Zasiłek chorobowy, Zasiłek pielęgnacyjny

Zasiłek chorobowy przysługuje za czas choroby ubezpieczonego, potwierdzonej zwolnieniem lekarskim. Maksymalny okres wypłaty zasiłku wynosi 182 dni, a w przypadku ciąży i gruźlicy 270 dni. W jakiej wysokości wypłacany jest zasiłek chorobowy?

W Polsce coraz więcej osób przechodzi zawały. Mając na uwadze sposób życia w XXI w. wcale to nie dziwi. Można otrzymać 215 zł miesięcznie. Świadczenie jest także dla zawałowców i także w 2025 r. Jak ubiegać się o świadczenie, gdzie złożyć wniosek i jakie dokumenty wypełnić, podpowiadamy.

ZUS powinien przejąć wypłatę zasiłku chorobowego już od pierwszego dnia absencji pracownika – apeluje Rada Przedsiębiorców. Przedstawiciele MRPiPS przyznają, że projekt jest gotowy. Kiedy nowe przepisy wejdą w życie?

Kontrole L4: W 2024 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych przeprowadził 486,4 tys. kontroli i wydał 36,6 tys. decyzji wstrzymujących dalszą wypłatę zasiłków chorobowych. Na co najczęściej chorowali Polacy w 2024 r.?

Interwencja ZUS miała na celu odmowę wypłaty zasiłku chorobowego. Kobieta z uwagi na rozpoczęcie pracy księgowej otrzymała podwyżkę z około 1750 zł (1/2 etatu) do 4500 zł (3/5 etatu). ZUS kwestionował 4500 zł jako podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe oraz wypadkowe zgodnie z art. 20 ustawy, (podstawa składek na ubezpieczenie emerytalne i ubezpieczenia rentowe).

Luką w przepisach kodeksu pracy jest brak uregulowania wprost takiej sytuacji: Pracownik ma jeszcze kilka dni zwolnienia lekarskie, ale uważa że jest już zdrowy. I chce wrócić do pracy. Dlaczego? Bo np. straci 2000 zł premii wynikowej za miesiąc albo kwartał. Pracownik chce więc wrócić do pracy wcześniej (niż wynika ze zwolnienia lekarskiego) i „załapać się” na premię. Deklaruje rezygnację z części zasiłku chorobowego. Co wtedy ma zrobić pracodawca?

W trakcie kolejnych miesięcy 2024 r. okazało się, że sytuacja budżetu nie jest tak dobra jak wydawało się jeszcze na początku roku. Budżet dobiły koszty powodzi. W efekcie rząd wstrzymał większość podwyżek, które były zależne od decyzji premiera (np. zasiłek pielęgnacyjny, świadczenia rodzinne) i zaproponował 5% podwyżki sferze budżetowej. W tej sytuacji najwięcej w 2025 r. zyskają osoby otrzymujące świadczenie pielęgnacyjne i pensję minimalną - pieniądze dla nich zostaną zwaloryzowane o 10% (bo wynika to z przepisów prawa). 

W 2025 r. chory pracownik (nie zakażający innych, mogący chodzić) ma prawo przyjść do firmy i załatwić sprawę związaną z pracą. Chodzi o takie incydentalne czynności jak podpisanie umowy, dokumentów reklamacyjnych, doniesienia pendrive, przekazanie kluczy serwisowych, odblokowanie komputera. 

Zauważył to WSA w Gliwicach. Dlaczego MOPS nie sprawdził, że nie ma orzeczenia o niepełnosprawności? Przez dwa lata wypłacał zasiłek. MOPS nie miał podkładki w postaci orzeczenia. Jak kwota urosła do prawie 6000 zł, to MOPS się zorientował w swoim błędzie i zażądał zwrotu tych pieniędzy. I sąd sugeruje, że to trochę nie tak - popełniliście błąd, a skutki przerzucacie na osoby niepełnosprawne. Do MOPS nie trafiło orzeczenie o niepełnosprawności (w 2021 r). Bo opiekun sądził, że nie musi go składać (rząd wtedy przedłużał orzeczenia z urzędu). Przy czym było to brakujące orzeczenie o niepełnosprawności tylko nie zostało doniesione do MOPS.

Najbliższy okres zasiłkowy 2024/2025 (1 listopada 2024 r. do 31 października 2025 r.) bez podwyżki kryteriów dochodowych w zasiłkach i świadczeniach rodzinnych. Bez waloryzacji same świadczenia. W tym bez podwyżki zasiłek pielęgnacyjny (wciąż tylko 215,84 zł miesięcznie). A więc krzywdzący - z uwagi na inflację - generalny brak waloryzacji wymienionych w artykule świadczeń. Jak rząd uzasadnia te zmiany?

Dużo pytań o nowe zasady wypłaty zasiłku chorobowego. Obietnicą wyborczą rządu było płacenie za „chorobowe” przez ZUS od pierwszego dnia choroby. Odciążyłoby to finanse pracodawców (zwłaszcza mniejszych). Pojawiła się jednak nowa propozycja – płatność zasiłku chorobowego w wysokości wyższej niż obecne 80%.

Limit zwolnienia lekarskiego w roku - ile maksymalnie można przebywać na L4? Po zasiłku chorobowym przysługuje świadczenie rehabilitacyjne. Ile wynosi i jakie dokumenty trzeba przedstawić, aby je uzyskać?

Rząd Donalda Tuska zapowiedział, że zwolni pracodawców z obowiązku płacenia zasiłku chorobowego przez pierwsze 33 lub 14 dni choroby pracownika każdego roku.  Po zmianie prawa, zasiłek chorobowy wypłacany będzie wyłącznie z ubezpieczenia chorobowego, na które składki do ZUS wnoszą pracownicy – od pierwszego aż do ostatniego dnia choroby. Paradoksalnie zmiana zamiast ulżyć przedsiębiorcom – zgodnie z zamysłem rządu – może przynieść im więcej szkody.

Pracownik (35 lat) zatrudniony w naszej spółce od ponad 2 lat w pełnym wymiarze czasu pracy na początku grudnia 2023 r. uległ wypadkowi (zdarzenie nie ma związku z pracą). Otrzymał zwolnienie lekarskie na okres od 2 grudnia 2023 r. do 5 stycznia 2024 r. Jest to jego kolejna niezdolność do pracy w 2023 r. (poprzednio przebywał na zwolnieniu lekarskim we wrześniu 2023 r. przez 4 dni, za które otrzymał wynagrodzenie chorobowe). Jakie świadczenia przysługują mu za te miesiące?

Liczba lewych zwolnień lekarskich rośnie lawinowo. Walczy z nimi ZUS, który z kwartału na kwartał zwiększa liczbę kontroli. Konsekwencją bezpodstawnego zwolnienia jest cofnięcie zasiłku chorobowego. A co jeśli przebywanie na lewym zwolnieniu stwierdzi pracodawca, który też ma prawo do kontroli pracownika na zwolnieniu lekarskim? Czy skończy się tylko na zabraniu chorobowego za dni nieuzasadnionego zwolnienia?

Statystyczny pracownik w ciągu minionych 12 miesięcy przebywał 12 dni na zwolnieniu lekarskim. Czterech na dziesięciu Polaków w ogóle nie wzięło L4, ale liczna grupa korzystała z tej możliwości znacznie częściej. Co piąty zapytany był nieobecny w pracy z powodu choroby ponad 15 dni w ciągu roku – wynika z raportu enel-med „Zdrowy pracownik 2023”. Na niższą absencję pozytywnie wpływają firmowe pakiety medyczne. 42% pracowników dzięki opiece zdrowotnej zapewnionej przez pracodawcę rzadziej „bierze wolne”, gdyż nie musi stać w kolejkach, ma łatwiejszy dostęp do e-recept i teleporad. 

Jeden z naszych pracowników przebywał na długotrwałym zwolnieniu lekarskim, a obecnie pobiera świadczenie rehabilitacyjne. Jednocześnie jest członkiem rady nadzorczej w naszej spółce i z tego tytułu podlega zgłoszeniu w ZUS. Funkcję tę pełni za zryczałtowanym wynagrodzeniem. W okresie niezdolności do pracy pracownik kilkukrotnie uczestniczył w posiedzeniach rady (zwoływane są tylko w razie potrzeby). Czy w związku z tym ZUS może pozbawić pracownika zasiłku i świadczenia rehabilitacyjnego?

Czy w 2023 r. będzie podwójna waloryzacja świadczenia pielęgnacyjnego, tak jak ma miejsce podwójna waloryzacja minimalnego wynagrodzenia za pracę i minimalnej stawki godzinowej, w styczniu i w lipcu 2023 r. Sprawa trafiła do rządu.

Bardzo aktualny jest temat zawarcia umowy o pracę w okresie ciąży – czy można celowo zawierać umowę? Kiedy umowa będzie uznana za pozorną? Czy można zawrzeć umowę w celu osiągnięcia świadczeń z ubezpieczenia społecznego?