REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Tworzenie rad pracowników

Ewa Podgórska-Rakiel
Doktor nauk prawnych, specjalizująca się w prawie pracy. Zajmuje się również ochroną danych osobowych w stosunkach pracy, także w problematyce monitoringu wizyjnego w zakładzie. Wykładowca na Studiach Podyplomowych Prawa Pracy i Polityki Społecznej Uczelni Łazarskiego w Warszawie oraz trener licznych szkoleń. Posiada wieloletnie doświadczenie we współpracy ze związkami zawodowymi na poziomie krajowym i międzynarodowym. Ekspert zespołu ds. międzynarodowych Rady Dialogu Społecznego. Autorka licznych publikacji, wypowiedzi medialnych, w tym debat na temat aktualnych problemów prawa pracy.

REKLAMA

Od 8 lipca 2009 r. obowiązują nowe przypisy dotyczące powoływania rad pracowników. Rady wyłonione na podstawie uchylonych unormowań będą jednak mogły funkcjonować do końca kadencji.

Ostatnia nowelizacja miała na celu dostosowanie przepisów ustawy o informowaniu pracowników i przeprowadzaniu z nimi konsultacji do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 1 lipca 2008 r. (sygn. K 23/07). Nowela zlikwidowała tzw. związkowy i mieszany tryb tworzenia rady pracowników.

REKLAMA

Autopromocja

Pierwszy z nich polegał na tym, że reprezentatywne organizacje związkowe samodzielnie wybierały wszystkich członków rady.

Drugi tryb, tzw. mieszany przewidziany na wypadek braku porozumienia działających u danego pracodawcy kilku organizacji związkowych, umożliwiał pracownikom wybór członków rady, ale spośród kandydatów wskazanych przez związki.

Trybunał Konstytucyjny zakwestionował konieczność rozwiązania rady wyłonionej w trybie wyborów przez pracowników spośród kandydatów zgłoszonych przez grupy pracowników (tzw. tryb ogólnozałogowy) w razie objęcia pracodawcy zakresem działania reprezentatywnej zakładowej organizacji związkowej (art. 4 ust. 5 ustawy przed nowelizacją), dlatego i ten przepis został przez ustawodawcę wykreślony. Problem konstytucyjny zdaniem Trybunału polegał na tym, że pracownicy niebędący członkami reprezentatywnej organizacji związkowej zatrudnieni u pracodawcy, u którego działa taka organizacja, nie mieli żadnego, nawet pośredniego wpływu na wybór i działanie, a tym samym i na sposób pełnienia funkcji przez członków rady pracowników.

Wybieranie rad pracowników przez związki zawodowe jest sprzeczne z konstytucją>>

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Wybory powszechne do rad

Poza najistotniejszą zmianą polegającą na „wyczyszczeniu” ustawy z udziału związków zawodowych w procedurze tworzenia rady niewiele się zmienia. Zachowano jedynie ogólnozałogowy tryb wyboru rady w wyborach powszechnych. Procedura ta skonstruowana była i nadal jest w ten sam sposób. U pracodawcy zatrudniającego do 100 pracowników członków rady wybierają pracownicy spośród kandydatów zgłoszonych na piśmie przez grupę co najmniej 10 pracowników, a u pracodawcy zatrudniającego powyżej 100 pracowników – wybierają pracownicy spośród kandydatów zgłoszonych na piśmie przez grupę co najmniej 20 pracowników. Warunkiem i zarazem gwarancją zorganizowania wyborów jest zgłoszenie przez załogę (przynajmniej 10% pracowników zakładu) pracodawcy wniosku w tej sprawie. Co istotne, koszty działalności wybranej w ten sposób rady pracowników będą ponosili wyłącznie pracodawcy.


Działalność rad „związkowych” i „mieszanych” po nowelizacji

Nie jest tak, że po 8 lipca obecnie działające rady pracowników wybrane w trybie „związkowym” (art. 4 ust. 1 ustawy przed nowelizacją) i „mieszanym” (art. 4 ust. 3 ustawy przed nowelizacją) przestają funkcjonować. Partnerzy społeczni doszli do porozumienia, że rady powołane według starych zasad działają do końca kadencji. W taki właśnie sposób ustawodawca ukształtował więc przepis. Należy zwrócić uwagę, że koniec kadencji tych rad najczęściej nastąpi w 2010 r., ponieważ większość z 2895 rad pracowników powołanych w zakwestionowany przez Trybunał trybie (zob. dane Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej, www.mpips.gov.pl) powstało w pierwszym roku obowiązywania ustawy.

Przykład

Pracodawca objęty działaniem zakładowej organizacji związkowej ma w swoim zakładzie pracy radę pracowników, której członków wybrała w 2007 r. właśnie ta organizacja związkowa. Wszyscy członkowie rady są działaczami związkowymi. Pracodawca poinformował radę, że po 8 lipca br. jej kadencja ustaje i pracownicy wybiorą nowych przedstawicieli do rady w wyborach powszechnych.

W tym wypadku należy zwrócić uwagę, że informacja pracodawcy nie była prawdziwa, ponieważ kadencja obecnej rady dobiegnie końca dopiero w 2011 r. Nie oznacza to, że rada do tego czasu musi działać. Jeżeli pracownicy chcieliby odwołać któregoś z członków dotychczasowej rady, mogą to uczynić, składając stosowny wniosek. Wniosek w sprawie ustania członkostwa podpisany przez co najmniej 50% pracowników, zatrudnionych u pracodawcy przez co najmniej 6 miesięcy, składa się radzie (chociaż ustawodawca wyraźnie nie zapisał w ustawie nowelizującej z 22 maja 2009 r., komu należy złożyć wniosek).

Obowiązki pracodawcy w zakresie funkcjonowania rad pracowników>>

Ponadto ustawodawca postanowił, że kadencja dotychczasowej rady wygaśnie, jeżeli liczba jej członków spadnie poniżej 3 pracowników. Z kolei członkostwo w radzie ustanie w razie rozwiązania albo wygaśnięcia stosunku pracy, zrzeczenia się funkcji albo odwołania przez organizację związkową, która dokonała wyboru członka rady pracowników albo której kandydat został wybrany na członka rady pracowników. Koszty działania rad „związkowych” i „mieszanych” ponoszą nadal, tj. do końca kadencji, organizacje związkowe.


Problem z porozumieniem zawartym ze związkami zawodowymi

Mimo zmiany przepisów pozostają wątpliwości w sytuacji, gdy pracodawca zawarł z organizacją związkową porozumienie w trybie art. 24 ustawy o informowaniu pracowników. Dotychczasowa regulacja przewidywała, że ustawy nie stosuje się do pracodawców, u których przed dniem wejścia w życie ustawy zostało zawarte porozumienie dotyczące informowania pracowników i przeprowadzania z nimi konsultacji, zapewniające warunki informowania i przeprowadzania konsultacji co najmniej równe określonym w ustawie oraz uwzględniające interes pracodawcy i pracowników.

Porozumienie organizacji związkowych w sprawie tworzenia rady pracowników>>

Niestety ustawodawca nie zdecydował się na doprecyzowanie przepisów ustawy w tym względzie, dlatego praktyka sama musi poradzić sobie z problemem. Porozumienie nie jest nieważne z mocy prawa. Należy jednak uwzględnić wolę pracowników, którzy mają obecnie prawo do wyboru członków rady. Jeżeli pracownicy nie wnoszą zastrzeżeń do reprezentowania ich interesów przez związek zawodowy, to porozumienie może nadal obowiązywać.

Jeżeli jednak chcieliby utworzyć radę na nowo, to w tym wypadku jedna ze stron porozumienia powinna zgłosić drugiej stronie zastrzeżenie w trybie art. 24 ust. 3 i 4 ustawy o informowaniu pracowników o braku podmiotowości do reprezentowania pracowników po stronie związku zawodowego (w związku z wyrokiem TK). Takie zastrzeżenie prowadziłoby do rozwiązania porozumienia za 30-dniowym wyprzedzeniem.

Podstawa prawna:

  • art. 4 i 24 ustawy z 7 kwietnia 2006 r. o informowaniu pracowników i przeprowadzaniu z nimi konsultacji (DzU nr 79, poz. 550) – w brzmieniu obowiązującym do dnia 8 lipca 2009 r.,
  • art. 1–3 ustawy z 22 maja 2009 r. o zmianie ustawy o informowaniu pracowników i przeprowadzaniu z nimi konsultacji (DzU nr 97, poz. 805),
  • wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 1 lipca 2008 r. (K 23/07, DzU nr 120, poz. 778).
Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
W tym zawodzie jest dyskryminacja ze względu na wiek. Będzie zmiana ustawy i dostosowanie do dyrektywy Rady 2000/78/WE z 27.11.2000 r. ustanawiającej ogólne warunki ramowe równego traktowania w zakresie zatrudnienia i pracy

Podstawową zasadą wynikającą z KP jest zasada równości w zatrudnieniu i niedyskryminacji. Okazuje się, że w pewnych zawodach i przepisach jest więc jawna dyskryminacja ze względu na wiek. W związku z tym będzie zmiana ustawy co do konkretnego zawodu i dostosowanie do dyrektywy Rady 2000/78/WE z 27.11.2000 r. ustanawiającej ogólne warunki ramowe równego traktowania w zakresie zatrudnienia i pracy.

Czy jesienią 2025 wejdzie nowy dodatkowy urlop i wolne od szkoły dla milionów Polaków? Mamy stanowisko rządu

W ostatnim czasie w mediach wrze sprawa potencjalnego urlopu dla dorosłych i wolnego dla dzieci w okresie jesiennym w szkołach. Wielu zastanawia się czy jesienią 2025 wejdzie nowy dodatkowy urlop i wolne od szkoły i czy dojdzie w związku z tym do zmiany organizacji roku szkolnego 2024/2025 oraz 2025/2026. Mamy w tej sprawie stanowisko rządu a konkretnie Ministerstwa Edukacji Narodowej oraz opinie rozgoryczonych ale i zachwyconych rodziców, uczniów i nauczycieli.

Pracodawca wyśle Cię na urlop nie pytając o zdanie, nie możesz się sprzeciwić

Pracodawca może wysłać Cię na urlop nie pytając o zdanie. Zastanawiasz się jak to możliwe, skoro prawo pracy z założenia ma chronić pracownika. Okazuje się, że jest taka możliwość i nie będzie to naruszenie przepisów prawa pracy.

Waloryzacja emerytury 2025. Ile komornik może zabrać z emerytury w 2025?

Ile komornik może zabrać z emerytury w 2025? To zależy kiedy i zależy do jakich świadczeń i długów emeryta, bo od 1 marca 2025 r. będzie to więcej, ale musi zostać pewne minimum, tzw. wolna kwota od potrąceń. Wszystko za sprawą marcowej waloryzacji emerytur i rent w 2025 r.

REKLAMA

Coraz większe bezrobocie w Polsce. W styczniu po raz kolejny wzrosła liczba osób zarejestrowanych w urzędach pracy

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej szacuje, że w styczniu 2025 r. stopa bezrobocia rejestrowanego wyniosła 5,4 proc. To więcej niż w grudniu 2024 r. Resort jednak zapewnia, że sytuacja na rynku pracy w pierwszym miesiącu 2025 r. była stabilna.

Boże Ciało 2025 – kiedy wypada? [DATA]

Kiedy jest Boże Ciało w tym roku? Data Bożego Ciała w 2025 roku wypada w środku czerwca. Ile dni wolnych można otrzymać? Czy trzeba brać urlop wypoczynkowy? Już teraz zaplanuj długi weekend czerwcowy.

Długie weekendy 2025 [KALENDARZ]

Teraz jest dobry czas na zaplanowanie długich weekendów w 2025 roku. 7 długich weekendów, które wypadają w tym roku, pozwala na dłuższy odpoczynek od pracy bez wykorzystywania urlopu wypoczynkowego lub z wykorzystaniem tylko jednego dnia urlopu. Kiedy wypadają w tym roku? Oto kalendarz długich weekendów 2025.

Rodzice najczęściej wybierają świadczenie Aktywnie w żłobku. Wsparcie z ZUS może wynieść nawet 1900 zł miesięcznie

ZUS od początku działania programu Aktywny Rodzic wypłacił ponad 1,1 mld zł. Program obejmuje trzy świadczenia "aktywnie w domu", "aktywni rodzice w pracy" i "aktywnie w żłobku". Rodzice najczęściej decydują się na wsparcie żłobkowe, na które ZUS do tej pory przekazał łącznie 688 mln zł.

REKLAMA

5 przykazań HR na 2025 rok

Co czeka działy HR w 2025 roku? Artykuł zawiera najważniejsze tematy, z którymi trzeba zmierzyć się w najbliższych miesiącach. Należą do nich: zmiany w komunikacji i digitalizacja procesów kadrowych, zaangażowanie więcej sztucznej inteligencji, wyrównywanie kompetencji cyfrowych pomiędzy pokoleniami, przygotowania do dyrektywy o równości płac. Oto 5 przykazań HR na 2025 rok.

Zwolnienia grupowe 2025 [który pracodawca może zwolnić, kogo i z jakich przyczyn, jaka odprawa]

Zwolnienia grupowe to specyficzny sposób rozwiązania umów o pracę z większą ilością pracowników. Do przeprowadzenia takich zwolnień mają prawo pracodawcy spełniający określone wymogi - muszą mieć odpowiednio wysoki poziom zatrudnienia, a zwolnienie musi mieć określone przyczyny i być przeprowadzone w określonym czasie. Także nie każdy pracownik może być objęty zwolnieniem grupowym.

REKLAMA