REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Odpoczynek tygodniowy

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Marek Skałkowski
prawnik, ekspert z zakresu prawa pracy, redaktor naczelny MONITORA prawa pracy i ubezpieczeń, były pracownik działu porad prawnych Państwowej Inspekcji Pracy

REKLAMA

Czas pracy pracownika powinien być tak zaplanowany, żeby w każdym tygodniu pracy miał on zapewnione co najmniej 35 godzin nieprzerwanego odpoczynku od pracy, obejmującego 11 godzin odpoczynku dobowego. Odmiennie jednak należy ustalać odpoczynek, gdy praca jest wykonana w niepełnym tygodniu czy równoważnym systemie czasu pracy.

Odpoczynek tygodniowy powinien być zapewniony w każdym pełnym tygodniu wszystkim pracownikom bez względu na system czasu pracy, w jakim wykonują pracę w danym okresie rozliczeniowym. Jego nieudzielenie powoduje naruszenie przepisów o czasie pracy, co naraża pracodawcę na sankcje ze strony Inspekcji Pracy i jest zagrożone karą grzywny.

Jednak w niepełnych tygodniach przypadających na koniec okresu rozliczeniowego odpoczynek ten nie musi być zagwarantowany. Natomiast w systemach równoważnych czasu pracy, w których norma dobowa może zostać przedłużona do 16 lub 24 godzin, odpoczynek tygodniowy może być dłuższy.

Skrócony odpoczynek tygodniowy
Odpoczynek tygodniowy może być skrócony, jednak nie więcej niż do 24 godzin w stosunku do pracowników zarządzających w imieniu pracodawcy zakładem pracy oraz w razie konieczności prowadzenia akcji ratowniczej w celu ochrony życia i zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii.

Skrócenie odpoczynku tygodniowego możliwe jest również w przypadku pracy zmianowej w razie zmiany pory wykonywania pracy przez pracownika w związku z przejściem na inną zmianę, zgodnie z ustalonym rozkładem czasu pracy. W takich sytuacjach pracodawca inaczej niż w przypadku odpoczynku dobowego nie jest zobowiązany nawet zapewniać pracownikom równoważnego odpoczynku tygodniowego w pozostałym okresie rozliczeniowym.

Odpoczynek tygodniowy powinien być, co do zasady, zapewniony w niedzielę, która obejmuje kolejne 24 godziny, poczynając od godz. 6.00 w tym dniu, do godz. 6.00 następnego dnia.

W przypadkach, w których przepisy dopuszczają pracę w niedzielę (np. w ruchu ciągłym), odpoczynek taki może przypadać w innym dniu.


Odpoczynek w niepełnych tygodniach
Odpoczynek tygodniowy musi być zapewniony w każdym tygodniu pracy czyli w każdych 7 kolejnych dniach, poczynając od pierwszego dnia okresu rozliczeniowego, a nie od każdego poniedziałku. Tydzień pracy nie jest bowiem równoznaczny z tygodniem kalendarzowym.

Jeśli więc w zakładzie obowiązuje np. miesięczny okres rozliczeniowy, każdy tydzień pracy będzie rozpoczynał się w dniu tygodnia, który nazwą odpowiada pierwszemu dniu danego miesiąca. W każdym z takich tygodni należy zapewnić pracownikowi 35-godzinny odpoczynek. Nie trzeba więc zapewniać tygodniowego odpoczynku, jeżeli koniec okresu rozliczeniowego przypada w środku tygodnia pracy. W takim przypadku nie ma bowiem pełnego tygodnia pracy.

Może to spowodować, że w zakładach pracy, w których dopuszczalna jest praca w niedziele i święta (np. przy pilnowaniu mienia lub ochronie osób, przy pracy zmianowej), pracownicy będą mogli pracować bez tygodniowego odpoczynku nawet przez 13 kolejnych dni. Będzie to możliwe na przełomie dwóch okresów rozliczeniowych, z których pierwszy kończy się w trakcie tygodnia.

 
Równoważny system czasu pracy

Pracownikom zatrudnionym w równoważnych systemach czasu pracy, w którym dopuszczalne jest przedłużenie dobowego wymiaru czasu pracy do 16 lub do 24 godzin, trzeba udzielić tyle godzin odpoczynku dobowego, ile godzin wcześniej pracował.

Ta zasada nie odnosi się do zwykłego systemu równoważnego, w którym norma dobowa może być przedłużona jedynie do 12 godzin na dobę. Jeżeli zatem pracownik pracował 16 godzin lub 24 godziny - odpoczynek dobowy powinien wynosić odpowiednio co najmniej 16 lub 24 godziny.

Ze względu na to, że odpoczynek tygodniowy obejmuje co najmniej 35 godzin nieprzerwanego odpoczynku, z czego 11 godzin stanowi odpoczynek dobowy, najczęściej odpoczynek tygodniowy będzie się składał z 24 godzin odpoczynku typowo tygodniowego oraz z co najmniej 11 godzin odpoczynku dobowego.

W przypadku pracownika wykonującego pracę do 16 lub 24 godzin w danej dobie pracowniczej, odpoczynek tygodniowy będzie jednak dłuższy. Przysługujący mu bowiem odpoczynek dobowy to nie 11 godzin, lecz tyle, ile przepracował w tym przedłużonym wymiarze.

Jeśli zatem zdarzy się tak, że bezpośrednio przed odpoczynkiem tygodniowym pracownik pracował w przedłużonym dobowym wymiarze czasu pracy - do 16 lub do 24 godzin do 24 godzin typowego odpoczynku tygodniowego należy dodać faktycznie przysługującą mu liczbę godzin odpoczynku dobowego (do 16 lub do 24 godzin), a nie 11 godzin.
Spowoduje to, że cały odpoczynek tygodniowy takiego pracownika będzie dłuższy niż 35 godzin.

Przykład:
ODPOCZYNEK W RÓWNOWAŻNYM SYSTEMIE CZASU PRACY
Pracownik zatrudniony w systemie równoważnym pracował w piątek w godz. 6.00-20.00, czyli 14 godzin. Po tej pracy należy mu zapewnić łącznie 38 godzin odpoczynku tygodniowego, który obejmuje 24 godziny odpoczynku typowo tygodniowego oraz 14 godzin odpoczynku dobowego.
W omawianej sytuacji odpoczynek tygodniowy pracownika rozpocznie się w piątek o godz. 20.00 i będzie on trwał do godz. 10.00 w niedzielę. Pracownik będzie mógł zatem rozpocząć kolejną pracę nie wcześniej niż w niedzielę o godz. 10.00, wtedy zakończy się bowiem jego odpoczynek tygodniowy.


Podstawa prawna:
-
 art. 133, art. 136, art. 137, art. 15110 , art. 281 pkt 5 Kodeksu pracy.

Treść jest dostępna bezpłatnie,
wystarczy zarejestrować się w serwisie

Załóż konto aby otrzymać dostęp do pełnej bazy artykułów oraz wszystkich narzędzi

Posiadasz już konto? Zaloguj się.
Zapisz się na newsletter
Kodeks pracy, urlopy, wynagrodzenia, świadczenia pracownicze. Bądź na bieżąco ze zmianami z zakresu prawa pracy. Zapisz się na nasz newsletter.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code
Uprawnienia rodzicielskie - QUIZ
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/10
Ile tygodni urlopu macierzyńskiego można maksymalnie wykorzystać jeszcze przed porodem?
nie ma takiej możliwości
3
6
9 - tylko jeśli pracodawca wyrazi na to zgodę
Następne

REKLAMA

Kadry
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Ksiądz: 6000 zł, biskup: 10000 zł, a zakonnica ...300 zł? Zarobki i emerytury duchownych 2025

Jak wyglądają finanse duchowieństwa w Polsce? Najnowsze dane pokazują, że zarobki i świadczenia kapłanów oraz sióstr zakonnych są bardzo zróżnicowane. Prześwietlamy ich miesięczne dochody i zasady przyznawania emerytur, ujawniając pełen obraz finansowy osób duchownych.

Zaufanie pracowników: jaką jest dla firmy wartością, co zrobić by ją budować

Stwierdzenie, że zaufanie pracowników zwiększa wyniki firmy, nie budzi kontrowersji. Firmy radzą sobie lepiej, gdy ich pracownicy im ufają. Czy można jednak przeliczyć zaufanie na konkretny wynik finansowy?

Czy będą zmiany dla osób z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności?

Osoby niepełnosprawne ruchowo w stopniu umiarkowanym czują się dyskryminowane. Z tego powodu do Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej skierowano kilka ważnych pytań. Wątpliwości na temat ewentualnych zmian w obowiązujących przepisach rozwiewa Pełnomocnik Rządu do spraw Osób Niepełnosprawnych Łukasz Krasoń.

Czas pracy kadry zarządzającej (kierownicy, dyrektorzy i inni). Czy wszyscy menadżerowie nie mają prawa do nadgodzin? Co wynika z kodeksu pracy i orzecznictwa?

Czas pracy kadry zarządzającej w Polsce podlega szczególnym regulacjom prawnym, które różnią się od zasad obowiązujących pracowników wykonujących zadania operacyjne. Przepisy kodeksu pracy wskazują możliwość wyłączenia menadżerów pełniących funkcje kierownicze z norm dotyczących limitów czasu pracy i rozliczania nadgodzin. W praktyce pojawiają się liczne pytania, jak te zasady stosować, a orzecznictwo sądowe dostarcza cennych wskazówek.

REKLAMA

Od 19 czerwca 2025 r. kolosalne podwyżki dla tych pracowników. Rozporządzenie w mocy, po nowemu zarabiają do 23 000 zł a dodatki do 3 400 zł

W wielu tekstach skupiamy się na podwyżkach dla pracowników samorządowych, dla pracowników w budżetówce, w tym nauczycieli, policjantów czy w służbie zdrowia, a warto też pamiętać o innych grupach zawodowych, może bardziej niszowych, ale jednak istniejących od dawna na polskim rynku pracy. Już od 19 czerwca 2025 r. kolosalne podwyżki dla tych pracowników. Rozporządzenie jest w mocy i po nowemu pracownicy zarabiają do 23 000 zł a dodatki do wynagrodzenia to nawet do 3 400 zł. Dla wielu takie stawki to tylko marzenie.

Niedoszacowane ryzyko w branży budowlanej. Blisko 3,5 tys. wypadków w 2024 r.

W branży budowlanej co roku dochodzi do tysięcy wypadków – w 2024 r. odnotowano 3442 zdarzenia, 78 osób zginęło, a 57 zostało ciężko rannych (dane GUS). Choć główną przyczyną jest błąd ludzki, finansową odpowiedzialność ponoszą pracodawcy. Dzięki rozszerzonej polisie OC możliwe jest przeniesienie roszczeń na ubezpieczyciela, jednak pośrednicy ubezpieczeniowi ostrzegają: firmy często zaniżają sumy gwarancyjne i bagatelizują ryzyko.

Wakacyjna praca nastolatków 2025 [Co mówią przepisy i na co muszą uważać rodzice oraz pracodawcy]

Sezon letni to czas, gdy młodzież chętnie podejmuje się pierwszych zawodowych wyzwań. Jednak zanim nastolatek trafi do pracy w gastronomii, biurze czy przy zbiorach owoców, warto upewnić się, że jego zatrudnienie jest zgodne z prawem. Eksperci Job Impulse przypominają, że przepisy jasno określają, kto, kiedy i w jakich warunkach może pracować w czasie wakacji.

Dodatkowa praca: co teraz motywuje do szukania drugiego etatu lub innej możliwości dorobienia

Powody podejmowania dodatkowej pracy nie zawsze mają wymiar dochodowy. Owszem, najwięcej osób szuka pracy na drugi etat, bo nie wystarcza im pieniędzy na utrzymanie. Jednak wśród motywów znajdują się zgoła inne, na przykład chęć zdobycia dodatkowych doświadczeń zawodowych.

REKLAMA

Pracujesz na własnym laptopie? Co to oznacza dla ciebie i dla twojego pracodawcy

Jeszcze kilka lat temu strategia Bring Your Own Device - BYOD, polegająca na tym, że pracownik wykonuje swoje zadania na prywatnym komputerze, laptopie lub telefonie, była postrzegana jako nowoczesne podejście do organizacji pracy. Cyberzagrożenia w ostatnim czasie zasadniczo zmieniają tę optykę.

Od 1 lipca 2025 r. farmaceuci zarobią nawet 10 554 zł brutto. Nowa siatka płac w ochronie zdrowia

Od 1 lipca 2025 r. obowiązywać będą nowe minimalne wynagrodzenia dla farmaceutów zatrudnionych w placówkach ochrony zdrowia. Wzrost płac wyniesie nawet 1 300 zł brutto miesięcznie. To efekt corocznej waloryzacji stawek wynikającej z ustawy o minimalnych wynagrodzeniach w ochronie zdrowia, powiązanej ze wzrostem przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej.

REKLAMA