Zawieszenie wykonywania działalności a pobieranie świadczenia pielęgnacyjnego

• Wyrok WSA – zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej
• Komu przysługuje świadczenie pielęgnacyjne?
• Ile wynosi świadczenie pielęgnacyjne w 2022 r.?
• Stan faktyczny sprawy
• Zatrudnienie lub inna praca zarobkowa – co to?
• Rezygnacja z zatrudnienia – kiedy?
• Na ile można zawiesić działalność gospodarczą?

Wyrok WSA – zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej

Wojewódzki Sąd Administracyjny (WSA) w Łodzi w dniu 2 czerwca 2022 r., w sprawie o sygn. II SA/Łd 190/22 wydał wyrok, w którym stwierdził, że zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej jest w pełni utożsamiane z rezygnacją z innej pracy zarobkowej, o jakiej mowa w art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz.U. z 2022 r. poz. 615, dalej: ustawa).

Komu przysługuje świadczenie pielęgnacyjne?

Świadczenie pielęgnacyjne z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej przysługuje:

• matce albo ojcu,

• opiekunowi faktycznemu dziecka,

• osobie będącej rodziną zastępczą spokrewnioną w rozumieniu przepisów o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej,

• innym osobom, na których zgodnie z kodeksem rodzinnym i opiekuńczym ciąży obowiązek alimentacyjny (z wyjątkiem osób o znacznym stopniu niepełnosprawności).

Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje ww. osobom jeżeli nie podejmują lub rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.

Ile wynosi świadczenie pielęgnacyjne w 2022 r.?

Co ciekawe omawiany przepis nie odnosi się do utraty dochodu, a do utraty pracy czy do rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej. Niemniej jednak naturalną konsekwencją zaprzestania pracy lub prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej jest brak możliwości uzyskiwania własnych dochodów. Pobieranie świadczenia na czas opieki osobą z niepełnosprawnością ma niejako zrekompensować utratę możliwości zarobkowania. W 2022 r. świadczenie pielęgnacyjne wynosi 2119 zł brutto, zatem mniej niż minimalne wynagrodzenie za pracę, nie wydaje się więc, aby rzeczywiście zrekompensowało on utratę dochodów. Co ważne, nie jest możliwe jednoczesne pobieranie świadczenia pielęgnacyjnego i wykonywanie pracy zarobkowej.

Stan faktyczny sprawy

Przedmiotowa sprawa dotyczyła skargi M.B. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego (SKO) w przedmiocie odmowy przyznania M.B. świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku z opieką nad niepełnosprawną matką. Podstawą było uznanie przez SKO, że w sprawie nie da się określić daty powstania niepełnosprawności. Organ nie miał racji, ponieważ brak wskazania w orzeczeniu o niepełnosprawności daty jej powstania, nie może stanowić podstawy do odmowy przyznania świadczenia pielęgnacyjnego, z uwagi na wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 21 października 2014 r., K 38/13.

Co więcej, SKO uznało, że: „zawieszenie działalności gospodarczej nie jest tożsame z zaprzestaniem jej prowadzenia, a więc i z rezygnacją z zatrudnienia na tle ŚwRodzU gdyż odmienna ocena prowadziłaby do sytuacji w której na potrzeby wnioskowanego świadczenia osoba pozostająca w stosunku pracy, a przebywająca na np. urlopie bezpłatnym byłaby traktowana w sposób zgoła odmienny od osoby, która zawiesiła prowadzenie działalności gospodarczej".

W toku sprawy przed WSA okazało się, że SKO nie miało racji.

Zatrudnienie lub inna praca zarobkowa – co to?

O zatrudnieniu lub innej pracy zarobkowej, w myśl ustawy, można mówić gdy ma miejsce wykonywanie pracy na podstawie:

1. stosunku pracy,

   

   Autopromocja

   Zbiegi tytułów do ubezpieczeń społecznych

   Sprawdź

2. stosunku służbowego,

3. umowy o pracę nakładczą

4. wykonywania pracy lub świadczenie usług na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia, umowy o dzieło albo w okresie członkostwa w rolniczej spółdzielni produkcyjnej, spółdzielni kółek rolniczych lub spółdzielni usług rolniczych,

5. prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej.

Rezygnacja z zatrudnienia – kiedy?

W wyroku WSA wskazał, że rezygnacją z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej jest zatem rezygnacja z wykonywania pracy na podstawie stosunku pracy (a nie rezygnacja z samego pozostawania w stosunku pracy) lub innych stosunków prawnych, bez konieczności rozwiązania stosunku pracy (por. m.in. wyrok WSA w Warszawie z 4 listopada 2010 r., I SA/Wa 1683/10). W doktrynie i orzecznictwie zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej jest przy tym w pełni utożsamiane z rezygnacją z innej pracy zarobkowej, o jakiej stanowi właśnie art. 17 ust. 1 ustawy.

Na ile można zawiesić działalność gospodarczą?

Przedsiębiorca wpisany do CEIDG może zawiesić wykonywanie działalności gospodarczej na czas nieokreślony albo określony, nie krótszy jednak niż 30 dni.

W okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej przedsiębiorca nie może wykonywać działalności gospodarczej i osiągać z niej bieżących przychodów. Dochodzi więc do utraty możliwości zarobkowania i osiągania dochodów. Zawieszenie działalności gospodarczej należy zatem uznać za faktyczną rezygnację z jej wykonywania.

W takim stanie rzeczy, SKO nie miało racji, a M.B. powinno być przyznane świadczenie pielęgnacyjne. 

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz.U. z 2022 r. poz. 615)