Tematy - Związki zawodowe, Porozumienie stron - INFOR.PL

Układy zbiorowe pracy można zmieniać. Dokonują tego strony układu za pomocą protokołów dodatkowych. Do protokołów należy stosować odpowiednio przepisy dotyczące układów.

Jeżeli w zakresie obowiązków pracownika ma nastąpić istotna zmiana, wiążąca się np. ze zmianą zakresu odpowiedzialności, to wówczas konieczne jest wręczenie wypowiedzenia zmieniającego lub zawarcie pisemnego porozumienia z pracownikiem, w którym wyraża on zgodę na dokonanie zmiany.

Rada pracowników to organ przedstawicielski powoływany u pracodawców zatrudniających co najmniej 50 pracowników. Czy przy zatrudnieniu 50. pracownika pracodawca zobowiązany jest do utworzenia rady pracowników? Jak ustala się liczbę zatrudnionych?

Szczególna ochrona związkowca będzie obejmowała pracownika, który nie jest członkiem zarządu organizacji związkowej, ale został wskazany w uchwale jako szczególnie chroniony i ma upoważnienie do reprezentowania organizacji związkowej wobec pracodawcy w sprawach z zakresu prawa pracy (Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 stycznia 2012 r., sygn. akt II PK 83/11).

Związkowcy podlegają szczególnej ochronie. Czego może domagać się pracownik będący działaczem związkowym w razie wypowiedzenia umowy o pracę na czas określony z naruszeniem przepisów prawa?

Układy zbiorowe pracy są zupełnie dobrowolne. Zawierają je pracownicy reprezentowani przez zakładową bądź ponadzakładową organizację związkową oraz pracodawca bądź organizacja pracodawców. W celu ich zawarcia przeprowadza się rokowania.

Układ zbiorowy pracy zawiera reprezentacja pracowników z pracodawcą. Wyróżnia się zakładowy układ zbiorowy pracy oraz ponadzakładowy układ zbiorowy pracy. Układy określają zwykle warunki wynagradzania za pracę i przyznawanie innych świadczeń związanych z pracą.

Związki zawodowe jako organizacje pracowników pełnią przede wszystkim funkcje reprezentowania i obrony ich praw, interesów zawodowych i socjalnych.

Spory zbiorowe wszczynają podmioty reprezentujące interesy pracownicze. Następnie pracodawcy niezwłocznie podejmują rokowania. W przypadku braku zawarcia porozumienia przeprowadza się mediacje.

Spór zbiorowy pracowników z pracodawcą może dotyczyć warunków pracy, płac lub świadczeń socjalnych oraz praw i wolności związkowych pracowników. Kiedy następuje jego wszczęcie?

Pracodawca przejmujący zakład pracy (lub jego część), w którym obowiązywał układ zbiorowy pracy ma obowiązek stosowania w odniesieniu do przejętych pracowników dotychczasowego układu. Zobowiązanie nałożone na nowego pracodawcę wygasa z upływem roku od dnia przejęcia zakładu pracy.

Odprawy przyznawane w związku z rozwiązaniem stosunku pracy mogą być różnicowane w porozumieniach pracodawców i związków zawodowych. Zróżnicowanie wysokości odpraw musi jednak być obiektywnie uzasadnione.

Organizacje związkowe mają obowiązek podania pracodawcy liczby działaczy. Niepodanie tej liczby w oznaczonym terminie skutkuje utratą uprawnień.

Zwolnienie z obowiązku wykonywania pracy w okresie wypowiedzenia ustalone między stronami stosunku pracy w drodze porozumienia nie może zostać zmienione bez zgody zatrudnionego. Pracodawca nie nałoży na niego obowiązku wykorzystania w tym okresie urlopu wypoczynkowego.

W związku z trudnościami ekonomicznymi na rynku pracy można zaobserwować tendencję firm do rozwiązywania układów zbiorowych pracy. Pracodawca, podejmując taką próbę, powinien liczyć się ze skutkami, jakie się z tym wiążą.

Związki zawodowe w imieniu reprezentowanych pracowników mogą negocjować z pracodawcą wysokość podwyżek. Podczas rozmów muszą brać pod uwagę różne czynniki, np. że długofalowy rozwój firmy powinien mieć pierwszeństwo przed bieżącymi potrzebami konsumpcyjnymi.

Jak pokazuje praktyka, przepisy ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych na tle różnych stanów faktycznych bywają niezwykle problematyczne. Każda ze stron, czy to związkowcy, czy to pracodawca stara się je interpretować z korzyścią dla siebie, co prowadzi w efekcie do wielu sporów.

W naszej placówce powstał związek zawodowy. Domaga się on zlikwidowania dotychczasowego regulaminu pracy i utworzenia nowego, powołując się na konieczność uzgadniania regulaminu z organizacją związkową. Czy musimy uwzględnić żądanie nowego związku?

Wypowiedzenie umowy o pracę zawartej z prezesem zarządu spółdzielni mieszkaniowej, dokonane po odwołaniu go z tej funkcji, powinno być poprzedzone konsultacją z zakładową organizacją związkową (uchwała Sądu Najwyższego z 7 grudnia 2012 r., II PZP 3/12).

Nieprzedstawienie przez zakładową organizację związkową informacji o liczbie swoich członków powoduje, że nie są wadliwe czynności podjęte przez pracodawcę bez wymaganego współdziałania z organizacją, aż do dnia przedstawienia tej informacji (uchwała składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z 20 grudnia 2012 r., III PZP 7/12).

Podczas kontroli przestrzegania zasad bhp inspektorzy pracy współpracują ze związkami zawodowymi. Współpraca ta polega m.in. na informowaniu organizacji związkowej o tematyce i zakresie przeprowadzanej kontroli.

Spór zbiorowy pracowników z pracodawcą lub pracodawcami może dotyczyć warunków pracy, płacy lub świadczeń socjalnych oraz praw i wolności związkowych pracowników lub innych grup, którym przysługuje prawo zrzeszania się w związkach zawodowych (art. 1 ustawy z 23 maja 1991 r. o rozwiązywaniu sporów zbiorowych – DzU z 1991 r. nr 55, poz. 236 ze zm.; zwanej dalej ustawą).

Aby doszło do rozwiązania umowy o pracę za porozumieniem stron, muszą zostać ustalone zarówno sam sposób rozwiązania umowy o pracę, jak i pozostałe warunki rozwiązania umowy o pracę. Takie stanowisko zajął Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z 4 listopada 2009 r. (I PK 94/09), w którym stwierdził, że „zawarcie przez strony stosunku pracy umowy w przedmiocie jego rozwiązania za porozumieniem wymaga zgodnych oświadczeń woli pracownika i pracodawcy, tak odnośnie do samego ustania łączącej ich więzi, jak i co do trybu i terminu dokonania tej czynności”.

Nieudzielenie przez zakładową organizację związkową informacji o wszystkich pracownikach korzystających z jej obrony, żądanej przez pracodawcę bez rzeczowej potrzeby, nie zwalnia pracodawcy z obowiązku współdziałania z tą organizacją w indywidualnych sprawach ze stosunku pracy (uchwała składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z 21 listopada 2012 r., III PZP 6/12).

Związek zawodowy może powołać przedstawiciela do pełnienia funkcji związkowej, np. negocjowania układu zbiorowego pracy. Wówczas delegatowi, na wniosek organizacji, na czas niezbędny do wykonania zadania przysługuje prawo do urlopu bezpłatnego.

Jedną z form rozwiązania umowy o pracę jest porozumienie stron. Pracodawca musi jednak liczyć się z tym, że porozumienie o rozwiązaniu umowy może zostać zakwestionowane przez pracownika. Od podpisanego porozumienia stron można się bowiem uchylić, jeżeli zostało ono zawarte pod wypływem błędu lub groźby.

Pracownica, która pracuje u nas od kilku lat, wystąpiła o rozwiązanie umowy o pracę za porozumieniem stron. Pracownica ta przebywa na urlopie macierzyńskim z tytułu urodzenia dziecka. Urlop macierzyński pracownicy będzie trwał do końca października br. Jesteśmy płatnikiem zasiłków. Czy możemy z tą pracownicą rozwiązać umowę za porozumieniem stron? Czy pracownicy będzie przysługiwał zasiłek macierzyński oraz dodatkowy zasiłek macierzyński, jeśli rozwiąże umowę o pracę w ten sposób? Jeśli tak, to kto w tym przypadku będzie jej go wypłacał?

Kiedy trzeba zastosować przepisy dotyczące zwolnień grupowych. Komu i jakie odprawy przysługują zwalnianym pracownikom. Wyjaśniają eksperci z Kancelarii BKM.

Konflikt między pracodawcą a związkiem zawodowym może zostać rozwiązany za pomocą reguł określonych w ustawie o rozwiązywaniu sporów zbiorowych. Jednak ich stosowanie wiąże się dla pracodawcy z pewnym ryzykiem, np. możliwością rozpoczęcia strajku przez związek zawodowy.

Pracodawca, dzieląc środki zgromadzone w zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, musi uwzględnić kryterium socjalne. W przypadku ich niewłaściwego rozdysponowania związek zawodowy może żądać zwrotu nieprawidłowo wypłaconych pieniędzy.

Zwolnienia grupowe polegają na rozwiązaniu w okresie nieprzekraczającym 30 dni umów o pracę ze znaczną częścią załogi z przyczyn niedotyczących pracowników. Dokonanie zwolnień grupowych wymaga od pracodawcy zastosowania szczególnego trybu postępowania, odmiennego niż tryb zwolnień pracowników uregulowany w Kodeksie pracy.

Ustawa z 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych, nie określa wprost skutków ani sankcji niewywiązania się związku zawodowego z obowiązku przekazania pracodawcy informacji o łącznej liczbie członków danej organizacji związkowej. Wywiązanie się z niego ma jednak bardzo duże znaczenie dla funkcjonowania związków zawodowych w zakładzie pracy.

W naszym zakładzie planowana jest redukcja etatów. Zatrudniamy 26 pracowników. Nie działają jednak związki zawodowe. Kto w tym przypadku będzie współdziałał z pracodawcą i podejmował działania w obronie pracowników?

Jednym ze sposobów na obniżenie kosztów zatrudnienia jest zmniejszenie wynagrodzeń pracowników, które wiąże się często z obniżeniem wymiaru etatu. Wynagrodzenie można zmniejszyć za porozumieniem stron albo w formie wypowiedzenia zmieniającego.

Krąg osób mogących reprezentować pracownika przed sądem pracy choć jest szeroki, jednak jest ograniczony przez przepisy Kodeksu postępowania cywilnego. Niezachowanie określonych wymogów przez te przepisy może prowadzić do uchylenia, także korzystnego dla strony, wyroku.

Związki zawodowe mogą negocjować z pracodawcą wysokość podwyżek wynagrodzeń. Wyniki przeprowadzonych rokowań powinny zostać zapisane w zawartym z pracodawcą porozumieniu.

Bez zgody zarządu zakładowej organizacji związkowej pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać stosunku pracy z imiennie wskazanym uchwałą zarządu jego członkiem lub z innym pracownikiem będącym członkiem danej zakładowej organizacji związkowej, upoważnionym do reprezentowania tej organizacji wobec pracodawcy albo organu lub osoby dokonującej za pracodawcę czynności w sprawach z zakresu prawa pracy.

Spółka udostępnia nieodpłatnie pomieszczenia i urządzenia techniczne działającym w niej związkom zawodowym. Dodatkowo zapewnia związkom zawodowym materiały biurowe. Czy spółka może zakwalifikować powyższe wydatki do kosztów uzyskania przychodów?

Organizacja związkowa musi przedstawić pracodawcy informację o łącznej liczbie zrzeszonych członków. Skutkiem niewykonania tego obowiązku w wymaganym terminie może być utrata uprawnień, jakie przysługują zakładowej organizacji związkowej.

Pracodawca, który zamierza zwolnić chronionego działacza związkowego z pracy, musi uzyskać zgodę zarządu zakładowej organizacji związkowej na rozwiązanie z nim umowy o pracę. Pracodawcy często decydują się na zwolnienie działacza bez uzyskania tej zgody. Nie każdy jednak zwolniony bezprawnie związkowiec będzie mógł liczyć na przywrócenie do pracy lub na odszkodowanie.

W naszej spółce planujemy zwolnić większą liczbę pracowników. Nie jesteśmy pewni, czy będą to zwolnienia grupowe i czy mamy rozpocząć procedurę zwolnień grupowych. Od kiedy liczyć termin 30 dni, w ciągu którego ustala się, czy w firmie doszło do zwolnień grupowych?

Organizacja związkowa zwróciła się do nas z żądaniem podania informacji o stanie rachunków firmy, obecnym poziomie zadłużenia i przepływach finansowych. Czy pracodawca jest zobowiązany przekazać związkowi takie dane?

Nasza firma zanotowała spadek zamówień na wytwarzane produkty i znaleźliśmy się w ciężkiej sytuacji finansowej. Jeden z naszych odbiorców chce zatrudnić na jakiś czas część naszych pracowników. Czy możemy wypożyczyć pracowników do innej firmy? Za kilka miesięcy nasza sytuacja ekonomiczna może ulec poprawie i będziemy mogli ich ponownie przyjąć do pracy. Nie chcemy natomiast zwalniać tych pracowników.

Jeżeli naruszenie obowiązków pracowniczych jest ściśle związane z działalnością związkową, wówczas – w razie bezprawnego zwolnienia związkowca winnego tych naruszeń – sąd jest zobowiązany przywrócić związkowca do pracy, jeżeli ten złożył pozew o restytucję stosunku pracy (wyrok Sądu Najwyższego z 17 maja 2012 r., I PK 176/11).

Członkiem związku zawodowego może zostać każdy, kto pracuje zawodowo, ale nie jest pracodawcą. Takie rekomendacje dla Polski wydała w marcu tego roku Międzynarodowa Organizacja Pracy (MOP), która na skutek skargi złożonej w sierpniu 2011 r. przez NSZZ „Solidarność” analizowała przestrzeganie przez Polskę konwencji nr 87, 98 i 135 MOP.

Członkiem związku może zostać pracownik zatrudniony na podstawie umowy o pracę, ale także zleceniobiorca, a nawet osoba wykonująca jednoosobową działalność gospodarczą.

Przewodniczącemu związku zawodowego wręczyliśmy pismo o zamiarze rozwiązania umowy o pracę z naszym pracownikiem w trybie dyscyplinarnym z powodu przebywania tego pracownika w pracy pod wpływem alkoholu. Od razu otrzymaliśmy od związku odpowiedź, że nie będzie on bronił tego pracownika. W związku z tym tego samego dnia zwolniliśmy go dyscyplinarnie. Pracownik odwołał się do sądu pracy. W pozwie zarzuca nam, że dostał zwolnienie dyscyplinarne w tym samym dniu, w którym zawiadomiono związek zawodowy o zamiarze rozwiązania z nim umowy o pracę bez wypowiedzenia. Jego zdaniem, z wręczeniem zwolnienia dyscyplinarnego powinniśmy odczekać 3 dni. Tyle czasu ma związek zawodowy na przedstawienie swojego stanowiska w sprawie rozwiązania z pracownikiem umowy bez wypowiedzenia. Czy pracownik ma rację?

W orzecznictwie Sądu Najwyższego znajdziemy wyjątki od zasady, że bez zgody zarządu zakładowej organizacji związkowej nie można zwolnić związkowca, a powództwo o przywrócenie do pracy powinno być uwzględnione.

Ochrona przed zwolnieniem działaczy związkowych wynikająca z przepisów o związkach zawodowych jest względna, co oznacza, że może zostać uchylona. Jednak do tego, aby zwolnić działacza, niezbędna jest zgoda zarządu zakładowej organizacji związkowej.

Związki zawodowe, Porozumienie stron

Układ zbiorowy pracy – protokoły dodatkowe

Zwiększanie pracownikom zakresu obowiązków a zmiana umowy o pracę

Rady pracowników - obowiązek utworzenia przy zatrudnieniu 50. pracownika

Szczególna ochrona związkowca – orzecznictwo

Wypowiedzenie umowy o pracę na czas określony zawartej ze związkowcem - orzecznictwo

Układ zbiorowy pracy - rokowania

Układ zbiorowy pracy

Związki zawodowe – funkcje

Spory zbiorowe – mediacje

Spór zbiorowy - wszczęcie

Dotychczasowy układ zbiorowy pracy

Odprawy można różnicować

Niepodanie liczby działaczy organizacji związkowej

Zwolnienie z obowiązku wykonywania pracy a urlop

Skutki wypowiedzenia lub rozwiązania układu pracy

Rola związku zawodowego w procesie kształtowania wysokości wynagrodzeń

Nieprzedstawienie informacji o stanie liczebnym związku przez organizację związkową

Czy treść regulaminu pracy należy ustalić na nowo po powstaniu organizacji związkowej?

Czy zwolnienie byłego prezesa zarządu musi być konsultowane ze związkami

Czy pracodawca ma obowiązek współpracy ze związkiem zawodowym, który nie przekazał w terminie informacji o liczbie członków

Uprawnienia związku zawodowego

Kiedy strajk jest nielegalny

Rozwiązanie umowy za porozumieniem stron - czy można je zakwestionować

Czy związek zawodowy musi informować pracodawcę o wszystkich pracownikach, których reprezentuje

Przedstawiciele związku zawodowego

Czy pracownik może zakwestionować rozwiązanie umowy za porozumieniem stron

Czy pracownicy, której umowa została rozwiązana za porozumieniem stron, przysługuje zasiłek macierzyński

Zwolnienia grupowe

Spór ze związkiem zawodowym

Zwrot świadczeń z funduszu socjalnego

Jak przeprowadzić procedurę zwolnień grupowych

Spór zbiorowy ze związkiem zawodowym

Pracodawca musi wiedzieć, ilu członków zrzesza zakładowa organizacja związkowa

Z kim pracodawca powinien konsultować zwolnienia grupowe?

W jaki sposób obniżyć pracownikom wynagrodzenie

Kto może być pełnomocnikiem pracownika przed sądem pracy

Negocjacje podwyżek wynagrodzeń

Zwolnienie z pracy działacza związkowego

Wydatki ponoszone w związku z udostępnieniem nieruchomości związkowi zawodowemu

Informacja o łącznej liczbie członków

Kiedy działacz związkowy może być zwolniony z pracy bez zgody zarządu organizacji związkowej

Jak ustalić, czy w firmie doszło do zwolnień grupowych

Informacja dla związku zawodowego o stanie finansów firmy

Czy można wypożyczyć pracownika innemu pracodawcy

Zwolnienie dyscyplinarne działacza związkowego z powodu ciężkiego naruszenia obowiązków pracowniczych

Związki zawodowe - jak do nich przystąpić

W jaki sposób zostać członkiem związku zawodowego

Czy można zwolnić pracownika przed upływem 3 dni od zawiadomienia organizacji związkowej

Zwolnienie działacza związkowego

Utrata szczególnej ochrony stosunku pracy