REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Odpoczynek tygodniowy

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Marek Skałkowski
prawnik, ekspert z zakresu prawa pracy, redaktor naczelny MONITORA prawa pracy i ubezpieczeń, były pracownik działu porad prawnych Państwowej Inspekcji Pracy

REKLAMA

Czas pracy pracownika powinien być tak zaplanowany, żeby w każdym tygodniu pracy miał on zapewnione co najmniej 35 godzin nieprzerwanego odpoczynku od pracy, obejmującego 11 godzin odpoczynku dobowego. Odmiennie jednak należy ustalać odpoczynek, gdy praca jest wykonana w niepełnym tygodniu czy równoważnym systemie czasu pracy.

Odpoczynek tygodniowy powinien być zapewniony w każdym pełnym tygodniu wszystkim pracownikom bez względu na system czasu pracy, w jakim wykonują pracę w danym okresie rozliczeniowym. Jego nieudzielenie powoduje naruszenie przepisów o czasie pracy, co naraża pracodawcę na sankcje ze strony Inspekcji Pracy i jest zagrożone karą grzywny.

Jednak w niepełnych tygodniach przypadających na koniec okresu rozliczeniowego odpoczynek ten nie musi być zagwarantowany. Natomiast w systemach równoważnych czasu pracy, w których norma dobowa może zostać przedłużona do 16 lub 24 godzin, odpoczynek tygodniowy może być dłuższy.

Skrócony odpoczynek tygodniowy
Odpoczynek tygodniowy może być skrócony, jednak nie więcej niż do 24 godzin w stosunku do pracowników zarządzających w imieniu pracodawcy zakładem pracy oraz w razie konieczności prowadzenia akcji ratowniczej w celu ochrony życia i zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii.

Skrócenie odpoczynku tygodniowego możliwe jest również w przypadku pracy zmianowej w razie zmiany pory wykonywania pracy przez pracownika w związku z przejściem na inną zmianę, zgodnie z ustalonym rozkładem czasu pracy. W takich sytuacjach pracodawca inaczej niż w przypadku odpoczynku dobowego nie jest zobowiązany nawet zapewniać pracownikom równoważnego odpoczynku tygodniowego w pozostałym okresie rozliczeniowym.

Odpoczynek tygodniowy powinien być, co do zasady, zapewniony w niedzielę, która obejmuje kolejne 24 godziny, poczynając od godz. 6.00 w tym dniu, do godz. 6.00 następnego dnia.

W przypadkach, w których przepisy dopuszczają pracę w niedzielę (np. w ruchu ciągłym), odpoczynek taki może przypadać w innym dniu.


Odpoczynek w niepełnych tygodniach
Odpoczynek tygodniowy musi być zapewniony w każdym tygodniu pracy czyli w każdych 7 kolejnych dniach, poczynając od pierwszego dnia okresu rozliczeniowego, a nie od każdego poniedziałku. Tydzień pracy nie jest bowiem równoznaczny z tygodniem kalendarzowym.

Jeśli więc w zakładzie obowiązuje np. miesięczny okres rozliczeniowy, każdy tydzień pracy będzie rozpoczynał się w dniu tygodnia, który nazwą odpowiada pierwszemu dniu danego miesiąca. W każdym z takich tygodni należy zapewnić pracownikowi 35-godzinny odpoczynek. Nie trzeba więc zapewniać tygodniowego odpoczynku, jeżeli koniec okresu rozliczeniowego przypada w środku tygodnia pracy. W takim przypadku nie ma bowiem pełnego tygodnia pracy.

Może to spowodować, że w zakładach pracy, w których dopuszczalna jest praca w niedziele i święta (np. przy pilnowaniu mienia lub ochronie osób, przy pracy zmianowej), pracownicy będą mogli pracować bez tygodniowego odpoczynku nawet przez 13 kolejnych dni. Będzie to możliwe na przełomie dwóch okresów rozliczeniowych, z których pierwszy kończy się w trakcie tygodnia.

 
Równoważny system czasu pracy

Pracownikom zatrudnionym w równoważnych systemach czasu pracy, w którym dopuszczalne jest przedłużenie dobowego wymiaru czasu pracy do 16 lub do 24 godzin, trzeba udzielić tyle godzin odpoczynku dobowego, ile godzin wcześniej pracował.

Ta zasada nie odnosi się do zwykłego systemu równoważnego, w którym norma dobowa może być przedłużona jedynie do 12 godzin na dobę. Jeżeli zatem pracownik pracował 16 godzin lub 24 godziny - odpoczynek dobowy powinien wynosić odpowiednio co najmniej 16 lub 24 godziny.

Ze względu na to, że odpoczynek tygodniowy obejmuje co najmniej 35 godzin nieprzerwanego odpoczynku, z czego 11 godzin stanowi odpoczynek dobowy, najczęściej odpoczynek tygodniowy będzie się składał z 24 godzin odpoczynku typowo tygodniowego oraz z co najmniej 11 godzin odpoczynku dobowego.

W przypadku pracownika wykonującego pracę do 16 lub 24 godzin w danej dobie pracowniczej, odpoczynek tygodniowy będzie jednak dłuższy. Przysługujący mu bowiem odpoczynek dobowy to nie 11 godzin, lecz tyle, ile przepracował w tym przedłużonym wymiarze.

Jeśli zatem zdarzy się tak, że bezpośrednio przed odpoczynkiem tygodniowym pracownik pracował w przedłużonym dobowym wymiarze czasu pracy - do 16 lub do 24 godzin do 24 godzin typowego odpoczynku tygodniowego należy dodać faktycznie przysługującą mu liczbę godzin odpoczynku dobowego (do 16 lub do 24 godzin), a nie 11 godzin.
Spowoduje to, że cały odpoczynek tygodniowy takiego pracownika będzie dłuższy niż 35 godzin.

Przykład:
ODPOCZYNEK W RÓWNOWAŻNYM SYSTEMIE CZASU PRACY
Pracownik zatrudniony w systemie równoważnym pracował w piątek w godz. 6.00-20.00, czyli 14 godzin. Po tej pracy należy mu zapewnić łącznie 38 godzin odpoczynku tygodniowego, który obejmuje 24 godziny odpoczynku typowo tygodniowego oraz 14 godzin odpoczynku dobowego.
W omawianej sytuacji odpoczynek tygodniowy pracownika rozpocznie się w piątek o godz. 20.00 i będzie on trwał do godz. 10.00 w niedzielę. Pracownik będzie mógł zatem rozpocząć kolejną pracę nie wcześniej niż w niedzielę o godz. 10.00, wtedy zakończy się bowiem jego odpoczynek tygodniowy.


Podstawa prawna:
-
 art. 133, art. 136, art. 137, art. 15110 , art. 281 pkt 5 Kodeksu pracy.

Treść jest dostępna bezpłatnie,
wystarczy zarejestrować się w serwisie

Załóż konto aby otrzymać dostęp do pełnej bazy artykułów oraz wszystkich narzędzi

Posiadasz już konto? Zaloguj się.
Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code
Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Najbardziej szanowane zawody 2025. B2B, outsourcing i praca tymczasowa wypierają umowę o pracę

Jakie zawody są obecnie najbardziej szanowane przez społeczeństwo? Na końcu listy znajdują się posłowie, europosłowie, samorządowcy, influencerzy i youtuberzy. Zmienia się idealna wizja pracy - B2B, outsourcing i praca tymczasowa wypierają umowę o pracę.

Pracodawca powinien redukować przebodźcowanie pracowników [SPOSOBY]

Współcześnie pracujemy za dużo, za głośno i za szybko. Wpływa to na przebodźcowanie, co z kolei powoduje niezdolność do koncentracji, złe samopoczucie, a nawet problemy psychiczne. Raport Pracuj.pl “Neurokomfort w pracy i rekrutacji, czyli przed jakimi wyzwaniami stajemy jako neuroróżnorodni w świecie pełnym bodźców” przedstawia problem i podaje pracodawcom sposoby na redukowanie przebodźcowania pracowników.

Uwaga! Komunikat ZUS: Od 1 lipca 2025 nowy kod ubezpieczenia dla osób niepełnosprawnych na stażu. Sprawdź, jak rozliczać 09 21 i 09 20

ZUS przypomina: od 1 lipca 2025 r. obowiązuje nowy kod tytułu ubezpieczenia dla osób niepełnosprawnych pobierających stypendium z urzędu pracy. Zmiana wynika z nowelizacji rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.

MRPiPS: W cztery miesiące 2025 r. ponad 103 tys. zezwoleń na pracę dla cudzoziemców. Najczęściej dla obywateli Kolumbii, Filipin, Indii i Nepalu

Wstępne dane Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej za pierwsze 4 miesiące 2025 r. pokazują, że w tym okresie wydano w Polsce 103,2 tys. zezwoleń na pracę cudzoziemców. Najwięcej otrzymali Kolumbijczycy. Na kolejnych miejscach w zestawieniu znaleźli się obywatele Filipin, Indii, Nepalu oraz Uzbekistanu. Jednocześnie zaledwie 1,2 tys. zezwoleń wydano dla pracowników z Ukrainy.

REKLAMA

Czy zmiana formy prawnej pracodawcy wpływa na PPK? [PRZYKŁADY]

Przepisy ustawy o PPK nie wyłączają ani nie modyfikują zasad kontynuacji bądź sukcesji wynikających np. z przepisów kodeksu spółek handlowych. Jeżeli po przekształceniu danemu podmiotowi przysługują nadal prawa i obowiązki, jakie miał przed przekształceniem, dotyczy to także praw i obowiązków wynikających z umowy o zarządzanie PPK.

Nieodpłatne kursy językowe dla pracowników. Aspekty prawne i podatkowe

Na co może liczyć pracownik chcący podnieść swoje kwalifikacje zawodowe? Czy pracodawca może finansować pracownikom kursy językowe ze środków ZFŚS? Kiedy sfinansowanie szkoleń językowych pracownikom jest dla nich przychodem? W artykule odpowiadamy na najważniejsze pytania!

6 najważniejszych zmian w zatrudnianiu cudzoziemców od czerwca 2025 r.

Dnia 1 czerwca weszły w życie ważne przepisy zmieniające zasady legalnego zatrudniania cudzoziemców w Polsce. Zmiany można przedstawić w 6 głównych punktach. Oto najważniejsze przepisy prawne.

MRPiPS: Pilotaż skróconego czasu pracy 2025 – nabór wniosków od 14 sierpnia 2025, do 1 mln zł dofinansowania [SZCZEGÓŁY, WAŻNE TERMINY]

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej ogłosiło szczegóły długo wyczekiwanego pilotażu skróconego czasu pracy. Program, pierwszy tego typu w Polsce i tej części Europy, zakłada praktyczne testowanie różnych modeli organizacji pracy przy wsparciu finansowym państwa. Wnioski o udział w pilotażu będzie można składać od 14 sierpnia do 15 września 2025 roku.

REKLAMA

Nowoczesne BHP czyli jak zmiany klimatu wpływają na bezpieczeństwo pracy

Jakich działań ze strony pracodawcy wymaga nowoczesne podejście do BHP? Czym jest dziś bezpieczeństwo pracy? Jak zmiany klimatu wpływają na zarządzanie bezpieczeństwem w firmie?

Od 2026 r. pracodawcy będą mieli dodatkowe obowiązki. Zmiany Kodeksu pracy wchodzą w życie

Kodeks pracy się zmienia. Nowe przepisy wejdą w życie na początku 2026 roku. Oznacza to dodatkowe obowiązki dla pracodawców. Co zmienia się w Kodeksie pracy? O czym muszą wiedzieć pracownicy?

REKLAMA