REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy wystawienie faktury podczas L4 prowadzi do zwrotu zasiłku?

Doktor nauk prawnych, adwokat, adiunkt na Wydziale Prawa, Administracji i Stosunków Międzynarodowych Krakowskiej Akademii im. A.F. Modrzewskiego w Katedrze Prawa Pracy i Zabezpieczenia Społecznego.
Czy wystawienie faktury podczas L4 prowadzi do zwrotu zasiłku?
Czy wystawienie faktury podczas L4 prowadzi do zwrotu zasiłku?
fot. Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Wystawienie faktury przez przedsiębiorcę podczas zwolnienia lekarskiego, nie stanowi pracy zarobkowej i nie powoduje konieczności zwrotu do ZUS-u pobranego już zasiłku chorobowego.
rozwiń >

Wystawienie faktury podczas zwolnienia lekarskiego – czy to praca?

Sąd Najwyższy zajął się ważną sprawą dotyczącą utraty prawa do zasiłku chorobowego jak i koniecznością zwrotu pobranych świadczeń z ZUS-u, w sytuacji wykonywania pracy zarobkowej podczas przebywania na zwolnieniu lekarskim. Przyjęło się uważać, że nie można podwójnie się wzbogać z tego samego tytułu, czyli albo się choruje i pobiera zasiłek albo jest się zdolnym do pracy i osiąga się z tego tytułu przychody.

Autopromocja

Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 27 lipca 2022 r., sygn. I USKP 101/21, „przełamał” takie podejście, ponieważ stwierdził, że wykonywanie pewnych czynności związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej (tj. wystawienie faktury) nie stanowi wykonywania pracy, szczególnie jeżeli ubezpieczony nie wprowadza w błąd ZUS-u i nie działa świadomie celem naruszenia prawa. Wystawienie takiego dokumentu to jedynie czynność formalna i techniczna.

W niniejszej sprawie ubezpieczona, prowadząc jednoosobową działalność gospodarczą w ramach franczyzy sklepu z odzieżą przeszła na zwolnienie lekarskie. W tym czasie nie mogła osobiście wykonywać pracy tak więc zatrudniła do pomocy pracownika na zastępstwo. Jedyną czynnością, którą ubezpieczona musiała podjąć w czasie swojej niezdolności do pracy było wystawienie w formie elektronicznej faktury. Na podstawie umowy franczyzy ubezpieczona była zobowiązana do wykonania tej czynności osobiście. Pomimo tego ZUS uznał, że wystawienie faktury jest czynnością zarobkową i nakazał zwrot nienależnie pobranego zasiłku w kwocie 23 tys. zł. Ubezpieczona odwołała się od decyzji, jednak sądy obu instancji nie przyznały jej racji i przegrała sprawę. Nie rezygnując, pełnomocnik ubezpieczonej wniósł skargę kasacyjną do Sądu Najwyższego.

Wystawienie faktury to czynność formalna

Sąd Najwyższy uchylił wyrok sądu II instancji i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania, ponieważ ten nie zbadał całości okoliczności sprawy i nie rozważył wszystkich zarzutów apelacji. Sąd Najwyższy zwrócił uwagę na bardzo ważny aspekt art. 17  ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz.U.2021.1133 t.j.)  bowiem nie jest on dostosowany do osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą. Czym innym jest praca etatowego pracownika, praca przedsiębiorcy zatrudniającego pracowników czy osoby wykonującej jednoosobową działalność gospodarczą. W niniejszej sprawie ubezpieczona nie chciała podwójnie się wzbogacić, przecież musiała opłacać składki i podatki za nowo zatrudnionego pracownika.

Teraz sąd II instancji będzie musiał zweryfikować: czy składanie podpisu pod fakturą stanowi prowadzenie działalności czy wyłącznie obowiązkową czynność, którą trzeba wykonać, bez względu na stan zdrowia.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Na czym polega kontrola zwolnienia lekarskiego?

Zarówno pracodawca jak i ZUS są uprawnieni do kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnienia lekarskiego od pracy. Kontrola prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy z powodu choroby polega na ustaleniu, czy pracownik w okresie orzeczonej niezdolności do pracy:

- nie wykonuje pracy zarobkowej

- nie wykorzystuje zwolnienia od pracy z powodu choroby w sposób niezgodny z celem tego zwolnienia.

Jeżeli któraś z okoliczności zostanie stwierdzona i udowodniona ubezpieczony traci prawo do zasiłku chorobowego za cały okres tego zwolnienia. Zasiłek nie przysługuje także jeżeli zaświadczenie lekarskie zostało sfałszowane. Co więcej osoba, która pobrała nienależne świadczenie, jest obowiązana do jego zwrotu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie.

Co jest czynnością zarobkową?

Sąd Najwyższy w wielu orzeczeniach jak i ZUS podkreślają, że pojęcie pracy i wykonywania czynności zarobkowych należy rozumieć bardzo szeroko. Niemniej jednak każdy przypadek należy oceniać indywidualnie. Poniżej wykaz czynności, które przez Sądy czy ZUS zostały jak i nie zostały uznane za pracę.

O zatrudnieniu lub innej pracy zarobkowej można mówić gdy ma miejsce wykonywanie różnych czynności na podstawie m.in.: stosunku pracy, mianowania, powołania, wyboru, prowadzenia działalności rolniczej, umów cywilnoprawnych ​​​ (umowy agencyjnej, umowy zlecenia, umowy o dzieło) czy też prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej.

Co uznaje się za pracę?

Za pracę uznaje się:

  • udział pracownika będącego członkiem rady nadzorczej spółki akcyjnej w posiedzeniach rady nadzorczej i wykonywanie czynności nadzorczych oraz otrzymywanie z tego tytułu wynagrodzenia;
  • wykonywanie czynności zarządu przez jednoosobowo zarządzającego spółką z o.o. prezesa zarządu
  • udział adwokata - członka zespołu adwokackiego w rozprawach;
  • odpłatne wykonywanie przez radcę prawnego czynności zawodowych, np. podpisywanie dokumentów, reprezentowanie przed sądem, sporządzanie pism procesowych;
  • zawarcie przez przedsiębiorcę w okresie pobierania zasiłku chorobowego umowy o pracę z nowym pracownikiem;
  • prowadzenie własnej działalności gospodarczej.

Prowadzenie własnej działalności gospodarczej

ZUS wskazuje, że: „Prowadzeniem działalności jest nie tylko wykonywanie konkretnych prac, ale także wykonywanie czynności związanych z prowadzeniem zakładu, takich jak nadzór nad pracownikami, obsługa klientów, wydawanie materiałów itp. Jedynie wykonywanie formalnoprawnych czynności związanych z funkcjonowaniem firmy w okresie choroby osoby prowadzącej działalność, nie powoduje utraty przez nią prawa do zasiłku. Chodzi tu przede wszystkim o czynności niezbędne do funkcjonowania firmy, których osoba prowadząca działalność jednoosobowo i będąca jednocześnie pracodawcą, nie może zaniechać w okresie choroby, np. niezbędne sprawy kadrowe, opłacanie czynszu, czy podpisanie, ale nie sporządzanie dokumentów finansowych. Taka sporadyczna, wymuszona okolicznościami aktywność - zdaniem sądów - w niektórych przypadkach może usprawiedliwiać zachowanie prawa do zasiłku chorobowego”. (...) do podejmowania koniecznych ("wymuszonych") czynności prawnych lub faktycznych przez pracodawcę lub w imieniu pracodawcy powinien w okresie korzystania ze świadczeń chorobowych umocować lub wyznaczyć inną upoważnioną osobę.". 

Nie zawsze jednak da się umocować konkretną osobę do wykonywania czynności, np. w omawianej sprawie ubezpieczona była zobowiązana do osobistego wystawienia faktury. Da się zresztą zauważyć pewne sprzeczności w podejściu sądów, ponieważ raz uważają, że zatrudnianie pracowników podczas zwolnienia lekarskiego stanowi pracę, a innym razem twierdzą, że możliwe jest podejmowanie niezbędnych czynności kadrowych, jako czynność sporadyczna i wymuszona okolicznościami. 

Co nie jest wykonywaniem pracy zarobkowej w okresie orzeczonej niezdolności do pracy?

Według różnych orzeczeń SN i ZUS-u nie jest wykonywaniem pracy zarobkowej w okresie orzeczonej niezdolności do pracy:

  • udział wspólnika spółki cywilnej, którego wkład nie polega na świadczeniu usług, w zysku wypracowanym przez innych wspólników;
  • udział radnego w posiedzeniach zarządu miasta i uzyskiwaniu z tego tytułu diet;
  • udział w akcjach ratowniczych członków ochotniczej straży pożarnej;
  • udział w posiedzeniach rady nadzorczej spółdzielni mieszkaniowej stanowiącego formę społecznej działalności niektórych jej członków i otrzymywanie z tego tytułu rekompensaty w formie ryczałtu
  • wykonywanie przez przedstawiciela Skarbu Państwa czynności członka rady nadzorczej w "realizującej misję publiczną" Telewizji Polskiej SA;
  • działalność uzasadnioną potrzebą środowiskową, społeczną czy publiczną, nawet gdy ubezpieczony otrzymuje z tego tytułu wynagrodzenie w okresie orzeczonej niezdolności do pracy.

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz.U.2021.1133 t.j.)

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code

    © Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

    Uprawnienia rodzicielskie
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
    nie ma takiej możliwości
    3
    6
    9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
    Następne
    Kadry
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Decyzja o potrzebie wsparcia – kto wydaje i ile się czeka?

    Decyzja ustalająca poziom potrzeby wsparcia jest niezbędna dla osoby niepełnosprawnej do uzyskania świadczenia wspierającego. Kto wydaje decyzję o potrzebie wsparcia i ile się czeka? Gdzie złożyć wniosek?

    Pracownicy domowi i globalny kryzys opiekuńczy nad osobami niepełnosprawnymi i starszymi

    Rośnie globalne zapotrzebowanie na płatną opiekę, czy to nad osobami starszymi czy nad osobami niepełnosprawnymi. Coraz więcej państw na całym świecie, w tym szczególnie w UE boryka się z kryzysem opiekuńczym. Międzynarodowa Organizacja Pracy (MOP) szacuje, że kobiety stanowią trzy czwarte z 75,6 miliona pracowników domowych na całym świecie. Konieczne jest zapewnienie im ochrony w zatrudnieniu, w tym ochrony ubezpieczeniowej. MOP alarmuje o implementację przepisów. Praca domowa jest w dalszym ciągu niedoceniana i niedostrzegana oraz że w znacznej części jest wykonywana przez kobiety i dziewczęta, z których wiele jest migrantkami lub członkami społeczności znajdujących się w trudnej sytuacji i które są w szczególny sposób narażone na łamanie praw człowieka i pracownika, molestowanie seksualne czy dyskryminację. Czas to zmienić!

    Kolejne podwyżki w budżetówce. Jakie będą wynagrodzenia pracowników podmiotów leczniczych?

    Wzrosną wynagrodzenia pracowników podmiotów leczniczych. Minimalne kwoty wynagrodzenia zasadniczego tych pracowników będą wynosiły od 4190 zł do 4640 zł. Natomiast maksymalne kwoty wynagrodzenia zasadniczego będą wynosiły od 6000 zł do 12720 zł.

    Wysoko wrażliwi w pracy i biznesie - przepis na sukces z 6 składników

    Wysoko wrażliwi w pracy i biznesie nie mają łatwo. Mogą jednak przekuć swoją ponadprzeciętną wrażliwość w atut. Oto przepis na sukces dla osób wysoko wrażliwych od psycholog Aleksandry Kolińskiej. Potrzebujesz tylko 6 składników.

    REKLAMA

    Podwyżki w budżetówce. Nowelizacja przepisów o wynagradzaniu pracowników administracji rządowej i innych jednostek

    Szykują się podwyżki dla kolejnych grup pracowników budżetówki. Do wykazu prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów trafił zapis o kolejnym projekcie rozporządzenia. Chodzi o rozporządzenie zmieniające rozporządzenie w sprawie zasad wynagradzania pracowników niebędących członkami korpusu służby cywilnej zatrudnionych w urzędach administracji rządowej i pracowników innych jednostek.

    Zmotywowani do działania pracownicy to jeden z kluczowych sposobów budowania konkurencyjności na rynku
    Rozliczanie freelancera – praktyczne przykłady

    Rozliczanie freelancera przy umowie zlecenie i umowie o dzieło - jak to zrobić? Na co zwrócić uwagę przy corocznym rozliczeniu podatkowym? Jak rozliczać podatkowo freelancera z zagranicy?

    Nieobecność w pracy. Jak pracownik powinien usprawiedliwić nieobecność w pracy

    Pracownik, który nie stawi się do pracy, zobowiązany jest do usprawiedliwienia swojej nieobecności. Przepisy określają, jakie przyczyny usprawiedliwiają nieobecność w pracy. Jednak pracodawca może uznać także inne przyczyny wskazane przez pracownika i usprawiedliwić jego nieobecność w pracy.

    REKLAMA

    Czy będą zmiany w Kodeksie pracy? Trwają prace nad wydłużeniem urlopu macierzyńskiego

    Agnieszka Dziemianowicz-Bąk, szefowa MRPiPS, zadeklarowała, że w maju ma być gotowy projekt ustawy wydłużającej urlop macierzyński. Powinien on być fakultatywny, nieprzymusowy, udzielany na wniosek i płatny w 100 proc. podstawy wymiaru zasiłku.

    Limit zwolnienia lekarskiego w roku

    Limit zwolnienia lekarskiego w roku - ile maksymalnie można przebywać na L4? Po zasiłku chorobowym przysługuje świadczenie rehabilitacyjne. Ile wynosi i jakie dokumenty trzeba przedstawić, aby je uzyskać?

    REKLAMA