Tematy - Urlop wypoczynkowy, Prawa pracownika - INFOR.PL

Pracownikowi przysługuje zagwarantowane ustawowo prawo do corocznego, płatnego urlopu wypoczynkowego, którego wymiar jest jednak ograniczony. Pracownik może jednakże zwrócić się do pracodawcy o udzielenie mu urlopu dodatkowego - bezpłatnego, ponad wymiar urlopu wypoczynkowego.

Omawiany artykuł odsyła nas do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie udzielania urlopu wypoczynkowego.

Pracodawca w ramach prowadzonej działalności socjalnej udziela pracownikom pomocy w finansowaniu różnych form wypoczynku. Dodatkowo, stosownie do możliwości i warunków zaspokaja bytowe, socjalne i kulturalne potrzeby pracowników.

W pomieszczeniach pracy powinna być zapewniona wymiana powietrza wynikająca z potrzeb użytkowych i funkcji tych pomieszczeń, bilansu ciepła i wilgotności oraz zanieczyszczeń stałych i gazowych.

Jednym z podstawowych obowiązków pracodawcy jest dbanie o zdrowie swoich pracowników. Tak sformułowany obowiązek daje pracownikom pewne uprawnienia.

Każdy ma prawo do bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. Art. 15 kodeksu pracy, wyrażający jedną z podstawowych zasad prawa pracy, nakłada na pracodawcę bezwzględny obowiązek zapewniania pracownikom bezpiecznych i higienicznych warunków pracy.

Kodeks pracy stanowi, że urlopu wypoczynkowego niewykorzystanego za dany rok kalendarzowy należy pracownikowi udzielić najpóźniej do końca pierwszego kwartału następnego roku kalendarzowego. Państwowa Inspekcja Pracy (PIP) chce przedłużyć ten okres do końca sierpnia.

Praca wykonywana ponad obowiązujące pracownika normy czasu pracy, a także praca wykonywana ponad przedłużony dobowy wymiar czasu pracy, wynikający z obowiązującego pracownika systemu i rozkładu czasu pracy, stanowi pracę w godzinach nadliczbowych.

Pracującym w nocy jest pracownik, którego rozkład czasu pracy obejmuje w każdej dobie co najmniej 3 godziny pracy w porze nocnej ustalonej w układzie zbiorowym, regulaminie pracy czy w obwieszczeniu lub który w okresie rozliczeniowym pracuje w nocy co najmniej przez 1/4 obowiązującego go czasu pracy.

W czasie urlopu bezpłatnego trwa nadal stosunek pracy, zaś pracownik korzysta ze szczególnej ochrony - pracodawca nie może dokonać wypowiedzenia umowy o pracę ani też wypowiedzenia zmieniającego.

Pracownik powinien korzystać z urlopu wypoczynkowego w terminie określonym w planie urlopów, zaś obowiązkiem pracodawcy jest udzielenie urlopu w tym terminie. Termin urlopu wypoczynkowego ustalony w planie urlopów można zmienić jedynie w szczególnych okolicznościach.

Pracownik przebywający na urlopie wychowawczym może z niego zrezygnować w dwojaki sposób. Po pierwsze na podstawie porozumienia pomiędzy pracodawcą a pracownikiem - jeśli zgodę na taką rezygnację wyrazi pracodawca. Wówczas pracownik może zrezygnować z urlopu w dowolnym czasie.

Zgodnie z przepisami kodeksu pracy urlop wypoczynkowy ma być udzielany w wymiarze godzinowym, odpowiadającym dobowemu wymiarowi czasu pracy pracownika w danym dniu.

Zasadą jest wykorzystanie urlopu w naturze. Przepisy prawa ściśle określają sytuacje, w których pracodawca może wypłacić pracownikowi ekwiwalent za urlop. W momencie ustania stosunku pracy prawo do urlopu w naturze przekształca się w roszczenie o zapłatę ekwiwalentu za niewykorzystany urlop.

Prawo do urlopu wypoczynkowego jest zagwarantowanym przez Kodeks pracy podstawowym prawem pracowniczym, którego pracodawca musi przestrzegać. Są jednak dwie sytuacje, kiedy pracownik może takie prawo utracić.

W przypadku udzielania przez pracodawcę urlopu bezpłatnego na okres dłuższy niż 3 miesiące, strony mogą przewidzieć możliwość odwołania pracownika z tego urlopu z ważnych przyczyn.

Urlopy wypoczynkowe udzielane są zgodnie z planem urlopów, ustalanym przez pracodawcę.

Zgodnie z Kodeksem pracy pracodawca jest obowiązany ułatwiać pracownikowi podnoszenie kwalifikacji zawodowych. Podstawowym obowiązkiem pracodawcy w tym zakresie jest udzielenie pracownikowi czasu wolnego na naukę.

Pracownikowi, który wykorzystał urlop za dany rok kalendarzowy, a następnie uzyskał w ciągu tego roku prawo do urlopu w wyższym wymiarze, przysługuje urlop uzupełniający.

Kwestię ochrony informacji o wysokości wynagrodzenia pracownika należy rozważać w dwóch płaszczyznach. Informacje te stanowią bowiem dobro osobiste pracownika w rozumieniu przepisów kodeksu cywilnego, a także dane osobowe w rozumieniu ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych.

Polecenie wykonania pracy może mieć wpływ na zawarcie kolejnych umów tak na czas określony jak i na nieokreślony.

Jeden z naszych pracowników przebywał na urlopie wypoczynkowym we Włoszech. Nie dotarł do pracy po urlopie ze względu na wstrzymanie ruchu lotniczego. Zadzwonił do nas, że spóźni się do pracy 2 dni, ponieważ zamiast samolotem wraca do Polski koleją. Jak potraktować te 2 dni nieobecności pracownika w pracy? Czy przysługuje mu za nie wynagrodzenie?

W niektórych sytuacjach strony stosunku pracy mogą być zainteresowane zmianą długości okresu wypowiedzenia. Pracodawca może być zainteresowany skróceniem okresu wypowiedzenia np., jeśli znajduje się w złej sytuacji ekonomicznej lub jeśli chce szybko odsunąć pracownika od ważnych z punktu widzenia pracodawcy informacji.

Zgodnie z art. 30 kodeksu pracy jednym ze sposobów rozwiązania umowy o pracę jest porozumienie. Należy zauważyć, że ustawodawca wymienia go w podanym przepisie na pierwszym miejscu, co oznacza, że traktuje ten sposób rozwiązania umowy za najlepszy. Jest on bowiem odzwierciedleniem zgodnej woli stron.

Do 31 sierpnia 2009 r. pracowałam w szkole podstawowej w charakterze nauczyciela. 1 września 2009 r. podjęłam pracę w banku, gdzie pracuję do chwili obecnej. Z tytułu zatrudnienia w szkole urlop w całości wykorzystałam w okresie ferii letnich i zimowych. Czy za rok 2009 przysługiwał mi urlop wypoczynkowy za okres 4 miesięcy pracy w banku?

W wynagrodzeniu urlopowym nie uwzględnia się składników, które mają charakter jednorazowy albo występują jedynie sporadycznie.

Pracownik, który był zatrudniony od 4 stycznia do 30 kwietnia 2010 r., otrzymywał minimalne wynagrodzenie za pracę. Od 12 do 25 kwietnia przebywał na zwolnieniu lekarskim. Otrzymuje tylko wynagrodzenie zasadnicze. Jego czas pracy wynosi 8 godzin dziennie przez 5 dni w tygodniu. Jak obliczyć ekwiwalent za urlop?

Urlopy wypoczynkowe powinny być udzielane pracownikom zgodnie z planem urlopów, jeżeli taki jest tworzony w zakładzie. Przesunięcie terminu rozpoczęcia urlopu na późniejszy okres następuje, jeżeli pracownik nie może rozpocząć urlopu w ustalonym terminie.

Pracownik od 8 stycznia br. jest nieobecny w pracy, gdyż od tego dnia przebywa w areszcie w związku z toczącym się przeciwko niemu postępowaniem karnym. Kiedy wygaśnie umowa o pracę tego pracownika oraz czy będzie mu się należał ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany urlop wypoczynkowy za 2010 r.?

Polskie organy, które są uprawnione do wydawania zezwoleń na pracę bądź ich przedłużania, mają prawo do gromadzenia licznych danych na temat cudzoziemców, nawet bardziej szczegółowych niż w jakimkolwiek rejestrze dotyczącym obywateli polskich.

Wojewoda może odmówić wydania zezwolenia na pracę, jeżeli stwierdzi określone prawem braki formalne, których zaistnienie czyni wydanie zezwolenia niemożliwym lub sprzecznym z prawem.

Tylko pracownik, który został powołany na stanowisko w wyniku konkursu, ma prawo rozwiązać stosunek pracy z dotychczasowym pracodawcą przy zachowaniu skróconego okresu wypowiedzenia.

Stosunek pracy najczęściej nawiązuje się poprzez podpisanie umowy o pracę między pracodawcą a pracownikiem. Możliwe są jednak także inne podstawy jego powstania.

Stosunek pracy na podstawie powołania podlega w zasadzie przepisom, które regulują umowny stosunek pracy, czyli taki który powstał na podstawie umowy o pracę. Z pewnymi jednak wyjątkami.

Zgodnie z konstrukcją prawną odwołania równoznacznego z wypowiedzeniem umownego stosunku pracy pracownik może zostać pozbawiony stanowiska wcześniej niż upłynie okres wypowiedzenia.

Powołanie, jak każda inna forma powstania stosunku pracy, musi spełniać pewne określone prawem przesłanki, aby było ważne i zgodne z prawem.

Pracownik, który nawiązał stosunek pracy na podstawie wyboru, może zwrócić się na piśmie do dotychczasowego pracodawcy o udzielenie urlopu bezpłatnego. Urlop taki jest udzielany na zasadach określonych w Kodeksie pracy.

Umowa o zakazie konkurencji jest zawierana pomiędzy pracodawcą i pracownikiem, która ma na celu uniemożliwienie pracownikowi pracy w firmie konkurencyjnej, często w zamian za pewne wynagrodzenie, szczególnie jeżeli dotyczy także okresu po rozwiązaniu stosunku pracy.

Omawiany artykuł określa enumeratywnie warunki zatrudnienia, które dla pracowników skierowanych do pracy na terytorium Polski nie mogą być mniej korzystne niż te, które przewidują przepisy polskiego prawa pracy.

Pomimo odrębności zarówno dotyczących sposobu świadczenia pracy, jak i miejsca jej wykonywania pracownikowi świadczącemu pracę w formie telepracy przysługują - tak jak pozostałym pracownikom - wszystkie prawa wynikające ze stosunku pracy, na przykład prawo do urlopu wypoczynkowego.

Oprócz omówionych w niniejszym dziale poszczególnych działów akt osobowych pracownika, do których prowadzenia jest zobowiązany pracodawca, przepisy prawa nakładają na niego także obowiązek prowadzenia innych ewidencji i rejestrów.

Dokumentacja pracownicza musi zawierać wszystkie dane dotyczące m.in. przebiegu zatrudnienia, w tym korzystanie ze szczególnych uprawnień związanych z opieką nad małoletnim dzieckiem.

Pracodawca jest zobowiązany do prowadzenia pewnej dokumentacji pracowniczej i jej przechowywania. W takiej dokumentacji muszą znaleźć się wszystkie dokumenty stanowiące historię zatrudnienia danego pracownika w firmie, w szczególności te wymagane prawem.

Pracodawca zakłada i prowadzi oddzielne dla każdego pracownika akta osobowe.

Pracownik przepracował w zakładzie pracy tylko 5 dni (od 12 do 16 marca) na cały etat (8 godzin dziennie). W tym 2 dni to sobota i niedziela. Jak rozliczyć, ile urlopu powinno mu przysługiwać?

Do 28 lutego br. pracowałam w gimnazjum jako nauczycielka, a następnie od 1 marca br. podjęłam pracę w urzędzie wojewódzkim. Ze szkołą rozwiązałam stosunek pracy w drodze porozumienia stron. Czy będę miała prawo do urlopu wypoczynkowego w nowym miejscu pracy?

Norma pracy, mówiąc najogólniej to podstawowe czynności, jakie pracownik musi wykonać w określonym czasie pracy, przy normalnych warunkach pracy.

Obowiązująca od 3 listopada 2009 r. zmiana przepisów porządkuje i doprecyzowuje zasady ustalania wynagrodzenia urlopowego oraz ekwiwalentu za niewykorzystany urlop. Wyjaśniono także, jak dokładnie obliczyć ekwiwalent dla pracowników zatrudnionych na część etatu.

Pracownicy naszej firmy otrzymują (zgodnie z postanowieniami umów o pracę) stałe miesięczne wynagrodzenie zasadnicze oraz składniki zmienne wypłacane co miesiąc. Jeden z pracowników kilkakrotnie nie stawił się w pracy i nie usprawiedliwił swej nieobecności. Z tego powodu rozwiązaliśmy z nim umowę o pracę. Jak ustalić wysokość ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany przez niego urlop wypoczynkowy, jeśli w okresie ostatnich 3 miesięcy pracownik ma kilka dni nieusprawiedliwionej nieobecności? Czy powinniśmy dopełniać wysokość składników zmiennych za czas nieobecności w pracy?

Urlop wypoczynkowy, Prawa pracownika

Urlop bezpłatny (art. 174)

Rozporządzenie w sprawie udzielania urlopu wypoczynkowego (art. 173)

Dofinansowanie wypoczynku pracowników

Wymiana powietrza w pomieszczeniach pracy

Obowiązki pracodawcy związane z ochroną zdrowia

Obowiązek zapewnienia bezpiecznych warunków pracy

Zmiana przepisów o wykorzystaniu zaległego urlopu wypoczynkowego

Nadgodziny w dniu wolnym od pracy (art. 151(3))

Dodatek za pracę w porze nocnej (art. 151(8))

Czy urlop bezpłatny wlicza się do okresu zatrudnienia?

Obowiązkowe i nieobowiązkowe przesunięcie urlopu

Powrót do pracy po zakończeniu urlopu wychowawczego

Urlop w systemie równoważnego czasu pracy

Ustalanie ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy

Kiedy pracownik może utracić prawo do urlopu wypoczynkowego?

Odwołanie pracownika z urlopu bezpłatnego

Termin wykorzystania urlopu wypoczynkowego

Urlopy szkoleniowe

Zasady obliczania urlopu uzupełniającego

Ochrona informacji dotyczących wynagrodzenia pracownika

Polecenie wykonywania pracy a zawarcie umowy na czas nieokreślony

Jak potraktować nieobecność pracownika w pracy z powodu wstrzymania ruchu lotniczego

Skracanie i wydłużanie okresów wypowiedzenia

Jak rozwiązać umowę w drodze porozumienia stron?

Wymiar urlopu wypoczynkowego

Wynagrodzenie za czas urlopu

Jak obliczyć ekwiwalent za urlop pracownika otrzymującego minimalne wynagrodzenie za pracę

Zmiana terminu urlopu wypoczynkowego

Ekwiwalent pieniężny za urlop wypoczynkowy

Jakich danych polskie organy mogą żądać od cudzoziemców?

Kiedy wojewoda odmówi wydania zezwolenia na pracę?

Wypowiedzenie stosunku pracy a powołanie (art. 68(3))

Czym jest stosunek pracy na podstawie powołania? (art. 68)

Odpowiednie stosowanie przepisów kodeksu pracy do powołania (art. 69)

Sytuacja odwołanego w okresie wypowiedzenia i po jego upływie (art. 71)

Termin i forma powołania (art. 68(2))

Urlop bezpłatny pracownika wybranego (art. 74)

Umowa o zakazie konkurencji również w aktach osobowych

Warunki zatrudnienia pracownika skierowanego do pracy na terytorium Polski (art. 67(2))

Równe traktowanie telepracownika (art. 67(15))

Ewidencje niebędące częścią akt osobowych

Jakie oświadczenia rodzica będącego opiekunem dziecka znajdują się w aktach osobowych pracownika?

O czym pracodawca musi powiadomić nowego pracownika na piśmie?

Z czego składają się akta osobowe pracownika?

Urlop pracownika, który przepracował tylko kilka dni w miesiącu

Urlop wypoczynkowy

Czym jest norma pracy?

Ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany urlop - nowe zasady obliczania

Akta osobowe pracownika

Czy ustalając podstawę ekwiwalentu za urlop należy dopełniać składniki zmienne za czas nieusprawiedliwionej nieobecności w pracy