Tematy - Związki zawodowe, Regulamin pracy - INFOR.PL

Związkowcy podlegają szczególnej ochronie. Czego może domagać się pracownik będący działaczem związkowym w razie wypowiedzenia umowy o pracę na czas określony z naruszeniem przepisów prawa?

Układy zbiorowe pracy są zupełnie dobrowolne. Zawierają je pracownicy reprezentowani przez zakładową bądź ponadzakładową organizację związkową oraz pracodawca bądź organizacja pracodawców. W celu ich zawarcia przeprowadza się rokowania.

Układ zbiorowy pracy zawiera reprezentacja pracowników z pracodawcą. Wyróżnia się zakładowy układ zbiorowy pracy oraz ponadzakładowy układ zbiorowy pracy. Układy określają zwykle warunki wynagradzania za pracę i przyznawanie innych świadczeń związanych z pracą.

Związki zawodowe jako organizacje pracowników pełnią przede wszystkim funkcje reprezentowania i obrony ich praw, interesów zawodowych i socjalnych.

Spory zbiorowe wszczynają podmioty reprezentujące interesy pracownicze. Następnie pracodawcy niezwłocznie podejmują rokowania. W przypadku braku zawarcia porozumienia przeprowadza się mediacje.

Spór zbiorowy pracowników z pracodawcą może dotyczyć warunków pracy, płac lub świadczeń socjalnych oraz praw i wolności związkowych pracowników. Kiedy następuje jego wszczęcie?

Pracodawca przejmujący zakład pracy (lub jego część), w którym obowiązywał układ zbiorowy pracy ma obowiązek stosowania w odniesieniu do przejętych pracowników dotychczasowego układu. Zobowiązanie nałożone na nowego pracodawcę wygasa z upływem roku od dnia przejęcia zakładu pracy.

Odprawy przyznawane w związku z rozwiązaniem stosunku pracy mogą być różnicowane w porozumieniach pracodawców i związków zawodowych. Zróżnicowanie wysokości odpraw musi jednak być obiektywnie uzasadnione.

Organizacje związkowe mają obowiązek podania pracodawcy liczby działaczy. Niepodanie tej liczby w oznaczonym terminie skutkuje utratą uprawnień.

Pracodawca, który chce zatrudnić telepracownika, powinien wcześniej przygotować odpowiednie przepisy wewnątrzzakładowe. Należy do nich zaliczyć m.in. regulamin telepracy, który powinien określać np. sposób kontaktowania się pracodawcy z pracownikiem.

W związku z trudnościami ekonomicznymi na rynku pracy można zaobserwować tendencję firm do rozwiązywania układów zbiorowych pracy. Pracodawca, podejmując taką próbę, powinien liczyć się ze skutkami, jakie się z tym wiążą.

Związki zawodowe w imieniu reprezentowanych pracowników mogą negocjować z pracodawcą wysokość podwyżek. Podczas rozmów muszą brać pod uwagę różne czynniki, np. że długofalowy rozwój firmy powinien mieć pierwszeństwo przed bieżącymi potrzebami konsumpcyjnymi.

Jak pokazuje praktyka, przepisy ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych na tle różnych stanów faktycznych bywają niezwykle problematyczne. Każda ze stron, czy to związkowcy, czy to pracodawca stara się je interpretować z korzyścią dla siebie, co prowadzi w efekcie do wielu sporów.

W naszej placówce powstał związek zawodowy. Domaga się on zlikwidowania dotychczasowego regulaminu pracy i utworzenia nowego, powołując się na konieczność uzgadniania regulaminu z organizacją związkową. Czy musimy uwzględnić żądanie nowego związku?

Wypowiedzenie umowy o pracę zawartej z prezesem zarządu spółdzielni mieszkaniowej, dokonane po odwołaniu go z tej funkcji, powinno być poprzedzone konsultacją z zakładową organizacją związkową (uchwała Sądu Najwyższego z 7 grudnia 2012 r., II PZP 3/12).

Nieprzedstawienie przez zakładową organizację związkową informacji o liczbie swoich członków powoduje, że nie są wadliwe czynności podjęte przez pracodawcę bez wymaganego współdziałania z organizacją, aż do dnia przedstawienia tej informacji (uchwała składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z 20 grudnia 2012 r., III PZP 7/12).

Podczas kontroli przestrzegania zasad bhp inspektorzy pracy współpracują ze związkami zawodowymi. Współpraca ta polega m.in. na informowaniu organizacji związkowej o tematyce i zakresie przeprowadzanej kontroli.

Spór zbiorowy pracowników z pracodawcą lub pracodawcami może dotyczyć warunków pracy, płacy lub świadczeń socjalnych oraz praw i wolności związkowych pracowników lub innych grup, którym przysługuje prawo zrzeszania się w związkach zawodowych (art. 1 ustawy z 23 maja 1991 r. o rozwiązywaniu sporów zbiorowych – DzU z 1991 r. nr 55, poz. 236 ze zm.; zwanej dalej ustawą).

Nieudzielenie przez zakładową organizację związkową informacji o wszystkich pracownikach korzystających z jej obrony, żądanej przez pracodawcę bez rzeczowej potrzeby, nie zwalnia pracodawcy z obowiązku współdziałania z tą organizacją w indywidualnych sprawach ze stosunku pracy (uchwała składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z 21 listopada 2012 r., III PZP 6/12).

Związek zawodowy może powołać przedstawiciela do pełnienia funkcji związkowej, np. negocjowania układu zbiorowego pracy. Wówczas delegatowi, na wniosek organizacji, na czas niezbędny do wykonania zadania przysługuje prawo do urlopu bezpłatnego.

Kiedy trzeba zastosować przepisy dotyczące zwolnień grupowych. Komu i jakie odprawy przysługują zwalnianym pracownikom. Wyjaśniają eksperci z Kancelarii BKM.

Konflikt między pracodawcą a związkiem zawodowym może zostać rozwiązany za pomocą reguł określonych w ustawie o rozwiązywaniu sporów zbiorowych. Jednak ich stosowanie wiąże się dla pracodawcy z pewnym ryzykiem, np. możliwością rozpoczęcia strajku przez związek zawodowy.

Pracodawca, dzieląc środki zgromadzone w zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, musi uwzględnić kryterium socjalne. W przypadku ich niewłaściwego rozdysponowania związek zawodowy może żądać zwrotu nieprawidłowo wypłaconych pieniędzy.

Zwolnienia grupowe polegają na rozwiązaniu w okresie nieprzekraczającym 30 dni umów o pracę ze znaczną częścią załogi z przyczyn niedotyczących pracowników. Dokonanie zwolnień grupowych wymaga od pracodawcy zastosowania szczególnego trybu postępowania, odmiennego niż tryb zwolnień pracowników uregulowany w Kodeksie pracy.

Ustawa z 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych, nie określa wprost skutków ani sankcji niewywiązania się związku zawodowego z obowiązku przekazania pracodawcy informacji o łącznej liczbie członków danej organizacji związkowej. Wywiązanie się z niego ma jednak bardzo duże znaczenie dla funkcjonowania związków zawodowych w zakładzie pracy.

W naszym zakładzie planowana jest redukcja etatów. Zatrudniamy 26 pracowników. Nie działają jednak związki zawodowe. Kto w tym przypadku będzie współdziałał z pracodawcą i podejmował działania w obronie pracowników?

Krąg osób mogących reprezentować pracownika przed sądem pracy choć jest szeroki, jednak jest ograniczony przez przepisy Kodeksu postępowania cywilnego. Niezachowanie określonych wymogów przez te przepisy może prowadzić do uchylenia, także korzystnego dla strony, wyroku.

Związki zawodowe mogą negocjować z pracodawcą wysokość podwyżek wynagrodzeń. Wyniki przeprowadzonych rokowań powinny zostać zapisane w zawartym z pracodawcą porozumieniu.

Bez zgody zarządu zakładowej organizacji związkowej pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać stosunku pracy z imiennie wskazanym uchwałą zarządu jego członkiem lub z innym pracownikiem będącym członkiem danej zakładowej organizacji związkowej, upoważnionym do reprezentowania tej organizacji wobec pracodawcy albo organu lub osoby dokonującej za pracodawcę czynności w sprawach z zakresu prawa pracy.

Spółka udostępnia nieodpłatnie pomieszczenia i urządzenia techniczne działającym w niej związkom zawodowym. Dodatkowo zapewnia związkom zawodowym materiały biurowe. Czy spółka może zakwalifikować powyższe wydatki do kosztów uzyskania przychodów?

Organizacja związkowa musi przedstawić pracodawcy informację o łącznej liczbie zrzeszonych członków. Skutkiem niewykonania tego obowiązku w wymaganym terminie może być utrata uprawnień, jakie przysługują zakładowej organizacji związkowej.

Jedna z naszych byłych pracownic domaga się wydania tzw. paska wynagrodzeń za ostatni miesiąc, za który otrzymała pensję. Żądania kieruje w wiadomościach e-mail. Czy mamy obowiązek wydać jej pasek wynagrodzeń na podstawie wiadomości elektronicznej?

Pracodawca, który zamierza zwolnić chronionego działacza związkowego z pracy, musi uzyskać zgodę zarządu zakładowej organizacji związkowej na rozwiązanie z nim umowy o pracę. Pracodawcy często decydują się na zwolnienie działacza bez uzyskania tej zgody. Nie każdy jednak zwolniony bezprawnie związkowiec będzie mógł liczyć na przywrócenie do pracy lub na odszkodowanie.

W naszej spółce planujemy zwolnić większą liczbę pracowników. Nie jesteśmy pewni, czy będą to zwolnienia grupowe i czy mamy rozpocząć procedurę zwolnień grupowych. Od kiedy liczyć termin 30 dni, w ciągu którego ustala się, czy w firmie doszło do zwolnień grupowych?

Organizacja związkowa zwróciła się do nas z żądaniem podania informacji o stanie rachunków firmy, obecnym poziomie zadłużenia i przepływach finansowych. Czy pracodawca jest zobowiązany przekazać związkowi takie dane?

W regulaminie pracy ustaliliśmy, że pracownicy nie mogą korzystać z urlopów wypoczynkowych w grudniu danego roku, poza przypadkami udzielenia urlopu wypoczynkowego bezpośrednio po urlopach rodzicielskich (macierzyńskim, ojcowskim itp.) na wniosek pracownika. Co roku w tym miesiącu mamy bowiem duże spiętrzenie prac w firmie. Czy taki zapis w regulaminie pracy jest dopuszczalny?

Jeżeli naruszenie obowiązków pracowniczych jest ściśle związane z działalnością związkową, wówczas – w razie bezprawnego zwolnienia związkowca winnego tych naruszeń – sąd jest zobowiązany przywrócić związkowca do pracy, jeżeli ten złożył pozew o restytucję stosunku pracy (wyrok Sądu Najwyższego z 17 maja 2012 r., I PK 176/11).

Członkiem związku zawodowego może zostać każdy, kto pracuje zawodowo, ale nie jest pracodawcą. Takie rekomendacje dla Polski wydała w marcu tego roku Międzynarodowa Organizacja Pracy (MOP), która na skutek skargi złożonej w sierpniu 2011 r. przez NSZZ „Solidarność” analizowała przestrzeganie przez Polskę konwencji nr 87, 98 i 135 MOP.

Członkiem związku może zostać pracownik zatrudniony na podstawie umowy o pracę, ale także zleceniobiorca, a nawet osoba wykonująca jednoosobową działalność gospodarczą.

Przewodniczącemu związku zawodowego wręczyliśmy pismo o zamiarze rozwiązania umowy o pracę z naszym pracownikiem w trybie dyscyplinarnym z powodu przebywania tego pracownika w pracy pod wpływem alkoholu. Od razu otrzymaliśmy od związku odpowiedź, że nie będzie on bronił tego pracownika. W związku z tym tego samego dnia zwolniliśmy go dyscyplinarnie. Pracownik odwołał się do sądu pracy. W pozwie zarzuca nam, że dostał zwolnienie dyscyplinarne w tym samym dniu, w którym zawiadomiono związek zawodowy o zamiarze rozwiązania z nim umowy o pracę bez wypowiedzenia. Jego zdaniem, z wręczeniem zwolnienia dyscyplinarnego powinniśmy odczekać 3 dni. Tyle czasu ma związek zawodowy na przedstawienie swojego stanowiska w sprawie rozwiązania z pracownikiem umowy bez wypowiedzenia. Czy pracownik ma rację?

W orzecznictwie Sądu Najwyższego znajdziemy wyjątki od zasady, że bez zgody zarządu zakładowej organizacji związkowej nie można zwolnić związkowca, a powództwo o przywrócenie do pracy powinno być uwzględnione.

Ochrona przed zwolnieniem działaczy związkowych wynikająca z przepisów o związkach zawodowych jest względna, co oznacza, że może zostać uchylona. Jednak do tego, aby zwolnić działacza, niezbędna jest zgoda zarządu zakładowej organizacji związkowej.

Opracowując regulamin pracy pracodawcy popełniają często błędy, których konsekwencje mogą być dla nich dotkliwe. Warto pamiętać, że regulamin pracy nie może być sprzeczny i mniej korzystny dla pracowników niż postanowienia powszechnie obowiązujących przepisów (ustaw i rozporządzeń).

Regulamin pracy powinni sporządzić pracodawcy zatrudniający co najmniej 20 pracowników. Tworząc go pracodawca jest jednak ograniczony postanowieniami powszechnie obowiązujących przepisów (ustaw, rozporządzeń), z którymi nie może być on sprzeczny i mniej od nich korzystny. Opracowując regulamin pracy pracodawcy popełniają często błędy, których konsekwencje mogą być dla nich dotkliwe.

W naszej firmie obowiązuje 3-miesięczny okres rozliczeniowy, który trwa od 1 stycznia do 31 marca 2012 r. Chcemy wprowadzić zmianę do regulamin pracy, w którym sposób liczenia okresu rozliczeniowego zostanie ustalony jako: luty–kwiecień, maj–lipiec, sierpień–październik, listopad–styczeń. Jakie rozwiązanie dotyczące okresu rozliczeniowego zastosować w kwietniu br.? Jaki wpływ na sposób liczenia rocznego limitu godzin nadliczbowych ma wprowadzenie okresów rozliczeniowych na przełomie roku (tak jak w zaplanowanym nowym regulaminie)?

Pracodawca, u którego działa związek zawodowy, ma obowiązek udostępnienia pomieszczeń i urządzeń technicznych niezbędnych do wykonywania działalności związkowej. Nie ma on jednak obowiązku zatrudniania pracowników organizacji związkowej.

Organizacja związkowa zwróciła się do nas z żądaniem podania informacji o stanie rachunków firmy, obecnym poziomie zadłużenia i przepływach finansowych. Czy pracodawca jest zobowiązany przekazać związkowi takie dane?

Pracodawca, który ma kłopoty finansowe, może zawiesić przepisy prawa pracy lub postanowienia umów o pracę. Potrzebna jest jednak do tego zgoda organizacji związkowych lub przedstawicieli pracowników.

W rokowaniach dotyczących zawarcia układu zbiorowego pracy musi brać udział co najmniej jedna reprezentatywna organizacja związkowa. Za taką uważa się m.in. organizację będącą członkiem reprezentacyjnej ponadzakładowej organizacji związkowej.

Związki zawodowe, Regulamin pracy

Wypowiedzenie umowy o pracę na czas określony zawartej ze związkowcem - orzecznictwo

Układ zbiorowy pracy - rokowania

Układ zbiorowy pracy

Związki zawodowe – funkcje

Spory zbiorowe – mediacje

Spór zbiorowy - wszczęcie

Dotychczasowy układ zbiorowy pracy

Odprawy można różnicować

Niepodanie liczby działaczy organizacji związkowej

Ogólne zasady wprowadzania telepracy

Skutki wypowiedzenia lub rozwiązania układu pracy

Rola związku zawodowego w procesie kształtowania wysokości wynagrodzeń

Nieprzedstawienie informacji o stanie liczebnym związku przez organizację związkową

Czy treść regulaminu pracy należy ustalić na nowo po powstaniu organizacji związkowej?

Czy zwolnienie byłego prezesa zarządu musi być konsultowane ze związkami

Czy pracodawca ma obowiązek współpracy ze związkiem zawodowym, który nie przekazał w terminie informacji o liczbie członków

Uprawnienia związku zawodowego

Kiedy strajk jest nielegalny

Czy związek zawodowy musi informować pracodawcę o wszystkich pracownikach, których reprezentuje

Przedstawiciele związku zawodowego

Zwolnienia grupowe

Spór ze związkiem zawodowym

Zwrot świadczeń z funduszu socjalnego

Jak przeprowadzić procedurę zwolnień grupowych

Spór zbiorowy ze związkiem zawodowym

Pracodawca musi wiedzieć, ilu członków zrzesza zakładowa organizacja związkowa

Z kim pracodawca powinien konsultować zwolnienia grupowe?

Kto może być pełnomocnikiem pracownika przed sądem pracy

Negocjacje podwyżek wynagrodzeń

Zwolnienie z pracy działacza związkowego

Wydatki ponoszone w związku z udostępnieniem nieruchomości związkowi zawodowemu

Informacja o łącznej liczbie członków

Czy pracownikowi trzeba wydać tzw. pasek wynagrodzeniowy

Kiedy działacz związkowy może być zwolniony z pracy bez zgody zarządu organizacji związkowej

Jak ustalić, czy w firmie doszło do zwolnień grupowych

Informacja dla związku zawodowego o stanie finansów firmy

Nieprawidłowe zapisy w sprawie urlopów wypoczynkowych w regulaminie pracy

Zwolnienie dyscyplinarne działacza związkowego z powodu ciężkiego naruszenia obowiązków pracowniczych

Związki zawodowe - jak do nich przystąpić

W jaki sposób zostać członkiem związku zawodowego

Czy można zwolnić pracownika przed upływem 3 dni od zawiadomienia organizacji związkowej

Zwolnienie działacza związkowego

Utrata szczególnej ochrony stosunku pracy

Jak uniknąć błędów przy tworzeniu regulaminu pracy

Jak sporzadzić regulamin pracy zgodny z prawem

Jak dokonać zmiany okresów rozliczeniowych

Zatrudnianie pracowników przez związek zawodowy

Czy związki zawodowe mają prawo do informacji o finansach firmy

Kiedy pracodawca może zawiesić przepisy prawa pracy

Uprawnienia reprezentatywnych organizacji związkowych