Systemy czasu pracy, Obowiązki pracownika

Państwowa Inspekcja Pracy wyjaśnia, że choć od kilku lat zwolnienia lekarskie (e-ZLA) wystawiane są elektronicznie i automatycznie przesyłane do pracodawcy, to nie zwalnia to pracownika z obowiązku poinformowania o chorobie swoich przełożonych. W jaki sposób i w jakim terminie trzeba to zrobić? Co grozi za brak zawiadomienia?

W razie nieobecności w pracy pracownik zobowiązany jest do jej usprawiedliwienia. W tym celu przepisy prawa pracy określają, jakie są przyczyny usprawiedliwiające nieobecność w pracy. Wymieniają też dowody, na podstawie których można usprawiedliwić nieobecność pracownika.

Pracownik, który wskutek niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków pracowniczych ze swojej winy wyrządził pracodawcy szkodę, ponosi odpowiedzialność materialną według zasad określonych w Kodeksie pracy.

Odpowiedzialność za szkodę w mieniu powierzonym charakteryzuje się surowszą odpowiedzialnością pracownika i domniemaniem jego winy. Wystarczy, że pracodawca wykaże pracownikowi powstanie szkody i udowodni jej wysokość.

W systemie zadaniowego czasu pracy pracodawca nie planuje pracownikowi dni i godzin pracy. Wyznacza jedynie zadania do wykonania w określonym czasie. Rozkład czasu pracy ustala samodzielnie pracownik.

Czas pracy nie może przekraczać 8 godzin na dobę. To zasada przewidziana przepisami Kodeksu pracy regulującymi normy wymiaru czasu pracy. Istnieją jednak wyjątki od tej zasady: przepisy dopuszczają, by dobowy wymiar czasu pracy był dłuższy niż 8 godzin. Taką możliwość stwarza w szczególności system równoważnego czasu pracy. Na czym on polega? Wyjaśniamy.

Jak pandemia wpłynęła na obowiązki i rozwój pracowników? Niektórzy musieli wziąć na siebie dodatkowe obowiązki po pracownikach, którzy byli zwalniani lub ich stanowiska pracy były likwidowane. Przejście na pracę zdalną mogło wiązać się z nabyciem nowych umiejętności cyfrowych. Pracodawcy postawili też na nowe benefity.

Maseczki w pracy obowiązkowe dla niezaszczepionych - czy to jest dyskryminacja? Na pytanie odpowiada ekspertka Monika Smulewicz.

Wyłączenie winy pracownika. Zgodnie z wykładnią dominującą w nauce oraz orzecznictwie prawa pracy rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia z winy pracownika, o którym mowa w art. 52 §1 pkt 1) kp jest zasadne, jeżeli pracownik naruszy swoje podstawowe obowiązki pracownicze i można mu przypisać winę „ciężką" w postaci winy umyślnej lub rażącego niedbalstwa oraz gdy jednocześnie to naruszenie stanowi jednocześnie poważnie zagrożenie lub naruszenie interesów pracodawcy. Ponieważ Kodeks pracy nie zawiera przepisów precyzujących rozumienie winy pracownika, w poszukiwaniu odpowiedzi na pytanie jakie przesłanki i w jakich okolicznościach mogą wyłączyć winę pracowniczą, zwrócić należy się do nauki prawa pracy i orzecznictwa Sądu Najwyższego. Warto zatem przybliżyć niektóre z przesłanek mogących uzasadnić wyłączenie winy pracownika, co w rezultacie oznaczać może bezzasadność dyscyplinarnego rozwiązania umowy o pracę.

Równoważny czas pracy - jakie są zasady wprowadzania i stosowania systemu równoważnego czasu pracy?

Wypowiedzenie umowy - czy długotrwałe niewykonywanie części obowiązków pracownika uzasadnia rozwiązanie umowy za wypowiedzeniem?

Przepisy o maseczkach w pracy nakładały obowiązek zasłaniania ust i nosa we wszystkich miejscach pracy do 27 grudnia 2020 r. Weszły one w życie 28 listopada, a już 2 grudnia obowiązują kolejne przepisy w tym przedmiocie. Poprzednia regulacja obowiązywała 4 dni, ponieważ stanowiła zagrożenie dla bezpieczeństwa i zdrowia pracowników.

Kodeks pracy przewiduje możliwość przejścia części lub całości zakładu pracy na nowego pracodawcę. W takim przypadku pracownik zostaje poinformowany przez oba te podmioty, o tym, że zmienił się jego pracodawca. Kodeks pracy nie definiuje pojęcia przejścia zakładu pracy. To podjęcie jest doprecyzowywane w doktrynie i orzecznictwie.

Każdy pracownik wraz z rozpoczęciem stosunku pracy poznaje określony czas rozpoczęcia pracy i zakończenia, czyli dobowy czas pracy. Wraz zapoznaniem się z ustalonym grafikiem podlega również określonemu trybowi pracy. Dla wielu firm, zależnie od charakteru prowadzonej działalności, jednym z najbardziej elastycznych systemów czasu pracy jest równoważny czas pracy. Sprawdź, jak przygotować grafik w systemie równoważnego czasu pracy.

Od lat popularną metodą wśród pracodawców było niezapowiedziane weryfikowaniu stanu trzeźwości losowo wybranych pracowników. Pracodawcy tłumaczyli się przy tym względami bezpieczeństwa zakładu pracy jak i samych pracowników. Jednak w związku z wejściem w życie 4 maja 2019 r. zmian do Kodeksu pracy, zdaniem niektórych - może to poważnie utrudnić a nawet uniemożliwić wykonywanie kontroli.

Jakie są zasady korzystania z urlopu szkoleniowego w 2019 roku? Jak pogodzić pracę z nauką i kto za to zapłaci?

Od 1 stycznia 2019 r. ubezpieczony ma obowiązek poinformowania o miejscu pobytu w czasie przebywania na zwolnieniu lekarskim. Jeśli miejsce przebywania chorego zmieni się podczas przebywania na zwolnieniu lekarskim, ubezpieczony ma obowiązek poinformować o tym pracodawcę oraz ZUS nie później niż w ciągu 3 dni od wystąpienia tej okoliczności.

Od 6 czerwca 2018 r. rodzice dzieci niepełnosprawnych zyskali nowe uprawnienia w zakresie czasu pracy, pozwalające im w łatwiejszy sposób pogodzić obowiązki pracownicze ze sprawami osobistymi, między innymi poprzez wprowadzenie elastycznych form organizacji czasu pracy na wniosek wiążący pracodawcę.

Pracownikowi, zatrudnionemu w zadaniowym systemie czasu pracy przysługuje urlop wypoczynkowy na takich samych zasadach, jak dla innych pracowników.

Pracodawca zatrudniający nowego pracownika lub też kierujący zatrudnionego już pracownika na kontrolne lub okresowe badania lekarskie, jest zobowiązany do wydania pracownikowi skierowania na badania lekarskie. Skierowanie to wydawane jest w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach. Wynika to ze wzoru skierowania na badania lekarskie, który został określony w przepisach rozporządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 30 maja 1996 r. w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w kodeksie pracy.

Przepisy prawa pracy nie zabraniają pracownikom korzystania z tzw. wyjść prywatnych, jeśli pracodawca wyraża na nie zgodę. Pracownik powinien odpracować wyjście, aby nie doszło do zmniejszenia jego wynagrodzenia. Odpracowywanie nieobecności jest jednak bardziej problematyczne niż początkowo mogło by się zdawać.

Stosowanie w zakładzie pracy zmianowej dopuszczalne jest niezależnie od obowiązującego w nim systemu czy systemów czasu pracy, opisanych w wewnętrznym akcie prawnym, jakim jest Regulamin Pracy. Charakteryzuje się ona uciążliwością związaną z częstym zmienianiem przez pracowników pory wykonywania pracy, pozwala jednak na planowanie pracy w niedziele i święta. Praca zmianowa uzasadniona jest rodzajem lub organizacją procesu pracy.

Czy każdy przypadek świadczenia pracy w okresie zwolnienia lekarskiego uzasadnia rozwiązanie umowy o pracę z pracownikiem w trybie art. 52 § 1 pkt 1 kodeksu pracy z powodu ciężkiego naruszenia przez pracownika podstawowych obowiązków pracowniczych?

Zgodnie z treścią Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 15 maja 1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy, przyczynami usprawiedliwiającymi nieobecność pracownika w pracy są zdarzenia i okoliczności określone przepisami prawa pracy, które uniemożliwiają stawienie się pracownika do pracy i jej świadczenie, a także inne przypadki niemożności wykonywania pracy wskazane przez pracownika i uznane przez pracodawcę za usprawiedliwiające nieobecność w pracy.

Istotną różnicą pomiędzy przerywanym systemem czasu pracy a pozostałymi systemami jest występowanie przerwy, która może trwać maksymalnie 5 godzin. Kiedy zastosować przerywany system czasu pracy i jak go wprowadzić?