponadto wniosek o udzielenie urlopu na żądanie powinien być zgłoszony w takich godzinach, tj. na tyle wcześnie, aby pracodawca miał czas zorganizować zastępstwo za nieobecnego pracownika.

Czy można odwołać pracownika z urlopu na żądanie >>

Regulamin pracy lub przyjęta u pracodawcy praktyka zakładowa albo zwyczaj obowiązujący u danego pracodawcy mogą przewidywać późniejsze zgłoszenie wniosku o urlop na żądanie. Jednak ani regulamin, ani praktyka zakładowa nie mogą być w tej kwestii mniej korzystne dla pracownika, niż przewidują to przepisy Kodeksu pracy.

Pracownik może złożyć wniosek o urlop na żądanie pisemnie, e-mailem, telefonicznie, za pośrednictwem innej osoby, a nawet sms-em. Istotne jest to, żeby wniosek dotarł do pracodawcy przed godziną, w której pracownik miał rozpocząć pracę danego dnia, aby pracodawca miał możliwość wypowiedzenia się w kwestii udzielenia tego urlopu.


Czy zawsze trzeba udzielić urlopu na żądanie

REKLAMA

Pracodawca zawsze musi wyrazić zgodę na urlop na żądanie, a zatem pracownik nie może samowolnie udać się na taki urlop bez zgody pracodawcy. Jeśli pracownik nie poczeka na decyzję pracodawcy i uda się na urlop bez jego decyzji, będzie to równoznaczne z nieusprawiedliwioną nieobecnością w pracy. Ponadto takie zachowanie może zostać uznane przez pracodawcę za ciężkie naruszenie obowiązków pracowniczych, które daje pracodawcy prawo do rozwiązania z pracownikiem umowy o pracę w trybie natychmiastowym, przewidzianym w art. 52 § 1 pkt 1 k.p.

Aby jednak doszło do rozwiązania umowy o pracę w trybie natychmiastowym, pracodawca musi wykazać winę pracownika polegającą w tym przypadku na naruszeniu obowiązków pracowniczych. Warto jednak powtórzyć za Sądem Najwyższym, że nieobecność pracownika w pracy po zgłoszeniu przez niego żądania udzielenia urlopu na żądanie, na które pracodawca nie udzielił odpowiedzi, nie uzasadnia rozwiązania umowy o pracę na podstawie art. 52 § 1 pkt 1 k.p. (wyrok SN z 26 stycznia 2005 r., II PK 197/04).

Czy pracownikowi młodocianemu przysługuje urlop na żądanie >>

Pracodawca ma jednak prawo odmówić udzielenia urlopu na żądanie. Sąd Najwyższy w wyroku z 28 października 2009 r. orzekł, że pracodawca może odmówić udzielenia urlopu na żądanie, jeśli nieobecność pracownika zaszkodziłaby interesom firmy i kolidowałaby z koniecznością zapewnienia normalnego toku pracy (II PK 123/09). Sąd Najwyższy podkreślił także, że wniosek urlopowy pracownika jest brany przez pracodawcę pod uwagę, ale nie jest dla niego wiążący, a urlop, w tym na żądanie, pracownik i pracodawca powinni uzgodnić.

Pracodawca ma też prawo odmówić urlopu na żądanie, gdy pracownik zgłosił wniosek o jego udzielenie po czasie, czyli po godzinie, w której miał rozpocząć pracę.

„Zaległy” urlop na żądanie

Łączny wymiar urlopu na żądanie nie może przekroczyć w roku kalendarzowym 4 dni, niezależnie od liczby pracodawców, z którymi pracownik pozostaje w danym roku w kolejnych stosunkach pracy (art. 1673 k.p.). Część osób uważa, że skoro urlop na żądanie jest powiązany z danym rokiem kalendarzowym, to nie przechodzi na następny rok jako urlop na żądanie, ale już jako zwykły urlop. Taki pogląd prezentuje także Państwowa Inspekcja Pracy.

Przepisy Kodeksu pracy stanowią wprost, że niewykorzystanego urlopu pracodawca musi udzielić pracownikowi najpóźniej do końca pierwszego kwartału następnego roku kalendarzowego; nie dotyczy to części urlopu udzielanego zgodnie z art. 1672 k.p. – czyli urlopu na żądanie (art. 168 k.p.). Oznacza to, że niewykorzystany urlop na żądanie tak jak „zwykły” urlop przechodzi na kolejny rok kalendarzowy, ale staje się „zwykłym” urlopem wypoczynkowym. Oznacza to, że pracownikowi nie będzie przysługiwało więcej niż 4 dni urlopu na żądanie w danym roku kalendarzowym.

Urlopy w różnych systemach czasu pracy >>

W przypadku niewykorzystania urlopu „zwykłego” pracodawca musi go udzielić do końca marca kolejnego roku kalendarzowego, natomiast w przypadku zaległego urlopu na żądanie pracownik może go wykorzystać do końca kolejnego roku kalendarzowego.

Warto też zaznaczyć, że pracodawca może zbadać przyczyny i zasadność złożenia wniosku o urlop na żądanie. Pracownik przebywający na zwolnieniu lekarskim nie może złożyć wniosku o urlop na żądanie. Urlop musi być bowiem wykorzystany zgodnie z jego przeznaczeniem i nie można go udzielać osobie niezdolnej do pracy.

Podstawa prawna:

Orzecznictwo:

  • wyrok SN z 15 listopada 2006 r. (I PK 128/06, OSNP 2007/23–24/346),
  • wyrok SN z 26 stycznia 2005 r. (II PK 197/04, OSNP 2005/17/271),
  • wyrok SN z 28 października 2009 r. (II PK 123/09, niepubl.).
Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne
Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zmiany w KP: jest podpis Prezydenta pod ustawą. Przepisy wchodzą w życie w I kwartale 2025 r.

W dniu 12 grudnia 2024 r. Prezydent RP podpisał ustawę z dnia 6 grudnia 2024 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw. Będzie dodatkowy, co ważne 100% płatny urlop, dla pracowników będących rodzicami. Celem ustawy jest wprowadzenie do polskiego systemu prawnego szczególnych regulacji z zakresu urlopów dla rodziców wcześniaków i dzieci hospitalizowanych po narodzinach. Regulacja wejdzie w życie już w pierwszym kwartale 2025 r.

Resort pracy ogłosił: będzie wzór umowy o pracę, zlecenia, wypowiedzenia, porozumienia itd. Od 2025 r. będzie elektroniczny system zawierania i rozwiązywania umów

Resort pracy w ostatnich dniach oficjalnie już ogłosił, że trwają bardzo intensywne prace nad systemem elektronicznym, który w założeniu ma być ułatwieniem dla przedsiębiorców, pracowników, pracodawców. Na czym polegają te naprawdę rewolucyjne zmiany w prawie pracy i nie tylko? Warto wiedzieć, bo Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, zogłasza oficjalnie, że już w 2025 r. zmiany zaczną obowiązywać!

Od kiedy dyrektywa o pracy platformowej? Jakie zmiany wprowadza? [WYWIAD]

Dyrektywa odnosi się do osób zarobkujących za pośrednictwem platform cyfrowych, łącznie ponad 28 milionów w Unii Europejskiej. - tłumaczy Veronika Bush, szefowa ds. polityki publicznej na Europę Środkowo-Wschodnią i kraje bałtyckie w Wolt. Od kiedy dyrektywa o pracy platformowej będzie obowiązywała w Polsce? Jakie zmiany wprowadza?

Przeklinasz w pracy? Możesz być za to nawet zwolniony, szczególnie gdy jesteś kierownikiem

Zakłócasz spokój w zakładzie pracy, nie realizujesz zasad koleżeństwa, przeklinasz, wprowadzasz nerwową atmosferę dezorganizującą prace innych, przekraczasz granice dozwolonej krytyki, prezentujesz lekceważącą postawę to możesz być za to zwolniony z pracy.

REKLAMA

Nauczyciele na to czekali: MEN przyjęło propozycję ZNP w sprawie nagród jubileuszowych

Ostatnio w MEN oraz w ZNP sporo się dzieje. Rozmowy i prace nad ustawami czy propozycjami znacznie przyspieszyły. Prawdopodobnie już od 2025 r. sytuacja nauczycieli się polepszy. B. Nowacka wprost wskazała, że: "Razem z premierem jesteśmy po rozmowach z ministrem finansów i wiem, że niektóre z rozwiązań będą wdrażane szybciej (…)".

234 zł albo 314,96 zł miesięcznie składki zdrowotnej w 2025 r. - sprawdź dla kogo

Co ze składką zdrowotną od 2025 roku? To zależy dla kogo. Dla jednych ta składka pozostanie bez zmian i wyniesie np. 234 zł, a dla drugich ulegnie zmniejszeniu zgodnie ze zmianami, gdzie minimalna podstawa wymiaru składki zdrowotnej zostanie obniżona do 75% minimalnego miesięcznego wynagrodzenia i wyniesie np.  314,96 zł.

Komunikat ZUS: Ograniczenie w PUE/eZUS w dostępie do kreatora wniosku o wakacje składkowe

Zakład Ubezpieczeń Społecznych informuje o Ograniczenie w PUE/eZUS w dostępie do kreatora wniosku o wakacje składkowe dla płatników składek na PUE/eZUS.

Wyższa nagroda jubileuszowa i odprawa pieniężna w budżetówce w 2025 r., czy będzie?

Wyższa nagroda jubileuszowa i odprawa pieniężna w budżetówce w 2025 r., czy będzie? Była zmiana w listopadzie 2023 r. ale nie było w 2024 r., zatem co w 2025 r.? Takie wątpliwości i pytania padają, szczególne w związku z zapowiadanymi 5% podwyżkami wynagrodzeń w ustawie budżetowej na 2025 r.

REKLAMA

Pracownicy nadal są poszukiwani. 9000 zł dla mechanika – liczy się fach w ręku, a nie papierek!

Pracodawcy nadal poszukują pracowników i oferują całkiem przyzwoite wynagrodzenie. Pomocna w znalezieniu pracowników może być Centralna Baza Ofert Pracy. Przedstawiamy kilka przykładowych ofert pracy. Może ktoś się skusi?

ZUS rozpatruje wnioski o wakacje składkowe. Płatnik znajdzie informacje na swoim profilu w PUE ZUS

W listopadzie w całym kraju przedsiębiorcy złożyli ponad 1,3 mln wniosków o wakacje składkowe. Każdy uprawniony przedsiębiorca, który chciał skorzystać z tej formy wsparcia w grudniu tego roku, miał czas na złożenie wniosku do końca listopada. Wnioski, które wpływają w grudniu, uprawniają do ulgi dopiero w styczniu 2025 r.

REKLAMA