Czy premie i nagrody należy uwzględnić w podstawie ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy

Za osiągniecie bardzo dobrych wyników ekonomiczno-finansowych, zarząd spółki może uruchomić uznaniowo premie dla pracowników, w wymiarze uzasadnionym osiągniętymi wynikami. Premia, jeżeli jest wypłacana, to nie dla wszystkich pracowników i nie w jednakowym wymiarze. Każdorazowo zarząd ustala, kto i w jakiej wysokości ma otrzymać premię. Czy taka premia powinna znaleźć się w podstawie wyliczania ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy? - pyta Czytelnik z Kalisza.

Autopromocja

Z pytania wynika, że premia uznaniowa ma charakter nagrody. Dlatego nie wlicza się jej do podstawy wynagrodzenia urlopowego i ekwiwalentu za urlop.

Polecamy: Monitor Prawa Pracy i Ubezpieczeń – prenumerata

Świadczenie przyznane pracownikowi powinno mieć albo charakter premii, albo nagrody. Wszelkiego rodzaju świadczenia o charakterze mieszanym, takie jak premie uznaniowe, nie powinny być stosowane. W razie wątpliwości czy sporu, np. czy je wliczać czy nie do wynagrodzenia urlopowego czy ekwiwalentu za urlop, konieczna jest szczegółowa analiza, jakie elementy przeważają w danym świadczeniu, czy typowe dla premii czy dla nagrody. Inaczej mówiąc, jakiekolwiek wątpliwości dotyczące świadczenia skutkują koniecznością dokonania oceny, czy jest to premia czy nagroda. Z pytania wynika, że świadczenie jest wypłacane całkowicie uznaniowo i ma charakter nagrody (dlatego nie należy w dokumentach firmowych i pracowniczych nazywać go premią, która ma charakter roszczeniowy). Trudno jednak dokonać poprawnej oceny bez analizy dokumentów i rozmów z przedstawicielem pracodawcy, kadrowcem i pracownikami.

Podstawę zarówno wynagrodzenia urlopowego, jak i ekwiwalentu za urlop ustala się zgodnie z § 6 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop. Wyliczeń należy dokonać "z uwzględnieniem wynagrodzenia i innych świadczeń ze stosunku pracy", z wyłączeniami wskazanymi w tym przepisie. W wyroku z 20 lipca 2000 r. (I PKN 17/00, OSNP z 2002/3/77) Sąd Najwyższy orzekł, że tzw. premia uznaniowa, która nie ma charakteru roszczeniowego, nie stanowi składnika wynagrodzenia za pracę i wobec tego nie mieści się w pojęciu wynagrodzenia urlopowego. Nie mieści się ona także w pojęciu "innych świadczeń ze stosunku pracy", o których mowa w § 6 rozporządzenia w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop. Także w innych przepisach tego rozporządzenia mowa jest o składnikach wynagrodzenia "przysługujących", a więc stanowiących przedmiot obowiązku pracodawcy i prawa podmiotowego pracownika. Nie jest takim składnikiem wynagrodzenia nagroda czy świadczenie o nazwie premia uznaniowa (jeżeli nie ma ono charakteru roszczeniowego).

PODSTAWA PRAWNA:

• § 6 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop (Dz.U. Nr 2, poz. 14; ost. zm. Dz.U. z 2009 r. Nr 174, poz. 1353).