Tematy - Czas pracy, Efektywność osobista - INFOR.PL

Rozmowa z Peterem de Bono, światowym ekspertem, trenerem i propagatorem technik kreatywnego myślenia

Prawa do odpoczynku pracownika odbywającego podróż służbową nie reguluje w sposób bezpośredni żaden przepis prawa. Powstaje więc pytanie, czy czas spędzony przez pracownika w podróży służbowej, w którym nie wykonuje on pracy, może być traktowany jak odpoczynek?

Jednym z podstawowych obowiązków pracodawcy jest prowadzenie ewidencji czasu pracy pracownika. Każdy pracodawca, bez względu na liczbę zatrudnionych pracowników, musi założyć i prowadzić taką ewidencję w zakresie przewidzianym przepisami prawa pracy.

Uczestnictwo w szkoleniach organizowanych przez firmę umożliwia rozwój pracowników. Szkolenia jednak nie zawsze uczą i motywują, szczególnie jeśli są źle zorganizowane lub niedopasowane do potrzeb personelu. Co zrobić, żeby dokształcanie przyniosło zamierzony skutek?

Pracodawca nie może stale zlecać pracownikom pracy w godzinach nadliczbowych. Stanowi to naruszenie przepisów o czasie pracy, naraża go na odpowiedzialność za wykroczenie i karę grzywny od 1 tys. do 30 tys. zł.

Jeżeli dobowy wymiar czasu pracy pracownika wynosi co najmniej sześć godzin, pracownik ma prawo do przerwy w pracy trwającej co najmniej 15 minut, wliczanej do czasu pracy. Czy pracodawca może udzielić jej pracownikowi na zakończenie dnia pracy, a tym samym zwolnić go wcześniej do domu?

Pracownik wyjechał w delegację w środę i miał wrócić w piątek wieczorem. W trakcie jego wyjazdu wystąpiła konieczność dłuższego pozostania przez niego na miejscu, gdyż powinien coś dodatkowo załatwić w poniedziałek. Przekazałem mu telefonicznie polecenie pozostania w danej miejscowości na weekend i powrotu dopiero w poniedziałek wieczorem. Pracownik stwierdził, że takie polecenie powinien otrzymać na piśmie, a poza tym zostanie w ten sposób pozbawiony tygodniowego wypoczynku. Czy ma rację?

PROBLEMStoję na czele zespołu trenerów wewnętrznych w dużej korporacji. Moi podwładni są wysokiej klasy specjalistami w swoich dziedzinach. Potrafią świetnie wytłumaczyć każdą trudną kwestię, ich prezentacje są bardzo dobrze przygotowane. Podstawową trudnością moich pracowników jest zakorzeniony w ludziach opór przed uczeniem się. Trudno to pojąć, bo na znaczną część szkoleń zapisują się sami, a w ankietach deklarują rozwój zawodowy. W ubiegłym roku zaplanowano mniej zajęć szkoleniowych i z tego powodu narzekaniom i ostrym słowom nie było końca. Z drugiej strony wiadomo jednak, że każde prawie szkolenie, jeżeli trenerowi naprawdę zależy na efektach, jest swego rodzaju drogą przez mękę. Jak zmienić tę idiotyczną grę między trenerami a uczestnikami szkoleń?

Każdy pracodawca bez względu na liczbę zatrudnionych pracowników oraz rodzaj zawartej umowy o pracę jest zobowiązany prowadzić ewidencję czasu pracy, a na żądanie pracownika udostępnić ewidencję pracownikowi.

PROBLEMPracuję w małej spółce, o płaskiej strukturze organizacyjnej. Panuje u nas dobra atmosfera, choć od czasu do czasu dochodzi również do konfliktów. Dbamy o to, aby w firmowym życiu było jak najmniej formalizmu, staramy się wprowadzać określone procedury tylko wtedy, gdy jest to niezbędne. Ostatnio z kolegami z zarządu doszliśmy do wniosku, że potrzebujemy działań szkoleniowych, które w efekcie udrożnią nam komunikację, polepszą współpracę i w większym niż dotychczas stopniu umotywują zespół. Zależy nam na tym, by takie zajęcia uświadomiły naszym ludziom, że każdy z nich jest odpowiedzialny za wynik firmy. Czy nie będą one jednak stratą czasu i pieniędzy, przecież każdy z pracowników zna swoje cele?

Przy wytyczaniu celów biznesowych i nakreślaniu kierunków, w których organizacja powinna zmierzać, należy brać pod uwagę rozwój potencjału pracowników. Szkolenia bowiem podwyższają poziom kompetencji pracowników, pozwalają rozbudzić na nowo nieco przygasłe zaangażowanie podwładnych, dają wiedzę, jak budować lepszą współpracę i zrozumienie. Aby uzyskać takie efekty trzeba dobrze dostosować szkolenia do konkretnej sytuacji. Skroić je niczym szyty na miarę garnitur. Jak zatem to zrobić?

Pracownik jest często wysyłany w delegacje - najczęściej jednodniowe. Wyjeżdża o 4.00 rano, wraca o 22.00 lub 23.00, a firma wypłaca mu należność za delegację. Natomiast nie ma żadnego wynagrodzenia za nadgodziny, ani odbioru tych dodatkowych godzin. Czy jest to zgodne z prawem?

Czas podróży służbowej liczy się w sposób ciągły od chwili przekroczenia granicy w drodze za granicę do chwili przekroczenia granicy w drodze powrotnej do kraju, bez uwzględnienia pory dziennej lub nocnej, godziny zmiany daty itp. Dobę stanowi czas każdych 24 godzin niezależnie od godziny, w której ten okres czasu się zaczyna. (Wyrok NSA z 22 marca 2000 r.; sygn. akt I SA/Lu 1747/98, niepublikowany).

Zakłady opieki zdrowotnej obowiązuje, tak jak wszystkich innych pracodawców, 5-dniowy tydzień pracy - orzekł Sąd Najwyższy. Dlatego norma tygodniowa czasu pracy dla pracowników medycznych powinna być skrócona.

Jeden z moich pracowników jest zatrudniony na 1/2 etatu i pracuje od poniedziałku do piątku w godzinach od 9.00 do 13.00. Jak w takiej sytuacji liczyć nadgodziny? Czy już za piątą godzinę pracy przysługuje dodatek?

Rosnąca zamożność polskiej klasy średniej sprawia, że coraz więcej firm decyduje się na wprowadzenie rozszerzonych usług w formie spersonalizowanej. Personel pierwszego kontaktu musi być wyposażony w specjalistyczną wiedzę. Stąd potrzeba wprowadzenia systemów zarządzania wiedzą klienta w firmach, które oferują obsługę osobistą. Liderem we wdrażaniu takich rozwiązań są banki detaliczne. Od nich mogą uczyć się także firmy z innych branż.

Jesteśmy spółką z o.o, która prowadzi sieć hoteli. Jeden z naszych pracowników, pracujący w systemie zmianowym jako kelner w hotelu, poprosił, aby mógł przyjść do pracy w święto 15 sierpnia br., w zamian za co chce odebrać dzień wolny 3 września br. W harmonogramie pracownik ten nie miał zaplanowanej pracy w to święto. Odpowiadała mu taka zamiana, ponieważ chce mieć wolne 2 tygodnie od 3 do 16 września br., a ma do wykorzystania w tym roku jeszcze tylko 9 dni urlopu. Nie mógłby wziąć zatem wolnego na taki czas, ponieważ brakuje mu 1 dnia urlopu wypoczynkowego. Zgodziliśmy się na to, ponieważ w święto nasze hotele były otwarte. Teraz zastnawiamy się, czy słusznie się zgodziliśmy. Czy pracownik może odebrać dzień wolny za święto 3 września? Dodam, że okres rozliczeniowy w naszym zakładzie jest 4-miesięczny i kończy się 31 sierpnia br.

Zatrudniam na podstawie umów zlecenia kierowców do przewozu osób na lokalnych trasach. Przewozy dokonywane są małymi busami. Czy w związku z tym, że nie są to pracownicy, osoby te muszą mieć zapewnione jakiekolwiek przerwy w pracy?

Redukcja kosztów szkolenia, szybsze tempo nauki prowadzonej w dowolnym miejscu i w dogodnym dla użytkownika czasie, obiektywizm narzędzi do weryfikowania poziomu wiedzy i oceny efektywności kursu - to kilka podstawowych zalet elektronicznych metod nauczania. Na co jednak warto zwrócić uwagę, aby wdrożenie e-learningu przynosiło pracodawcom i pracownikom rzeczywiste korzyści, a nie wzbudzało obawy przed nowoczesną formą przekazywania wiedzy?

Czy w zakładzie pracy, w którym pracownicy pracują od godziny 8.00 do 16.00, można wprowadzić system zmianowy? Jak w takim systemie należy wynagradzać pracowników?

PROBLEMMam dosyć niewielkie doświadczenie w zarządzaniu ludźmi, pracuję od kilku miesięcy jako menedżer liniowy w dużym zakładzie produkcyjnym. Największym problemem jest dla mnie bardzo napięta atmosfera wśród moich podwładnych, częste konflikty i kłótnie. Słyszałem, że w takich sytuacjach zarówno moim pracownikom, jak i mnie samemu może pomóc coaching. Czy to możliwe?

Pracownik jest zatrudniony w podstawowym systemie czasu pracy i pracuje od poniedziałku do piątku po 8 godzin w 1-miesięcznym okresie rozliczeniowym. Ze względu na potrzebę wykonania pilnego zlecenia wykonywał pracę w jednym tygodniu również w sobotę i niedzielę po 8 godzin. Nie mogliśmy z nim ustalić terminu odbioru dni wolnych za tę pracę, więc na koniec okresu rozliczeniowego wypłaciliśmy mu dodatek w wysokości 100% za każdą godzinę. Jednak nie wiemy, co w tej sytuacji dzieje się z odpoczynkiem tygodniowym, który z powodu pracy w sobotę i w niedzielę nie został zachowany. Czy pracownikowi przysługuje za niego jakaś rekompensata?

Nie udało mi się jeszcze wykorzystać zaległego urlopu za 2006 rok. Obawiam się, że w najbliższym czasie w ogóle to nie będzie możliwe ze względu na spiętrzenie obowiązków. Dlatego chciałabym wiedzieć, czy mój pracodawca mógłby wypłacić mi ekwiwalent za niewykorzystany urlop lub czy mogę zrzec się zaległego urlopu?

Czy pracodawca, u którego nie działa zakładowa organizacja związkowa, może skutecznie wprowadzić regulamin grupowej organizacji pracy?

Czasem pracy jest nie tylko efektywne wykonywanie przez pracownika pracy, ale także czas niewykonywania pracy i pozostawania w faktycznej gotowości w dyspozycji pracodawcy. Jednym z takich przypadków pozostawania w dyspozycji pracodawcy pracownika jest odbywanie przez niego podróży służbowej.

Jeden z nowych pracowników naszej firmy jest innego wyznania. Złożył w kadrach wniosek o udzielenie mu zwolnienia w celu obchodzenia święta zgodnie z jego religią. Czy z uwagi na obchodzenie świąt w swojej religii korzysta on także z dni wolnych dotyczących świąt obchodzonych przez pozostałych pracowników? Czy zwolnienie to pracownik jest zobowiązany odpracować?

Prowadzę małą firmę świadczącą całodobowe usługi naprawy sprzętu komputerowego. W związku z tym chciałbym wyznaczyć jednemu z pracowników dyżury, podczas których mógłby odbierać zgłoszenia awarii. Czy istnieją jakieś ograniczenia czasowe dyżuru? Jak często w ciągu okresu rozliczeniowego mogę nałożyć na niego ten obowiązek?

Jesteśmy firmą handlową. Czy możliwe jest zastosowanie systemu zadaniowego czasu pracy w stosunku do przedstawicieli handlowych zatrudnionych na pół etatu?

W jaki sposób ustala się przekroczenie 40-godzinnej przeciętnej normy tygodniowej w przypadku rozliczania pracy w godzinach nadliczbowych w okresie rozliczeniowym?

W naszym zakładzie obowiązuje 3-miesięczny okres rozliczeniowy, który przypada od 1 lutego do 30 kwietnia br. Pracownikowi zatrudnionemu dotychczas na pełny etat od 5 kwietnia br. na zasadzie porozumienia stron obniżyliśmy wymiar czasu pracy do 1/3 etatu. Jaki wymiar czasu pracy musi przepracować ten pracownik w całym trzymiesięcznym okresie rozliczeniowym? Dodam, że pracownik ten pracuje w podstawowym systemie czasu pracy.

Zatrudniamy pracownika na podstawie umowy na czas określony do 31 lipca 2007 r. na stanowisku kelnera. Nie wyraził on zgody na dalsze przedłużenie tej umowy. Czy w takim przypadku może on pracować 31 lipca br. zgodnie ze swoim harmonogramem w godzinach od 18.00 do 6.00, czy po godzinie 00.00 musi zakończyć pracę?

Pracownik pracuje w systemie pracy zmianowej zgodnie z zaplanowanym harmonogramem. Cały tydzień miał pracować od godz. 6.00 do 14.00. W środę spóźnił się do pracy, ponieważ zaspał i przyszedł na godzinę 8.00 i pracował do godz. 16.00. Odpracował w ten sposób 2 godziny spóźnienia. W czwartek przyszedł na godz. 6.00 zgodnie z rozkładem i pracował do godz. 14.00. W piątek pracował od godz. 6.00 do 14.00. Czy w tym przypadku postąpiliśmy prawidłowo? Czy nie doszło do naruszenia doby pracowniczej i dodatkowo przekroczenia normy dobowej w środę w związku z pracą od godz. 14.00 do 16.00, czyli niezgodnie z harmonogramem?

Pracownik pracuje na 3/4 etatu po 6 godzin dziennie przez 5 dni w tygodniu od poniedziałku do piątku. W środę przebywał 10 godzin na szkoleniu podnoszącym jego kwalifikacje. Czy w takim przypadku powinniśmy mu oddać 4 godziny wolne, ponieważ szkolenie przekroczyło o ten czas jego wymiar dobowy?

Praca w godzinach nadliczbowych może być rekompensowana w dwojaki sposób: albo przez udzielenie czasu wolnego, albo przez wypłacenie odpowiedniego wynagrodzenia. Podstawowe znaczenie w tym przypadku ma poprawne rozliczenie pracy w godzinach nadliczbowych.

Pracodawca musi prowadzić ewidencję czasu pracy z uwzględnieniem pracy w godzinach nadliczbowych. Brak ewidencji jest wykroczeniem przeciwko prawom pracownika, za które można zostać ukaranym przez inspektora Państwowej Inspekcji Pracy karą grzywny.

System zadaniowego czasu pracy może być stosowany w przypadkach uzasadnionych rodzajem pracy lub jej organizacją albo miejscem wykonywania pracy. Pracodawcy, którzy pozostawiają pracownikom dużą swobodę w zakresie wykonywania pracy, powinni rozważyć możliwość zastosowania w tych przypadkach zadaniowego systemu czasu pracy. Pozwala to na uniknięcie problemów związanych np. z ewidencjonowaniem czasu pracy tych osób.

Często pracodawcy decydują się na zastosowanie pracy zmianowej. Czasem firmy muszą pracować non stop, ale w takich sytuacjach nie zawsze musi być stosowany tzw. ruch ciągły, można też zastosować odpowiednik dawnej czterobrygadówki, czy też system równoważnego czasu pracy połączony z pracą zmianową. Kiedy dopuszczalna jest praca zmianowa? Jaki jest wymiar czasu pracy w ruchu ciągłym? Na ile brygad należy podzielić pracowników w tzw. czterobrygadówce?

Czas pracy pracownika powinien być tak zaplanowany, żeby w każdym tygodniu pracy miał on zapewnione co najmniej 35 godzin nieprzerwanego odpoczynku od pracy, obejmującego 11 godzin odpoczynku dobowego. Odmiennie jednak należy ustalać odpoczynek, gdy praca jest wykonana w niepełnym tygodniu czy równoważnym systemie czasu pracy.

O tym, czy pracownik jest zatrudniony w zadaniowym systemie czasu pracy, przesądza umowa i sposób jej wykonywania.

Czas pracy, Efektywność osobista

Sześć kolorowych kapeluszy, czyli nauka kreatywnego myślenia

Czy czas spędzony w delegacji można uznać za odpoczynek

Jak prawidłowo prowadzić ewidencję czasu pracy

Czy szkolenia motywują pracowników

Pracy w nadgodzinach nie można planować

Czy przerwa może skrócić czas pracy

Przedłużenie delegacji w trakcie jej trwania

Jak przekonać pracowników do uczenia się i zdobywania nowej wiedzy

Obowiązek prowadzenia ewidencji czasu pracy

Czy równolegle z pracownikami powinni się szkolić ich przełożeni

Jak projektować szkolenia, by spełniały swoją rolę

Czy w delegacji przysługuje dodatek za nadgodziny

Doba to każde kolejne 24 godziny

W służbie zdrowia obowiązuje skrócona norma czasu pracy

Nadgodziny na niepełnym etacie

Wiedzieć znaczy móc

Czy pracownik może odebrać dzień wolny w następnym okresie rozliczeniowym

Przerwa dla kierowcy

Klucz do (e-)sukcesu

Praca na zmiany

Czy coaching jest dobry na wszystko?

Czy praca w godzinach nadliczbowych może naruszać odpoczynek tygodniowy

Czy można zrekompensować pracownikowi niewykorzystany urlop ekwiwalentem pieniężnym?

Grupowa organizacja pracy

Kiedy pracownik wykonuje pracę w podróży służbowej

Czy pracownik musi odpracować dzień wolny za święto religijne

Jak często i na jak długo można zobowiązać pracownika do pełnienia dyżuru

Czy system zadaniowy można zastosować do niepełnoetatowca

Przekroczenie normy tygodniowej

Jak rozliczyć czas pracy

Czy pracownik może pracować w ostatnim dniu swojego zatrudnienia do 6 rano następnego dnia

Czy spóźnienie się pracownika do pracy narusza dobę pracowniczą

Czy za szkolenie trzeba oddać czas wolny

Jak rekompensować zatrudnienie w nadgodzinach

Jak prawidłowo prowadzić ewidencję czasu pracy

Zadaniowy czas pracy

Jak prawidłowo zorganizować pracę na zmiany

Odpoczynek tygodniowy

Umowa i regulamin wykluczały nadgodziny