Wynagrodzenie urlopowe, Uprawnienia pracodawcy

Wynagrodzenie urlopowe ma zapewnić pracownikowi za czas urlopu wypoczynkowego takie same przychody, jakie by otrzymał, gdyby w tym czasie pracował. Koniec sezonu urlopowego 2023 r. to czas, w którym wielu pracowników zastanawia się, czy dział kadr prawidłowo wyliczył wynagrodzenie za czas urlopu, z którego właśnie wrócili. Wyjaśniamy wątpliwości.

Każdy pracownik ma prawo do urlopu wypoczynkowego. Za czas tej nieobecności przysługuje mu wynagrodzenie, jakie otrzymywałby, gdyby w tym czasie normalnie pracował. W przypadku stałej pensji obliczenie jest proste. Problem pojawia się, gdy pracownik otrzymuje zmienne składniki wynagrodzenia. Zasady ustalania wynagrodzenia urlopowego określa rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop (dalej: rozporządzenie urlopowe). Jak ustalić podstawę wymiaru i obliczyć wynagrodzenie za czas urlopu wypoczynkowego?

Weryfikacja szczepień pracowników powoli staje się rzeczywistością. Do Sejmu wpłynął projekt ustawy, która dopuszcza żądanie pracodawcy przedstawienia negatywnego testu na covid przez pracownika albo wykazania, że jest ozdrowieńcem lub osoba zaszczepioną.

Wybuch epidemii koronawirusa SARS-CoV-2 (wywołującego chorobę COVID-19) w Polsce oraz związane z nim zmiany w organizacji pracy i życia codziennego stanowią duże wyzwanie dla pracodawców. Konieczne stało się przeorganizowanie działalności wielu zakładów pracy, a część z nich musiała całkowicie wstrzymać działalność. Zostało to spowodowane przede wszystkim wprowadzonymi przez władze publiczne zakazami wykonywania niektórych rodzajów działalności, np. kin, galerii handlowych, sklepów wielkopowierzchniowych. Już teraz możemy przypuszczać, że wraz z upływem czasu kolejni przedsiębiorcy zostaną zmuszeni do ograniczenia lub wstrzymania działalności. Taki scenariusz jest możliwy w szczególności w przypadku długotrwałego braku zamówień lub dostaw niezbędnych materiałów, jak również w razie objęcia pracowników kwarantanną. Obowiązujące przepisy przewidują kilka rozwiązań, które mogą pomóc pracodawcom w przeorganizowaniu pracy i zmniejszeniu kosztów związanych z zatrudnieniem.

Mogłoby się wydawać, że spośród wszystkich próśb oraz zadań, jakie przedsiębiorca kieruje do swoich pracowników, obowiązek wykorzystania dni urlopowych jest najłatwiejszy do wyegzekwowania. Nic bardziej mylnego. Wielu pracowników trudno namówić na wzięcie wolnego, co w przypadku niewykorzystania zaległego urlopu grozi pracodawcy poważnymi konsekwencjami prawnymi. Urlop zaległy - dowiedz się, jak poinformować pracownika o obowiązku jego wykorzystania.

Pracownicy podlegają odpowiedzialności porządkowej m.in. za nieprzestrzeganie ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy, przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisów przeciwpożarowych, a także przyjętego sposobu potwierdzania przybycia i obecności w pracy oraz usprawiedliwiania nieobecności w pracy [vide art. 108 k.p.].

Osoby skazane mogą być zatrudniane tylko za zgodą i na warunkach określonych przez dyrektora zakładu karnego. Dla pracodawców zatrudnienie osoby skazanej to wiele korzyści.

Wyliczenie wynagrodzenia za czas urlopu i wyjaśnienie pracownikowi, dlaczego otrzymane w tym miesiącu wynagrodzenie różni się od wynagrodzenia otrzymywanego dotychczas, potrafi przyprawić o ból głowy niejednego pracodawcę i/lub osoby odpowiedzialne u pracodawcy za naliczanie wynagrodzeń. Przyczyną są głównie nieprecyzyjne i nieadekwatne do zmieniającego się rynku pracy, przepisy prawa pracy w tym zakresie. Pojawia się bowiem dużo wątpliwości odnośnie składników, które powinny być wliczane do podstawy wynagrodzenia.

Bardzo często pracownicy zadają pytanie, czy mają obowiązek poinformować pracodawcę o posiadaniu stopnia niepełnosprawności. Odpowiedź na to pytanie zależy od tego, czy dany pracownik chce skorzystać z uprawnień przyznanym przez przepisy prawa osobom niepełnosprawnym.

Przeważająca część doktryny prawa pracy oraz orzecznictwa stoi na stanowisku, iż pracownik nie ma prawa odmówić zastosowania się do polecenia pracodawcy o pracy w godzinach nadliczbowych. Nie dotyczy to jednak pewnych grup pracowników np. kobiet w ciąży lub pracowników niepełnosprawnych.

Świadczenie urlopowe dla pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy ustala się proporcjonalnie do wymiaru zatrudnienia. Jak dokonać obliczeń i sporządzić listę płac dla świadczenia urlopowego?

Zgodnie z przepisami prawa powszechnie obowiązującego pracodawca może uruchomić procedurę badania trzeźwości pracownika wyłącznie w razie uzasadnionego podejrzenia znajdowania się przez pracownika w stanie nietrzeźwości. Gdy pracownik odmówi badania, a jednocześnie jego zachowanie obiektywnie nie będzie rodzić uzasadnionych wątpliwości, że znajduje się pod wpływem alkoholu pracodawca nie będzie miał zatem środków do „przymuszenia” pracownika do poddania się badaniu.

Badanie trzeźwości pracownika może odbyć się za żądanie pracodawcy albo pracownika. Nie budzi wątpliwości, że badanie może być wykonane przez Policję czy Straż Miejską. Problemy pojawiają się przy wykonywaniu badania trzeźwości przez pracodawcę.

Pracodawcy, których firmy ucierpiały na skutek nałożenia na Polskę rosyjskiego embarga oraz pracodawcy, którym brakuje funduszy na szkolenia dla pracowników mogą skorzystać z finansowego wsparcia. Jednak ze względu na niewiedzę przedsiębiorców o dostępnych środkach zainteresowanie pomocą jest niewielkie.

Dnia 1 stycznia 2015 r. weszły w życie zmiany w dowozie pracowników do pracy. Przedsiębiorca, który organizuje dowóz pracowników do pracy autobusem ma prawo skorzystać ze zwolnienia z podatku dochodowego.

Zgodnie z przepisami prawa pracy, za czas urlopu pracownikowi przysługuje wynagrodzenie, jakie by otrzymał, gdyby w tym czasie pracował. Jakie są zasady ustalania wysokości wynagrodzenia za czas urlopu wypoczynkowego?

W trakcie urlopu wypoczynkowego pracownik nie wykonuje pracy, ale pomimo tego otrzymuje wynagrodzenie. Jak wylicza się wynagrodzenie urlopowe? Które składniki wynagrodzenia należy uwzględnić przy obliczaniu wynagrodzenia urlopowego?

Co do zasady za czas urlopu wypoczynkowego pracownikowi przysługuje wynagrodzenie w wysokości, w jakiej pracownik otrzymałby je, gdyby w tym czasie pracował. W przypadku zmiennych składników wynagrodzenia, należy zaś za podstawę wynagrodzenia urlopowego przyjąć wynagrodzenie otrzymywane przez pracownika w ciągu 3 miesięcy poprzedzających urlop wypoczynkowy. Co w sytuacji, gdy w okresie poprzedzającym udzielenie urlopu wypoczynkowego pracownik przez długi czas był nieobecny w pracy z powodu choroby?

Umowa o pracę zawiera warunki pracy i płacy, a w szczególności: rodzaj pracy, miejsce wykonywania pracy, wynagrodzenie za pracę ze wskazaniem jego składników, wymiar czasu pracy i termin rozpoczęcia pracy przez pracownika. Czy zlecenie pracownikowi innej pracy zawsze wymaga wypowiedzenia zmieniającego?

Skrócenie okresu wypowiedzenia może nastąpić jednostronnie przez pracodawcę albo na podstawie porozumienia stron. Jeżeli skrócenia dokonuje samodzielnie pracodawca – powodem wypowiedzenia muszą być przyczyny niedotyczące pracownika. Ponadto możliwość jednostronnego skrócenia wypowiedzenia odnosi się tylko do 3-miesięcznego okresu wypowiedzenia.

Prawie przez cały 2012 r. pracownik chorował. Nie miał więc możliwości zgłosić terminu swojego urlopu do planu na ten rok ani tym bardziej go wykorzystać. Złożył wniosek o udzielenie zaległego urlopu w lutym. Pracodawca jednak odmówił. Ponadto zagroził, że jeżeli pracownik nie przyjdzie do pracy, zostanie dyscyplinarnie zwolniony. Czy można odmówić udzielenia zaległego urlopu? Czy rzeczywiście można zwolnić pracownika za niestawienie się do pracy?

W sytuacji gdy pracownik, który otrzymał świadczenie urlopowe, zmarł przed rozpoczęciem urlopu, pracodawca może żądać od spadkobierców pracownika zwrotu nienależnie wypłaconego świadczenia urlopowego. Nie został bowiem spełniony podstawowy warunek, od którego uzależnione jest prawo do świadczenia. Odzyskanie nienależnie wypłaconego świadczenia przez pracodawcę będzie jednak trudne, a nawet niemożliwe.

Jaki wpływ ma premia na wynagrodzenie urlopowe pracownika organizacji? Pracownik fundacji otrzymuje wynagrodzenie składające się z pensji zasadniczej, premii zależnej od wyników pracy wynagrodzenia zasadniczego i premii kwartalnej. Jak wliczyć do wynagrodzenia urlopowego premie pracownika?

Urlop wypoczynkowy nauczycieli akademickich uczelni publicznej lub niepublicznej regulują przepisy szczególne. Wszystkim nauczycielom, niezależnie od poziomu wykształcenia czy okresu zatrudnienia, przysługuje prawo do wyższego urlopu wypoczynkowego, który wynosi 36 dni roboczych i powinien być wykorzystany w okresie wolnym od zajęć.

Pracodawca ma prawo odsunąć pracownika od pełnionych obowiązków, jeśli ma uzasadnione podejrzenie stanu nietrzeźwości zatrudnionego. Pracownik, niezgadzający się z decyzją pracodawcy, może poprosić o zbadanie jego stanu trzeźwości, np. alkomatem znajdującym się w zakładzie pracy.