Czterodniowy tydzień pracy. Kodeks pracy umożliwia pracę na cały etat przez 4 dni w tygodniu

• Podstawowa norma czasu pracy
• System skróconego tygodnia pracy
• Rozkład czasu pracy w systemie skróconego tygodnia pracy
• Ochrona niektórych pracowników przed wydłużeniem dobowej normy czasu pracy
• Wniosek o zastosowanie skróconego tygodnia pracy

Podstawowa norma czasu pracy

Kodeksu pracy ustala podstawową dobową i tygodniową normę czasu pracy. Określa, że czas pracy nie może przekraczać 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin w przeciętnie 5-dniowym tygodniu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym 4 miesięcy.

Wyjątkiem od zasady 5-dniowego tygodnia pracy jest system skróconego tygodnia pracy.

System skróconego tygodnia pracy

Przepisy prawa pracy dopuszczają wykonywanie pracy przez pracownika przez mniej niż 5 dni w ciągu tygodnia. Jest to możliwe, jeśli równocześnie dobowy wymiar czasu pracy pracownika zostanie przedłużony nie więcej niż do 12 godzin w okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym 1 miesiąca. To jest właśnie tzw. system skróconego tygodnia pracy.

W tym systemie możliwe jest wydłużenie okresu rozliczeniowego czasu pracy. W przypadkach uzasadnionych przyczynami obiektywnymi lub technicznymi albo dotyczącymi organizacji pracy, przy zachowaniu ogólnych zasad ochrony bezpieczeństwa i zdrowia pracowników okres rozliczeniowy może być wydłużony maksymalnie do 12 miesięcy.

Rozkład czasu pracy w systemie skróconego tygodnia pracy

Praca w tym systemie odbywa się w dni dowolnie wskazane. Należy przy tym pamiętać o zachowaniu obowiązkowego dobowego i tygodniowego odpoczynku, jak również o obowiązującej przeciętnej 40-godzinnej tygodniowej normie czasu pracy. 

Jeżeli rozkład czasu pracy pracownika w systemie skróconego tygodnia nie będzie stały, wówczas konieczne jest sporządzanie rozkładu czasu pracy na każdy okres rozliczeniowy. Pracownik powinien otrzymać rozkład czasu pracy co najmniej na 1 tydzień przed rozpoczęciem okresu rozliczeniowego, na który został on sporządzony.

Ochrona niektórych pracowników przed wydłużeniem dobowej normy czasu pracy

W przypadku systemu skróconego tygodnia pracy wydłużenie normy dobowej powyżej 8 godzin nie jest dopuszczalne w przypadku:

• pracowników zatrudnionych na stanowiskach pracy, na których występują przekroczenia najwyższych dopuszczalnych stężeń lub natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia, 
• pracownic w ciąży, 
• pracowników opiekujących się dzieckiem do ukończenia przez nie 4 roku życia, bez ich zgody. 

Jednocześnie za czas nieprzepracowany w związku ze zmniejszeniem z tego powodu wymiaru jego czasu pracy pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia.

Wniosek o zastosowanie skróconego tygodnia pracy

System skróconego tygodnia pracy może być stosowany na pisemny wniosek pracownika.

Wzór wniosku o wprowadzenie systemu skróconego tygodnia pracy

Podstawa prawna

• art. 129, art. 143, art. 148 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (j.t. Dz.U. z 2023 r. poz. 1465)