Tematy - Związki zawodowe, Prawa pracownika - INFOR.PL

Układy zbiorowe pracy są zawierane przez pracodawcę i zakładową organizację związkową. Jakie są obligacyjne elementy układów zbiorowych pracy?

Układ zbiorowy pracy zawierany przez reprezentację pracowników i pracodawcę w sposób kompleksowy określa warunki wynagradzania za pracę i przyznawania innych świadczeń związanych z pracą.

Układy zbiorowe pracy należą do źródeł prawa pracy. Zawierane są pomiędzy organizacją zakładową pracowników a pracodawca lub organizacja pracowników.

W polskim zbiorowym prawie pracy obowiązuje model przedstawicielstwa związkowego. Organizacje związkowe reprezentują prawa i interesy pracowników.

Działacze związkowi należą do grupy osób szczególnie chronionych przed wypowiedzeniem lub rozwiązaniem umowy o pracę. Można ich jednak zwalniać np. w trybie porozumienia stron.

Młodociani pracownicy mogą zostać zatrudnieni tylko w celu przygotowania zawodowego lub przy wykonywaniu prac lekkich.

Od 8 lipca 2009 r. obowiązują nowe przypisy dotyczące powoływania rad pracowników. Rady wyłonione na podstawie uchylonych unormowań będą jednak mogły funkcjonować do końca kadencji.

Każdy ma prawo odwołać się od krzywdzącej dla niego decyzji. Również pracownik może sprzeciwić się decyzji o nałożeniu na niego kary porządkowej.

Nie wolno zatrudniać kobiet przy pracach szczególnie uciążliwych lub szkodliwych dla zdrowia.

Kobiety - pracownice w ciąży podlegają szczególnej ochronie. Pracodawcy muszą im stworzyć odpowiednie warunki zatrudnienia.

Każdemu pracownikowi przysługuje prawo do corocznego, nieprzerwanego, płatnego urlopu wypoczynkowego. Pracownik nie może zrzec się prawa do urlopu.

Pracownik podejmujący pierwszą w swoim życiu pracę ma prawo do urlopu wypoczynkowego. Wymiar urlopu jest jednak liczony w sposób odmienny niż w przypadku innych pracowników.

Pracownik ma prawo do corocznego, nieprzerwanego i płatnego urlopu wypoczynkowego. Pracodawca jest obowiązany udzielić pracownikowi urlopu w tym roku kalendarzowym, w którym pracownik uzyskał do niego prawo.

Pracownik ma prawo do nieprzerwanego urlopu. Jedynie na wniosek pracownika pracodawca może udzielić urlopu podzielnego na części.

Świadectwo pracy jest bardzo ważnym dokumentem. Na jego podstawie uzyskujemy urlop u następnego pracodawcy, czy ustalamy okresy składowe do emerytury.

Jednym z podstawowych obowiązków nałożonych przez Kodeks pracy na pracodawcę jest przeciwdziałanie mobbingowi.

Jednym z konstytucyjnych praw jest prawo do tworzenia przez pracowników związków zawodowych. Pracodawcy mają obowiązek współdziałania ze związkami działającymi w jego zakładzie pracy.

Pracownicy i pracodawcy, w celu ochrony swoich spraw mają prawo zrzeszać się w różnego rodzaju organizacje związkowe.

Nowelizacja Kodeksu pracy z 2004 roku w znaczący sposób uszczegółowiła przepisy prawa pracy dotyczące równego traktowania wszystkich pracowników.

W nowelizacji Kodeksu pracy z 2004 roku ustawodawca nie tylko rozszerzył i uszczegółowił przepisy dotyczące dyskryminację, ale wprowadził także przepisy przewidujące sankcje za naruszenie tej zasady.

Kodeks pracy, jako jeden z podstawowych obowiązków pracodawcy wymienia także obowiązek ułatwiania podnoszenia kwalifikacji zawodowych.

Kodeks pracy nakłada na pracodawcę obowiązek zaspokajania potrzeb bytowych, socjalnych i kulturalnych pracownika, oczywiście w takim zakresie, w jakim budżet pracodawcy może na to pozwolić.

Jednym z podstawowych praw pracowniczych jest prawo do odpoczynku od pracy na warunkach przewidzianych w przepisach prawa.

Kodeks pracy nakłada na pracodawców obowiązek niedyskryminacji pracowników w zatrudnieniu. Jest on ściśle powiązany z obowiązkiem równego traktowania wyrażonym w art. 112 Kodeksu pracy.

Kodeks pracy obliguje pracodawców do stosowania zasady równości w zatrudnieniu w każdym jej aspekcie, ze szczególnym naciskiem na równość kobiet i mężczyzn w zatrudnieniu.

Jednym z pierwszych przepisów Kodeksu pracy jest przepis nakładający na pracodawcę obowiązek poszanowania godności osobistej każdego pracownika.

Uprawnienie pracowników do zrzeszania się w związek zawodowy jest niekwestionowaną gwarancją wolności związkowych najpełniej wyrażoną w ustawie z 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (DzU z 2001 r. nr 79, poz. 854 ze zm.).

Wykroczenie to zawinione popełnienie czynu społecznie szkodliwego zabronionego przez ustawę pod groźbą kary. Wykroczeniem jest tylko ten czyn, co do którego uznano, że jest społecznie szkodliwy.

Pracodawca odpowiada za szkody wyrządzone przez niewypłacania wynagrodzenia, niewydanie świadectwa pracy i nieudzielenie pracownikowi urlopu wypoczynkowego.

Na pracodawcy ciąży obowiązek przestrzegania zasad bezpieczeństwa i higieny pracy. W razie nie wywiązywania się ze swojego obowiązku musi się on liczyć z konsekwencjami finansowymi.

Pracownik złożył sprzeciw od kary nagany. Zwróciliśmy się do związku zawodowego o opinię w tej sprawie. Związek zajął stanowisko po 16 dniach, informując nas, że popiera sprzeciw pracownika. Zanim otrzymaliśmy informację od związku zawodowego, udzieliliśmy pracownikowi odpowiedzi, że nie uwzględniamy jego sprzeciwu. Pracownik wystąpił z pozwem do sądu pracy o uchylenie kary jako nałożonej bez konsultacji ze związkiem zawodowym. Czy nasze działanie było prawidłowe?

W dziale trzynastym znajdują się regulacje dotyczące odpowiedzialność za naruszenie indywidualnych praw pracowników.

Dział dziewiąty poświęcony jest pracy osób młodocianych. Wskazane są w nim warunki zatrudniania młodocianych pracowników, prawa młodocianych i ich prawo do urlopu wypoczynkowego.

Dział ósmy reguluje głównie ochronę pracy kobiet w związku z macierzyństwem. Tytuł działu akcentuje także możliwość korzystania z uprawnień wychowawczych przez pracowników, jednak większość opisanych praw z samej swej natury może przysługiwać tylko kobietom.

Pracodawca powinien zostać uprzedzony o doraźnym zwolnieniu swojego pracownika.

Czy zgłaszając wniosek o urlop na żądanie musimy ustalać z pracodawcą termin urlopu. Czy możemy dowolnie wyznaczyć sobie terminy urlopu na żądanie.

Pracodawca ma obowiązek zapewnić napoje w czasie upałów. Napoje mają zapobiegać odwodnieniu organizmu i jego przegrzaniu. Jest to szczególnie ważne w czasie upalnego lata.

Pracownik wniósł sprzeciw od nałożonej na niego kary upomnienia. Sprzeciw ten chcemy odrzucić. Czy w piśmie do pracownika trzeba uzasadnić odrzucenie tego sprzeciwu?

Chcemy zmienić pracownikowi zatrudnionemu na czas nieokreślony warunki umowy na mniej korzystne. Jest on członkiem związku zawodowego działającego w naszym zakładzie. Czy musimy skonsultować zamiar wypowiedzenia zmieniającego i podać jego przyczynę związkom zawodowym?

Pracodawca zatrudniający powyżej dwudziestu pracowników na jednej zmianie powinien zapewnić pracownikom pomieszczenie do spożywania posiłków.

Co dzieje się z zakładowym układem zbiorowym pracy, w przypadku gdy rozwiążą się wszystkie organizacje związkowe?

Chcemy zmienić dotychczasowy zwyczaj, który polega na konsultowaniu ze związkami zawodowymi harmonogramu czasu pracy naszych pracowników (ponad 100 osób) i wywieszaniu go na tablicy ogłoszeń. Związki nie wyrażają zgody na inną formę powiadamiania pracowników o ich planie pracy. Czy możemy im się sprzeciwić i powiadamiać pracowników indywidualnie o ich grafikach pracy bez uzgodnień ze związkami zawodowymi?

Zawiadomiliśmy związek zawodowy o zamiarze wypowiedzenia umowy o pracę kierownikowi działu. W obawie przed nagłośnieniem całej sprawy nie podaliśmy organizacji związkowej dokładnej przyczyny, lecz przedstawiliśmy ją dość ogólnie. Pracownikowi natomiast mamy zamiar przedstawić przyczynę w sposób konkretny. Czy takie postępowanie jest prawidłowe?

W naszym zakładzie obowiązuje zakładowy układ zbiorowy pracy. Pracodawca chce w treści układu zamieścić postanowienie dające mu możliwość samodzielnego odstąpienia od wypłaty niektórych świadczeń w przypadku pogarszającej się sytuacji finansowej. Czy taki zapis będzie prawidłowy? Czy może zastosować inne rozwiązania?

Państwowa Inspekcja Pracy jest podstawowym organem państwowym mającym za zadanie ochronę praw pracowniczych. Niestety rzadko działa z urzędu, co oznacza że potrzebne jest zgłoszenie naruszenia. Pracownicy jednak często boją się zgłaszać naruszenia w obawie przed utratą stanowiska pracy.

Mój syn został tymczasowo aresztowany. Jest zatrudniony. Czy za czas aresztowania należy mu się wynagrodzenie?

Trudna sytuacja ekonomiczna zmusza pracodawców do zmiany obowiązujących w zakładzie przepisów wewnętrznych, np. regulaminu pracy czy regulaminu wynagrodzeń. Dokonując zmiany przepisów wewnętrznych pracodawcy mogą pozbawić pracowników dodatkowych świadczeń, które były im przyznane na podstawie wewnątrzakładowych regulacji.

Warunki wynagradzania członków organizacji związkowych zawarte w układzie zbiorowym pracy mogą zostać zmienione decyzją pracodawcy. W tym zakresie działaczom związkowym ochrona nie przysługuje.

Zamierzam zwolnić jednego z moich pracowników. Czy w związku z tym muszę konsultować zamiar wypowiedzenia mu umowy o pracę z zakładową organizacją związkową, do której należy oprócz niego jeszcze 8 innych pracowników?

Zamierzamy wypowiedzieć zakładowy układ zbiorowy. Układ nie przewiduje okresu wypowiedzenia, zastosujemy więc trzymiesięczny, zgodnie z przepisami kodeksu pracy. W jaki sposób należy policzyć okres 3 miesięcy i kiedy najwcześniej możemy rozpocząć wręczanie wypowiedzeń zmieniających? Czy obowiązuje taka sama zasada, jak przy wypowiadaniu umów na czas nieokreślony, tzn. że okres wypowiedzenia kończy się w ostatnim dniu miesiąca?

Związki zawodowe, Prawa pracownika

Co strony mogą ustalić w układach zbiorowych pracy? (art. 241 (1))

Co określa układ zbiorowy pracy? (art.240)

Czym są układy zbiorowe pracy? (art.239)

Czym są organizacje związkowe? (art.238)

Kiedy można zwolnić działacza związkowego

Kiedy wolno zatrudniać młodocianych? (art.191)

Tworzenie rad pracowników

Sprzeciw od kary (art. 112)

Przy jakich pracach nie wolno zatrudniać kobiet? (art. 176)

Ochrona pracownicy w ciąży (art.177)

Pracownika ma prawo do urlopu wypoczynkowego (art.152)

Pierwszy urlop wypoczynkowy pracownika (art.153)

Prawo do corocznego urlopu wypoczynkowego (art.161)

Urlop wypoczynkowy w częściach (art. 162)

Obowiązek wydania świadectwa pracy (art. 97)

Przeciwdziałanie mobbingowi (art. 94(3))

Współdziałanie z zakładową organizacją związkową (art. 23 (2))

Prawo do tworzenia organizacji związkowych (art. 18(1), 18(2), 18(3))

Równe traktowanie w zatrudnieniu (art. 18 (3a))

Naruszenie zasady równego traktowania (art. 18 (3b))

Ułatwianie pracownikom podnoszenia kwalifikacji zawodowych (art. 17)

Bytowe, socjalne i kulturalne potrzeby pracownika (art. 16)

Prawo do wypoczynku (art. 14)

Niedyskryminacja w zatrudnieniu (art. 11(3))

Równe traktowanie w zatrudnieniu (art. 11(2))

Obowiązek szanowania godności pracownika (art. 11(1))

Lista członków związku zawodowego

Odpowiedzialność pracodawcy za wykroczenia przeciwko prawom pracownika (art. 281)

Jakie kary grożą pracodawcy za wykroczenia przeciwko prawom pracownika? (art. 282)

Odpowiedzialność pracodawcy za wykroczenia przeciwko bezpieczeństwu pracy (art. 283)

Kiedy można pominąć opinię związku zawodowego w sprawie sprzeciwu pracownika od kary porządkowej

Odpowiedzialność za wykroczenia przeciwko prawom pracownika (art. 281-283)

Zatrudnianie młodocianych (art. 190-206)

Uprawnienia pracowników związane z rodzicielstwem (art. 176-189)

Czynności doraźne działacza związkowego

Czy pracownik sam sobie może udzielić urlopu na żądanie?

Napoje dla pracowników

Odrzucenie sprzeciwu od nałożonej kary porządkowej

Obowiązek konsultacji ze związkami zawodowymi

Jadalnia dla pracowników?

Odstąpienie od stosowania zakładowego układu pracy

Czy harmonogram czasu pracy powinien być uzgadniany ze związkami zawodowymi

Czy można podać inną przyczynę wypowiedzenia umowy o pracę organizacji związkowej, a inną pracownikowi

Samodzielne odstąpienie od postanowień układu zbiorowego

Co pracownik może zgłosić do Państwowej Inspekcji Pracy?

Wypłata dla tymczasowo aresztowanego

W jaki sposób można zmieniać przepisy wewnątrzzakładowe

Wypowiedzenie zmieniające dla związkowca

Zakładowa organizacja związkowa

Upływ terminu wypowiedzenia układu zbiorowego pracy